سارا ابراهیمیپاک، مترجم: یادداشت پیشرو، نوشته جیمی سانتا کروز است که در وبسایت آتلانتیک منتشر شده است. او در دنور، پایتخت کلرادو (از ایالتهای غربی ایالاتمتحده) زندگی میکند. او در این یادداشت درمورد انگاره ذهنی پسرهای نوجوان از بدنشان و اقداماتی که آنها در جهت تغییر آن پیش میگیرند، صحبت میکند.
ایدهآلهای فرهنگی درحال تبدیل شدن به مجالی برای ایجاد اضطراب هستند و اختلالات خوردن بهطور فزایندهای در مردان شایع شده است. اما علائم آن در مردان و زنان یکسان به نظر نمیرسد. از نظر فرهنگی ما بهخوبی با فشارهایی که دختران برای رسیدن به یک چهره ایدهآل متحمل میشوند، توافق نظر داریم. اما محققان میگویند که اخیرا پسران نیز بهطور فزایندهای با این شرایط ناخوشایند مواجه میشوند.
یک مطالعه جدید روی نمونه ملی پسران نوجوان–که در شماره ژانویه مجله علم بهداشت کودکان و نوجوانان (JAMA) منتشر شد- نشان میدهد تقریبا 18درصد از پسران بهشدت نگران وزن و اندام خود هستند. آنها همچنین درمعرض افزایش خطر پیامدهای منفی متفاوتی هستند: پسران در این مطالعه بهشدت نگران وزن خود بودند، بیشتر افسرده و درمعرض رفتارهای پرخطر مانند مصرف زیاد الکل و موادمخدر بودند. دکتر آلیسون فیلد، دانشیار اطفال در بیمارستان کودکان بوستون و دبیر اصلی این مطالعه میگوید که گرایش پسرها درمورد وسواس نسبت به وزنشان باعث نگرانی است. او همچنین میگوید: «شما از مردم میخواهید به اندازه کافی نگران وزن خود باشند تا بتوانند تصمیمات سالمی بگیرند؛ اما نه آنقدر نگران که مایل به استفاده از هر وسیله سالم یا ناسالمی برای رسیدن به اندام موردنظر خودشان باشند!» از بین پسرهایی که بهشدت به وزن خود اهمیت میدادند، نیمی از آنها فقط نگران تقویت ماهیچههایشان و تقریبا یکسوم آنها همزمان نگران لاغر بودن و عضلانی نبودنشان بودند. در همین حال، کمتر از 15درصد تنها نگران لاغری بدنشان بودند. این آمارها تفاوت عمدهای را بین دختران و پسران درمورد مسائل مربوط به وزن، لاغری و چاقی نشان میدهد؛ درحالیکه دختران بهطور معمول میخواهند لاغرتر شوند، پسران به همان اندازه برای افزایش وزن فشار زیادی را احساس میکنند.
آلیسون فیلد میگوید: «پسرهای نوجوانی هم هستند که میخواهند لاغرتر شوند و روی لاغری تمرکز میکنند. اما بسیاری دیگر میخواهند به اندامی بزرگتر یا حداقل عضلاتی قویتر و برجستهتر برسند. و این بدن دلخواه بسیار متفاوتتر از آن چیزی است که واقعا وجود دارد!» اگر پسرها بهطور فزایندهای نگران وزن خود هستند، تغییر بازنمایی بدن مردانه در رسانهها در یکی دو دهه گذشته حداقل تا حدی مقصر است. دکتر ریموند لمبرگ، روانشناس بالینی در ایالت آریزونا و متخصص اختلالات خوردن در مردان، میگوید: «ما در گذشته واقعا علیه زنان تبعیض قائل میشدیم؛ البته هنوز هم این رویه وجود دارد! اگر در طول این سالها به برندگان مسابقه زیباترین زن آمریکا یا صفحات اصلی مجلهها یا مدلها در فشنشوها نگاه کنید، تمرکز بیشتر روی لاغری بوده است.» اما درحالیکه فشار رسانهها بر زنان همچنان کاهش نیافته است، زمین بازی رسانه در 15 سال گذشته به یک اندازه هم برای زنان و هم مردان یکدست شده است؛ زیرا فیلمها و مجلات بیشتر سینه برهنه مردان را با بدنی تراشیده و غیرقابل دسترس و شکم ششتکه نمایش میدهند. «رسانهها بیشتر به ابزار تبعیضآفرین درخصوص فرصتهای برابر تبدیل شده و بدن مردان نیز دیگر به اندازه کافی خوب نیست!»
