به گزارش «فرهیختگان»، جشنواره عجیب سی‌ونهم، هرچه به زمان برگزاری‌اش نزدیک‌تر می‌شود، حساسیت‌های بیشتری را پیرامون خود می‌بیند. بیشتر این حساسیت‌ها هم از زرد و آبی‌شدن گسترده استان‌های کشور نشات می‌گیرد تا تصمیم‌هایی که طی هفته‌های گذشته، غیرممکن و غیراجرایی می‌نمودند، حالا با وضعیت بهتر کرونایی کشور، محلی از اعراب پیدا کرده و گرد امیدواری روی آنها بنشیند.
در این بین، برخی گمانه‌زنی‌ها، راجع به تصمیم‌ها و اتفاق‌های جشنواره، در دوره‌ای که قرار نیست مانند هیچ دوره دیگری باشد، تنور حساسیت‌ها را گرم‌تر کرده است و همه اینها در شرایطی مطرح می‌شوند که کمتر از یک هفته دیگر به آغاز این رویداد سینمایی باقی مانده است. در این فرصت اندک، مانند هر سال، اطلاعات برخی فیلم‌ها به بیرون درز کرده و گویا، مشکلاتی در مسیر ممیزی و نمایش در جشنواره داشته‌اند که دامنه حرف‌وحدیث‌ها را در فضای مجازی حسابی داغ کرده است. اطلاعات جسته‌وگریخته‌ای نسبت به تصمیم‌ها و اتفاق‌های جشنواره این دوره، در قالب خبرهایی اختصاصی منتشر می‌شوند که حداقل تا این لحظه، اکثریت آنها درست نبوده است. برای یافتن اطلاعات درست، به سراغ برخی مدیران جشنواره رفته‌ایم تا اطلاعاتی درست و فراتر از آنچه را می‌توان در خبرگزاری‌ها و کانال‌های فضای مجازی به دست آورد در اختیار شما قرار دهیم.
داوران تا امروز چه تعداد فیلم دیده‌اند؟
فرآیند تماشای فیلم توسط داوران از ظهر 22 دی‌ماه آغاز شد. از همان زمان این خبر به بیرون درز پیدا کرد که داوران روزی چهار فیلم تماشا می‌کنند که با احتساب 62 فیلم حاضر در این دوره، آنها باید تا روز هشتم بهمن به تماشای فیلم بنشینند. طبق همان ادعا، از صبح 9 بهمن، داوران باید روی جمع‌بندی متمرکز می‌شدند و همین، سلسله‌روال قرعه‌کشی نمایش فیلم‌ها برای اهالی رسانه و مردم را با کندی و تاخیر مواجه می‌ساخت.
بنابراین با همین حساب سرانگشتی نیز می‌شد حدس زد که این گفته تماشای روزی چهار فیلم توسط داوران، چندان درست و منطقی نبود و طبق اطلاعاتی که به دست ما رسیده، داوران در برخی روزها، پنج فیلم نیز تماشا کرده‌اند.
برای اطلاع در این مورد، به سراغ سیمون سیمونیان؛ مسئول دبیرخانه جشنواره رفتیم. این چهره آشنا به «فرهیختگان» گفت: «داوران، تا امروز، تمام فیلم‌ها را تماشا کرده‌اند و این اعداد و ارقامی که گفته شده آنها روزی چهار فیلم دیده‌اند، اساسا درست نبوده. آنها تمام فیلم‌ها را تماشا کرده‌اند و هم‌اکنون هم درحال جمع‌بندی هستند که این جمع‌بندی، خودش دو، سه روز وقت می‌برد و به این ترتیب، تا دو، سه روز دیگر تکلیف فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه جشنواره سی‌ونهم مشخص می‌شود. طبیعتا وقتی تکلیف این فیلم‌ها مشخص شود، به‌نوعی تکلیف نامزدها هم مشخص می‌شود چون در این دوره قرار بر این شده که تنها فیلم‌هایی که در رشته‌ای، نامزد شده‌اند، برای اهالی رسانه و مردم به نمایش گذاشته شوند.»
