زهرا رمضانی، خبرنگار و روزنامه‌نگار «فرهیختگان» طی گزارشی نوشت: کروناویروسی که به نظر می‌رسد این روزها دیگر مانند ماه‌های گذشته در اوج قرار ندارد و حالا با شروع واکسیناسیون در بسیاری از کشورهای دنیا، زمزمه‌های رسیدن دوباره به روزهای عادی در آینده نزدیک به گوش می‌رسد، در طول نزدیک به یک سال گذشته شرایط دور از ذهنی را برای همه فعالیت‌های بشری ازجمله فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی رقم زده بود. اتفاقی که باعث شد دانشجویان نه‌تنها دروس تئوری، بلکه عملی خود را هم از پشت مانتیورهایشان دنبال کنند، موضوعی که گویی دیگر عمر آن درحال به سر آمدن است و دانشگاه‌ها می‌توانند بار دیگر فعالیت‌های آموزشی خود ولو به‌صورت محدود در محیط فیزیکی خود دنبال کنند.
«کلاس‌های عملی دانشجویان در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی خارج از شهرهای قرمز و نارنجی که نیاز به خوابگاه ندارند با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار خواهد شد و حتی در‌صورتی‌که در هر اتاق خوابگاه یک دانشجو اقامت کند، استفاده از خوابگاه نیز مانعی ندارد.» اینها صحبت‌های علی خاکی‌صدیق، معاون آموزشی وزیر علوم است که به منزله چراغ‌سبز ستاد ملی مقابله با کرونا برای برگزاری کلاس‌های عملی در دانشگاه‌های کشور به‌شمار می‌رود. موضوعی که بالاخره بعد از گذشت نزدیک به یک سال از تعطیلی دانشگاه‌ها و تغییر مسیر آموزشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و حالا نه‌تنها اساتید شرایط بهتری برای پیگیری مباحث آموزشی خود دارند، بلکه دانشجویان به‌ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی نیز می‌توانند در فضای دانشگاهی مباحث عملی خود را فرا بگیرند.
شاید این‌طور به نظر برسد که با این روند تنها دانشجویان دانشگاه‌هایی که در شهرهای با خطر کمتر از کرونا روبه‌رو هستند، می‌توانند به‌صورت حضوری به کلاس‌های عملی بروند، اما صحبت‌های روز گذشته جاماسب نوزری، مدیرکل دانشجویان داخل سازمان امور دانشجویان حکایت دیگری دارد؛ چراکه به گفته او دانشجویان غیربومی باید برای گذراندن این کلاس‌ها به شهر محل تحصیل خود بازگردند و برای کاهش تردد و تسهیل در امر گذراندن واحدهای عملی و آزمایشگاهی دانشجویان در محل سکونت، دانشجویان مقاطع تحصیلی کاردانی، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته می‌توانند نسبت به ثبت درخواست از طریق سامانه سجاد اقدام کنند. به عبارت دیگر دانشجویان مجازند تا دروس عملی خود را به‌صورت میهمان در واحد دانشگاهی دیگری بگذرانند تا از این طریق سلامت دانشجویان نیز تا حد زیادی تضمین شده باشد. در اصل مجوز اخیر این ستاد اجازه می‌دهد که عموم دانشجویان بتوانند دوباره حضور در کلاس‌های عملی را تجربه کنند. البته این مهم منوط به آن است که کرونا بار دیگر دست برتر را پیدا نکند. در این گزارش به سراغ برخی مسئولان دانشگاهی رفتیم تا برایمان از چگونگی به اجرا در آوردن مصوبات پنجاه‌وششمین جلسه ستاد ملی مدیریت کرونا بگویند که در ادامه می‌خوانید.
