به گزارش «فرهیختگان»: طی دو روز گذشته (سهشنبه 2مردادماه و چهارشنبه 3مردادماه) محمدمهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی و عزتالله ضرغامی، وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی دولت سیزدهم در مجلس شورای اسلامی حضور یافتند تا هم برنامههای مدیریتیشان برای این دو وزارتخانه فرهنگی را ارائه دهند و همین که بتوانند با دفاع از این برنامهها، رای اعتماد نمایندگان مجلس را به دست بیاورند.
اسماعیلی: وزارت ارشاد همچنان با ساختار چهار دهه پیش اداره میشود
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد در جلسه دفاع از خود در جمع نمایندگان مجلس، صحبتهایش را به دو بخش تقسیم کرد. بخش اول تبیین برنامههای کلان مدیریتی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخش دوم درباره چالشهای امروز حوزههای فرهنگ و هنر بود. وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در صحبتهایش به این اشاره کرد که این وزارتخانه نیازمند شیوههای نوین برای مدیریت است و تاکید کرد: «وزارت ارشاد همچنان با ساختار چهار دهه پیش اداره میشود. باید فناوریهای نوین را به رسمیت شناخته و تغییر کنیم. به اینفناوریها وزن داده و متناسب با اینتغییرات، وزارت ارشاد را چابک کنیم.»
وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فرهنگ ایران اسلامی گفت: «اینفرهنگ ارزش جاندادن، و حق ستایش بر گردن امثال بنده دارد. در دولت مردمی، کار اصلی برعهده مردم است. دولت همین که موانع را مرتفع و مفاسد را جمع و سیاستگذاری را مدیریت کند، بیشتر کارها اصلاح میشود. بار اصلی کارزار فرهنگی ما بر دوش اصحاب اندیشه و هنر و رسانه خواهد بود و اینخادم کوچک همه تلاش خود را برای حمایت از تولیدکنندگان اینحوزه بهکار خواهد بست. بعضی دوست داشته و دارند دولت در عرصه فرهنگ یک موجود ناتوان و بیاراده یا ناظر بیطرف و منفعل باشد. ما اینرویکرد را قبول نداریم. عرصه فرهنگ در نظام اسلامی عرصه سادهانگاری و سهلاندیشی نیست. اما تصدیگری را هم قبول نداریم. ما میتوانیم از ظرفیتهای بزرگ انجمنهای علمی استفاده کنیم. وزارت ارشاد نمیخواهد تصدیگریکند بلکه میخواهد انجمنها را حمایت کند.»
اسماعیلی در بخش دوم سخنانش درباره چالشهای حوزههای فرهنگ و هنر گفت: «درحالحاضر، برای بخش بزرگی از اصحاب فرهنگ و هنر، مشکلات بزرگ معیشتی به وجود آمده است. در شیوع بیماری کرونا، بیشترین آسیبها به اصحاب فرهنگ و هنر رسید. تعطیلی سینماها، کنسرتها و کتابفروشیها آنهم بدون جبران، ضربههای سختی را به اعضای ایناصناف وارد کرده و دولت مردمی در اولین اقداماتش به رفع مشکلات این عزیزان اقدام خواهد کرد. نکته دوم، رکود اقتصادی محصولات فرهنگی است. در اینزمینه فقدان نظارت و گرانی افسارگسیخته باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است. وقتی مردم قدرت خریدشان کاهش پیدا میکند، اولینچیزی که از سبد کالایشان حذف میشود، محصولات فرهنگی است که ما باید برای اینمساله چارهاندیشی کنیم که کردهایم. مساله سوم، تولید و توزیع غیرقانونی محصولات است. ناشر ما کتاب خوبی چاپ میکند و میبیند ظرف مدت کوتاهی نسخه قاچاق و غیرقانونی آن در خیابان انقلاب و دیگر خیابانهای شهر به فروش میرسد. نکته بعدی، فقدان تناسب الگوی حکمرانی در عرصه فرهنگ با گسترش فضای مجازی و پیشرانهای فناوری است. وزارت ارشاد همچنان با ساختار چهار دهه پیش اداره میشود. باید فناوریهای نوین را به رسمیت بشناسیم و تغییر کنیم. به اینفناوریها وزن بدهیم و متناسب با اینتغییرات، وزارت ارشاد را چابک کنیم.»
