زهرا رمضانی، روزنامهنگار: امروز بهعنوان یکی از روزهای تاریخی در تقویم دانشگاه آزاد اسلامی به ثبت رسیده است؛ چراکه در کنار برگزاری هفدهمین جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی، از برنامه 5ساله راهبردی عملیاتی این دانشگاه نیز با حضور دکتر علیاکبر ولایتی، رئیس هیاتموسس و هیاتامنای دانشگاه و دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه رونمایی میشود. برنامهای که قرار است ریلگذاری جدیدی را در این دانشگاه ایجادکرده و نویدبخش رخ دادن اتفاقات تازهای در واحدهای مختلف آن هم در سطح استانها باشد. این برنامه میتواند دانشگاه آزاد اسلامی را گامبهگام به دانشگاه کارآمد و مسالهمحور نزدیکتر کرده و طبیعتا دانشگاه در سال 1405 بهعنوان دانشگاهی پاسخگو و اثرگذار در نظام آموزش عالی کشور مطرح خواهد بود. مسالهای که با توجه به جمعیت دانشجویی و اعضای هیاتعلمی این دانشگاه، نقش بهسزایی در اجرای برنامههای ملی آینده کشور خواهد داشت.
آغاز گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی
دهه 90 را میتوان یکی از مهمترین دههها برای دانشگاه آزادیها دانست؛ چراکه در این دهه بهویژه در سالهای اخیر اتفاقات مهمی در این دانشگاه رخ داده و مسئولان آن تلاش کردند ادبیات و مفاهیم جدیدی را وارد نظام آموزش عالی کشور کنند. دانشگاه مسالهمحور و کاربردیسازی پایاننامهها و راهاندازی سامانه پایش برای تحقق این مهم، همان خطی است که دانشگاه آزاد اسلامی تلاش کرده در این مدت پیگیری کند. امروز اما با رونمایی از برنامه 5ساله راهبردی، بهنوعی گام دوم در دانشگاه آزاد اسلامی آغاز و تحول در این دانشگاه با برنامهریزی دقیقی که صورت گرفته، با دقت و سرعت بیشتری نسبت به قبل دنبال خواهد شد تا همه واحدهای دانشگاه ولو واحدهایی که در دورترین نقاط به پایتخت قرار دارند هم در تحقق این برنامه تحولی سهیم شوند.
درست است که برنامههای چندساله و طولانیمدت برای دانشگاهها موضوع تازهای بهشمار نمیرود، اما شرایط برای دانشگاه آزاد اسلامی متفاوت است، چراکه به گفته دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه برای اولینبار است که اینگونه برنامه رشد یابنده در دانشگاه طراحی شده و واحدهای دانشگاهی در این برنامه باید متناسب با مزیتها و وضعیت استان خود راهکار داشته باشند، به همین دلیل میتوان گفت که حرکت رو به جلوی دانشگاه آزاد اسلامی که چند سالی میشود، آغاز شده از فردا و براساس همین سند رونمایی شده، با جدیت بیشتری دنبال خواهد شد. اتفاقی که قطعا نمود عینی و بیرونی آن را میتوان در توسعه منطقهای و نقش پررنگتر واحدهای این دانشگاه برای رفع چالشهای استانی به نظاره نشست.
پایان دهه 90؛ تسریع فرآیندهای تحولی در دانشگاه
یکی از موضوعاتی که بر اهمیت تدوین این سند صحه میگذارد، شرایط امروز جامعه و لزوم توجه به نسل جوان کشور است. مسالهای که باعثشده تا این دانشگاه برنامههای خود را در حوزههای مختلف ذیل این سند گردآوری کند، برنامههایی که از دو سند بالادستی یعنی نقشه جامع علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی نشأت میگیرد. از طرف دیگر نمیتوان این مساله را نادیده گرفت که عملا تحقق سند دانشگاه اسلامی در نظام آموزش عالی بر زمین مانده و حالا دانشگاه آزاد اسلامی میتواند با اجراسازی برنامه راهبردی خود، گام موثری در تحقق این سند هم بردارد.
همچنین در دنیای امروز نظام آموزشی اعم از آموزش عمومی، مهارتی و عالی از آنجایی که نقش موتور محرکه جامعه را در حوزه توسعه و پیشرفت و تربیت نیروی انسانی برعهده دارند، باید بهگونهای حرکت کنند که بتوانند به نیازهای امروز و حتی آینده کشور پاسخ دهند، این مهم نیازمند آن است که در وهله اول خود این نظامها دچار تحول اساسی در بخشهای مختلف خود اعم از ساختارها، روند و فرآیندها شوند، مسالهای که امروز با توجه به رونمایی از این سند تحولی در دانشگاه آزاد اسلامی شروع شده و حتما میتواند سرمنشأ اتفاقات مهم و اثرگذاری در آینده باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی پیشتر درباره برنامه 5ساله راهبردی این دانشگاه نیز گفته بود:«توجه به برنامه پنجساله دانشگاه به موضوع فرهنگ به بخشهای محتوایی و شکلی و فرآیندی تقسیم میشود که در حوزه محتوایی اثرگذاری مستقیم شامل «تربیت اخلاقی، معنوی و هویتی» و «تحول در فرهنگ سازمانی» و اثرگذاری غیرمستقیم «کیفیت و کارآمدی دورههای تحصیلی»، «توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی»، «جایگاه بینالمللی و الهامبخشی»، «فعالیت منسجم و همافزای شبکهای»، «پاسخگویی و قابلیت حل مساله»، «پیشرفت علمی مرجعیتساز و تمدن آفرین»، «تبدیل به سازمان یادگیرنده» و «بهرهوری و پایداری اقتصادی» را دربرمیگیرد.» این سخنان نشان میدهد که بر اساس این سند نهتنها قرار است بحث رسیدن به درآمدی پایدار توسط این دانشگاه دنبال شود، بلکه در حوزههای مرتبط با آموزش و رشتهها هم بنا به اعمال تغییرات قابل توجه در بازه زمانی مشخص شده است.
سند تحولی دانشگاه آزاد اسلامی که در 3 سرفصل کلی تدوین شده، بنا دارد تا در همه حوزههای مرتبط با دانشگاه و دانشجو تغییرات گستردهای را اعمال کند، تغییراتی که لازمه تحقق تحول به معنی دقیق آن در دانشگاه بوده و موضوعات مختلف فرهنگی، اقتصادی، آموزشی، پژوهشی و... را به فراخور زمان تعیین شده، دربرمیگیرد. اما آنچه درباره این سند مهم است اینکه تدوین این سند همزمان پایان دهه 90 و آغاز قرن جدید دنبال شده تا نشان دهد عزم مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی برای تغییر رویهها و رسیدن به دانشگاه کارآمد در سطح ملی جدی است.