محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، روزنامه‌نگار: روز گذشته بالاخره خبر قابل پیش‌بینی برای فوتبال ایران درباره حذف پرسپولیس و استقلال از لیگ قهرمانان آسیا 2022 به‌صورت رسمی اعلام شد تا دو سهمیه فوتبال ایران برای حضور در لیگ قهرمانان از دست برود. AFC در بیانیه‌ای با اعلام حذف این دو باشگاه این‌طور توضیح داد که کمیته مستقل کنترل تصمیم گرفت که مجوز تیم‌های پرسپولیس، استقلال و گل‌گهر سیرجان را که همگی از ایران هستند، براساس بندهای 4/14 و 5/14 مقررات حرفه‌ای رقابت‌ها، لغو کند و حضورشان را رد کرده است. براساس همین، حالا این ابهام به وجود می‌آید که تبعات این تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا چه خواهد بود و باشگاه‌های ایرانی ازجمله همین دو تیم مطرح پایتخت یعنی استقلال و پرسپولیس باید چه اقداماتی را انجام بدهند تا دوباره مشمول جرایم مشابه و سخت‌تر در فصول بعدی نشوند.
حق اعتراض به CAS محفوظ است
بعد از حذف تیم‌های مطرح ایران از رقابت‌های فصل جدید لیگ قهرمانان آسیا این خبر شنیده می‌شود که حق اعتراض برای این باشگاه‌های ایرانی به دادگاه عالی ورزش محفوظ است تا درصورتی‌که این دادگاه تشخیص بدهد اشتباهی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا صورت گرفته، این تصمیم را وتو کرده و رای به بازگشت سرخابی‌ها به آسیا بدهد اما نکته جالب‌توجه اینکه ایرادها و اشکالات به‌قدری زیاد است که نمی‌توان آنها را کتمان کرد. با همه این تفاسیر، قرعه‌کشی فصل جدید رقابت‌ها پنجشنبه آینده درحالی برگزار می‌شود که قطعا خبری از استقلال و پرسپولیس در این رقابت‌ها نیست و به نظر می‌رسد اگر واقعا اراده‌ای برای شکایت به دادگاه عالی ورزش هم باشد، این پروسه به اندازه‌ای زمانبر خواهد شد که به جز گذاشتن هزینه گزاف روی دست باشگاه‌های ایرانی، عایدی دیگری نداشته و این کار هم ثمری را در پی نخواهد داشت.
رای به کمیته انضباطی و اخلاق AFC ارجاع شد
در بخشی از گزارش روز گذشته کنفدراسیون فوتبال آسیا این‌طور ذکر شده که پرونده باشگاه‌های ایرانی به کمیته‌های اخلاق و انضباطی این کنفدراسیون برای اقدامات بیشتر ارجاع شده تا همان‌طور که پیش از این در «فرهیختگان» نوشته بودیم، کنفدراسیون فوتبال آسیا از باشگاه‌های ایرانی و فدراسیون ایران به این ترتیب شکایت کرده باشد؛ چراکه تلقی این کنفدراسیون این است که وقتی فدراسیون یک کشور به‌عنوان مرجع صدور مجوز، مجوزی را صادر می‌کند درواقع دقت کافی را به خرج داده و این مجوز را براساس قانون و مجموعه شرایط و مقررات صادر کرده است و زمانی که خلاف این موضوع ثابت می‌شود، از نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا این مقررات نادیده گرفته شده یا حتی این تلقی پیش می‌آید که تعمدا این کار انجام و مقررات دور زده شده است. این موارد در کمیته انضباطی کنفدراسیون فوتبال آسیا بررسی می‌شود و اگر تشخیص آنها این باشد که تعمدا مقررات نادیده گرفته شده و مجوزی که نباید صادر می‌شده، صادر شده است، در این‌صورت اقدامات انضباطی مثل جریمه نقدی یا کسر سهمیه و... ممکن است اتفاق بیفتد.