معاون آموزشی دانشگاه یزد:
هنوز برای برگزاری حضوری کلاس‌های عملی به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم
محمدتقی صادقی، معاون آموزشی دانشگاه یزد با تاکید بر اینکه ترم جدید این دانشگاه از 9 اسفندماه آغاز خواهد شد، گفت: «با توجه به این موضوع هنوز درباره اینکه می‌خواهیم دروس عملی را برای ترم جدید به‌صورت حضوری برگزار کنیم یا همچنان مانند سابق آموزش‌های مرتبط به آن را به‌صورت غیرحضوری دنبال کنیم، به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم.» او ادامه داد: «کلاس‌های عملی دانشگاه یزد نیز با دو هفته تاخیر و بعد از پایان بازه زمانی مرتبط به حذف و اضافه آغاز می‌شود؛ به همین دلیل عملا اگر قرار باشد کلاس‌های دروس عملی را به‌صورت حضوری برگزار کنیم، این مهم بعد از تعطیلات نوروز 1400 محقق خواهد شد و ما تا پایان سال جاری چنین امکانی را نخواهیم داشت.» معاون آموزشی دانشگاه یزد تصریح کرد: «درحال بررسی جوانب مختلف برای برگزاری کلاس‌های عملی هستیم و حتما تکلیف این مساله را تا پایان سال جاری مشخص خواهیم کرد. با این حال اگر قرار به برگزاری کلاس‌های حضوری هم باشد، حتما پروتکل‌های مربوطه رعایت می‌شود و این‌طور نیست که بگوییم می‌توانیم کلاس‌ها را با شرایط قبل برگزار کنیم.» صادقی با تاکید بر اینکه ظرفیت کلاس‌های عملی دانشگاه یزد به نسبت کلاس‌های نظری کاملا متفاوت است، اظهار داشت: «این کلاس‌ها با ظرفیت بسیار محدود حتی در شرایط عادی برگزار می‌شد و طبیعی است که اگر قرار به برگزاری حضوری این کلاس‌ها در شرایط کرونایی باشد، محدودیت‌های بیشتری را برای آن در نظر می‌گیریم، اما هنوز درباره چگونگی برگزاری آنها به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم.»
رئیس دانشگاه صنعتی شیراز:
آمادگی برگزاری حضوری کلاس‌های عملی پیش از پایان سال را داریم
محمدمهدی علویان‌مهر، رئیس دانشگاه صنعتی شیراز با تاکید بر اینکه هنوز تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی‌بر برگزاری حضوری کلاس‌های عملی به‌صورت رسمی به ما ابلاغ نشده است، گفت: «با این حال به محض ابلاغ جلسه‌ای برای چگونگی اجرای آن برگزار می‌شود تا از این طریق درباره جزئیات برگزاری این کلاس‌ها به جمع‌بندی نهایی برسیم؛ قطعا در صورت تصمیم نهایی مبنی‌بر حضور دانشجویان در کلاس‌های عملی، با شرایط موجود هماهنگ خواهیم شد.» او ادامه داد: «بحث رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای برگزاری کلاس‌های عملی به جای خود باقی است، اما مساله دیگر این است که باید به این نتیجه برسیم که کدام کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها فعال می‌شوند و در هر کدام چه تعداد دانشجو حضور خواهد داشت. طبیعتا برای این کار نیازمند یک برنامه‌ریزی دقیق هستیم و نمی‌توان از الان به‌صورت درباره آن قطعی صحبت کرد.» رئیس دانشگاه صنعتی شیراز اظهار داشت: «یکی دیگر از موضوعاتی که در برگزاری کلاس‌های عملی باید مدنظر قرار داد، شرایط رنگ‌بندی شهر است، حتما با توجه به این مساله درباره برگزاری یا عدم‌برگزاری کلاس‌ها تصمیم خواهیم گرفت، اما اگر قرار به برگزاری کلاس‌ها باشد آمادگی لازم را داریم تا این کلاس‌ها را پیش از پایان سال جاری آغاز کنیم؛ چراکه ما همین الان نیز دانشجویانی را در دانشگاه داریم که کارهای مربوط به پایان‌نامه و... را انجام می‌دهند، به همین دلیل نیاز داریم برنامه‌ریزی منسجمی در این زمینه داشته باشیم.» علویان‌مهر خاطرنشان کرد: «ترم جاری ما تا پایان اسفندماه ادامه دارد و به همین دلیل اگر ابلاغ رسمی این تصمیم این هفته به دانشگاه صورت بگیرد، می‌توان برای برگزاری حضوری کلاس‌های عملی پیش از فرارسیدن تعطیلات نوروز برنامه‌ریزی کرد تا حضور دانشجویان در این کلاس‌ها را داشته باشیم. اما آنچه مسلم است اینکه طی یکی دو هفته آینده تصویر روشنی از این وضعیت خواهیم داشت.»
