محمد عسگری، روزنامه‌نگار: یکی از برجسته‌ترین موضوعات که در نشریات دانشجویی این خرداد پرحادثه پیداست، نگرانی دانشجویان از میزان مشارکت مردم در انتخابات است؛ نگرانی‌ای که بعد از اعلام اسامی نهایی کاندیدا‌های تایید صلاحیت‌شده بیشتر هم شد، بعضی از نشریات هم تحلیل‌هایی نسبت به امکان صدور حکم حکومتی داشتند. اینجا البته ایستگاه پایانی نشریات دانشجویی انتخابات 1400 نیست و راه طولانی پیش‌روی این فعالان قرار دارد. از دیگر موضوعاتی که از تیررس چشم دانشجویان خارج نبوده می‌توان به بررسی کارنامه دولت تدبیر و امید، بازخوانی تاریخی از انتخابات‌های بعد از انقلاب و درکنار این موضوعات سیاسی و اجتماعی به حوزه علم و فناوری اشاره داشت. البته جایگاه رصد فضای مجازی هم همیشه در فضای نشریات دانشجویی محفوظ است. طبق روال هفتگی، این هفته نگاهی به نشریات دانشجویی هفته اخیر داشتیم که می‌توانید در گزیده‌خوانی «فرهیختگان» آن را بخوانید. شما دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی سراسر کشور می‌توانید نشریات منتشرشده خود را جهت استفاده در بخش گزیده‌خوانی هفتگی نشریات روزنامه «فرهیختگان» به ادمین کانال نیمکت خبر (nimkat_khabar@) ارسال کنید.
انتخاب: فرصت تغییر
دوهفته‌نامه 1979 نشریه دانشجویی بسیج دانشگاه آزاد اسلامی رشت، درمورد انتخابات پیش‌رو نوشت: «تاکنون هفت رئیس‌جمهور با گرایش‌های سیاسی متفاوت در پاستور ریاست کرده‌اند و نفر بعدی هم به‌زودی با یک گرایش سیاسی دیگر بر منصب ریاست‌جمهوری کشور می‌نشیند، پس انتخابات ۱۴۰۰ از چه نظر مهم است؟» در ادامه با بیان کارکردهای انتخابات ازجمله حل ابهامات در مسائلی چون اقتصاد و معیشت، حل مشکلات تولید و... در بستر فعالیت‌های انتخاباتی افزود: «انتخابات فرصتی است برای مردم که نظر خودشان را نسبت به شیوه حکومت و مدیریت یک دولت ابراز کنند و اگر نسبت به آن نارضایتی داشته باشند کسی یا گروهی دیگر را که مناسب‌تر و باکفایت‌تر می‌شناسند، جایگزین کنند. به این وسیله سیستم سیاسی رو به اصلاح و بهبودی و تکامل تدریجی پیش می‌رود. یکی از مهم‌ترین کارکردهای انتخابات قاعده‌مند کردن انتقال قدرت سیاسی از گروهی به گروه دیگر است، فقدان قاعده‌ای برای انتقال و توزیع قدرت سیاسی و مسئولیت اداره جامعه، مصائب سیاسی گوناگونی به‌دنبال می‌آورد. انتخابات به گروه‌هایی که برای تصاحب قدرت سیاسی رقابت می‌کنند، تضمین می‌دهند که بهترین راه و شیوه کسب قدرت، حضور در انتخابات است کسب قدرت از راه انتخابات ضمن دارا بودن مشروعیت لازم از سوی مردم و مسالمت‌آمیز‌ترین شیوه در رسیدن به اریکه قدرت است.» در ادامه اما این نشریه به جنبه‌های سلبی و مشکلاتی پرداخت که عدم شرکت در انتخابات یا انتخاب گزینه غیر اصلح ایجاد می‌کند، مثلا در بخشی از متن می‌خوانیم: «انتخابات زمینه‌های لازم برای چرخش نخبگان و دگرگونی در بخش‌هایی از گروه حاکم را به‌طور مستمر فراهم می‌کند. در یک نظام مردم‌سالار قدرت در چرخش است و به‌طور مداوم دست‌به‌دست شده و هیچ‌کس برای همیشه بر کرسی قدرت نیست و یا از دستیابی به قدرت محروم نمی‌شود. انتخابات و مشارکت سیاسی مردم، خنثی‌سازی توطئه‌ها و تهدیدات دشمن است که درعین‌حال موجب افزایش اقتدار نظام و امنیت ملی کشور شده و پیامدهای مثبت منطقه‌ای و بین‌المللی برای هر نظام سیاسی خواهد داشت. از همین رو است که دشمنان مدتی پیش از هر