وی افزود: «نکته پنجم اینکه وزارت ارشاد امروز ما، یک وزارتخانه منفعل و کماثر شده است. من امروز و دیروز، در کمیسیونهای مجلس، بهطور متعدد از نمایندگان شنیدم که وضعیت ادارات وزارت ارشاد باعث تاسف است. در اکثر شهرستانها ادارات ارشاد با حداقل نیرو و امکانات کار میکنند و درنتیجه، کار به یکسری فعالیتهای حداقلی و نظارتهای موردی تقلیل پیدا کرده و اصلا از حوزه سیاستگذاری خارج شده است. چطور وزارتخانهای که باید پیشران مهندسی فرهنگی کشور باشد، با این وضعیت نیروی انسانی و انفعال میتواند در اینجایگاه قرار بگیرد؟ نکته ششم، دسترسی عادلانه همه مناطق کشور به امکانات فرهنگی است. این، باعث تاسف است که بیش از ۹۰درصد آثار تولیدی فرهنگ و هنر ما در تهران اتفاق میافتد. آیا مناطق مختلف ما استعداد تولید آثار نمایشی، موسیقی و دیگر حوزههای فرهنگ و هنر را ندارند؟ آیا تاریخ و فرهنگ کهن ندارند؟ ایران، رنگینکمان درخشان قومیتهاست. امروز بسیاری از آثار فرهنگی و هنری مناطق کشور ما درحال فراموشیاند. مثلا خوزستان، بزرگترین فرصت ما برای حضور در کشورهای غرب آسیاست اما به آن توجه نمیکنیم. ما در مناطق و استانهای مختلف کشور، فرصتهای بزرگی داریم که نسبت به آنها کمتوجهیم. اصلا فرهنگ یعنی همین! یعنی به رسمیتشناختن اقوام و قومیتها. همه اینمناطق ایران عزیز ماست. باید در حوزه فرهنگ عُرضه داشته باشیم اینفضای رشد و تعالی را برای اینکشور بزرگ و ۷ هزارساله فراهم کنیم. کشور ما آکنده از حضور مردان بزرگ و زنان بزرگ است و تلاش میکنیم در دولت مردمی، همه اینظرفیتها را به فعلیت برسانیم.»
وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: «ما در حوزه محتوایی و نظارت نیازمند قدرت بیشتری هستیم. امروز که در کمیسیونها و در فراکسیونها حضور داشتم، نسبت به این ماجرا گله بود. این را حل خواهیم کرد. من بیشترین سابقه را در نهادهای خارج از دولت داشتهام. ۲۳ سال است در فرهنگ اینکشور کار میکنم و تجربه و کارنامه دارم که درصورت رای اعتماد شما، اینکارهای بزرگ را انجام خواهیم داد. احیای نقش فرهنگ عمومی، نوسازی سنجههای علمی شاخصهای کیفی و کمی سبک زندگی و رشد اخلاق اجتماعی، بالابردن میزان موفقیت دستگاههای فرهنگی بر اثر رصدهای مستمر در استانی و شهرستانی برخی از اینبرنامهها هستند. شورای فرهنگ عمومی برای ما یکظرفیت است. نماینده امامجمعه مسئول اینشوراست و دستگاههای اجرایی داخل اینشورا هستند. اما باعث تاسف است که طی چندسال گذشته، در برخی استانهای کشور، شورای فرهنگ عمومی تشکیل نشده است. پس حتما باید شورای فرهنگ عمومی را ارتقا دهیم و ایناتفاق بعدی است. برای ایناتفاقات، باید تدبیر کرد و دولت مردمی برای همینتدبیرها آمده است. تدبیر دیگرمان، بازطراحی سیاستهای رسانهای کشور است. رهبر انقلاب هم در مراسم تنفیذ حکم ریاستجمهوری آقای رئیسی اشاره کردند که آرایش رسانهای در کشور نیاز به تقویت دارد. من چندسالی است که قرارگاه جریانسازی رسانه را راهاندازی کردهام و در اینباره آمار و ارقام دارم. باید آرایش پدافندی رسانههای کشور در واکنش به رسانههای دشمن را به هم زده و آرایش آفندی بگیریم.»