آیا تعداد فیلم‌های جشنواره امسال، 14 تا 20 فیلم است؟
سیمونیان همچنین درمورد خبری که پیش‌تر، تعداد فیلم‌های قابل‌نمایش برای اهالی رسانه و مردم را بین 14 تا 20 فیلم اعلام کرده بود نیز واکنش نشان داد و به «فرهیختگان» گفت: «ما به‌عنوان نهاد رسمی، تا به این لحظه هیچ عددی را اعلام نکردیم و تمام این اعدادی که تا امروز اعلام شده، تنها گمانه‌زنی بوده است. وقتی داوران ما درحال جمع‌بندی هستند و لیستی را به ما ارائه نداده‌اند، آن‌وقت چطور مشخص می‌شود که چه تعداد فیلم را می‌توانیم نمایش دهیم؟ تمام اطلاعات ازقبیل تعداد فیلم، قرعه‌کشی نمایش، برنامه احتمالی نمایش مردمی و... تنها زمانی مشخص می‌شود و می‌توان مطمئن درباره آنها صحبت کرد که داوران محترم، اسامی قطعی فیلم‌ها را به دست ما برسانند.»
نمایش مردمی جشنواره قطعی است؟
یکی از نگرانی‌های جشنواره امسال برای طرفداران بسیار آن، حذف بخش مردمی آن بود. اتفاقی که روابط‌عمومی از همان روز نخست، برگزاری آن را منوط به وضعیت کرونایی کشور اعلام کرد. حالا اما با زرد و آبی شدن بیشتر استان‌های کشور ازجمله پایتخت، بحث نمایش مردمی هم جدی‌تر از گذشته توسط سینمادوستان دنبال می‌شود. در این چند روز، اخباری مبنی‌بر برگزاری این بخش منتشر شده که این اخبار، از سوی روابط‌عمومی جشنواره، تایید یا تکذیب نشده است. برای اطلاع دقیق از اکران مردمی جشنواره، به سراغ مسعود نجفی؛ مدیر روابط‌عمومی جشنواره فجر رفتیم. نجفی به «فرهیختگان» گفت: «بحث اکران مردمی هنوز به قطعیت نرسیده و طی یکی، دو روز آینده، تکلیف این بخش مشخص شده و ما آن را به شکلی رسمی اعلام می‌کنیم.» نجفی درمورد اعلام رسمی تماشای فیلم‌ها توسط مخاطبان مردمی از سوی کیانوش جهانپور نیز به ما گفت: «بله، آنها به شکل شفاهی، موافقت خود را اعلام کرده‌اند ولی هنوز نامه مکتوبی از سوی ستاد ملی کرونا به دست ما نرسیده. انتظار داریم این نامه، ظرف یکی، دو روز آینده به دست ما برسد و تنها در آن صورت است که این خبر را به شکلی رسمی اعلام می‌کنیم.»
اسامی فیلم‌ها و نامزدها چه زمان اعلام می‌شود و آیا امسال هم قرعه‌کشی سینمای رسانه را خواهیم داشت؟
با توجه به اینکه امسال تنها فیلم‌هایی نمایش داده خواهند شد که در حداقل یک بخش نامزد شوند، این پرسش مطرح است که آیا با اعلام اسامی فیلم‌های بخش مسابقه، اسامی نامزدهای هر بخش نیز اعلام می‌شوند؟
مسعود نجفی در این رابطه پاسخ داد: «تا چهارشنبه این هفته، اسامی فیلم‌هایی که در جشنواره امسال برای اهالی رسانه و منتقدان و احتمالا مردم نمایش داده می‌شوند اعلام خواهد شد که متعاقب این اعلام، جدول نمایش فیلم‌ها مشخص خواهد شد. اما اسامی نامزدهای هر بخش، طی این هفته مشخص نخواهد شد و احتمالا مانند دوره‌های قبلی، در روزهای انتهایی برگزاری جشنواره منتشر می‌شود.» مدیر روابط‌عمومی سازمان سینمایی ادامه داد: «امسال هم برای سالن رسانه‌ها، مراسم قرعه‌کشی را خواهیم داشت و اگر اکران مردمی داشته باشیم، مانند سال‌های گذشته، خبری از سری‌بلیت‌ها نخواهد بود و مخاطبان مردمی باید بلیت تکی فیلم‌ها را خریداری کرده و به تماشای هر فیلمی که می‌خواهند، بنشینند.»
نجفی درمورد سینماهای مردمی جشنواره نیز گفت: «اگر نمایش مردمی داشته باشیم، احتمالا تعداد سینماهای مردمی ما و گستردگی جغرافیایی آنها، بیشتر از سال‌های گذشته خواهد بود و دیگر با آن لیست تقریبا مشابه سالیان قبل مواجه نخواهیم بود. تمام این سینماها مجاز هستند تا 30 درصد ظرفیت خود برای فیلم‌های جشنواره امسال بلیت‌فروشی داشته باشند.»
