به گزارش «فرهیختگان»، نشست خبرنگاران با سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور منتخب حداقل از دید خبرنگاران، چند تفاوت ویژه با نشست‌های خبری هشت سال گذشته حسن روحانی داشت؛ اول اینکه نشست تقریبا در همان ساعت اعلام‌شده برگزار شد و دوم اینکه برخلاف نشست‌های خبری حسن روحانی که نهاد ریاست‌جمهوری دمای سالن را به‌شدت کاهش می‌دادند، دمای محیط نسبتا معتدل بود. تفاوت دیگر پرهیز او از هیجانات کاذب و توسعه شکاف‌ها با دوقطبی‌هایی که خیلی‌ها به آن چشم امید داشتند، بود. رئیسی در این نشست با اظهاراتش نشان داد که به‌درستی «مستقل» آمده و «به هیچ حزبی وابسته» نیست. اگر در جایگاه او، فردی با وابستگی‌های سیاسی نشسته بود، چه درباره تعیین کابینه‌اش و چه درباره تیم مذاکره‌کننده به شکل دیگری سخن می‌گفت. رئیسی تلاش کرد آرام و منطقی سخن بگوید و این آرامش را به ملت ایران نیز منتقل کند. او در این نشست بارها و بارها بر کلمه «اعتماد» تاکید کرد و از محور قرارگرفتن عدالت برای بازگرداندن «اعتماد مخدوش‌شده» سخن گفت. رئیسی درکنار بازگرداندن اعتماد به «مردم» تلاش کرد اعتماد مخدوش‌شده را نیز به «نخبگان» بازگرداند. او بر همین اساس از نخبگان خواست تا اگر ایده‌ای برای اداره دولت و سامان دادن به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارند، آن را به دولت منتقل کنند. شکل سخن گفتن رئیس‌جمهور منتخب و پرهیز از کنایه‌های تند و تیز را می‌توان به فال نیک گرفت. به گزارش رسانه‌ها در ابتدای نشست خبری رئیس‌جمهور منتخب، سیدابراهیم رئیسی دقایقی به بیان دیدگاه‌هایش پرداخت و پس از آن از میان ۳۸۰ نماینده از ۲۰۱ رسانه داخلی و خارجی که شامل ۱۹۸ نماینده از ۸۸ رسانه داخلی و ۱۸۲ نماینده از ۱۱۳ رسانه خارجی بودند، 16 خبرنگار فرصت طرح سوال از رئیس‌جمهور پیدا کردند.
در ابتدای این نشست، رئیس‌جمهور منتخب با تشکر از ملت برای خلق حماسه 28 خرداد و با به‌رسمیت شناختن گله‌مندی‌های مردم از وضع موجود گفت: «یک پیام انتخابات، پیام وحدت و انسجام ملی بود. پیام دیگر ضرورت تغییر در وضعیت و شرایط اقتصادی و زندگی مردم بود. پیام ملت ایران مبارزه با فساد، فقر، تبعیض و در یک کلمه اجرای عدالت در تمام شئون زندگی مردم بود. پیام ملت ایران، پافشاری بر ارزش‌های انقلاب شکوهمند اسلامی و تداوم راه امام(ره) و شهدا به‌ویژه سردار دل‌ها شهید سردار قاسم سلیمانی بود.»
او با تاکید بر اینکه با اعتماد به نیروی‌انسانی به‌ویژه جوانان و ذخایر ارزشمند کشور ان‌شاءالله وضعیت و شرایط به نفع مردم و برای گشایش در زندگی مردم تغییر می‌کند، اولویت‌های سیاست داخلی دولت سیزدهم را بهبود وضعیت کسب‌وکار مردم، بهبود شرایط و وضعیت معیشت مردم و بهبود شرایط در نظام اداری و کارآمدی خواند و وعده داد: «حتما یک نظام اداری کارآمد، سالم و قانون‌مدار و فسادستیز شکل خواهد گرفت.»
