سارا طاهری، روزنامه‌نگار: دانشگاه‌های مختلف هرساله درصدی از کل ظرفیت پذیرش خود را به پذیرش بدون آزمون دانشجو از میان دانشجویان برتر و استعدادهای درخشان قرار می‌دهند. موضوع نخبه‌پروری و توجه به نخبگان نیز امری است که مورد تاکید مقام‌معظم‌رهبری بوده و همواره ایشان در راستای گسترش این امر تاکید داشتند. دانشگاه آزاد اسلامی نیز برای تحقق بخشیدن به تاکید مقام‌معظم‌رهبری مبنی‌بر توجه ویژه و برنامه‌‌ریزی برای ایجاد بستر مناسب انجام فعالیت‌‌های آموزشی، علمی-پژوهشی و فرهنگی نخبگان و جوانان دارای استعداد برتر، هرساله تعدادی از ظرفیت پذیرش بدون آزمون خود را به استعدادها و فارغالتحصیلان برتر اختصاص می‌دهد. درواقع مسئولان این دانشگاه به‌دنبال این هستند تا از ظرفیت‌های علمی این استعدادها در راستای توسعه همه‌جانبه کشور استفاده صحیح و مناسب شود. درواقع این امکان برای استعدادهای فارغالتحصیلان درخشان به وجود آمده است که با تصویب شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه طبق مقررات مربوط در رشته تحصیلی مرتبط ادامه تحصیل دهند.
تمام آییننامههای مربوط به پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر تجمیع شد
بنابراین در هفتادودومین جلسه شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی مقرر شد برای ایجاد وحدت رویه در پذیرش استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز در دانشگاه آزاد اسلامی، تمام آییننامهها و دستورالعمل‌‌های مربوط به پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر، با توجه به آخرین مصوبات شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی و اساسنامه و آییننامههای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تجمیع شوند. براین اساس، آییننامه جامع پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر در دانشگاه آزاد اسلامی در رشته‌های غیرپزشکی تهیه شده و روز شنبه نیز دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، این آییننامه را ابلاغ کرد.
در این بخشنامه آمده است: «با عنایت به منویات مقام‌معظم‌رهبری مبنی‌بر نخبه‌پروری و فراهم آوردن امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای کار و تلاش نخبگان و توجه معظم‌له در بیانیه گام دوم انقلاب درخصوص حمایت از جوانان مستعد و کارآمد به‌عنوان محور تحقق نظام پیشرفته اسلامی و در راستای تحقق سند دانشگاه آزاد اسلامی، «آییننامه جامع پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر در رشته‌های غیرپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی» ابلاغ می‌شود.»
در بخش دیگری از این بخشنامه آمده است: «با عنایت به اینکه ایجاد بستر لازم برای حمایت و هدایت از پژوهشگران جوان و نخبگان، از اولویت‌های راهبردی این دانشگاه است، امید است مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در اجرای صحیح، دقیق و بهنگام این آییننامه همکاری‌های لازم را انجام دهند.»
در «آییننامه جامع پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر در رشته‌های غیرپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی»، برای پذیرش بدون آزمون ورودی برای تحصیل در دورههای بالاتر (دورههای کارشناسی پیوسته و ناپیوسته، دوره کارشناسی‌ارشد و دوره دکتری تخصصی) شرایطی درنظر گرفته شده است.
این آییننامه که به تایید شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی رسیده، از نیمسال تحصیلی دوم 1400-1399 برای پذیرش لازم‌الاجراست.
خاقانی: حائزان شرایط درخواست‌کننده براساس امتیاز حاصل از معدل ترازشده گزینش خواهند شد
شهاب خاقانی، مدیر حمایت و تسهیلات باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره آییننامه جامع پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر گفت: «یکی از وظایف شورای هدایت دانشگاه آزاد اسلامی، که دبیرخانه آن در باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان است، قانونگذاری پذیرش بدون آزمون در مقاطع بالاتر تحصیلی است.»
او افزود: «در این راستا در هفتادودومین جلسه شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی در تاریخ 99.11.13، مقرر شد برای ایجاد وحدت رویه در پذیرش استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز در دانشگاه آزاد اسلامی، تمام آییننامهها و دستورالعمل‌‌های مربوط به پذیرش بدون آزمون استعدادهای برتر برای ورود به دورههای تحصیلی بالاتر، با توجه به آخرین مصوبات شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی و آییننامههای مرتبط با باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تجمیع شوند.»