انتخابات با تبلیغات گسترده و وسیع درپی القای موج ناامیدی در بین مردم ایران برمی‌آیند تا مشارکت را در انتخابات به‌حداقل رسانده و در گام بعدی مانع از انتخاب فرد اصلح شوند. در چنین شرایطی وظیفه دلسوزان به کشور و مردم آن است که امید را در جامعه گسترش دهند و مردم را برای انتخاب اصلح یاری کنند. همچنین جهت ایجاد فضای دلگرم‌کننده برای انتخابات نیاز به روشنگری فضای موجود و تبیین عملکرد جریان حاکم بر کشور است که البته نیازمند به میدان آمدن جوانان در راستای ایجاد فضایی پویا برای انتخابات پیش‌رو است تا مردم بابصیرت و همیشه در صحنه ایران عزیز با حضور در پای صندوق‌های رای و انتخاب اصلح یک‌بار دیگر حماسه‌ای بزرگ و عظیم را رقم بزنند.» از دیگر موضوعاتی که مورد توجه این نشریه قرار گرفته است می‌توان به ردصلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان، مطالباتی درمورد تیم داماش گیلان و هوش مصنوعی از دنیای علم و فناوری اشاره داشت.
زمینه های فعالیت بیوتکنولوژی
نشریه «فطرس» به صاحب‌امتیازی بسیج دانشکده علوم زیستی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال هم شماره هجدهم را منتشر کرد، این نشریه طراحی زیبایی دارد و سبک و سیاق آن بیشتر علمی است و در این شماره به موضوعاتی مثل کرونا، تازه‌های علمی و داروها و بیماری‌ها پرداخته است. در بخشی از این نشریه می‌خوانیم:
«بیوتکنولوژی به‌معنای استفاده از فرآیندهای بیولوژیکی که برای حل مشکلات یا تولید محصولات مفید است. انسان‌ها در بیشتر طول تاریخ از فرآیندهای بیولوژیکی استفاده کرده‌اند. گونه‌های انسانی ما ده‌هزار سال پیش برای تامین یک منبع پایدار مواد غذایی و پوشاک شروع به پرورش محصولات و حیوانات کردند. ما از فرآیندهای بیولوژیکی میکروارگانیسم‌ها به‌مدت 6 هزارسال برای تولید محصولات غذایی مفید مانند نان و پنیر و حفظ محصولات لبنی استفاده کرده‌ایم.» در پاسخ به این سوال که چرا بیوتکنولوژی مورد توجه قرار می‌گیرد؟ اضافه می‌کند: «طی دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ درک ما از زیست‌شناسی به‌جایی رسید که می‌توانیم علاوه‌بر استفاده از ارگانیسم‌های کامل، از کوچک‌ترین قسمت‌های موجودات، سلول‌ها و مولکول‌های آنها نیز استفاده کنیم. در جهان امروزی، بیوتکنولوژی را می‌توان استفاده از فرآیندهای سلولی و مولکولی برای حل مشکلات یا تولید محصولات تعریف کرد زیرا بیوتکنولوژی شامل مجموعه فناوری‌هایی است که از ویژگی‌های سلول‌ها و مولکول‌های بیولوژیکی مانند DNA و پروتئین‌ها استفاده می‌کند. با وجود تنوع بسیار زیاد موجودات زنده، همه سلول‌ها اساسا از همان مولکول‌های بیولوژیکی تشکیل شده‌اند. مولکول‌های بیولوژیکی که ما اغلب در بیوتکنولوژی استفاده می‌کنیم DNA و پروتئین‌ها هستند. تقریبا همه سلول‌های زنده حاوی مواد ژنتیکی‌اند که به‌عنوان اسید دئوکسی‌ریبونوکلئیک (DNA) شناخته می‌شوند. DNA دستورالعمل‌هایی برای ساخت سلول‌های دیگر و انجام کارهای سلولی را ارائه می‌دهد و حاوی اطلاعات است، اما پروتئین‌ها مواد ساختمانی سلول‌های جدید را فراهم می‌کنند و همچنین کارگرانی هستند که دستورات کار DNA را انجام می‌دهند. هر سلول در هر موجود زنده دارای یک نیروی کار از هزاران نوع پروتئین مختلف است که به وظایف خاصی اختصاص داده شده است. DNA حاوی دستورالعمل‌های ساخت پروتئین و هماهنگی فعالیت‌های آنهاست.»