معاون آموزشی دانشگاه شاهد:
ستاد ملی مقابله با کرونا شرایط خاصی را برای برگزاری حضوری کلاس‌ها تعیین کرده است
علیرضا بهراد، معاون آموزشی دانشگاه شاهد نیز در این باره گفت: «در مجوز صادر‌شده توسط ستاد ملی مقابله با کرونا برای برگزاری حضوری کلاس‌ها شرایط خاصی قید شده است و اگر دانشگاهی نتواند آن شرایط را فراهم کند، عملا امکان برگزاری این کلاس‌ها را نخواهد داشت. به‌طور مثال در هر اتاق خوابگاهی، تنها یک دانشجو می‌تواند حضور داشته باشد و با توجه به شرایط خوابگاهی دانشگاه‌مان هنوز تصمیم نهایی در این باره گرفته نشده است.» او با تاکید بر اینکه برخی کلاس‌های عملی با وجود این مجوز، باز امکان برگزاری به‌صورت حضوری را ندارند، اظهار داشت: «طبیعتا باید براساس شرایط قید‌شده در این مجوز، ظرفیت‌های موجود دانشگاه را مورد بررسی قرار دهیم و بعد از آن به جمع‌بندی نهایی برسیم. از طرف دیگر آیین‌نامه برگزاری این کلاس‌ها تازه روز گذشته به ما ابلاغ شده و به همین دلیل هنوز فرصت برای تصمیم‌گیری در اختیار داریم.» معاون آموزشی دانشگاه شاهد بیان داشت: «در وهله اول باید باید بررسی کنیم تا مشخص شود کدام آزمایشگاه‌های دانشگاه امکان ارائه حضوری خدمات خود را دارند تا برای آنها برنامه‌ریزی‌های لازم صورت بگیرد؛ چراکه با توجه به مباحث قید‌شده در مجوز، نمی‌توانیم همه آزمایشگاه‌ها را به‌صورت حضوری داشته باشیم، اما حتما طی روزهای آینده به جمع‌بندی نهایی در این زمینه می‌رسیم تا درصورت برگزاری کلاس‌ها به‌صورت حضوری، مشکلی نداشته باشیم.»
معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس:
کلاس‌های عملی دانشگاه از یک ماه‌ونیم پیش به‌صورت حضوری برگزار می‌شود
محمدرضا کلباسی، معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه در این دانشگاه کلاس‌های عملی به‌صورت حضوری برگزار می‌شود، گفت: «ما دانشجویان مقطع کارشناسی‌ارشد و دکتری‌مان را گروه‌بندی کرده و براساس ظرفیت خوابگاه‌هایمان، دوره‌های فشرده 15 تا 20 روزه را برای کلاس‌های عملی در نظر می‌گیریم و هر گروه از دانشجویان باید ظرف مدت تعیین‌شده در کلاس‌های عملی شرکت کنند. خوشبختانه این کار نیز از حدود یک ماه‌ونیم پیش در دانشگاه شروع شده و به همین دلیل صدور مجوز ستاد ملی مقابله با کرونا شرایط جدیدی را در دانشگاه تربیت مدرس ایجاد نخواهد کرد.» او ادامه داد: «کلاس‌های عملی بخشی از سیستم آموزشی محسوب می‌شود و قطعا نمی‌توانستیم آن را حذف کنیم، به همین دلیل با کاهش تعداد دانشجویان در خوابگاه‌ها و رسیدن به حداقل تراکم برای حضور دانشجویان غیربومی، مشکلی از بابت برگزاری کلاس‌های عملی نداشته‌ایم.
همچنین دانشجویان بومی که اصلا نیازی به حضور در خوابگاه‌ها ندارند، صرفا برای استفاده از آزمایشگاه‌ها به دانشگاه می‌آیند و این کلاس‌ها نیز با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی درحال برگزاری است.»معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس اظهار داشت: «هدف‌مان این است که بتوانیم دوره‌های مرتبط با کلاس‌های عملی را تا پیش از فرا رسیدن سال جدید کامل کنیم و مشکلی از این بابت نخواهیم داشت.البته باید به این مساله اشاره کنم که اگر دانشجوی غیربومی بنا به دلایل مختلف نتواند در خوابگاه حاضر شود، دروس عملی آن به هیچ عنوان حذف نخواهد شد، بلکه این دسته از دانشجویان می‌توانند در ترم آینده این دروس را بگذرانند تا درنهایت واحدهای عملی آنها کامل شود.»
