به گزارش «فرهیختگان»، خبرگزاری رویترز بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) در گزارشی نوشت که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی به اعضای خود خبر داد که ایران غنی سازی اورانیوم را در سایت هسته‌ای خود در نظنز با سانتریفیوژهای پیشرفته نوع دوم IR-4آغاز کرده است.
رویترز با اشاره به این موضوع که آژانس این گزارش را دوشنبه به کشورهای عضو ارائه داده، نوشت: «روز 15 مارس 2021 (25 اسفند) آژانس تایید کرده که ایران گازدهی به آبشار 174 عددی از سانتریفیوژهای IR-4 را که پیشتر در سایت غنی سازی اورانیوم نصب کرده بود با گاز هگزا فلوراید اورانیوم آغاز کرده است».
رویترز در این گزارش نوشت که ایران سال گذشته انتقال سه آبشار از مدل‌های پیشرفته متفاوت سانتریفیوژهای خود را از سایت رو زمینی در نطنز به ساین غنی سازی زیر زمینی منتقل کرده بود.
رویترز نوشت که ایران پیشتر غنی سازی اورانیوم با سانتریفیوژهای IR-2mرا آغاز کرده بود این در حالی است که توافق هسته‌ای تنها به ایران اجازه می‌داد از سانتریفیوژهای نسل اولی IR-1 برای غنی‌سازی استفاده کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چند روز پیش نیز در گزارشی به اعضای این نهاد بین‌المللی نوشته بود: «روز ۷ مارس (17 اسفند)، آژانس اتمی تأیید کرد که... ایران تزریق UF6 به سومین آبشار شامل ۱۷۴ دستگاه سانتریفیوژ IR-2m را آغاز کرده است.» (جزئیات بیشتر)
در ادامه این گزارش آمده است: «چهارمین آبشار سانتریفیوژی نصب شده اما هنوز UF6 طبیعی به آن تزریق نشده است؛ نصب پنجمین آبشار سانتریفیوژهای IR-2m در جریان است و نصب ششمین آبشار سانتریفیوژهای IR-2m هنوز آغاز نشده است.»
«بهروز کمالوندی» سخنگو و معاون رئیس سازمان انرژی اتمی حدود یک ماه پیش گفته بود ایران در کمتر از سه ماه هزار ماشین سانتریفیوژ IR2m در نطنز نصب خواهد کرد.
وی روز ۹ بهمن‌ماه در پاسخ به سوالی درباره نصب سانتریفیوژهای IR2m در نطنز براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی گفت: «الان آمار دقیق را ندارم ولی با قاطعیت می‌گویم قبل از سه ماه هزار ماشین سانتریفیوژ IR2m را نصب شده خواهیم داشت. تعدادی از ماشین‌ها را باید تولید می‌کردیم و همزمان در حال تولید و نصب این ماشین‌ها هستیم. قبل از سه ماه هزار ماشین را مستقر خواهیم کرد.»
ایران و آژانس اخیراً تفاهم کردند اجرای پروتکل الحاقی و دسترسی‌های برجامی به طور کامل متوقف شود و صرفا تعهدات پادمانی ایران اجرا می‌شود. بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچگونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمی‌شود.
جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که صرفا پس از برداشته شدن کامل تحریم‌هایی که دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا پس از خروج از برجام در اردیبهشت 1397 علیه ایران اعمال کرد، و همچنین پس از راستی آزمایی لغو تحریم‌ها، کاهش تعهدات برجامی خود را متوقف و به تعهدات برجامی باز خواهد گشت.
با آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق هسته‌ای را نقض کرده و از آن خارج شده است دولت جدید آمریکا می‌گوید بازگشت به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران گام‌هایی را که در واکنش به نقض عهد آمریکا برداشته به عقب برگرداند.
نویسنده: رحمت لطفی، خبرنگار