ارزیابی برجام در تلاطم دوران
نشریه «تلاطم دوران» متعلق به بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌و‌تحقیقات، یکم خردادماه به ایستگاه ششم رسید. در بخشی از این شماره درمورد برجام می‌خوانیم: «برجام را شاید بتوان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل کشور در ۸ سال اخیر دانست که البته دولت یازدهم و دوازدهم آن را به‌عنوان دستاوردی بزرگ می‌داند، البته نظرات و رویکردهای متفاوتی نسبت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وجود دارد. با توجه به گذشت نزدیک به ۶ سال از انعقاد برجام، اکنون زمان مناسبی برای سنجش این توافقنامه، سودمندی یا هزینه‌تراشی این توافقنامه باشد. برای بررسی این موضوع ابتدا باید به متن توافقنامه رجوع کرد و به نحوه اجرایی‌شدن این توافقنامه توسط دولت‌های عضو برنامه جامع اقدام مشترک پرداخت. برجام با برنامه جامع اقدام مشترک، میان ایران و کشور‌های ۵+۱ (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان) در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) به امضا رسید، به همین دلیل قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت به تصویب رسید. این قطعنامه با ۶ رای موافق به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید. برجام درواقع یک توافقنامه هسته‌ای است، یعنی تعهدات ایران در حوزه هسته‌ای یا کمی بیشتر نظامی و اقدامات طرف مقابل فقط در حوزه لغو تحریم‌هایی است که در راستای برنامه هسته‌ای ایران اعمال شده بود، این بدان معنی است که توافقنامه برجام تمامی اختلافات ایران و غرب را شامل نمی‌شود، تحریم‌های غرب در مسائلی مانند صنعت موشکی ایران، نقض حقوق بشر و... ادامه پیدا می‌کند.
توافقنامه برجام، منحصرا توان لغو تحریم‌های هسته‌ای را داراست و بسیاری از تحریم‌ها کما فی‌السابق علیه جمهوری اسلامی ادامه پیدا می‌کند. برنامه جامع اقدام مشترک تا چه حد در راستای منافع جمهوری اسلامی حرکت کرد؟ درواقع یکی از مهم‌ترین اهداف از امضای این توافقنامه، رفع تحریم‌ها و بهبود شرایط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بود، درواقع دولت یازدهم نظر داشت با رفع تحریم‌ها وضعیت اقتصادی کشور بهبود پیدا کرده و درعوض هم فعالیت‌های هسته‌ای را محدود کند؛ درواقع فعالیت‌های هسته‌ای ایران صرفا باید پژوهشی و علمی باشد و ایران باید پیچیده‌ترین و دقیق‌ترین، نظارت‌ها (پروتکل الحاقی) را برای انجام اقدامات هسته‌ای اشاره شده در برنامه جامع اقدام مشترک بپذیرد. درعوض تمام قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد که در راستای موضوع هسته‌ای ایران بود، لغو شود و همچنین اتحادیه اروپا می‌بایست تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با مسائل هسته‌ای را لغو کند.» از دیگر موضوعات مطرح‌شده در این نشریه می‌توان به آزادی در انتخابات، بی‌تفاوتی نسبت به سرنوشت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، بررسی کارنامه دولت تدبیر و امید و بازخوانی تاریخی از شورای موقت ریاست‌جمهوری اشاره داشت.