رئیسی محور تحول را اجرای عدالت در بستر گام دوم انقلاب اسلامی خواند و گفت: «امیدواریم اقدامات ما از مردم گره‌گشایی کند و امید را به مردم بازگرداند و اعتماد مخدوش‌شده به مردم و جوانان ما برگردد و احساس همه این باشد که دولت، امیدآفرین و اعتمادآور است.»
او دولتش را وابسته به هیچ جناح خاصی ندانست و تاکید کرد وطن‌دوستان و کسانی که دغدغه مردم، انقلاب و رفع مشکلات مردم را دارند و دل‌شان برای مردم و انقلاب می‌تپد، همکار دولت خواهند بود.
سیاست خارجی به برجام محدود نمی‌شود
رئیسی به سیاست‌خارجی دولتش نیز اشاره کرد و خطاب به دنیا گفت: «دنیا باید بداند که وضعیت با حضور حماسه‌ساز مردم عزیز تغییر کرده و شرایطی جدید پیش‌روی دنیا است؛ دنیا باید بداند که تا امروز فشار حداکثری بر ملت ما کارساز نشده است و باید تجدیدنظر کنند و بازگردند؛ ملت ما نشان داد که درمقابل فشارها مقاومت و ایستادگی دارد و باید بداند که سیاست خارجی دولت ما از برجام شروع نمی‌شود و به برجام نیز محدود نخواهد شد، بلکه ما تعاملی گسترده و متوازن را در سیاست خارجی دنبال خواهیم کرد.»
او هرچند با مذاکره مخالفتی نکرد، اما پیش‌شرط آن را «تضمین منافع ملی» و «نتیجه‌بخش» بودن آن دانست و گفت: «ما وضعیت اقتصاد و شرایط مردم را به مذاکرات گره نخواهیم زد و اجازه نخواهیم داد مذاکره برای مذاکره و مذاکرات‌فرسایی باشد، بلکه هر نشستی باید همراه با نتیجه باشد و برای ملت بزرگ ایران آورده‌ای داشته باشد.»
معیشت؛ دغدغه رسانه‌های داخلی
در ادامه این نشست خبرنگاران داخلی و خارجی به‌ترتیب به طرح سوالات خود از رئیس‌جمهور پرداختند. از رسانه‌های ایران خبرنگارانی از خبرگزاری صداوسیما، روزنامه شرق، روزنامه جامجم، خبرگزاری فارس، خبرگزاری ایسنا و خبرگزاری ایلنا، فرصت پرسش از رئیس‌جمهور را پیدا کردند. نکته جالب توجه در سوالات خبرنگاران ایرانی، مساله سیاست‌خارجی دولت سیزدهم بود.
رئیس‌جمهور منتخب در پاسخ به این سوال که اصلی‌ترین اولویت دولت شما و نخستین دستور شما در دولت جدید چه خواهد بود، بیان کرد: «در روز آغاز کار دولت ما اعلام خواهیم کرد که تمام بسترهای فسادزا که ایجاد رانت می‌کنند، باید خاتمه داده شود و تمام دستگاه‌های اداری موظفند ریشه‌های فساد و رانت‌خواری را از بین ببرند و این سازوکارها توسط دولت اصلاح شود.» رئیسی گفت: «اولین اقدام دولت ما توجه به مساله اشتغال و مسکن مردم خواهد بود که دست‌اندرکاران بخش‌های مختلف باید در این زمینه حضور فعال داشته باشند.»
او در پاسخ به سوال خبرگزاری مهر درباره برنامه دولت برای رفع موانع تولید خاطرنشان کرد: «محور کار ما هم رونق تولید خواهد بود و برای این کار باید نقدینگی در کشور مدیریت شود. ما نقدینگی را باید به‌سمت تولید سرازیر کنیم که سازوکارهایی هم در دستورکار داریم. ما برای رفع مشکل تولید را پرجاذبه و فعالیت‌های اقتصادی غیرمولد را بی‌جاذبه می‌کنیم تا نقدینگی به طرف تولید برود. البته این کار با بخشنامه انجام نمی‌شود و دولت حتما برنامه‌ای برای رونق تولید دنبال می‌کند.» رئیسی گفت: «یکی از راه‌های جذابیت برای تولید کاهش مالیات از ۲۵ درصد به ۱۰ درصد است و افزایش مالیات برای فعالیت‌های غیرمولد مثل هدایت نقدینگی به‌سمت ارز، مسکن و زمین است. ما عدالت مالیاتی را دنبال می‌کنیم.»
