سیامک خاجی، روزنامه‌نگار: دیدارهای مرحله گروهی رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا در منطقه غرب جمعه شب به پایان رسید و تکلیف 8 تیم صعود‌کننده از این منطقه به دور یک‌هشتم نهایی این مسابقات مشخص شد. فشردگی زیاد رقابت‌ها باعث شد نتایج عجیبی در دیدارهای امسال رقم بخورد و درنهایت کنار رفتن برخی تیم‌های مدعی ازجمله هر سه نماینده فوتبال قطر که پیش از شروع رقابت‌ها جزء مدعیان رسیدن به مراحل پایانی محسوب می‌شدند، از اتفاقات عجیب و دور از انتظار این مرحله بود. از سوی دیگر نمایندگان ایران که در مرحله گروهی بیشترین تعداد را داشتند، در دور حذفی نیز بیشترین صعود‌کننده را دارند و به‌جز فولاد سه نماینده دیگر ایران موفق به حضور در دور بعدی مسابقات شدند. اگر چه این دوره از رقابت‌ها به‌شدت تحت‌تاثیر شیوع کرونا قرار داشت و با شکل متفاوتی برگزار شد، برخی تصمیمات کنفدراسیون فوتبال آسیا ازجمله اعطای میزبانی به هند که برای نخستین‌بار در این مرحله نماینده داشت و عدم میزبانی قطری‌ها که در سال گذشته مسابقات مرحله حذفی را به‌طور کامل در کشور خود برگزار کردند، از اتفاقات عجیب این دوره بود.
عملکرد عجیب تاجیک‌ها
از گروه یک برخلاف انتظارها که پیش‌بینی می‌شد از نبرد صدرنشینی بین دو تیم الهلال و الاهلی امارات باشد، تیمی از تاجیکستان شگفتی‌ساز این دور لقب گرفت و در کمال تعجب صدر جدول این گروه را تصاحب کرد. برتری 4 بر یک استقلال تاجیکستان مقابل الهلال را می‌توان دور از انتظارترین نتیجه این مرحله از مسابقات دانست و کمتر کسی تصور می‌کرد این تیم که نخستین حضورش در لیگ قهرمانان را تجربه می‌کند برابر یکی از پرافتخارترین تیم‌های این رقابت‌ها چنین برد پرگلی را تجربه کند. جالب اینکه الهلال در هفته آخر درحالی‌که تنها یک تساوی برای قطعی کردن صعودش می‌خواست به نماینده امارات باخت و درنهایت به‌شکلی دراماتیک و به کمک دیگر تیم عربستانی موفق به صعود شد. تساوی الدحیل قطر مقابل الاهلی عربستان سبب شد هر دو تیم که هم‌گروه استقلال ایران بودند از دور مسابقات کنار بروند و الهلال که امید زیادی نداشت راهی دور بعد شود.