جرایم احتمالی باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال
6 اسفند سال 98 کمیته انضباطی کنفدراسیون فوتبال آسیا آرای جدید خود را درخصوص پرونده‌های مختلف صادر کرد که مطابق یکی از این آرا، فدراسیون فوتبال ایران به‌‌دلیل اشتباه در صدور مجوز برای تیم‌های راه‌‌یافته ایرانی به لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۱۹، به پرداخت جریمه نقدی محکوم شد. طبق این رأی، فدراسیون فوتبال مبلغ ۱۲۰ هزار دلار آمریکا جریمه شد که پرداخت ۸۰ هزار دلار آن به‌مدت دو سال به حالت تعلیق درآمد تا درصورت تکرار این تخلف توسط فدراسیون فوتبال ایران، فدراسیون‌نشینان این مبلغ را پرداخت کنند و همچنین با جرایم سنگین‌تری روبه‌رو شوند. همچنین در آن زمان اعلام شد که باقی‌مانده جریمه (۴۰ هزار دلار) باید ظرف ۳۰ روز پس از انتشار این حکم پرداخت شود.
چندی پیش در «فرهیختگان» نوشتیم که اگر فدراسیون فوتبال لایسنس را به این باشگاه‌ها داده باشد، درحالی‌که مستحق آن نبودند، به‌خاطر ارائه لایسنس غیرمجاز جریمه خواهد شد. این درحالی است که حالا علاوهبر پرداخت این جریمه تعلیقی، اگر کمیته انضباطی باز هم تشخیص بدهد که تخلف دوباره‌ای توسط فدراسیون فوتبال ایران انجام شده، یک جریمه مالی سنگین‌تر دیگر نیز برای فدراسیون لحاظ خواهد شد. بنابراین با توجه به تکرار این عمل توسط فدراسیون و از آنجا که سررسید 2 سال مهلت کنفدراسیون آسیا برای جریمه تعلیقی فدراسیون ایران فرا نرسیده است، این جریمه با یک جریمه سنگین‌تر مجدد به‌طور حتم اعمال می‌شود؛ چراکه مرجع صدور مجوز فدراسیون فوتبال کشور مبدا است. اما درخصوص باشگاه‌ها جرایم احتمالی به‌صورت مشروط اعمال خواهد شد، مبنی‌بر اینکه اگر کمیته انضباطی کنفدراسیون فوتبال آسیا براساس محتویات پرونده تشخیص بدهد که به‌طور مثال صورت‌های مالی فلان باشگاه به‌صورت غیرواقعی تنظیم شده یا فلان مدرک غیرواقعی، و به‌صورت جعلی آپلود شده است که اگر چنین مسائلی باشد، به‌طور حتم چنین اقداماتی جرایم و اقدامات انضباطی برای باشگاه‌های متخلف در پی خواهد داشت که در این خصوص باید منتظر بررسی‌ها و تکمیل پرونده ماند.
تقلب در کار نباشد سرخابی‌ها فقط جریمه می‌شوند
شایعاتی از روز گذشته مطرح شده مبنی‌بر اینکه احتمال دارد سرخابی‌ها با حکم سنگین کنفدراسیون فوتبال آسیا مواجه شده و علاوهبر فصل جاری، فصل آینده لیگ قهرمانان را هم از دست بدهند، اما چون این موضوع سابقه قبلی ندارد نمی‌توان در این خصوص پیش‌قضاوتی درباره باشگاه‌ها متصور بود اما می‌توان حدس زد که اگر جریمه‌ای هم باشد این جرایم مالی هستند، مگر اینکه بحث جعل یا تقلب تیم‌ها مطرح و اثبات شود که در این‌صورت قضیه فرق خواهد کرد.
برای فصل بعد باید چه اقداماتی را انجام داد؟
اینکه باشگاه‌های ایرانی برای فصل بعدی رقابت‌ها باید چه اقداماتی را انجام بدهند تا دیگر از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا با ایراد به مجوز حرفه‌ای آنها مواجه نشوند، یک ابهام و پرسش بزرگ است که در ادامه این گزارش به آن می‌پردازیم.