رئیسی در پاسخ به پرسش روزنامه شرق درباره اشراف وی درباره وضعیت کشور و این پرسش که آیا برنامه‌ای 100 روزه برای کشور دارید؟ گفت که وضعیت و شرایط کشور روشن است. ما هم وضع مطلوب را ترسیم می‌کنیم و هم وضع موجود را و سپس تفاوت این دو وضع را بیان و تلاش خواهیم کرد که وضع موجود را به وضع مطلوب نزدیک‌تر کنیم. رئیسی خاطرنشان کرد: «نه‌فقط در 100 روز نخست، بلکه در تمام مدت کار تمام سختگیری‌ها درجهت تحقق وعده‌ها به‌کار گرفته می‌شود.»
رئیسی در پاسخ به سوال روزنامه جامجم درباره برنامه‌های دولت برای توجه به گلایه‌های مردم به‌ویژه اقشار مردم بیان کرد: «به‌عنوان رئیس‌جمهور خود را خادم جمهور می‌دانم، چه کسانی که به من رای دادند، چه کسانی که به کاندیداهای محترم دیگر رای دادند، چه کسانی که به‌دلیل کرونا یا دلایل دیگر پای صندوق حاضر نشدند. من خودم را خادم همه ملت می‌دانم و خود را موظف به پاسداری و صیانت از حقوق مردم می‌دانم. هر اقدامی که برای افزایش سرمایه اجتماعی و کاهش هزینه‌های اجتماعی باشد را در دستورکار دولت مردمی قرار داده و در این زمینه اقدام می‌کنم.»
جبران خسارت سهامداران خرد بورس
رئیسی در پاسخ به سوال خبرگزاری فارس درمورد حل مشکلات بورس نیز گفت: «من با اقداماتی اعتماد مردم به بازار بورس را برمی‌گردانم. دولت حتما بورس را قلکی برای خود قرار نمی‌دهد تا کسری بودجه خود را از طریق بورس تامین کند. تلاش می‌کنیم تضمین‌های لازم را برای جبران خسارات سهامداران خرد ایجاد کنیم. سازوکارهای نظارتی و صندوق توسعه را فعال می‌کنیم تا از ایجاد تکانه در بورس پیشگیری کند. با تسهیل شرایط برای شرکت‌هایی که آماده ورود به بورس هستند، بورس را عمیق خواهیم کرد.»
ملاک‌های دولت انقلابی
او در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا مبنی‌بر اینکه «این روزها لیست‌های متعددی برای کابینه شما اعلام می‌شود. با توجه به حمایت گروه‌های مختلف از شما، ملاک‌تان برای تعیین اعضای کابینه و به‌دست آوردن رضایت همه گروه‌ها چیست؟ آیا به تشکیل کابینه فراجناحی معتقدید؟ یا برای جنابعالی شایستگی و کارآمدی فارغ از گرایش‌های سیاسی مهم است؟ و یا گرایش‌های سیاسی به‌همراه کارآمدی؟» گفت: «من بارها اعلام کرده‌ام به‌صورت مستقل وارد انتخابات شدم و از همه احزاب و اشخاصی که از من حمایت کردند صمیمانه تشکر می‌کنم، اما من برای تشکیل دولت خود را در مقابل خداوند متعال مسئول می‌دانم و فقط وامدار مردم خواهم بود؛ در تشکیل دولت نگاهم به انقلابی بودن، کارآمد بودن، فسادستیز بودن و مردم‌دار بودن است.»