تیم تاجیکستانی که قرار است در دور بعد با پرسپولیس، فینالیست سال گذشته لیگ قهرمانان در زمین خود دیدار کند، در اواخر سال 2007 تاسیس شده و حدود 13 سال است که فعالیت خود را شروع کرده، حالا به بزرگ‌ترین موفقیت تیم‌های باشگاهی تاجیکستانی دست یافته است. این تیم در همین مدت کوتاه موفق شده موفقیت‌های زیادی را در فوتبال کشورش تجربه کند. داستان صعود این تیم به لیگ دسته یک هم در نوع خود بسیار جالب است. استقلال در سال 2008 در لیگ دسته دوم تاجیکستان کارش را آغاز کرد و با رکورد عجیب پیروزی در هر 30 مسابقه خود و تفاضل گل عجیب 154+ راهی لیگ دسته یک این کشور شد. آنها در نخستین فصل حضور در لیگ تاجیکستان چهارم شدند و پس از آن در 9 دوره ازجمله 7 سال اخیر قهرمانی در لیگ را به‌دست آوردند تا پرافتخارترین تیم تاریخ این رقابت‌ها لقب گیرند. این تیم تاجیکی در جام حذفی نیز با 8 قهرمانی رکورددار است و دوبار در سال‌های 2015 و 2017 تا فینال مسابقات AFC کاپ صعود کرد که در هر دو دوره به مقام نایب‌قهرمانی رسید. آنها امسال با برتری برابر لوکوموتیو تاشکند در پلی‌آف لیگ قهرمانان به مرحله گروهی راه یافتند اما کمتر کسی انتظار داشت این تیم که به لطف 40 تیمی شدن رقابت‌ها شانس رسیدن به این مرحله را پیدا کرده، بتواند شگفتی‌ساز شود. حالا آنها باید برابر پرسپولیس ثابت کنند که این روند تنها یک جرقه نبوده و این تیم می‌تواند به روند خوب خود ادامه دهد. البته با توجه به قدرت دو تیم کار بسیار سختی به‌نظر می‌رسد و اگرچه آنها الهلال را در یکی از دو مسابقه شکست داده‌اند، شکست در مسابقه آخر برابر آلمالیک ازبکستان درحالی‌که به‌دنبال تساوی بودند، نشان داد هنوز فاصله زیادی با یک تیم مدعی حضور در مراحل پایانی دارند.
صعود دراماتیک تراکتور
تراکتور ایران هم صعودی جالب به مرحله بعد داشت. هرچند آنها در پایان مسابقات تنها تیم بدون شکست ایرانی بودند اما با 4 تساوی و دو برد 10 امتیازی شدند و البته قطعی شدن صدرنشینی شارجه پیش از دیدار پایانی در برد این تیم برابر نماینده امارات در روز آخر بی‌تاثیر نبود. با توجه به شرایطی که در گروه‌های دیگر حاکم بود، صعود این تیم تبریزی به مرحله بعد با اما و اگرهای زیادی همراه بود اما درنهایت نتایج دقیقا به‌شکلی رقم خورد که آنها انتظار داشتند و به‌لطف شکست الهلال آنها با تفاضل گل بهتر نسبت به این تیم به‌عنوان دومین تیم دوم برتر گروه‌ها راهی یک‌هشتم نهایی شدند. این دومین صعود پرشورها به این مرحله است. آنها در فصل 2016-2015 نیز موفق شدند به جمع 16 تیم برتر آسیا راه پیدا کنند اما در دو مسابقه رفت و برگشت به النصر امارات باختند و به مرحله بعد نرسیدند. این تیم بار دیگر با حریفی به همین نام و البته از عربستان‌سعودی روبه‌رو خواهد شد و باید در تک مسابقه این مرحله برابر یکی از بهترین تیم‌های دور گروهی عملکردی کم‌نقص داشته باشد تا بتواند صعود به دور بعدی را جشن بگیرند. النصر در گروه فولاد ایران قرار داشت و در روز پایانی با برتری برابر السد قطر موفق شد به‌عنوان صدرنشین گروه خود به این مرحله راه پیدا کند.
اتفاق خوب برای تراکتور محرومیت عبدالرزاق حمدالله، ستاره گلزن و مراکشی النصر است که به‌دلیل دریافت کارت زرد در دیدار پایانی برابر السد دواخطاره شد و بازی دور بعد را از دست داد. دیدار این تیم برابر السد با جنجال زیادی همراه بود و رسانه‌های قطری هنوز هم به انتقاد از تصمیمات داور سوری این دیدار می‌پردازند و معتقدند تیم داوری عامدانه زمینه شکست قهرمان قطر را فراهم کرده بود.