یک باشگاه برای دریافت مجوز حرفه‌ای با 5 آیتم مواجه است: بحث مالی، بحث حقوقی، بحث زیرساخت، بحث پرسنلی و بحث ورزشی که برای دریافت مجوز حرفه‌ای هرکدام از این بخش‌ها می‌توانند مشکلساز شوند. به‌طور مثال در بخش پرسنلی که در سال‌های اخیر باشگاه‌های ایرانی را دچار مشکل کرده، به تعریف غلط باشگاه‌ها به این امر مربوط می‌شود که آنها پرسنل خود را کارمندان، مدیران، معاونان و... تعریف کرده‌اند، این درحالی است که بازیکنان نیز در تعریف کنفدراسیون فوتبال آسیا به‌عنوان پرسنل باشگاه محسوب می‌شوند. بنابراین برای سال بعدی باشگاه‌ها نباید فقط به فکر بازیکنانی که از کمیته‌های قضایی خارجی یا داخلی رای گرفته‌اند، باشند و فقط این‌دسته از بازیکنان تهدید جدی به شمار نمی‌روند، بلکه بازیکنان تحت قرارداد نیز همان‌قدر می‌توانند اهمیت داشته باشند که درصورت عدم دریافت مطالبات خود در موعد مقرر و تعریف‌شده در قرارداد، یک تهدید محسوب می‌شوند. یعنی باشگاه‌ها سر مهلت طبق قرارداد باید به بازیکنان تحت قرارداد نیز پول پرداخت کنند و بازیکن باید برگه‌ای را امضا کند که من تا این تاریخ طلبی از باشگاه ندارم و اگر این امضا نباشد، دقیقا تفاوتی با یک بازیکن خارجی ندارد که رای از CAS یا فیفا دارد، و مثل همان بازیکن، بازیکن داخلی نیز اهمیت پیدا می‌کند.
یا به‌طور مثال در بخش زیرساخت‌ها که به موضوع استادیوم و زمین تمرین اختصاصی باشگاه‌ها و تیم‌های رده‌های پایه آنها مربوط می‌شود، در این بین هنوز که هنوز است باشگاه‌های مطرح ایران مثل استقلال و پرسپولیس ورزشگاه اختصاصی ندارند و این اتفاق حداقل این حسن را خواهد داشت که این دو باشگاه را به سمتی ببرد که حداقل دو استادیوم حرفه‌ای داشته باشند. این درحالی است که امروز پول‌های کلانی برای اجاره ورزشگاه آزادی توسط این دو باشگاه داده می‌شود اما از آنجا که امکانات لازم از نگاه کنفدراسیون فوتبال آسیا برای بحث مجوز حرفه‌ای در این ورزشگاه وجود ندارد، این موضوع گریبانگیر استقلال و پرسپولیس شده و این درحالی است که تازه ورزشگاه آزادی بهترین و پرامکانات‌ترین ورزشگاه ایران به شمار می‌رود.
تیرک‌های آزادی هم مشکلساز شدند
در ورزشگاه آزادی تیرهای دروازه پرتابل برای برخی تمرین‌های درنظر گرفته‌شده مربیان در روز بازی یا تمرین قبل از آن وجود ندارد و این یکی از ایرادات گرفته‌شده به مجوز سرخابی‌هاست، حال اینکه اگر تیر دروازه حین برگزاری بازی بشکند، نیاز به تیرک‌های جایگزین است و این کمبود در ورزشگاه آزادی، ایرادات را بیشتر کرده است. در بخش مالی نیز موضوع عدم بدهی به بازیکنان و سازمان‌ها مطرح شده که اداره مالیات و بیمه تامین اجتماعی نیز جزء این سازمان‌ها قرار می‌گیرند که به جز تسویه‌حساب در سررسید‌های مقرر با بازیکنان، باید فکر اساسی درباره پرداختی به سازمان‌ها ازجمله اداره مالیات نیز بشود تا بدهی‌های انباشته قبلی دردسرساز نشود.