رئیسی افزود: «توصیه من به رسانه‌ها این است که گمانه‌زنی نکنند؛ ما سامانه‌ای دراختیار آحاد مردم قرار می‌دهیم و شاخص‌هایی را در آن سامانه قرار می‌دهیم که هر کسی در هر کجای کشور احساس می‌کند می‌تواند به‌عنوان یک مدیر و خدمتگزار در دولت موثر باشد، معرفی شود؛ من از نگاه مردم و نخبگان استقبال می‌کنم.»
رئیس‌جمهور منتخب در پاسخ به پرسش خبرگزاری ایلنا درباره برنامه‌های وی برای تامین کالاهای اساسی در شرایط تحریم، اظهار کرد: «موضوع کالاهای اساسی اولویت دولت است؛ نظارت بر زنجیره تامین و تولید کالاهای اساسی مردم تا مصرف از اولویت‌های دولت خواهد بود؛ لکن اساس موضوع این است که باید ارتباط بین سفره‌های مردم و کالاهای اساسی را با دلار و خارج از کشور، طی اقدامی میان‌مدت و طولانی‌مدت قطع کنیم؛ این کار را اجرایی می‌دانیم و از برنامه‌های ماست و حتما خودکفایی کشور نسبت به کالاهای اساسی را از ابتدای کار کلید خواهیم زد.»
دعوت از ایرانیان خارج کشور
رئیسی به مساله ایرانیان خارج کشور نیز اشاره کرد. او گفت: «دولت خود را موظف می‌داند و همچنان که نسبت به تامین امنیت و حقوق مردم در داخل مسئول است، نسبت به ایرانیان خارج از کشور نیز خود را مسئول می‌داند؛ لذا باید ورود ایرانیان خارج از کشور به داخل کشور از طرف همه دستگاه‌های مربوطه تسهیل شود.»
رئیس‌جمهوری منتخب با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاری در ایران توسط ایرانیان خارج از کشور باید تسهیل شود، افزود: «بهترین و امن‌ترین مکان برای سرمایه‌گذاری ایرانیانی که در خارج از کشور هستند، سرزمین آبا و اجدادی‌شان است. امروز امنیت کاملی برای سرمایه‌گذاری در ایران وجود دارد و همه سرمایه‌گذاران دنیا بدانند که امروز ایران امن‌ترین مکان برای سرمایه‌گذاری اقتصادی است و دولت این امنیت را برای همه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران به‌ویژه ایرانیان خارج از کشور تضمین می‌کند.»
رئیسی با بیان اینکه سامانه‌ای برای دریافت ایده‌ها راه‌اندازی خواهیم کرد، خاطرنشان کرد: «نخبگان، اصحاب رسانه و همه صاحبان اندیشه و خرد که ایده‌ای برای اداره دولت و سامان‌دادن به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارند، در بانک ایده‌ها از ایده‌های آنها استقبال می‌کنیم.»
وی با تاکید بر اینکه ارتباط مردم با من از طریق اقوام، خویشان و بستگان نباید باشد، گفت: «در این زمینه به‌جز حضور در اجتماعات مردمی سامانه‌ای برای ارتباط دائمی با مردم و همه سطوح اجتماعی طراحی خواهیم کرد. امیدوارم بتوانم ارتباطی بادوام را با همه سطوح جامعه به‌عنوان خادم جمهور داشته باشم.»
برجام، تحریم و مذاکره
نگاه دولت رئیسی به برجام چگونه خواهد بود؟ این شاید مهم‌ترین سوال در حوزه سیاست‌خارجی بود که رسانه‌های غربی و منطقه‌ای از رئیس‌جمهور منتخب ایران پرسیدند. نخستین سوال در این باره را خبرنگار یورونیوز پرسید. رئیسی در پاسخ به اینکه چه پیامی به آمریکا و اروپا درباره برجام دارید، گفت: «به آمریکا می‌گویم شما براساس برجام موظف به رفع تحریم‌ها بودید، ولی این کار را نکردید و اکنون به تعهدات خود بازگردید و آنها را اجرایی کنید. به اروپا هم می‌گویم تحت فشار آمریکا قرار نگیرید و به آنچه متعهد شدید عمل کنید. خواسته مردم احقاق حق آنهاست و ما حق آنها را دنبال می‌کنیم، ان‌شاءالله.»
