معین رضیئی، روزنامهنگار: بعدازظهر روز یکشنبه، صادق خلیلیان بهعنوان استاندار ویژه خوزستان منصوب شد. خلیلیان 72ساله متولد شهر اهواز و پیش از این نیز در دولت دهم وزیر جهاد کشاورزی بوده است. در این رابطه گفتوگویی با عبدالله ایزدپناه، رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان داشتیم که در ادامه متن این گفتوگو را میخوانید.
وزیر کشور، عصر یکشنبه، استاندار ویژه خوزستان را منصوب کرد. نظر شما درباره خلیلیان، استاندار جدید چیست؟
من از سیدابراهیم رئیسی بابت محبت و نگاه ویژهای که به استان خوزستان دارند تشکر میکنم. از ابتدا هم گفتند برای خوزستان استاندار ویژه منصوب خواهیم کرد. برای این استان یک استاندار قوی و در سطح ملی انتخاب میکنیم و انتخاب آقای خلیلیان، انتخاب بسیار خوب و موردنظر ماست و نسبت به انتخاب ایشان خوشبین هستیم. از این بابت، هم به آقای رئیسجمهور خداقوت میگویم و هم به خلیلیان تبریک عرض میکنم. امیدواریم انشاءالله این برادر عزیزمان که دارای سابقه اجرایی بسیار قوی ازجمله وزیری بودهاند، بتوانند استان خوزستان را از این گرفتاریها و مشکلات نجات بدهند.
چنانچه بخواهیم جدیترین مشکلات و کمبودهای استان خوزستان را مرور کنیم، بهنظر شما آن کمبودها بیشتر در چه حوزهای است و اولویت دولت باید رفع کدامیک باشد؟
انشاءالله استاندار صدای ما را میشنوند، اگر از من بپرسند اولویتهای استان خوزستان و اولویت یک این استان، چیست، گرچه درحال حاضر مساله تنش آبی وجود دارد، ولی من میگویم اصلیترین مشکل، بیکاری است.
این نبود اشتغال، بیشترین آسیب را به استان خوزستان وارد کرده است. بعد از بحث بیکاری که به هر حال با زندگی و معیشت مردم سروکار دارد، بحث تنش آبی است. هم آب شرب و هم فاضلاب. اینها درواقع دو موضوع بسیار مهم هستند که انشاءالله باید در دستورکار قرار بگیرند کما اینکه بهشدت مورد توجه دولت قرار گرفته است. اگر بخواهیم چهار یا پنج مساله مهم را نام ببریم، موضوع دیگری که بهعنوان اولویت باید برای حل آن اقدام کرد، اجرای طرح 550هزار هکتاری است. این طرح، طرح رهبر معظم انقلاب است که فاز اول آن در خوزستان اجرا شد. اگر فاز دوم آن در شمال و شمالشرق استان اجرا شود، انشاءالله هم شاهد یک تحول چشمگیر در بحث محصولات کشاورزی خواهیم شد و هم تحولی در بحث اشتغال خواهیم دید.
یکی از اولویتهای دیگر، بحث راههای ارتباطی است. جادهها و راههای ارتباطی خوزستان بهمعنای واقعی کلمه، مناسب نیستند و استان، راهها و جادههای نامناسبی دارد. بنابراین باید در حوزه راهها هم تحول به وجود بیاید.
با توجه به سوابق و پیشینه خلیلیان، فکر میکنید او بیشتر بر رفع کدام مشکلات استان خوزستان متمرکز خواهد شد؟
شخصی که وزیر بوده، اشراف کاملی بر موضوع دارد. دارای تخصص است و نهتنها درباره مسائل خوزستان، بلکه درباره مسائل کل کشور اطلاعات دارد. چند سال در جلسات هیات دولت شرکت کرده و حوزههای مختلف را دیده و تجربه کرده است. در بسیاری از حوزهها اعم از آب، برق و راهها و در بحث اشتغال تجربه دارد. اما تخصص ایشان در حوزه کشاورزی بسیار چشمگیرتر است. ایشان هم وزیر بوده و هم تحصیلاتش در زمینه کشاورزی بوده. خوزستان هم که قطب کشاورزی کشور است. فلذا در این زمینه فکر میکنم انشاءالله توفیقی نصیب ایشان و استان، بهخصوص در بحث اجرای طرح رهبر معظم انقلاب خواهد شد.