ناکامی قطری‌ها
با شروع دور گروهی خیلی زود مشخص شد که الریان قطر حتی با هدایت مربی نامداری چون لوران بلان نمی‌تواند مدعی جدی در گروه E مسابقات باشد و درنهایت پایین‌تر از گوای هند در قعر جدول گروه قرار گرفت. الدحیل نیز در گروه سختی درکنار الاهلی و استقلال قرار گرفت و اگرچه شانس خوبی برای صعود داشت و برابر این دو حریف بدون شکست ماند اما باخت در بازی برگشت برابر الشرطه باعث شد کار شاگردان صبری لموشی بسیار سخت شود. آنها که ستاره‌های زیادی ازجمله مایکل اولونگا، معز علی و علی کریمی را در اختیار داشتند، از فرصتی که در اختیار داشتند به‌خوبی استفاده نکردند و حتی در بازی آخر یک پنالتی را از دست دادند تا درنهایت الاهلی بازی را به تساوی بکشاند و هر دو تیم دست در دست هم از مسابقات کنار بروند.
السد نیز در گروه راحتی قرار نداشت اما آنها هم با دو شکست برابر النصر شرایط سختی برای صعود پیدا کردند و درنهایت به‌دلیل گل زده کمتر نسبت به الهلال وداعی تلخ با مسابقات داشتند. ژاوی که یکی از کاندیداهای اصلی هدایت بارسلونا در سال‌های اخیر بوده، با اقتدار تیمش را در لیگ قهرمان کرد اما حالا با کنار رفتن از مرحله گروهی شایعه برکناری‌اش از السد نیز قوت گرفته است. اگرچه قطری‌ها ضعف داوری را علت اصلی حذف قهرمان‌شان از مسابقات می‌دانند اما کم‌تحمل بودن مدیران تیم‌های عربی ممکن است به قیمت جدایی این هافبک سابق از السد تمام شود.
سایت «نیوعرب» قطر در این‌باره نوشته است: «اشتباهات عجیب داوران در دیدار آخر السد حذف این تیم از مسابقات را رقم زد تا هر سه نماینده قطر از صعود به مرحله بعد باز بمانند. این اتفاق درحالی رخ داد که تیم ژاوی با یک تساوی هم می‌توانست راهی دور بعد شود اما داوران به آنها اجازه ندادند. این بی‌عدالتی درنهایت باعث شد ژاوی نتواند تیمش را به دور بعدی برساند و شاید درنهایت این اتفاق به جدایی او از باشگاه منجر شود. حالا سرنوشت این مربی اسپانیایی در پرده ابهام قرار دارد و مشخص نیست که آیا او با این عملکرد همچنان هدایت تیمش در فصل آینده را عهده‌دار خواهد بود یا نه. از سوی دیگر از اسپانیا خبر می‌رسد مدیران بارسلونا از او خواسته‌اند تا قراردادش را با السد تمدید نکند تا بتواند بدون‌مشکل به‌عنوان جانشین رونالد کومان راهی این تیم شود. ژاوی پیش از این نیز به‌عنوان یکی از گزینه‌های بارسا مطرح شده بود اما ترجیح داد در السد بماند و کارش را در این باشگاه قطری ادامه دهد تا شاید بتواند با قهرمانی در آسیا کارنامه‌ای درخشان از خود به‌جای بگذارد اما فعلا که در رسیدن به این هدف ناکام بوده است.»
قطری‌ها در این دوره از مسابقات عملکرد قابل‌قبولی نداشتند و برخلاف انتظار هیچ‌نماینده‌ای در دور بعدی این مسابقات نخواهند داشت. الغرافه قطر نخستین حذف‌شده این کشور در همان دور پلی‌آف و برابر تیم ناشناخته آلمالیک ازبکستان تن به شکست داد تا از دور مسابقات کنار برود. این نخستین شوک به تیم‌های باشگاهی این کشور بود.
فرصت 4 ماهه برای تقویت
دیدارهای مرحله یک‌هشتم نهایی این رقابت‌ها طی روزهای 22 و 23 شهریورماه برگزار خواهد شد و تا آن تاریخ -که هنوز 4 ماه به آن مانده است - تیم‌ها تغییرات بسیار زیادی خواهند داشت. به‌خصوص که این رقابت‌ها پس از نقل‌وانتقالات تابستانی برگزار خواهد شد و تمامی 8 باشگاه حاضر در این مرحله این شانس را خواهند داشت که تیم خود را برای رفتن به مراحل پایانی به‌خوبی تقویت کنند.
