سیدمهدی موسوی‌تبار، روزنامه‌نگار: دو سالی می‌شود که عزاداری‌های ماه محرم شبیه قبل نیستند و با وجود کرونا و پروتکل‌هایی که باید رعایت می‌شد، جمعیت زیادی از مردم علاقه‌مند به عاشورا و امام حسین(ع) در خانه‌هایشان نشستند و عزاداری کردند. یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که به کمک این بخش قابل توجه جامعه آمد فضای مجازی و هیات‌های آنلاین بود. هیات‌هایی که با تنوع بالا و همچنین توجه به زیبایی‌های تصویری و صوتی توانستند مخاطبان زیادی را جذب برنامه‌های خودشان کنند. در کنار هیات‌های آنلاین، برنامه‌های ترکیبی و گفت‌وگومحور و همچنین مقتل‌خوانی‌ها نیز در فضای مجازی ساخته و پخش شد که مورد اقبال عمومی قرار گرفت.
ساترا با هدف سوق دادن رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر به‌‌سمت ایجاد بستر بهره‌مندی عزاداران حسینی از مراسم‌ها با وجود شرایط ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا و همچنین تقویت حاکمیت رسانه‌ای داخلی و ایجاد جایگاه اصلی برای رسانه‌های صوت و تصویر داخلی در سبد مصرف کاربر ایرانی، اقدام به برپایی طرح خیمه‌های رسانه‌ای کرد.
آمارها چه می‌گویند؟
براساس گزارش ساترا، امسال 38 میلیون و 3 هزار و 689 بازدید یکتا از مراسم مذهبی، یعنی رشد 70 درصدی نسبت به سال قبل وجود داشته است. ثبت‌نام بیش از 4 هزار هیات از تمام استان‌ها در پلتفرم‌های پخش مراسم، یعنی افزایش 150 درصدی آنها نسبت به سال قبل. همچنین امسال شاهد حضور 9 رسانه صوت و تصویر فعال در پخش مراسم مذهبی و تولید محتوای رسانه‌ای و تولید سه محتوای حرفه‌ای خاص ایام محرم بودیم که رسانه‌هایی مانند «هیات آنلاین»، «آی‌گپ تی‌وی»، «آپارات» و «نمایش‌نت» از این دست هستند. رکورد امسال با 7 میلیون و 51 هزار و 100 بازدید یکتای روزانه متعلق به شب عاشورا با رشد 78 درصدی نسبت به سال قبل است. براساس این گزارش 2 میلیون و 909 هزار و 316 بازدید میانگین روزانه تعداد بازدیدکننده یکتای امسال بوده است که رشد 70 درصدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. بالاترین میزان بازدید همزمان از یک هیات، 46 هزار بازدید بوده و 584 هیات به‌طور میانگین هر شب برنامه داشته‌اند.
گفتنی است زمان تماشای هر کاربر به‌طور میانگین، 8 دقیقه بوده است. نگاهی به این آمارها و همچنین قیاسش با سال گذشته نشان می‌دهد که عزاداری‌های آنلاین جای خودش را بین مخاطبان باز کرده است و جا دارد که رسانه‌ها و هیات‌های بزرگ هم به این ظرفیت، توجه ویژه کنند. نکته قابل توجه دیگر حضور فعال پلتفرم‌های محلی مانند «شرجی» و «هرمزگان تی‌وی» با شناخت دقیق مخاطبان خاص خودش بوده است.
در این گزارش همچنین دو برنامه «مهلا» و «دل بی‌تاب» در 5 شاخص کلی فرم و قالب، جذب مخاطب، کیفیت محتوا، هنرمندان و عملکرد رسانه مقایسه شده‌اند که نتایج جالبی به‌دست آمده‌اند.
شیوه ارزیابی به این صورت بوده است که پرسشنامه‌ای بر اساس شاخص‌های یادشده توسط 10 نفر از طلاب و دانشجویان مدیریت رسانه طراحی و این پرسشنامه‌ها توسط 40 نفر از کارشناسان تکمیل شده است.
گفتنی است در محرم سال گذشته ۱۵ هزار هیات به‌صورت مجازی و واقعی مراسم مذهبی برگزار کردند. در سال 99 «هیات آنلاین» مراسم حدود هزار هیات فعال را پوشش داد و در روز تاسوعا نیز نزدیک به ۴ میلیون نفر و در عاشورا بیش از 4.5 میلیون نفر بازدیدکننده داشت. ۶۱۲ هیات نیز مراسم خود را از طریق «آپارات» در اختیار ۲۶۷ هزار کاربر یکتا قرار دادند. همچنین در روز تاسوعا، یک‌میلیون و ۳۷۰ هزار نفر و در روز عاشورا، یک‌میلیون و ۲۰ هزار بازدیدکننده از برنامه‌های مذهبی «آپارات» بازدید کردند.
در همین رابطه مطالب زیر را بخوانید: