ندا اظهری، مترجم: بدون‌شک، پزشکی جزء پرطرفدارترین رشته‌های دانشگاهی در دنیاست و بسیاری از علاقه‌مندان این رشته تلاش می‌کنند تا به هر شکلی که شده تحصیلات دانشگاهی خود را در این حوزه ادامه دهند. اما معمولا هر دانشگاهی تعداد ظرفیت محدودی برای پذیرش دانشجویان پزشکی در اختیار دارد و از این‌رو، هرساله شماری از این علاقه‌مندان از گردونه رقابت بازمی‌مانند. درخواست برای تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاهی خاص در دنیا کار پیچیده‌ای است و نباید به‌طور سطحی از کنار آن گذشت و باید عاقلانه و با درنظر گرفتن تمام جوانب امر صورت گیرد. برخی دانشگاه‌ها برای پذیرش دانشجوی پزشکی شرایط خاصی را مدنظر قرار می‌دهند که افراد متقاضی باید از این شرایط مطلع باشند. به‌طورکلی، برترین مقاصد دانشگاهی برای تحصیل در رشته پزشکی به ترتیب انگلیس، آمریکا، کانادا، آلمان و هلند هستند.
شرایط پذیرش در کشورهای اروپا
معمولا بیشتر دانشگاه‌های دنیا برای پذیرش و جذب دانشجوی پزشکی شرایطی را تعیین کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به مواردی ازقبیل داشتن حداقل مدرک دیپلم، نمرات بالا در دروس زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک و ریاضی، دراختیار داشتن توصیه‌نامه، داشتن تجربه کار در بخش سلامت یا کار داوطلبانه- داوطلبانی که از دیپلم بین‌المللی کارشناسی (IB) استفاده می‌کنند باید سه درس شامل شیمی و زیست‌شناسی را در سطح بالاتر و سه درس را در سطح استاندارد ارائه دهند- اشاره کرد. تمامی دانشگاه‌ها نیازی به ارائه دیپلم کارشناسی بین‌المللی ندارند. از دیگر الزامات جذب دانشجو، حداقل نمرات آزمون‌های TOEFL و IELTS است. نیازمندی‌هایی که اشاره کردیم، معمول‌ترین‌ها در سطح جهان محسوب می‌شوند اما اروپا به‌عنوان یکی از قاره‌های بزرگ و نیز برخی دیگر از کشورها معیارها و سیستم‌های متفاوتی برای پذیرش دانشجویان پزشکی دارند.
پزشک شدن در فرانسه
هرکدام از موسسات و دانشگاه‌ها در فرانسه معیارهای متفاوتی دارند و رشته‌های پزشکی به سه دوره تقسیم می‌شوند. دوره نخست (PCEM) دوساله است. در پایان سال اول، آزمون‌های دشواری از دانشجویان گرفته می‌شود تا مشخص شود که کدام یک از آنها مجاز به حضور در سال دوم هستند. معمولا تنها 15 تا 20 درصد دانشجویان در این آزمون پذیرفته شده و مجاز به ادامه تحصیل در سال دوم می‌شوند. دوره دوم (DCEM) است که چهار سال ادامه دارد و از کلاس‌های تئوری و آزمون‌های مختلف تشکیل می‌شود. در این دوره همچنین دانشجویان دوره‌های تمرینی را در موسسات بهداشتی و درمانی پشت‌سر می‌گذارند. در سال آخر، دانشجویان پزشکی باید در آزمونی کشوری شرکت کنند تا درجه تخصص آنها مشخص شود. دوره سوم رشته‌های پزشکی در فرانسه به دو دوره پزشکی عمومی و پزشکی تخصصی تقسیم می‌شود. مرحله کارآموزی برای دوره پزشکی عمومی معمولا سه سال زمان می‌برد. کارآموزی دوره پزشکی تخصصی هم بین چهار تا پنج سال ادامه خواهد داشت. در پایان این دوره، تمام دانشجویان موفق به دریافت دیپلم مطالعات تخصصی می‌شوند. آخرین مرحله هم نگارش پایان‌نامه و دفاع از آن در برابر هیات‌داوران است و پس از آن فارغ‌التحصیلان، دیپلم خود را در رشته پزشکی دریافت می‌کنند.
پذیرش دانشجوی پزشکی در آلمان
پذیرش دانشجو در رشته پزشکی در آلمان با محدودیت‌هایی روبه‌رو است. تعداد مکان‌ها و دانشگاه‌های پذیرنده دانشجوی پزشکی در یک ترم یا یک سال تحصیلی به دلیل کمبود فضا متفاوت است. افراد باید معدل کلی مشخصی داشته باشند تا بتوانند پذیرش تحصیل در دانشگاه‌های پزشکی آلمان را کسب کنند. تحصیل در رشته پزشکی در آلمان حداقل 6 سال و سه ماه به طول می‌انجامد و به مقطع کارشناسی و ارشد تقسیم نمی‌شود. دانشجویان برای فارغ‌التحصیلی باید آزمونی را پشت‌سر بگذارند. مسیر پزشک شدن در آلمان به چند مرحله اصلی تقسیم می‌شود: مرحله نخست تحصیلات پزشکی، چهار ترم به دنبال سه بخش آزمون دولتی را شامل می‌شود. مرحله دوم، 6 ترمه است. تکمیل یک سال دوره عملیاتی در بیمارستان یا کلینیک، دور دوم و نهایی آزمون‌ها هم بعد از دریافت مدرک سپری شده و دانشجویان موفق به دریافت مدرک می‌شوند. دانشجویانی که در دانشگاه‌های پزشکی آلمان تحصیل می‌کنند باید در زبان آلمانی مهارت بالایی داشته باشند؛ چراکه تمام آزمون‌ها و دروس به زبان آلمانی ارائه می‌شود.