جالب‌ترین پاسخ رئیس‌جمهور به سوالی بود که رسانه راپلی روسیه پرسید. رئیسی در پاسخ به اینکه آیا در شرایط رفع تحریم‌ها حاضر به دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا هستید، تنها به یک کلمه بسنده کرد و گفت: «خیر».
به گزارش ایسنا، رئیسی در ادامه در پاسخ به پرسش شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی آمریکا مبنی‌بر اینکه آیا برای موثر واقع‌شدن برجام باید همه تحریم‌های اعمالی از سوی آمریکا ازجمله تحریم‌های دوران دونالد ترامپ برداشته شود؟ و آیا قصد دارید که تیم فعلی مذاکره‌کننده هسته‌ای را حفظ کنید؟ گفت: «تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کار را دنبال می‌کنند و گزارش‌هایی را به من دادند و تیم سیاست‌خارجی من درحال بررسی این گزارش‌ها است.» وی خاطرنشان کرد: «آمریکا موظف است تمام تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران را رفع کند و آنچه در دولت دوازدهم و دولت من مورد تاکید است، رفع تحریم‌ها و راستی‌آزمایی است.»
رئیس‌جمهوری منتخب در ادامه در پاسخ به پرسش خبرنگار شبکه الجزیره درباره تحریم‌هایی علیه وی و طرح اتهاماتی علیه او در نقش او در اعدام‌ها و تاثیر این وضعیت در نحوه تعامل با رهبران کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای غربی و اینکه آیا او قصدی برای سفر به کشورهای غربی دارد؟ اظهار داشت: «به‌عنوان یک حقوقدان همواره مدافع حقوق مردم بوده‌ام و حقوق‌بشر محوری‌ترین نکته‌ای بوده که در همه مسئولیت‌هایم دنبال کرده‌ام. افتخار من این است که در هر کجا که بودم به‌عنوان دادستان از امنیت و آسایش مردم دفاع کرده‌ام و امروز نیز در جایگاه ریاست‌جمهوری خود را موظف به دفاع از حقوق‌بشر می‌دانم و خود را موظف می‌دانم از حقوق انسان‌ها دفاع کنم و اگر امروز کسانی که مدعی حقوق‌بشرند با به‌وجود‌آوردگان داعش و گروه‌های مسلحی که به جان مردم انداختند، مورد محاکمه و مواخذه قرار بگیرند، دنیا به صلح و امنیت خواهد رسید.»
در ادامه خبرنگار سی‌ان‌ان درباره موضع جدید دولت ایران درباره توافق جامع‌تر ایران و آمریکا و مذاکره درباره مسائل موشکی و منطقه‌ای سوال کرد که رئیسی در پاسخ خاطرنشان کرد: «مسائل منطقه‌ای و موشکی قابل مذاکره نیست. موضوعی که مذاکره و توافق شد را عمل نکردند. چطور می‌خواهند وارد مسائل جدید شوند؟»
رئیسی در پاسخ به سوال پرس‌تی‌وی مبنی‌بر سیاست دولت جدید ایران برای احیای برجام، خاطرنشان کرد: «سیاست جمهوری اسلامی ایران که بارها اعلام شده، این است که ایران به‌دنبال استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای بوده و از این علم در عرصه‌های مختلف بهره می‌گیرد.»
وی در پاسخ به پرسش سوال AFP فرانسه درباره نسبت دولت سیزدهم با دیدگاه‌های شهید بهشتی، خاطرنشان کرد: «شهید بهشتی شخصیت جامعی بود. عقلانیت، معنویت، اخلاق، عدالت‌خواهی و حق‌خواهی محورهای مهم رفتاری آیت‌الله بهشتی بود. به‌عنوان یک طلبه خدمتگزار تاکید دارم که توجه به مردم و سازوکارهای ایجاد کارآمدی در نظام را ارزش بدانم. شهید بهشتی برای نظام ساختارسازی کرد و من این ساختارها را برای دولت انقلابی بسیار مهم و موثر می‌دانم.»
