کد خبر: 58231

عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد واحد اهواز مطرح کرد

لزوم تقویت ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺗﺸﻜﻞهای آبﺑﺮان

اﻣﺴﺎل ﭼﺎﻟﺶ ﻛﻢ‌آبی اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺤﺮان ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺘﻌﺪدی را ﺑﺮای ﺳﺎﻛﻨﺎن اﺳﺘﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ؛ ﺑﺤﺮانی ﻛﻪ از ﻣﺪت‌ها ﻗﺒﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی ﺑﻮد و میﺷﺪ آن را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺮد؛ اﻛﻨﻮن ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸﺎورزان را ﺑﻪﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و حتی ﺑﺮخی روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﺮای تاﻣﻴﻦ آب ﺷﺮب ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه‌اﻧﺪ.

مهراد کوکبی، روزنامه‌نگار: علی اعصاره، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز با بررسی ابعاد بحران آب در استان خوزستان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «اﻣﺴﺎل ﭼﺎﻟﺶ ﻛﻢ‌آبی اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺤﺮان ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺘﻌﺪدی را ﺑﺮای ﺳﺎﻛﻨﺎن اﺳﺘﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ؛ ﺑﺤﺮانی ﻛﻪ از ﻣﺪت‌ها ﻗﺒﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی ﺑﻮد و میﺷﺪ آن را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺮد؛ اﻛﻨﻮن ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸﺎورزان را ﺑﻪﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و حتی ﺑﺮخی روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﺮای تاﻣﻴﻦ آب ﺷﺮب ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه‌اﻧﺪ. در شرایط فعلی ﺑﺎز ﺷﺎﻫﺪ آن ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻏﻴﺮمتخصصان ﺑﻪ دﻧﺒﺎل راه‌ﺣﻞ ﺿﺮبتی ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﺑﺤﺮان ﺻﻒ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻮدﺟﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ‌ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ مساله را ﺑﺒﻠﻌﻨﺪ.»

وی با اشاره به چند سوال جدی از مسئولان وزارت نیرو و توضیح عملکرد ضعیف آنها گفت: «باید از مسئولان پرسید ﻛﻪ اصلا ﭼﺮا ﺑﺤﺮان آب اﻳﺠﺎد ﺷﺪ و برای حل مشکل چه پیشنهادی دارند؟ آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻠﻮی رﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﮔﺮﻓﺖ؟ آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی زﻧﺪگی را از ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و... ﭘﺎﻳﻴﻦ آورد؟ آﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﻛﺸﺎورزی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان یک ﻋﺎﻣﻞ ﭘﺮﻣﺼﺮف آب ﺷﺪ؟ ﭘﺮواﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاب ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺳﻮاﻻت منفی اﺳﺖ. ﺑﺤﺮان آب از آﻧﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮلان اﺟﺮایی ﺑﻪ‌ﺟﺎی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺼﺮف آب، ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﻃﺮحﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺘﻘﺎل آب (ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ اﻧﺘﻘﺎل آب ﺑﻴﻦﺣﻮﺿﻪای)، ﺳﺪﺳﺎزی و ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی آﺑﻴﺎری و زهکشی (ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ آبی اﺳﺘﺎن) ﻛﻠﻴﺪ زده ﺷﺪ.»

این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: «ﺑﺤﺮان آب آز آﻧﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮاﻻت ﻫﻴﭻ‌وﻗﺖ ﭘﺎﺳﺦ داده ﻧﺸﺪ ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ وﺿﻊ ﺧﻮزﺳﺘﺎن آنی ﺑﺸﻮد ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ. ﻇﺮﻓﻴﺖ اﻧﺘﻘﺎل آب ﻛﺎرون، ﻛﺮﺧﻪ و دز ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟ ﻧﻴﺎز آب واقعی اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن و اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻫﻢﺟﻮار، ﭼﻪ ﻣﺒﺪا و ﭼﻪ ﻣﻘﺼﺪ آب، ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟ ﭘﺮ واﺿﺢ اﺳﺖ وقتی ﺻﺤﺒﺖ از ﻧﻴﺎز واقعی می‌شود یعنی در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎورزی، ﻣﺤﻴﻂ‌زﻳﺴﺖ، ﺷﺮب و ﺻﻨﻌﺖ. ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺻﺎدرات ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزی اﻳﺮان ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟ اﻟﮕﻮی ﻛﺸﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ در اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﻨﺪ درﺻﺪ ﺑﻮدﺟﻪﻫﺎی ﺗﺤﻘﻴﻘﺎتی اﺳﺘﺎن در زﻣﻴﻨﻪ آب ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭼﺮا ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻣﺤﺪود و ﺗﻜﺮاری داده ﻣﻲﺷﻮد. آﻳﺎ در ﭘﺮورش ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺿﻌﻒ دارﻳﻢ، ﻳﺎ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻻبی ﮔﺮدن‌ﻛﻠﻔﺖ دارﻧﺪ؟»