درباره انتخاب استاندار، آیا وزارت کشور گزینههای موجود را با مجمع نمایندگان در میان گذاشت و با نمایندگان استان مشورت شد؟
بله. ما تقریبا از 10، 12 روز پیش با وحیدی، وزیر کشور ارتباط داشتیم. هم مجمع نمایندگان و هم بنده بهعنوان برادر کوچک مجمع (رئیس مجمع نمایندگان) با معاون پارلمانی ایشان گفتوگو داشتهایم. در سفری که آقای رئیسجمهور به استان خوزستان داشتند من خدمت ایشان صحبتهایی را در باب استاندار کردم. گزینههایی مطرح بود، طرفین هم صحبتهایی کردند و در نتیجه به خلیلیان رسیدند و ما از ایشان تشکر میکنیم. انتخاب استاندار در حوزه اختیارات هیات دولت، وزیر کشور و رئیسجمهور است، اما ایشان نسبت به نمایندگان محبت داشتند و با نمایندگان هماهنگ بودند. حداقل هفت، هشت گزینه مطرح بود، روی اینها صحبت کردند و به این نتیجه رسیدند. ما هم از این نتیجه خوشحال هستیم.
یعنی خلیلیان، گزینه پیشنهادی مجمع نمایندگان بود؟
خیر، وزارت کشور و ما، گزینههایی را مطرح کردیم. برخی گزینهها را دولت و برخی را نمایندگان معرفی کردند. در نتیجه آن خلیلیان به استانداری منصوب شد که مورد رضایت وزارت کشور و نمایندگان هم هستند.
همانطور که میدانیم، استان خوزستان از ثروتمندترین استانهای کشور است. با این وجود همچنان فقر، بیکاری و محرومیتهای زیادی در این استان دیده میشود. دلیل این محرومیتها را چه میدانید؟
مسالهای که بهنظر من نیاز به یک تحقیق جدی دارد و همانطور که شما گفتید، خوزستان با وجود اینکه 75 تا 80درصد منابع کشور را در خود جای داده، ولی در بیکاری، سومین استان کشور است. در همه زمینهها هم جزء استانهای کمبرخوردار و پایینجدولی است. این واقعا سوالی را در ذهن همه ایجاد کرده است که استانی با این سطح از درآمد، چرا باید در پیشرفت و برخورداری در این سطح باشد؟ این سوال، بهنظر من سوال مهمی است که نیاز به تحقیق و بررسی دارد. در پاسخ به این پرسش، بهنظر من مسائلی درطول تاریخ بر خوزستان حادث شد. ازجمله جنگ هشتساله. خب این ویرانیهایی که جنگ هشتساله ایجاد کرده بیتاثیر نیست؛ اما اگر بخواهیم این سوی ماجرا را هم بررسی کنیم، بهعقیده من، شاید عامل اصلی در پیش آمدن وضعیت موجود در استان، سوءمدیریت است. اگرچه ما خدمات مدیران و مسئولان را ستایش میکنیم و برای ما مورد احترام هستند، اما در کل یکی از اصلیترین مشکلات خوزستان، سوءمدیریت است. اگر خوزستان از مدیران قوی برخوردار بود، شرایطش بهتر از الان بود. نکته دیگر عدم توجه مرکزنشینان است. توقع ما از دولتها این نبود. اینکه در زمان داشتن قدرت، تحت فشار روابط، اعتبارات کشور را به مناطق برخوردار ببرند و این تغییر سمتوسوی اعتبارات و بیعدالتی در توزیع منابع کشور، باعث عقبماندگی برخی استانها شده است. لذا من بهعنوان نماینده مردم، به نوع توزیع اعتبارات کشور اعتراض دارم. خوزستان متاسفانه از این بابت متضرر شده است. در تهران هم به این مساله خوب توجه نشده است. شما بودجههای ملی و استانی را که نگاه میکنید، میبینید استان خوزستان در اعتبارات استانی، از رقم خوبی برخوردار است. این را میبینیم اما در سطح اعتبارات ملی، استان خوزستان سهم قابلقبولی ندارد. در سطح ملی بهلحاظ مالی ما بسیار ضعیف هستیم و همان اعتبارات استانی نیز مقدارش بسیار پایین است.