تحصیل در رشته پزشکی در هلند
دانشجویانی که قصد تحصیل در رشته پزشکی را در دانشگاه‌های هلند دارند، در صورتی که نمی‌توانند ثابت کنند که دروس زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک و ریاضیات را سپری کرده‌اند، باید در آزمونی شرکت کنند که صلاحیت آنها را بررسی می‌کند. آنها همچنین باید زبان هلندی را هم یاد بگیرند. این امر برای تکمیل تحصیلات دانشگاهی و ارتباط با بیماران ضروری است. تحصیل در رشته پزشکی در هلند به دلیل محدود بودن دانشگاه‌ها دشوار است و متقاضیان تنها می‌توانند برای دانشگاه‌های خاصی پذیرش دهند. این داوطلبان با طی این مراحل می‌توانند پزشک شوند. یکی از شرایط لازم، فارغ‌التحصیلی از مقطع سه‌ساله کارشناسی است. سپس باید دوره سه‌ساله کارشناسی‌ارشد را هم سپری کنند که در آن کارآموزی‌های مختلف گنجانده شده است. در پایان هم باید پایان‌نامه نوشته شود. فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی باید برای اشتغال در این بخش، در انجمن رویال پزشکی هلند ثبت‌نام کنند.
ایتالیا و دانشجویان پزشکی
دانشگاه‌های ایتالیا هم پذیرش محدودی برای دانشجویان رشته‌های پزشکی دارند و فارغ‌التحصیلان باید بعد از اتمام درس، دوره‌های حرفه‌ای را بگذرانند تا آماده کار شوند. برخی مدارس پزشکی در ایتالیا مستلزم آن هستند که دانشجویان آزمون پذیرش بین‌المللی پزشکی (IMAT) را پشت‌سر بگذرانند. در این آزمون، علاوه‌بر آزمایش مهارت‌های علمی و منطقی دانشجویان، دانش آنها از زبان انگلیسی، زیست‌شناسی، شیمی و دیگر موضوعات علمی مرتبط با پزشکی نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. تحصیل در رشته پزشکی در ایتالیا 6 سال زمان می‌برد و 6 ماه هم یافتن مکانی برای اشتغال به صورت بالینی طول می‌کشد. آنها همچنین باید آزمونی کشوری را پشت‌سر بگذارند تا نام‌شان به‌عنوان پزشک رسمی در کشور ثبت شود. آنها پس از قبول شدن در این آزمون، می‌توانند طبابت را به‌عنوان متخصص آغاز کنند که بسته به تخصصی که دارند بین سه تا 6 سال زمان می‌برد.
پذیرش دانشجویان پزشکی در فنلاند
دانشجویانی که قصد تحصیل در سطوح پایه و تکمیلی را دارند باید زبان فنلاندی بیاموزند. تنها راه برای ثبت‌نام در دوره‌های پزشکی گذراندن آزمون ورودی است که هر ساله در ماه مه در فنلاند یا سوئد برگزار می‌شود. طول دوره رشته‌های پزشکی در این کشور 6 سال است که مدرک کارشناسی و ارشد به صورت یک جا به فرد داده می‌شود. بعد از فارغ‌التحصیلی، دانشجویان پزشکی می‌توانند تحصیلات خود را با دوره‌های تخصصی تحصیلات تکمیلی ادامه دهند.
شرایط لازم برای تحصیل پزشکی در آمریکا
برای پذیرش در آمریکا، داوطلبان به‌طور مستقیم نمی‌توانند در مقطع کارشناسی رشته پزشکی ثبت‌نام کنند بلکه ابتدا باید مقطع کارشناسی را در رشته‌ای مرتبط مانند زیست‌شناسی و شیمی بگذرانند و سپس مجوز ثبت‌نام در رشته‌های پزشکی را پیدا کنند که حدودا دوره‌ای چهارساله دارد. داوطلبان تحصیل در رشته‌های پزشکی در دانشگاه‌های آمریکا باید الزاماتی را رعایت کنند. داشتن مدرک دیپلم مقطع دبیرستان، مدرک کارشناسی در دوره‌ای سه تا چهار ساله در یکی از علوم مرتبط، حداقل معدل کارشناسی 3، نمرات قابل‌قبول زبان تافل، توصیه‌نامه، فعالیت‌های فوق‌برنامه و حداقل نتیجه آزمون دانشگاهی MCAT که طبق هر دانشگاه تعیین می‌شود. در این میان برخی مدارس پزشکی آمریکا به مدارک بیشتر برای پذیرش دانشجو مانند تکمیل دوره‌های پیش‌پزشکی نیاز دارند؛ تحصیل در کالج زیست‌شناسی به همراه آزمایشگاه به مدت یک سال، تحصیل در کالج شیمی عمومی به همراه آزمایشگاه به مدت یک سال، تحصیل در رشته‌های زیست‌شناسی، شیمی، تحصیل در رشته ریاضیات یا آمار به مدت یک‌سال و تحصیلی در کالج فیزیک به همراه آزمایشگاه به مدت یک‌سال.
دانشجویان رشته‌های پزشکی در آمریکا، براساس علاقه خود و سایر عوامل، تخصص موردنظر خود را انتخاب می‌کنند و برای برنامه‌های اقامت درخواست می‌دهند. فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی در دوره رزیدنتی، درکنار سایر پزشکان در بیمارستان‌ها آموزش می‌بینند. بسته به تخصص آنها، رزیدنتی آنها بین سه تا هفت سال زمان می‌برد. پس از اتمام این مرحله، رزیدنت‌های دوره پزشکی می‌توانند بورسیه تحصیلی را که بین یک تا دو سال به طول می‌انجامد، سپری کرده و روی تخصص‌های فرعی متمرکز شوند.