او تاکید کرد: «این آییننامه برای استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز ابلاغ شده است و فرآیند ثبت‌نام و پذیرش فارغالتحصیلان ممتاز برعهده مرکز سنجش، پذیرش و فارغ‌التحصیلی دانشگاه خواهد بود.»
خاقانی افزود: «پرونده استعدادهای برتر متقاضی استفاده از تسهیلات این آییننامه توسط باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تشکیل و پس از راستی‌آزمایی و امتیازدهی پرونده‌های حائز شرایط در شورای هدایت مطرح خواهد شد. مصوبات شورای هدایت درخصوص پذیرش متقاضیان و یا انجام مصاحبه علمی، به مرکز سنجش، پذیرش و فارغ‌التحصیلی ابلاغ خواهد شد تا نسبت به انجام فرآیند مصاحبه، صدور سند پذیرش و معرفی‌نامه به واحد دانشگاهی اقدام شود.»
او تاکید کرد: «استعدادهای برتر به تمام نخبگان، استعدادهای درخشان و برگزیدگان علمی گفته می‌شود که عضویت آنها در باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان تایید شده باشد.»
مدیر حمایت و تسهیلات باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص فارغالتحصیلان ممتاز نیز توضیح داد: «فارغالتحصیل ممتاز یعنی فردی که تحصیلات خود را گذرانده و در دوران تحصیل خود با یک معدل خاص و یا یک پایان‌نامه ویژه فارغالتحصیل شده است؛ این افراد نیز می‌توانند از آییننامه پذیرش بدون آزمون استفاده کنند. به‌عبارت بهتر فارغالتحصیلان ممتاز افرادی هستند که حداقل شرایط لازم برای ممتاز بودن را برای ورود به مقطع بالاتر در دانشگاه آزاد اسلامی کسب کرده‌اند.»
خاقانی تاکید کرد: «تمام حائزان شرایط درخواست‌کننده براساس امتیاز حاصل از معدل ترازشده گزینش خواهند شد و امتیاز نهایی هر داوطلب براساس شاخص‌های پژوهشی- آموزشی و مصاحبه، محاسبه شده و برای گزینش نهایی داوطلبان ملاک عمل قرار خواهد گرفت. بنابراین فارغالتحصیلان ممتاز متقاضی استفاده از این آییننامه باید پس از انتشار دفترچه آزمون، در سامانه ثبت‌نام کنند.»
شرط شرکت در آزمون ورودی برای تحصیل در دوره بالاتر چیست؟
استعدادهای برتر و فارغالتحصیلان ممتاز با شرایط خاصی می‌توانند بدون شرکت در آزمون ورودی برای تحصیل در دوره بالاتر مستقیما توسط دانشگاه پذیرفته شوند.
دوره کارشناسی پیوسته و ناپیوسته: تمام حائزان شرایط درخواست‌کننده دوره کارشناسی براساس حداقل معدل 17 پذیرفته می‌شوند. این افراد همچنین می‌توانند دریافتکننده نشان طلا، نقره و برنز المپیاد‌های علمی دانش‌آموزی باشند. مقام‌های اول تا سوم مسابقات علمی ملی و بین‌المللی مورد تایید باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان با شرط مشارکت حداقل 30درصد نیز می‌توانند در این آزمون شرکت کنند. همچنین دانشجویان نمونه کشوری در دوره کاردانی برای ورود به دوره کارشناسی نیز از دسته افرادی هستند که می‌توانند در آزمون ورودی برای تحصیل در دوره بالاتر شرکت کنند.
دوره کارشناسی‌ارشد: در دوره کارشناسی‌ارشد نیز شرایطی وجود دارد. تمام حائزان شرایط درخواست‌کننده دوره کارشناسی‌ارشد با حداقل معدل 16 برای تمام رشته‌ها براساس امتیاز حاصل از معدل ترازشده با ظرفیت حداکثر 40درصدی برای هریک از رشته/محل‌های انتخابی گزینش علمی خواهند شد.