وی همچنین درمورد نگرانی جامعه منتقدان از عدم‌شروع فرآیند ثبت‌نام برای شرکت در این رویداد گفت: «قرار است بعدازظهر امروز (شنبه)، نشستی با مدیران انجمن منتقدان خانه سینما داشته باشیم تا تکلیف حضور منتقدان در جشنواره این دوره مشخص شود. بنابراین منتقدان عزیز منتظر باشند که ظرف یکی، دو روز آینده، در جریان اخبار حضور خود در جشنواره قرار بگیرند. برج میلاد، به‌عنوان مقر اصلی و محل برگزاری نشست‌ها انتخاب شده و پردیس ملت هم به نمایش فیلم‌ها اختصاص دارد.»
تکلیف سینماهای مردمی و نمایش فیلم‌ها در استان‌ها به چه ترتیب است؟
تا پیش از این، اعلام شده بود با توجه به شیوع ویروس کرونا، نمایش مردمی فیلم‌های جشنواره، تنها برای مخاطبان تهرانی ممکن خواهد بود و شهرستانی‌ها، امسال، محروم از برگزاری جشنواره هستند. حالا اما با تغییر وضعیت کرونایی کشور، رنگ قرمز استان‌ها، به آبی و زرد تبدیل شده و همین، انتظارها را برای برگزاری جشنواره در استان‌ها بالا برده است. در این رابطه از مسعود نجفی پرسیده‌ایم. او به «فرهیختگان» گفت: «احتمالا نمایش فیلم‌ها در استان‌ها را خواهیم داشت ولی تمام اینها منوط به اجازه ستاد کرونای استان‌ها خواهد بود که اگر شرایط برگزاری جشنواره در استان خود را فراهم ببینند و موافقت مکتوب خود را اعلام کنند، قطعا ما هم استقبال کرده و جشنواره را همزمان با تهران، در استان‌ها نیز شاهد خواهیم بود.»
فیلم‌های مشکل‌دار جشنواره امسال کدام هستند؟
طی چند روز اخیر، اخباری مبنی‌بر ایرادهای بسیاری که به دو فیلم «شیشلیک» و «قاتل و وحشی» گرفته شده، منتشر شده است. در این فضا، اخبار ضدونقیض همچنان ادامه دارد. اخباری که هنوز واکنش سازندگان آنها مشخص نشده و مقامات رسمی هم طبیعتا نخواسته‌اند با گفته‌هایشان، به این حواشی دامن بزنند. همه این استدلال‌های قانع‌کننده سبب شده اطلاعات چندان موثقی راجع چندوچون این حواشی مطرح نشده و همه‌چیز دور برجسته کردن چند فیلم مانند ادوار گذشته جشنواره باشد. یک چهره شناخته‌شده که خواست نامش رسانه‌ای نشود، به ما گفت: «تمام 62 فیلمی که امسال برای هیات‌داوران نمایش داده شد، پیش از نمایش، از فیلتر شورای پروانه نمایش عبور کرد. بنابراین برای اینکه بسیاری از فیلم‌ها هنوز پروانه نمایش نداشتند، ابتدا فیلم‌های دارای پروانه نمایش برای داوران نمایش داده شد و همزمان اعضای شورای پروانه نمایش نیز مانند هیات داوران، یک دوره فشرده تماشای فیلم را داشتند تا بتوانند فیلم‌ها را برای هیات‌داوران آماده کنند.» وی ادامه داد: «همه فیلم‌های جشنواره امسال هم‌اکنون پروانه نمایش دارند و به برخی از آنها ممیزی‌هایی خورده که آنها را رفع کرده و نسخه اصلاح‌شده را برای هیات‌داوران ارسال کرده‌ایم. در این بین تنها دو فیلم «شیشلیک» و «قاتل و وحشی» بودند که مشکلات بیشتری داشتند و جز این دو فیلم، مابقی فیلم‌ها مشکل خاصی برای نمایش نداشتند.» این چهره درمورد اشکالات این دو فیلم نیز گفت: «قالب مشکل «شیشلیک»، در مورد چند دیالوگ بود که همکاری‌های خوبی صورت گرفت. درمورد «قاتل و وحشی» هم همان مساله نمایش دادن سر تراشیده بازیگر خانم فیلم بود که البته مشکل‌ها مرتفع شده و امیدواریم هردو فیلم در جشنواره امسال نمایش داشته باشند.»
* نویسنده: مجتبی اردشیری، روزنامه‌نگار