حتی اسباببازیها نیز در راستای پیامهای تحریفشدهای هستند که نوجوانان درمورد فرم و بدن ایدهآل مردانه دریافت میکنند. برای مثال همانطور که دکتر لمبرگ میگوید عروسکهای «اکشنفیگور» در جایگاه برابری با عروسکهای باربی از نظر ارائه تصویر بدنی غیرواقعی هستند، که برای پسرهای نوجوان ایجاد شده است. در یکی دو دهه گذشته، اکشنفیگورها حجم فوقالعادهای از چربی بدنشان را از دست دادهاند و نسبت جالبتوجهی به عضلههایشان اضافه کردهاند! دکتر لمبرگ میگوید: «فقط یک یا 2درصد از [مردان] این نوع خاص بدن را دارند و ما مردان را به روشی غیرطبیعی نشان میدهیم!» در مواجهه با ایدهآلهایی که ذهن پسرهای نوجوان با آنها بمباران شده، جای تعجب نیست که آنها مانند دختران بسیار زیادی، طعمه تصویری مخدوش از خود و بیکفایتیهای جسمانی خود میشوند؛ تحقیقات قبلی نشان میدهد که تا 25درصد از مردان دارای وزن طبیعی، خود را کموزن میدانند. و با این تصور که آنها بدن خود را بسیار لاغر و کوچک میپندارند، جای تعجب نیست که پسران بهدنبال ابزارهایی هستند تا بدن خود را با ایدهآل بدن عضلانی تطبیق دهند. مطالعهای در سال 2012 روی نوجوانان نشان داد که اقدامهایی برای تقویت عضلات در پسران مقاطع راهنمایی و دبیرستانی شایع است؛ بیش از یکسوم آنها استفاده از پودرهای پروتئینی(مکملها) را در تلاش برای تقویت عضلات خود گزارش کردهاند. علاوهبر این، تقریبا 6درصد استفاده از استروئیدها و 10.5درصد استفاده از برخی دیگر از تقویتکنندههای عضلات را تصدیق کردهاند. اثرات منفی استفاده از استروئیدها میتواند بهویژه برای نوجوانان مهم و معنادار باشد.
دکتر ربکا پیبلز، مدیربرنامه ارزیابی و درمان اختلالات خوردن در بیمارستان کودکان فیلادلفیا میگوید: «استروئیدهای تزریقی قطعا نگرانکننده هستند. اما با توجه به اینکه به دست آوردن این داروها دشوار است، فعلا بزرگترین نگرانی ما نیستند. بیشترین نگرانی درمورد پودرهای «طبیعیای» است که نوجوانان میتوانند در مراکز بهداشتی-درمانی و داروخانههای محلی تهیه کنند.» دکتر پیبلز میگوید: «مشکل این است که صفت «طبیعی» در این مورد بهسادگی به معنای دور زدن قوانین و عدم نظارت است! در برخی موارد این پودرها و مکملها درواقع «آندروژنهای آنابولیک» هستند و بعد بهعنوان مکمل «طبیعی» بستهبندی میشوند!» عواقب این مساله میتواند هنگفت باشد. استفاده طولانیمدت از استروئیدها با افسردگی، حملات پرخاشگرانه، تمایل به خودکشی و کاردیومیوپاتی(بیماری ماهیچه قلبی) همراه است و تأثیرات منفی آن بهمراتب میتواند بهویژه برای نوجوانان قابلتوجهتر باشد، زیرا بدن آنها درحال گذراندن دوره رشد و نمو است.
البته در بسیاری از موارد نگرانیهای مربوط به وزن بین مردهای جوانتر در سطوح نسبتا خوشخیم باقی میماند؛ اما وقتی نوجوانان سعی میکنند بالا رفتن وزن خود را کنترل کنند، اغلب این کار را به شیوههای نسبتا غیرعادی انجام میدهند. هنگامی که نوجوانان تمرکز زیادی روی بدن خود دارند و شروع به رفتارهای پرخطر میکنند، میتوانیم نگران نشانههایی از اختلالات خوردن یا اختلالات مربوط به وزن باشیم- و این در پسرها درست به اندازه دخترها قابل مشاهده است. دکتر لمبرگ میگوید: «این سوءتفاهم به اشتباه عمومیت پیدا کرده که اختلالات مربوط به خوردن فقط مختص زنان است. آنچه مطالعات نشان داده این است که در 15 سال گذشته یا حتی قبلتر، مردان بیشتر از گذشته با اختلالات خوردن دستوپنجه نرم میکنند.» آماری که اغلب مورد استناد قرار میگیرد این است که از هر 10 اختلال خوردن فقط یک مورد در مردان رخ میدهد، اما به گفته لمبرگ تحقیقات جدید نشان میدهد که نسبت واقعی احتمالا به یک از 4 نزدیک است.
فیلد میگوید آگاهی از خطر اختلالات وزنی بین مردان درحال افزایش است؛ اما همچنان مشکلی درمورد به رسمیت نشناختن این مساله وجود دارد. در درجه اول به این دلیل که این اختلالات در مردان مشابه با زنان فرض گرفته میشود. ارزیابیهای فعلی درمورد اختلالات خوردن بر نمود شاخصهای کلاسیک بدن زنانه تمرکز میکند؛ اما از آنجا که پسرهای نوجوان بیشتر نگران از دست دادن عضلههایشان هستند تا لاغر شدن، معمولا مانند دختران تلاش نمیکنند خودشان را کموزن نشان دهند! همچنین به اندازه دختران نوجوان گرسنگی را تحمل نمیکنند، از ملینها(لاگزاتیوها یا داروهای ضدیبوست) یا محرکهای تهوعآور استفاده نمیکنند؛ درعوض پسرها بیشتر علاقه دارند خودشان را درگیر حجم زیادی ورزش و سوءمصرف استروئیدها کنند. فیلد میگوید: «آنها به جای انجام دادن کاری ناسالم برای لاغرتر شدن، از ابزارهای ناسالم برای بزرگتر کردن اندامشان استفاده میکنند.»
ممکن است نمود بیرونی این مساله متفاوت باشد؛ اما نگرانی بیش از حد درمورد وزن، بهویژه در ترکیب با رفتارهای پرخطر، در پسرها کمتر از دخترها نگرانکننده نیست. به گفته فیلد «وقت آن است که بیدار شوید و به پسرها توجه کنید! پزشکان اطفال و نوجوانان و والدین آنها [باید] آگاه شوند که به همان اندازهای که به صحبتهای دختران خود توجه میکنند، به صحبتهای پسران نوجوان خود درمورد وزن و نگرانیهایشان گوش دهند.»