معاون آموزشی دانشگاه اصفهان:
کلاس‌های عملی حضوری درصورت مهیا بودن شرایط برای دانشجویان برگزار می‌شود
یوسف شاقول، معاون آموزشی دانشگاه اصفهان نیز با بیان اینکه برگزاری حضوری کلاس‌های عملی را به دانشکده‌های مختلف اعلام کرده‌ایم، گفت: «با معاونت دانشجویی و مرکز سلامت دانشگاه نیز رایزنی‌ها صورت گرفته تا بر روند اجرای پروتکل‌های بهداشتی نظارت داشته باشند.روز گذشته نیز نامه‌ای را برای برگزاری عملی کلاس درس نقشه‌برداری به معاونت دانشجویی ارسال کردم تا اگر شرایط برای برگزاری این کلاس وجود دارد، اجازه لازم برای آن صادر شود.»او ادامه داد: «الان اصفهان در شرایط زرد قرار دارد، هر‌چند هشدارهایی برای شروع موج جدید کرونا اعلام شده اما معاونت دانشجویی و مرکز سلامت دانشگاه به‌صورت مرتب شرایط را مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا درصورت مهیا بودن شرایط، دانشجویان رشته‌های مختلف بتوانند کلاس‌های عملی خود را به‌صورت حضوری برگزار کنند، در غیر این صورت اجازه این کار داده نمی‌شود.»معاون آموزشی دانشگاه اصفهان تصریح کرد: «با اینکه امکان برگزاری کلاس‌های عملی به‌صورت حضوری ایجاد شده است، اما اگر دانشجویی به‌خصوص دانشجویان غیربومی بنا به دلایل مختلف نتوانند در این کلاس‌ها شرکت کنند، این شرایط برای آنها وجود دارد که در ترم آینده در این کلاس‌ها شرکت کنند. همچنین ثبت نمرات دروس عملی نیز در بازه زمانی بیشتری انجام می‌شود تا اساتید فرصت انجام این کار را داشته باشند، البته باید به این مساله اشاره کنم که این مهم تنها برای دروس عملی اعمال می‌شود و در دروس نظری شرایط همانند قبل خواهد بود.»
رئیس دانشگاه جندی‌شاپور دزفول:
امکان برگزاری حضوری کلاس‌های عملی را نداریم
محمدرضا عصاری، رئیس دانشگاه جندی‌شاپور دزفول با تاکید بر اینکه ستاد ملی مقابله با کرونا برگزاری کلاس‌های عملی را به اختیار خود دانشگاه‌ها گذاشته است، گفت: «با توجه به اینکه در برگزاری این کلاس‌ها بحث خوابگاه‌ها نیز مطرح است، باید این مهم را در شورای دانشگاه مورد بررسی قرار دهیم؛ چراکه اگر قرار باشد تنها کلاس‌های عملی را به‌صورت حضوری برگزار کنیم، دانشجویان بومی باید مسافتی را طی کرده و قطعا این کار صرفا برای یک درس باعث ایجاد نارضایتی در آنها خواهد بود، همچنین دانشجویان غیربومی حتما باید در خوابگاه اسکان داده شوند.» او در توضیح بیشتر این مساله افزود: «متاسفانه شرایط خوزستان به وضعیت قرمز کرونایی رسیده و از این لحاظ به صلاح نیست که بخواهیم کلاس‌های عملی را به‌صورت حضوری برگزار کنیم، به همین دلیل تا برطرف شدن وضعیت قرمز استان تصمیمی مبنی‌بر برگزاری حضوری این کلاس‌ها نداریم و نمی‌دانیم این مهم تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؛ از این رو آموزش‌ها همچنان بر روال سابق دنبال می‌شود.» رئیس دانشگاه جندی‌شاپور دزفول با تاکید بر اینکه 7 شهر ازجمله دزفول در شرایط قرمز به سر می‌برند، افزود: «به محض اینکه با اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا از وضعیت قرمز خارج شویم، درباره چگونگی برگزاری کلاس‌های عملی تصمیم‌گیری خواهد شد؛ چراکه در وهله اول باید مشخص شود چه میزان از دانشجویان دروس عملی دارند و از این میزان هم چه تعداد نیازمند اسکان در خوابگاه‌ها هستند، قطعا تا این مولفه‌ها مشخص نشود نمی‌توانیم درباره چگونگی برگزاری کلاس‌ها به‌صورت قطعی صحبت کنیم.از طرف دیگر اسکان دانشجویان در خوابگاه‌ها حتما باید براساس پروتکل‌های ستاد ملی انجام شود و به همین دلیل ما امکان برگزاری کلاس‌ها را با توجه به وضعیت قرمز شهرهای استان نداریم.» عصاری خاطرنشان کرد: «دانشگاه جندی‌شاپور امکان آموزشی برای کلاس‌های عملی را دارد و توان لازم برای اجرای پروتکل‌های بهداشتی را نیز در اختیار داریم، اما از حیث اسکان دانشجویان در خوابگاه‌ها نگران هستیم و به همین دلیل ترجیح می‌دهیم در شرایط فعلی به‌سمت برگزاری حضوری کلاس‌ها نرویم.
طبیعتا تا شرایط لازم برای اسکان دانشجویان آن هم با توجه به اجرای پروتکل‌های بهداشتی فراهم نشود، کلاس‌های عملی را به‌صورت حضوری برگزار نمی‌کنیم.»