الهلال عربستان یکی از تیم‌هایی است که از همین حالا خبرهایی مبنی‌بر خرید ستاره‌های مختلف از سوی آنها به‌گوش می‌رسد. رسانه‌های عربستانی پس از قطعی شدن صعود این تیم به مرحله بعد و رویارویی این تیم با استقلال ایران در دور بعد گمانه‌زنی درباره خریدهای آنها را آغاز کرده‌اند. عملکرد نه‌چندان خوب روجریو میکال، سرمربی برزیلی این تیم در دور گروهی سبب شده مدیران باشگاه به فکر تغییر او باشند. از میکال انتظار صعودی راحت‌تر به دور بعد می‌رفت اما تیم او به‌زحمت و تنها با گل زده بیشتر نسبت به السد و پشت سر تیم گمنام استقلال تاجیکستان راهی دور بعد شد. رسانه‌های سعودی از خورخه ژسوس، سرمربی کنونی بنفیکا به‌عنوان اصلی‌ترین گزینه جانشینی او نام می‌برند و احتمالا پس از پایان مسابقات لیگ پرتغال مجددا راهی عربستان خواهد شد تا یک‌بار دیگر حضور در الهلال را تجربه کند. این مربی پرتغالی در فصل 2019-2018 هم در این باشگاه حضور داشت و توانست فاتح سوپرجام این کشور شود اما در نیم‌فصل پس از عدم توافق برسر تمدید قراردادش توسط مدیران باشگاه برکنار شد. موسی مارگا، زوج مهدی طارمی در خط حمله پورتو یکی از ستاره‌هایی است که الهلال برای تقویت خط حمله خود مدنظر دارد و ممکن است برخلاف اخبار قبلی که از حضور این فوروارد مالیایی در تیم فنرباغچه ترکیه خبر می‌داد، او با پیشنهاد سعودی‌ها وسوسه شده و راهی این کشور شود.
النصر درحالی‌که چند بازیکن اصلی خود ازجمله حمدالله را به‌دلیل محرومیت در اختیار ندارد، قطعا برای این مرحله به‌دنبال خرید بازیکنان سرشناس خواهد رفت تا بتواند یکی از مدعیان از منطقه غرب آسیا باشد. درحالی‌که قرار است دیدارهای این مرحله به‌صورت تک‌بازی برگزار شود، پرسپولیس ایران تنها صدرنشین دور گروهی است که در مرحله بعد از امتیاز میزبانی محروم است و باید در زمین صدرنشین گروه A به‌میدان برود. از سوی دیگر میزبانی تیم‌های ایرانی و عربستانی از هم در این مرحله می‌تواند یکی از چالش‌های مهم برای AFC باشد. درحالی‌که تیم‌های ایرانی در دور گروهی راهی عربستان شدند و دیدارهای خود را در این کشور برگزار کردند، برخی رسانه‌های سعودی معتقدند دیدارهای استقلال-الهلال و النصر-تراکتور در زمین بی‌طرف برگزار خواهد شد و این روند که طی چندسال اخیر وجود داشته در این مرحله باز هم اجرا می‌شود و قرار نیست الهلال برای بازی با آبی‌های پایتخت به تهران سفر کنند.
مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا در غرب به اتمام رسید و چهره هشت تیم راه‌یافته به مرحله حذفی مشخص شد. در این بین، ایران با داشتن سه نماینده صاحب بیشترین سهمیه در غرب آسیاست، عربستان و امارات دو تیم در این مرحله دارند و آخرین سهمیه نیز به تاجیکستان رسیده و جالب اینکه تیم‌های مطرح قطری از دور مسابقات کنار رفتند. در پایان مسابقات اسامی برترین‌ها در بخش‌های مختلف اعلام شد که بازیکنان تیم‌های ایرانی نیز جایگاه‌های خوبی را به خود اختصاص دادند.