در ۸ماه گذشته هم روحانی، هم آقای رئیسی و هم حضرتآقا لزوم توجه به خوزستان را گوشزد کردهاند.
رئیسی نشان داد که توجه ویژهای به استان خوزستان دارد و علامت آن نیز این است که در دومین روز از تشکیل هیات دولت به خوزستان آمد.
رئیسی در یک بازدید سرزده و با نبود تشریفات بین مردم حضور یافت و مردم از اینکه رئیسی را روز دوم تشکیل دولت بین خودشان میدیدند امیدوار شدند. سفر ایشان بسیار بازتاب داشت که امیدواریم نتیجهبخش باشد.
آیا رئیسی در این سفر، کار ویژه و خاصی هم داشت؟
بهنظر میرسد سفر رئیسی، سفری مقدماتی برای سفری مهمتر است. ایشان روز دوم آمد و از نزدیک چالشهای مهم استان در زمینههای مختلفی مثل آب، فاضلاب، اشتغال، کشاورزی، تنشهای آبی استان و تلفات دامی ناشی از بیآبی را بررسی کرد.
و همه این موارد در جلسه آخری که با ایشان داشتیم در دستورکار رئیسی قرار گرفت و ایشان هم در این جلسه که یک جلسه بسیار باارزش و مقدماتی برای تصمیمات مهمتر در استان خوزستان بود، دستورات ویژهای را صادر کرد.
در پی بحرانهای چند سال اخیر خوزستان بهنظر میرسد شکاف عاطفی عمیقی بین مردم و حاکمیت در سطح دولت به وجود آمده باشد. بهنظر شما دولت رئیسی و شخص استاندار برای از بین بردن این شکاف چه اقداماتی را باید انجام دهد؟
بهعقیده من یک بیاعتمادی بین مردم نسبت به دولتها و مسئولان مختلف ایجاد شده است. اما همین مردم علیرغم بیماری همهگیر کرونا و فشارهای شدید اقتصادی برای حفظ وحدت و تمامیت ارضی کشور بسیار پرشور در انتخابات شرکت میکنند. بهنظر بنده رئیسی اولین کاری که باید بکند این است که این بیاعتمادی را از بین ببرد و اعتماد را بازگرداند. الان نیز ما این شرایط ایدهآل را بین مردم میبینیم و مردم بسیار امیدوار به عملکرد دولت جدید هستند چراکه این دولت کار را خیلی توفانی شروع کرده است و سفرهای اینچنینی وزرا و رئیسجمهور به خوزستان و سیستانوبلوچستان امید را در دل مردم زنده کرد. البته با تحقق وعدهها این امید باید به یک امید واقعی تبدیل شود و مردم اثرات آن را بهطور عملی ببینند، تا این بیاعتمادی به اعتماد بدل شود.
بهنظر شما استاندار در کوتاهمدت برای حل مشکلات باید چه اقداماتی را در دستورکار قرار دهد؟
در کوتاهمدت ۴ یا ۵ موضوع دارای اهمیت ویژهای هستند که باید مورد توجه رئیسجمهور قرار بگیرد. اولویت مهم برای حل مشکلات استان خوزستان موضوع آب شرب است که معلول ضعف مدیریت بوده و باید هرچه سریعتر این مشکل حل شود. اینکه درحال حاضر ما ۷۳۲روستا درگیر با تنشآبی داریم نشاندهنده همین سوءمدیریت است. اولویت بعدی مشکل فاضلاب استان بهویژه فاضلاب شهر اهواز است. اهواز طی سال همیشه درگیر 2بحران است؛ بحران اول بحث تامین آب در فصول گرم سال است که گریبان مردم این شهر را میگیرد و بحران دوم نیز که در ایام بارانی سال شکل میگیرد، بحران فاضلاب است. مشکل آب و فاضلاب اهواز نیز باید در اولویت قرار بگیرد و برای حل آن نیز اقدامات عینی صورت گیرد تا بهصورت سریع این مشکل حل شود. در این رابطه اجرای طرح فاضلاب اهواز که مسئولان نیز به آن اشاره داشتند و درحال حاضر نیز بعد از یکسال جدل با وزارت نیرو توانستیم مجوز آن را بگیریم در اولویت اقداماتی است که اجرای آن میتواند باعث امیدواری مردم شود.