اسماعیلی گفت: «میشود با تجمیع امکانات، اینکارهای بزرگ را انجام داد. تقویت اقتصاد فرهنگ، بهبود کسبوکارهای قانونی و تقویت صادرات صنایع فرهنگی ازجمله اینکارها هستند. بهعنوان مثال اگر بتوانیم در زمینه صنایع فرهنگی درست سرمایهگذاری کنیم، دیگر به صادرات نفت نیازی نخواهیم داشت. منطقه به منطقه کشور ما، این استعداد را دارد. تقویت عادلانه زیرساختهای تولیدی آموزشی هم در راس برنامههای ما خواهد بود. پیگیری خودکفایی زیرساختهای حوزه نشر هم از دیگر برنامههای ماست. جالب است شما نمایندگان عزیز بدانید ۹۰درصد کاغذ نشر ما وارداتی است. ۹۰درصد، جوهر، فیلم و زینک و دستگاههای تکثیر و انتشار ما وارداتی هستند. آیا حوزههای دانشبنیان و صنعت ما توانایی سرمایهگذاری و حل این مشکلات را ندارند؟ امروز میزان فعالیت صنعت نشر ما و شمارگان کتاب بهشدت پایین آمده است. من سالها در مرکز اسناد انقلاب اسلامی و اینکه میبینم امروز تیراژ کتاب به ۵۰۰ یا ۲۰۰ نسخه رسیده، باعث ناراحتی است.»
ضرغامی: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گرفتار عقبماندگی است
عزتالله ضرغامی وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هم در جلسه دفاع از خود گفت: «این وزارتخانه بهدلیل فقدان نگاه نظری و ایدئولوژیک باید همه نگاههای فکری فرهنگی جامعه را همراه کند ولی دچار عقبماندگی شده و با کمی تلاش میتواند بستر صدور انقلاب و ارزشهای انقلاب اسلامی شود.»
سیدعزتالله ضرغامی وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی همچنین گفت: «از بیش از ۲۰۰ نماینده موافق، من تشکر میکنم و از مخالفان هم تشکر دارم. در حوزه مدیریت کشور باید بهدنبال پاسخهای ساختاری به جای پاسخهای کلیشهای برویم، مردم این مسائل را دیگر از ما نمیپذیرند.» وی افزود: «نظام مدیریتی ما دچار مشکل و کارهای ما نقطهای شده است. امیدواریم امروز با مجلس انقلابی و متخصص که در طول دورههای گذشته جایگاه ویژهای داشته، دولت تحولی و قوه قضائیه هوشیار، از این فرصت بهره ببریم و کارهای تحولی و جهشهای اساسی را انجام بدهیم.»
ضرغامی گفت: «وزارت میراث فرهنگی دارای اهمیت زیادی است و هر سه بخش آن قابلیت تبدیل به یک وزارتخانه شدن را دارد، ولی بهدلیل همپوشانی و ماموریتهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در کنار هم قرار گرفتهاند. دلیل اینکه من این مسئولیت را پذیرفتهام علاوهبر مدیریت فرهنگی قبلیام، ربط آن به وزارت ارشاد بوده که من تجربه مدیریتی در این حوزه را دارم.»
وی ادامه داد: «با تجربهای که داریم امیدوارم نگاه ملی و فرابخشی برای نگاه جدید دولت محقق شود. این وزارتخانه بهدلیل فقدان نگاه نظری و ایدئولوژیک باید همه نگاههای فکری فرهنگی جامعه را همراه کند، ولی دچار عقبماندگی شده است، ولی با کمی تلاش میتواند بستر صدور انقلاب و ارزشهای انقلاب اسلامی شود.»
ضرغامی افزود: «این سه قسمت مکمل هم هستند و هیچ بخش آن بر دیگری ارجح نیست. برنامه من در ۳۰ صفحه شامل وضعیت موجود، نقاط قوت و ضعف و اهداف احصا و در کمیسیونها نیز بررسی شد. ۶۴محور مهم و ۲۸پیشنهاد جدید و ارزشمند را استخراج کردهام و امروز در اختیار مجلس میگذارم.» ضرغامی افزود: «بسیاری از مباحث تخصصی انجام شده و دیگر اینجا مطرح نمیشود. حوزه میراث فرهنگی، شناسنامه هویت و تمدن ماست. میراث فرهنگی ملموس ما ۳۲ هزار اثر ثبتشده و میراث فرهنگی در حوزه ناملموس هزار و ۹۰۰ اثر است.» ضرغامی ادامه داد: «آیات قرآن راه را به ما نشان داده و میراث فرهنگی ما باید سرِ راه و در دسترس باشد. آیا هست؟ خیر. باید بهدرستی معرفی شود، این بخش مهم کار رسانهای جدی نیاز دارد. بعد از آن باید بتوانیم پیام این میراث فرهنگی را منتقل کنیم. تمام این آثار دارای پیام است و برای ما نفع دارد. ما در تختجمشید، اقتدار و سرپنجه هنر ایرانی را میبینیم، ولی این عامل مهم همبستگی و اتحاد ملی تبدیل به عاملی برای دوقطبی شدن شده است. انشاءالله با همکاری سران سه قوه بتوانیم کارهای اساسی و بزرگی را انجام بدهیم.»