حائزان شرایط دوره کارشناسی‌ارشد درخواست خود را از‌طریق واحدهای دانشگاهی به شورای هدایت ارائه کنند
همچنین تمام حائزان شرایط درخواست‌کننده دوره کارشناسی‌ارشد اگر دارای برخی شرایط باشند، می‌توانند از‌طریق واحدهای دانشگاهی درخواست خود را به شورای هدایت ارائه کنند. این افراد باید یا از برگزیدگان رتبه‌های اول تا پانزدهم نهایی المپیاد‌های علمی–دانشجویی باشند و یا حداقل یک مقاله ISI معتبر و یا دو مقاله علمی دو وزارتخانه به چاپ رسانده باشند. مقام‌های اول تا سوم مسابقات علمی ملی و بین‌المللی موردتایید باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان و همچنین اعضای شرکت‌های دانش‌بنیان نیز می‌توانند در این آزمون شرکت کنند. البته دارا بودن پتنت معتبر نیز یکی از شرایط است. مجری و یا همکاران طرح‌های ملی خاتمه‌یافته دارای حسن‌انجام کار نیز می‌توانند در این آزمون شرکت کنند و مشارکت در تولید نمونه محصولات فناور موردتایید باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان نیز یکی دیگر از شرایط خواهد بود. فارغالتحصیلان ممتاز و استعدادهای برتر حداکثر تا 3 سال پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی مجاز به استفاده از تسهیلات این آییننامه به‌منظور پذیرش در مقطع کارشناسی‌ارشد هستند. رعایت هم‌نامی گروه عمده تحصیلی رشته مقطع کارشناسی متقاضی با رشته موردتقاضا در مقطع کارشناسی‌ارشد الزامی است.
دوره دکتری تخصصی: حائزان شرایط درخواست‌کننده دوره دکتری تخصصی با حداقل معدل فارغ‌التحصیلی 5/17 و نمره پایان‌نامه حداقل «خوب» (یا 17 به بالا) برای تمام رشته‌ها، براساس امتیاز حاصل از معدل ترازشده با ظرفیت ۲۰درصدی برای هریک از رشته/محل‌های انتخابی گزینش و برای مصاحبه علمی به گروه‌های تخصصی مربوط معرفی می‌شوند. امتیاز نهایی هر داوطلب براساس شاخص‌هایی است که این شاخص‌ها از شاخص‌های پژوهشی-آموزشی و مصاحبه، محاسبه شده و برای گزینش نهایی داوطلبان موردبررسی قرار گرفته و ملاک قرار می‌گیرد.
حائزان شرایط دوره دکتری تخصصی، با کسب 30 امتیاز پژوهشی درخواست خود را ارائه کنند
تمام حائزان شرایط درخواست‌کننده دوره دکتری تخصصی، با کسب 30 امتیاز پژوهشی براساس جدول شماره 1 و حداقل معدل فارغ‌التحصیلی 17، می‌توانند از طریق واحدهای دانشگاهی درخواست خود را به شورای هدایت ارائه کنند.
فارغالتحصیلان ممتاز و استعدادهای برتر حداکثر تا 5 سال پس از فراغت از تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد مجاز به استفاده از تسهیلات این آییننامه به‌منظور پذیرش در مقطع دکتری تخصصی هستند. نکته دیگر اینکه شورای هدایت می‌تواند استثنائا در شرایط خاص داوطلب را از مصاحبه معاف کند. اما آنچه باید به آن توجه شود اینکه فارغالتحصیلان ممتاز و استعدادهای برتر تنها در رشته متجانس با رشته تحصیلی مقطع کارشناسی‌ارشد خود مجاز به استفاده از تسهیلات این آییننامه به‌منظور پذیرش در مقطع دکتری تخصصی هستند. تشخیص تجانس رشته هم برعهده گروه تخصصی مصاحبه‌کننده خواهد بود. فرآیند ثبت‌نام و پذیرش فارغالتحصیلان ممتاز برعهده مرکز سنجش، پذیرش و فارغ‌التحصیلی دانشگاه خواهد بود. درخواست‌کنندگان باید دانش‌آموخته یکی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی موردتایید شورای گسترش دو وزارتخانه باشند. پس از پذیرش دانشجو از طریق مفاد این آییننامه هرگونه انتقال، میهمان شدن یا تغییر رشته و گرایش مشمول قوانین و مقررات دانشگاه خواهد بود.
مقام احرازشده در مسابقات، فقط برای یک مقطع تحصیلی قابل‌استفاده است
نکته دیگر اینکه مقام احرازشده در مسابقات، فقط برای یک مقطع تحصیلی قابل‌استفاده است و نباید از کسب مقام بیش از 3 سال گذشته باشد. آن‌دسته از استعدادهای برتر واجدشرایط استفاده از تسهیلات این آییننامه که علاقه‌مند به تحصیل در گروه عمده غیرهمنام باشند، می‌توانند در آزمون رشته موردنظر خود شرکت کرده و درصورت کسب حداقل 85درصد نمره آخرین فرد پذیرفته‌شده گزینش آزاد در آن رشته، پذیرش شوند.