وی ادامه داد: «وﺿﻌﻴﺖ ﺣﻜﻤﺮانی آب اﺳﺘﺎن و ﻛﺸﻮر ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻴﺴﺖ. ﻧﻪ میﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺳﻴﻼب را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﻧﻪ خشکسالی را. درد ﻧﺒﻮد ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻋﺪم اراده ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ از ﻃﺮف دولتمردان ﺑﻪ وﺿﻮح دﻳﺪه میﺷﻮد. ﻣﺴﺌﻮلی ﻛﻪ از اﻓﺮاد ﺑﺎ ﻣﺪارک ﻏﻴﺮﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آب، در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﻬﺮهﺑﺮداری از ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی آﺑﻴﺎری و زهکشی اﺳﺘﻔﺎده می‌کند ﭼﮕﻮﻧﻪ می‌ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ ﻣﺮدم را ﺣﻞ کند؟ ﭼﺮا راﻧﺪﻣﺎن آﺑﻴﺎری ﺑﻴﺶ از ٣٠ ﺳﺎل اﺳﺖ حتی ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی ﻣﺪرن! آﺑﻴﺎری و زهکشی از ٣٠ درﺻﺪ ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﭼﺮا ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ و ﮔﺮﻣﺎﻳﺶ ﺟﻬﺎنی و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﺒﺨﻴﺮ و ﺗﻌﺮق ﺑﻪ‌ﺟﺎی ﺳﺮﭘﻮشی ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎی آﺑﻴﺎری، اﻗﺪام ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ١٠٠ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر، ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی آﺑﻴﺎری ﺑﺎ کانال کردﻳﻢ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻗﺮار دارﻧﺪ؟ اﻳﻦ ارﻗﺎم و آﻣﺎرﻫﺎی ﺗﺄﺳﻒ‌ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﻧﺸﺎن می‌دﻫﺪ در اﻳﻦ ﺳﺎلﻫﺎ ﻋﺰمی ﺑﺮای ﺷﻜﻞﮔﻴﺮی ﺣﻜﻤﺮانی ﺻﺤﻴﺢ آب ﻣﻴﺎن ﻣﺴﺌﻮلان ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ، حتی  ﺑﺎ وجود ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎی اﻛﻴﺪ ﻣﻘﺎم‌ﻣﻌﻈﻢ‌رﻫﺒﺮی وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ.»

عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در ادامه گفت: «مسئولان باید پاسخ دهند که ﭼﺮا در ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﺗﺸﻜﻞﻫﺎی آب‌ﺑﺮان ﻫﻴﭻ‌ﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪام علمی ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪونی وﺟﻮد ﻧﺪارد؟ ﭼﺮا در ﺗﻤﺎم ﻃﺮحﻫﺎی آﺑﻴﺎری و زهکشی ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺮهﺑﺮداران محلی و ﺿﺮورتﻫﺎی ﻓﺮهنگی و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺟﺘﻤﺎعی ﺗﻮﺟﻪ نمیﺷﻮد؟ ﻣﺎ ﺑﺪون ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ راه‌ﺣﻞﻫﺎی ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‌ﺷﺪه علمی، ﺑﺪون ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ اﺟﺮای ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ، ﺑﺪون ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ اﺗﺎقﻫﺎی ﻓﻜﺮ، نمیﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺤﺮان آب و ﺑﺤﺮانﻫﺎی دﻳﮕﺮ را ﻛﻨﺘﺮل کنیم. اﻻن آب ﻛﺮﺧﻪ ﺑﺎز ﺷﺪه ولی اﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﺴﻜﻦ اﺳﺖ. یک ریسک ﺑﺰرگ اﺳﺖ؛ ﭼﺮاﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﻛﺸﺖ ﭘﺎﻳﻴﺰه را اﻻن ﻣﺼﺮف کردﻳﻢ. اﮔﺮ ﭘﺎﻳﻴﺰی خشک ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﺎرﻧﺪگی ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻧﺮﻣﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ؛ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻤﺒﻮد ﺑﺮق، ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺤﻮﻳﻞ آب ﺑﻪ ﻛﺸﺎورزان و... را ﺷﺎﻫﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد. اﻣﺮوزه ﺑﺮای ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮی ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار، ﺗﻨﻬﺎ راه ﺗﺪاوم ﺣﻴﺎت روی ﻛﺮه زﻣﻴﻦ اﺳﺖ و ﻣﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ علمی، اﺧﺬ ﺗﺼﻤﻴﻢ علمی و اﺟﺮای علمی ﻫﺴﺘﻴﻢ.»

مرتبط ها