به گزارش «فرهیختگان»، عبدالرضا فرجی‌راد، کارشناس مسائل بین‌الملل و سفیر اسبق کشورمان در نروژ در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در پی اعلام مواضع واشنگتن مبنی‌بر اینکه گزینه‌های ایالات‌متحده تا ۲۲فوریه و پیش از ضرب‌الاجل تهران روی میز خواهد بود، به تحلیل و بررسی مواضع آمریکا درباره برجام و سیاست جدید جمهوری اسلامی برای وادار کردن آمریکا و اروپا جهت تسریع در زمینه برجام پرداخت که مشروح آن در ادامه آمده است.
اخیرا واشنگتن اعلام کرده گزینه‌های ما تا 22فوریه روی میز است، یعنی زودتر از ضرب‌الاجل ایران و ازسوی دیگر بیان کردند اگر ایران پایبندی کامل خود را به برجام از سر بگیرد آمریکا هم آماده طی‌کردن بازگشت به برجام است. می‌توان این را نوعی عقب‌نشینی ایالات‌متحده در نظر گرفت؟
من اسم این اقدام را عقب‌نشینی نمی‌گذارم، از زمانی که بایدن بر سر کار آمد، افردی که برای پست‌های سیاست خارجه و در رابطه با ایران انتخاب کرد، مشخص بود و نشان داد می‌خواهد به‌نحوی تعامل داشته باشد. با این وجود طرف آمریکایی از جهاتی دچار مشکلاتی هستند، اول اینکه باید با اروپا و کنگره هماهنگی داشته باشند؛ چراکه اگر بخواهند یکجانبه تصمیم‌گیری کنند، ممکن است مشکلاتی برایشان ایجاد شود، لذا درست است تاخیر داشته‌اند و در عین حال وقتی در کاخ‌سفید و دولت مستقر شدند، می‌توانستند حسن‌نیت خود را نشان دهند؛ اما به‌نظر می‌رسد با پیام‌هایی که در مصاحبه‌ها فرستاده‌اند به‌دنبال این هستند که گشایش‌هایی را ایجاد کنند.
آمریکا بعد از جمع‌بندی نهایی با کنگره و اروپا درصدد مذاکره با چین و روسیه است
بنابراین طرف آمریکایی تلاش دارد بعد از گشایش‌ها و جمع‌بندی نهایی با کنگره و اروپا و حتی با چین و روسیه، بتوانند مذاکراتی داشته باشند، از این‌رو به‌نظر می‌رسد این مذاکرات هم در قالب 1+5 می‌خواهد انجام شود و هم به‌صورت دیگری است.
ایالات‌متحده از گام‌های ایران ازجمله آغاز تولید اورانیوم فلزی ابراز نگرانی کرده و گفته‌اند ما از مذاکرات علنی با ایران اجتناب داریم. تحلیل شما از این رویکرد چیست؟
آنها در رابطه با غنی‌سازی و افزایش سانتریفیوژهای جدید و مسائل دیگری که پیش می‌رود ابراز نگرانی می‌کنند؛ طبیعتا اظهارات آنها بر این مبناست که ایران در رابطه با برجام فراتر می‌رود اما ایران هم این استدلال را دارد که چون شما تعهدات خود را اجرا نکردید ما هم بخشی از تعهدات خود را زیرپا می‌گذاریم.
بنابراین طبیعی است که نگرانی‌هایی وجود دارد اما ازسوی دیگر آنها یک دلخوشی دارند و آن موضوع این است که ایرانی‌ها به‌صورت مکرر اعلام کردند اگر آمریکا تحریم‌ها را بردارد و به برجام بازگردد، ما هم به تعهدات خود بازمی‌گردیم، اما طبیعتا این میزان اورانیوم و درواقع اورانیوم فلزی که ایران درحال آغاز تولید آن است، موجب بروز نگرانی برای آنها شده است و از این‌رو باید فشارهای بیشتری را تحمل کنند.
مصوبه مجلس سبب افزایش سرعت آمریکا در مساله برجام شده است
نقش مصوبه مجلس چقدر در این فشار به طرف آمریکایی دخیل است؟
موضوع دیگر مصوبه مجلس است، دولت اعلام کرده مجبور است مصوبه مجلس را اجرا کند. این امر طبیعتا باعث سرعت دادن به روند کار می‌شود، درحالی‌که در روزهای اول مشکلات دیگری نیز وجود دارد اما اکنون فراغت بیشتری دارند تا زمان بیشتری برای مساله ایران بگذارند. بنابراین به‌نظر می‌رسد تا زمانی که مصوبه مجلس اجرا شود، ما شاهد گشایش‌هایی خواهیم بود؛ چراکه آنها علائمی را می‌فرستند.
چه علائمی؟
برخی کشورهای خلیج‌فارس همچون قطر و عمان در این زمینه اظهاراتی داشته‌اند و ظاهرا مبادلات یا صحبت‌هایی ردوبدل می‌کنند، از این‌رو این احتمال وجود دارد آنها کمک کنند تا آمریکایی‌ها تنش را بخوابانند.
احتمال ایجاد گشایش در رابطه ایران و آمریکا طی دو هفته آینده
آنچه در دو هفته آینده مسلم است، نشان می‌دهد آنها به‌دنبال تنش، تحکم و افزایش مشکلات نیستند و به همین خاطر می‌توان تحلیل کرد انتظار ما ایجاد گشایش‌هایی است تا در مذاکرات هم آمریکا به برجام بازگردد و هم تحریم‌ها برداشته شود.
در روزهای باقی‌مانده باید منتظر گشایش باشیم؟
بله، من تصور می‌کنم تا یکی، دو هفته آینده گشایش‌هایی تا زمانی که مجلس ایران تعیین کرده، خواهیم دید.