ضرغامی اضافه کرد: «وزارتخانه جدیدالتأسیس میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری یک وزارتخانه بسیار مهمی است، هرکدام از بخشهای زیرمجموعه آن ظرفیت یک نهاد یا وزارتخانه مستقل را دارد، اما به جهت همپوشانی و همافزایی با یکدیگر قانونگذار محترم آنها را در دل یک وزارتخانه آورده که مأموریتهای مهم تعریفشده برای آن همچون فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را پوشش دهد و از این ظرفیت استفاده شود، اما آیا واقعا به همین ظرفیتها ختم خواهد شد. بنده با توضیحاتی که خدمت شما خواهم داد بهخصوص در بخش گردشگری، متوجه خواهید شد بسیاری از حوزههای مهم و اساسی مرتبط با این وزارتخانه است.»
وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری دولت سیزدهم اظهار کرد: «شاید یکی از دلایلی که من این مسئولیت را پذیرفتم به غیر از تجربیات مدیریتی فرهنگی که در این خصوص دارم، به ارتباط این مجموعهها با وزارت ارشاد منتهی شود؛ چراکه مستحضر هستید بسیاری از این مجموعهها زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد بودند.»
وی بیان کرد: «میراث فرهنگی و معاونت زیارتی و سیاحتی که اکنون بهعنوان گردشگری بخش مهمی از این وزارتخانه است، در گذشته زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد بود و بنده هم در معاونت امور رسانهها و امور مجلس که این بخشها را به یکدیگر وصل میکرد با این حوزهها آشنایی دارم، اما فقط مربوط به این بخشها نیست، لذا بسیاری از نهادهای مختلف کشور باید همراهی داشته باشند و امیدوارم این تجربه بنده بهکار بیاید و یک نگاه ملی و فرابخشی به این مجموعه داشته باشیم.»
ضرغامی توضیح داد: «این وزارتخانه بهدلیل فقدان یک نگاه نظری و ایدئولوژیک که باید همه نیروهای فکری جامعه را همراه و همگرا کند، دچار عقبماندگی شده و مهجور و مغفول است؛ درحالیکه با کمی تلاش میتواند بهعنوان مهمترین بستر برای صدور انقلاب، صدور ارزشهای انقلابی و اسلامی برای کشور شود؛ البته در کنار بسیاری از دستاوردهای اقتصادی که برای کشور خواهد داشت. نگاه من به اضلاع این مثلث مساوی، ترازمند و متعادل است و هیچکدام بر دیگری ارجحیت ندارند و این سه قسمت مکمل به هم بوده و با هم همافزایی دارند.»
وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری دولت سیزدهم ادامه داد: «بنده برنامههای خود را در ۳۰ صفحه کپی کرده و در اختیار نمایندگان قرار دادهام. سعی کردهام متن روانی باشد و در آن علاوهبر تشریح وضعیت موجود به تفکیک نقاط قوت و ضعف، تهدید و فرصت، احصا کردهام. این برنامهها بعد از جلسات متعدد با جدیترین کارشناسان، نخبگان و استادان دانشگاه و افراد باتجربه در حوزه فعالیت این وزارتخانه و در جبهه انقلاب که خوشبختانه در سالهای اخیر تجربه بسیار خوبی داشتهاند، تهیه شده است. هرچند فایل برنامههای من در رسانهها منتشر شد و در همین رسانهها و کلابهاوسها مورد تحلیل قرار گرفت که بسیاری از صاحبنظران این برنامه را قابل دانستند و من از همه آنها تشکر میکنم.»
ضرغامی افزود که چون نمایندگان نکات بسیار خوبی را به لحاظ ملی، استانی، بخشی مطرح کردند، میتوان ۶۴ محور مهم را استدلال و ۲۸ پیشنهاد جدید و ارزشمند را استخراج کرد که امروز در اختیار کمیسیونها قرار میگیرد.