اکبر نصراللهی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی ، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی:
سخنانم در مورد تغییرات و آرایش جدید رسانهها و آسیب هایی ناشی از آن برای کشور است؛ مخاطبانم مسئولان و رسانه ها هستند.
مستحضر هستید نوع و میدان جنگ ، ابزار های نبرد ، راهبردها ، رویکردها و تاکتیکها تغییر کرده اند و جنگ ها پیچیده ، متعدد، متکثر ، چند لایه، فراگیر و مستمر و از حوزه سخت به حوزه شناختی وارد شده اند. امروزه رسانهها بیش از گذشته در همه زمینهها نقشآفرین هستند و باید در اولویت توجه مسئولان قرار گیرند؛ البته رسانه ها همیشه مهم بودهاند اما پیشرفت تکنولوژی های ارتباطی، آرایش و مصرف رسانه ای و میزان و نوع استفاده از رسانهها را تغییر داده و اهمیت آن را بیشتر کرده است به گونه ای که گرایش مردم ، کنشگران متعدد سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی و حتی خود رسانهها به استفاده از آنها بیشتر از قبل شده است ؛ بنابراین ضرورت دارد این تغییرات، آسیبها، مخاطرات و بحران های کشور و همچنین مطالبات و گفتمان مقام معظم رهبری را اولاً مسئولان و رسانهها بشناسند و ثانیاً به مردم بشناسانند. در زمینه تغییر در آرایش رسانهای ؛ از سال ۱۹۶۰ به بعد بر اثر پیشرفت تکنولوژی های ارتباطی با پدیده ای به نام "پدیده ارتباط جمعی شخصی" مواجه هستیم یعنی هر فردی، هر پیامی را، از هر مکانی، با هر زبانی ، در هر زمانی میتواند تولید و منتشر کند. نقش مخاطبان هم از مصرف کننده صرف پیام های وسایل ارتباط جمعی رسمی به تولید کننده و توزیع کننده پیام ها هم تغییرکرده است یعنی هر مخاطب در عین حالی که مصرف کننده پیام هست میتواند تولید کننده و توزیع کننده هم باشد . تکنولوژیهای ارتباطی و متعاقب آن افزایش دسترسی های مردم و پدیده ارتباط جمعی شخصی همه ابعاد زندگی و حکمرانی را از نوع تعامل والدین و فرزندان ، حاکمان و مردم ، استادان و دانشجویان را دستخوش تغییر کرده است . میزان مصرف رسانه مردم هم تغییر پیدا کرده است به طور متوسط روزانه مردم در سراسر دنیا ۷ ساعت ازرسانه ها استفاده میکنند که از این ۷ ساعت 1.8 سهم اسمارت فون ها ، 1.6 سهم پی سی ها ، 1.2 سایر و سهم تلویزیون فقط 1.5 ساعت است یعنی با تجمیع سهم گوشی های هوشمند و پی سی ها و اختصاص بخشی از سهم سایر ، حدود 5 ساعت از وقت مردم در فضای مجازی سپری می شود.
علاوه براین منابع رسانه ای مردم هم مثل قبل نیست به گونه ای که حدود ۹۰ درصد از جوانان از فضای مجازی برای تامین اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود استفاده می کنند . در زمینه بحران ها هم وضع ایران خوب نیست و بر اساس آمارهای سازمان ملل از حدود ۴۰ بحران طبیعی شناخته شده در جهان ، 32 بحران در ایران یا روی داده است و یا کشورمان ظرفیت وقوع آنها را دارد ،به لحاظ میزان تلفات ایران جز 10 کشور اول دنیا و به لحاظ تنوع بحران ها در رده ششم قرار دارد . در این شرایط و آرایش رسانه ای ، تحریف، فیک نیوز ها، میس اینفورمیشن ها ، مل اینفورمیشن ها ، دیپ فیک ها ، آرامش و امنیت روحی و روانی و امید مردم و امنیت ملی را هدف قرار گرفتهاند و در بسیاری مواقع کشور با پدیده وارونگی اطلاعات و واکنش عکس مورد نظر مسئولان و رسانه های رسمی مواجه است . با توجه به این وضعیت ؛ بدون استفاده حداکثری از ابزار مناسب یعنی رسانه ها، تحقق بیانیه گام دوم، اهداف فشارهای سال یعنی مانع زدایی از تولید و پشتیبانی ها ، مبارزه با فقر و فساد و تبعیض و تحقق مطالبات مقام معظم رهبری در زمینه های دیگر ، آگاهی بخشی ، بصیرت افزایی، بازدارندگی رسانهای، شبهه زدایی ، پیشگیری از بحران و مدیریت مناسب آن، امکان پذیر نیست. با تشکر از زحمات همه مسئولان و رسانه ها متاسفانه باید عرض کنم:
یک: نه تنها راهبرد رسانه ها و مسئولان تهاجمی ،فعال و فوق فعال نیست بلکه حتی به دلیل نداشتن روایت اول، بازدارنده هم نیست و متاسفانه در بسیاری از مواقع مسئولان و رسانهها در زمین رسانههای معاند و رقیب بازی میکنند و نمیتوانند جلوی تعرضرسانی دشمن را بگیرند.
دو: به دلیل فقدان ارتباط و اعتماد بین رسانه ها و مسئولان و یا ارتباط و اعتماد و همکاری ناکافی در موضوعات و طرح های راهبردی ملی و بین المللی ، پیوست رسانه ای نداریم.
سه: علت اصلی نداشتن پیوست رسانهای ونداشتن روایت اول و راهبردهای انفعالی و واکنشی، سواد رسانی ناکافی مسئولان و رسانه هاست به اعتقاد من سواد رسانه ای محدود به مردم نیست بلکه مسئولان و رسانهها بیش و پیش از مردم به سواد رسانهای نیاز دارند تا بتوانند بهتر خدمات نظام را معرفی کنند و با تولید و انتشار به موقع اخبار مورد نیاز مردم مانع تعرض رسانه دشمن شوند.
چهار: فضای مجازی میتوانست و میتواند فرصت باشد اما متاسفانه به علت اقدامات دیرهنگام، یک بعدی،دستوری و غیر کارشناسی مسئولان، این ظرفیت مهم در مخاطرات و بحران های کشور ، تهدید، بیاعتبار وامید زدا بودهاند و مردم به جایی که خبر های مورد نیاز خود را از رسانههای رسمی داخلی بگیرند از منابع غیر رسمی گرفتهاند.
پنج: معضلات اقتصادی، اجتماعی و غیره محصول نوع ارتباط و تعامل مراکز مختلف با رسانهها؛ با وجود اینکه رسانهها و بخش های مختلف بویژه دانشگاهها باید نقش اصلی فرهنگساز، بازدارنده ، آگاهیبخش ، حلال مشکلات کشور را داشته باشند اما به دلایل مختلف از جمله فقدان تعامل یا تعامل نامناسب و معیوب و قوانین و آیین نامه های دست و پاگیر تاکنون اقدامات شان حداقلی،پسینی و رویدادی بوده است ؛ دانشگاه آزاد اسلامی با ظرفیت های بی نظیری که دارد میتواند در این خصوص به بخشهای مختلف کمک کند.