به گزارش «فرهیختگان»، عبدالباری عطوان تحلیلگر برجسته جهان عرب در مقاله ای که در روزنامه رای الیوم در خصوص تحولات کنونی افغانستان نوشت؛ می گوید: اشرف غنی چند روز قبل از سقوط کابل روحیه بالای نیروهای ارتش افغانستان را ستایش می کرد و روز یکشنبه به همراه خانواده خود سوار بر هواپیما از کشور فرار کرد تا لقب جدیدی تحت عنوان رئیس جمهور سابق افغانستان را از آن خود کند.
فضای کابل اکنون پر از تلاطم و هیاهو است و هواپیماها در حال انتقال دیپلماتها و اتباع آمریکایی (۲۴۰۰ دیپلمات آمریکایی سفارت آمریکا) از افغانستان است اما هواپیمایی برای انتقال فرماندهان ارتش و رجال سیاسی افغانستان و مزدوران این کشور وجود ندارد و این افراد رها شده اند.
صحنه ای که در سایگون پایتخت ویتنام پس از شکست آمریکا ایجاد شد اکنون در کابل در حال رخ دادن است. پس از سیطره طالبان بر تمامی گذرگاههای مرزی افغانستان، همه در حال هجوم به یک مسیر یعنی فرودگاه کابل برای فرار به خارج از افغانستان هستند اما تعداد فرودگاهها محدود است و پروازها مختص انتقال اروپاییها و آمریکاییها و اتباع این کشورها هستند. ما در انتظار نمایشنامه کابل به شیوه نمایشنامه مشهور آمریکایی سایگون هستیم.
آمریکا در ایجاد ارتشی قوی و مدرن در افغانستان شکست خورد همانطور که در کشورهایی همچون عراق، لیبی و ویتنام که به آنها حمله کرد، ناکام ماند. به دلیل همین سیاستهای شکست خورده، ارتش افغانستان که برای تاسیس و آموزش آن بیش از ۹۰ میلیارد دلار هزینه کرد، از هم فروپاشید.
با نظرات کارشناسی آمریکا که می گوید درگیری و مناقشه میان شاخه نظامی و سیاسی طالبان به وجود خواهد آمد موافق نیستیم زیرا گروه طالبان تا این لحظه تحت لوای ملا عبدالغنی برادر متحد بوده است و اختلافی میان آنها وجود ندارد اما کسی نمی داند در آینده چه رخ خواهد داد. چه بسا همه چیز در گروی اقدام بعدی آمریکا است، اگر واشنگتن به گزینه انتقام نظامی از گروه طالبان روی بیاورد و بمب افکن های B ۵۲ را برای بمباران مواضع طالبان به پایگاه هوایی «العدید» در قطر منتقل کند، طالبان احتمالاً تغییر خواهد کرد و به پایگاه جدیدی تبدیل خواهد شد و به نبرد علیه آمریکا در داخل و خارج از افغانستان روی خواهد آورد.
به صورت خلاصه باید گفت آمریکا در افغانستان شکست بزرگی خورده است و بیش از یک تریلیون دلار طی ۲۰ سال در این کشور هزینه کرد و ۳ هزار و ۵۰۰ نظامی بهای آن را پرداخت کردند، صحنه کنونی کابل احتمالاً در عراق، سوریه و لیبی نیز تکرار خواهد شد./ مهر