دردسر زمان ارائه صورت‌های مالی
باشگاه‌های ایرانی همیشه درباره ارائه صورت‌های مالی با مشکل مواجه هستند، چون زمان آن دیرتر از موعدی است که کنفدراسیون فوتبال آسیا درخواست کرده و باید با تدابیری در سال‌های آینده این زمان را به عقب انداخت. سال مالی هر دو باشگاه بزرگ پایتخت 31 تیرماه است و تا حساب‌ها بسته شود، حسابرس آنها را بررسی کرده و گزارش بدهد، همیشه از مهلت کنفدراسیون عبور کرده و این دو باشگاه در این خصوص مجبور می‌شوند تدابیر دیگری بیندیشند که گاه راه‌های قانونی به شمار نمی‌روند.
همه اینها درحالی است که در چند سال اخیر در بخش ورزشی مشکل خاصی وجود نداشته و یک مورد به بخش آکادمی باشگاه‌ها برمی‌گردد که باید این موضوع هم موردتوجه باشگاه‌ها قرار بگیرد. یعنی همان امکانات و ویژگی‌های تیم‌های بزرگسالان عین همان‌ها نیز برای تیم‌های پایه اجرایی شود که این موضوع نیز برای کنفدراسیون فوتبال آسیا از اهمیت خاصی برخوردار است.
درنهایت هم بحث حقوقی مطرح است که این موضوع به مالکیت مشترک باشگاه‌ها برمی‌گردد و باید در این خصوص نیز هرچه سریع‌تر فکری شود.
درنهایت اینکه برای حضور مستمر در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا در فصول بعدی باید به‌سمت حرفه‌ای شدن رفت و جزئی‌ترین الزامات کنفدراسیون فوتبال آسیا را رعایت کرد؛ چراکه همه باشگاه‌ها تلاش می‌کنند در بازی‌های خود پیروز شوند و در ادامه می‌جنگند که قهرمان شوند تا درنهایت راهی لیگ قهرمانان آسیا شوند و زمانی که چنین پاداشی به تیم قهرمان اهدا نشود مطمئنا همه انگیزه‌های داخلی برای باشگاه‌ها در فصول آینده کمرنگ و کمرنگ‌تر خواهد شد.
راه‌حل چیست؟
سوال مهم این است که باید چه کار کرد تا این اتفاقات به فراتر از مرزهای ایران کشیده نشده و باعث نشود کنفدراسیون فوتبال آسیا به پرونده‌های باشگاه‌های داخلی ورود کند؟ در این خصوص به نظر می‌رسد اگر همه دعواها و بگیر و ببند‌ها تا قبل از صدور رای کمیته بدوی صدور مجوز حرفه‌ای فدراسیون فوتبال صورت بگیرد و تا زمان مقرری که کنفدراسیون تعیین کرده است، مشکلات حل‌وفصل و برطرف شود، مطمئنا روزنه‌های امید بیشتری در این خصوص باز خواهد شد. یعنی مثل سال‌های پیش همه دعواها تا قبل از صدور رای کمیته بدوی باشد و این کمیته یا مجوز لازم را بدهد یا همان زمان مجوز را رد کند و باعث حساسیت کنفدراسیون فوتبال آسیا نشود که آنها خودشان ورود کنند تا تبعات و گرفتاری‌های مشابه امسال پیش بیاید. با حضور نفرات فعلی در کمیته صدور مجوز حرفه‌ای که یک‌سری افراد کهنسال در آن جمع شده‌اند، به نظر نمی‌رسد این اهداف برآورده شود، پس به نظر می‌رسد تغییر ساختار و اعضای این کمیته در گام اول و بهره‌گرفتن از نیروهای جوان درعین‌حال مطلع و باتجربه می‌تواند موانع بعدی را از پیش‌روی باشگاه‌های ایرانی برای گرفتن مجوز حرفه‌ای بردارد.