بیشترین گل زده
در این بخش استقلال و پرسپولیس با 14 گل در صدر جدول قرار گرفتند. الدحیل و الهلال با 11 و استقلال تاجیکستان با 10 گل زده در رده‌های بعدی قرار دارند.
کمترین گل خورده
تراکتور تبریز و الوحده امارات در 6 مسابقه تنها سه گل دریافت کردند تا در صدر قرار بگیرند. بعد از این دو تیم هم پرسپولیس و النصر با ۵ گل خورده قرار دارند.
بیشترین کلینشیت
محمدرضا اخباری در بخش بیشترین سیو جایگاه بالایی ندارد اما با 5 کلینشیت در این بخش رتبه اول را به خود اختصاص داده است. رشید مظاهری نیز با 3 کلینشیت در رده سوم ایستاد، ضمن اینکه در بخش بیشترین سیو نیز چهارم شد.
بیشترین برد، کمترین باخت
پرسپولیس با 5 پیروزی صاحب عنوان بیشترین برد و البته بیشترین امتیاز در مرحله گروهی بود. عنوان کمترین باخت هم به تراکتور از ایران رسید که تنها تیم مسابقات بود که هیچ شکستی در کارنامه‌اش ثبت نشد.
بیشترین شوت و شوت در چارچوب
در بخش بیشترین شوت در چارچوب پرسپولیس با 38 شوت بالاتر از الدحیل، الهلال و استقلال صدرنشین شد. این تیم در بخش بیشترین شوت بعد از الدحیل، الهلال و السد در جای چهارم ایستاد. در بخش تبدیل نرخ شوت به گل استقلال بعد از شارجه رده دوم ایستاد. استقلال تاجیکستان با 23درصد و پرسپولیس با 20درصد در رده‌های بعدی قرار گرفتند.
بهترین پاسور و گل‌ساز
در صدر این دو بخش نام مهدی ترابی از پرسپولیس با 5 پاس گل و 20 خلق موقعیت دیده می‌شود. ارسلان مطهری از استقلال و امید عالیشاه از پرسپولیس هم 3 پاس گل داده‌اند و در جمع برترین‌ها هستند. در بخش بیشترین ایجاد موقعیت هم عالیشاه با 16 خلق موقعیت، نریمان جهان از تراکتور با 13 و احمدزاده از فولاد با 11 ایجاد فرصت گلزنی در رده‌های پنجم، هفتم و نهم قرار دارند.
بیشترین کرنر
در این بخش پرسپولیس با 48 کرنر در رده اول قرار گرفت. السد و الهلال با 40 و الدحیل با 37 کرنر در رده‌های بعدی قرار گرفتند.
بیشترین سانتر
ادمیلسون جونیور، ستاره الدحیل با 80 سانتر در صدر این قسمت قرار دارد. آیاندا پاتوسی از فولاد با 56 سانتر دوم و تنها بازیکن از تیم‌های ایرانی در میان 10 بازیکن برتر این بخش است.
بهترین گلزن
در این بخش مایکل اولونگا، مهاجم الدحیل با 9 گل زده در صدر قرار داد که البته تیمش از مسابقات حذف شده است. شیخ‌دیاباته با 5 گل زده نزدیک‌ترین رقیب به اولونگا است و عباس‌زاده و مغانلو هم 4 گل زده‌اند.
بیشترین پنالتی
استقلال با ۳ پنالتی صاحب بیشترین تعداد پنالتی در این مرحله شد. السد، النصر، پرسپولیس و تراکتور با ۲ پنالتی در رده بعدی جای گرفتند.
بیشترین درصد دقت پاس
در این بخش الهلال عربستان با آمار خوب 89درصد در صدر ایستاد. پرسپولیس با 86درصد و استقلال با میانگین 84درصد، در رتبه‌های سوم و ششم آسیا ایستادند. در بخش بیشترین پاس هم الهلال، پاختاکور و پرسپولیس اول تا سوم شدند.