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار شبکه تلویزیونی cctv چین درباره روابط راهبردی ایران و چین و انتظار وی از رابطه بین دو کشور خاطرنشان کرد: «ظرفیت‌های بسیاری بین دو کشور وجود دارد و ما حتما درجهت احیای این ظرفیت‌ها تلاش خواهیم کرد. روابط بسیار خوبی را با چین دنبال می‌کنیم و در بخش سیاست‌خارجی اجرایی‌کردن طرح جامع به‌عنوان یکی از اسناد و توافقات بین دو کشور حتما در دستورکار قرار خواهد گرفت.»
تل‌آویو باید از مقاومت بترسد
رئیسی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار شبکه تلویزیونی المیادین درباره نظر وی درخصوص اظهارنظر برخی مسئولان صهیونیستی مبنی‌بر اینکه او خطرناک‌ترین رئیس‌جمهوری ایران است که منافع این رژیم را به خطر خواهد انداخت و اعلام احساس خطر برخی در اروپا درخصوص وضعیت برجام در دولت وی و همچنین پرسشی درباره اتفاقات ۱۰ سال اخیر سوریه و این پرسش که آیا این امکان وجود دارد که در دولت سیزدهم درصورت موفقیت گفت‌وگوهای مستمر بین دو کشور، شاهد رفت‌وآمد مقامات دو کشور باشیم و همچنین نظر وی درباره وضعیت کشور یمن، گفت: «رژیم‌صهیونیستی پاسخ مردم فلسطین و کسانی که حق آنها غصب شده است را چگونه خواهد داد؟ جمهوری اسلامی بارها اعلام‌کرده که به آرای عمومی رجوع کنند؛ فلسطینیان صاحب فلسطین هستند و پیش از آنکه این رژیم نسبت به ما احساس وحشت کند، باید از مردم فلسطین و گروه‌های مقاومت و کسانی که حق آنها را ضایع کرده، بترسد. امروز کسی که ابتکار عمل را در میدان در دست دارد، گروه‌های مجاهد فلسطینی هستند.»
وی افزود: «سیاست جمهوری اسلامی، همان سیاستی است که امام خمینی(ره) فرمودند و در قانون اساسی ما تصریح شده، همواره حامی مظلومان خواهد بود؛ امروز فلسطین مظلوم واقع شده و جمهوری اسلامی ایران حامی فلسطین خواهد بود.»
رئیس‌جمهوری منتخب با اشاره به سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در زمینه یمن، تاکید کرد: «به‌نظر یمن باید هرچه زودتر توسط خود یمنی‌ها مدیریت شود و هرگونه دخالت سعودی‌ها و حامیان سعودی‌ها باید متوقف شود؛ جمهوری اسلامی بر توقف هرچه سریع‌تر جنگ علیه مردم یمن تاکید دارد و معتقد است یمن باید توسط خود یمنی‌ها اداره شود. ما بر توقف هرچه سریع‌تر حملات سعودی‌ها نسبت به مردم مظلوم سعودی تاکید می‌کنیم.»
رئیسی همچنین درباره سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران درباره رابطه با عربستان‌سعودی گفت: «اعلام می‌کنم که ما روابط با تمام کشورهای دنیا و تعامل با آنها را به‌ویژه کشورهای همسایه اعلام کرده‌ایم. اولویت ما ارتباط با همسایگان خواهد بود و نسبت به کشور عربستان هم بازگشایی سفارت دو کشور هیچ مانعی از سوی جمهوری اسلامی نیست و این سیاست را پیش‌تر هم اعلام کرده‌ایم؛ الان هم اعلام می‌کنیم که روابط و گفت‌وگو با عربستان و همه کشورهای منطقه برای جمهوری اسلامی با هیچ مانعی مواجه نیست.»
در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید:
تلاش برای بازسازی سرمایه اجتماعی (لینک)