به گزارش «فرهیختگان»، احسان رشیدی، روزنامه‌نگار طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: مستند «تروکاژ» تحلیل جامعه‌شناسانه و سیاسی از رفتار سلبریتی‌های هالیوودی تا سلبریتی‌های وطنی سینمای ایران دارد. سازندگان این مستندکوتاه با جمع‌آوری اطلاعاتی مستند، گزارشی روشن و شفاف به مخاطب ارائه می‌دهند. در طراحی مستند از تصاویر آرشیوی بادقت استفاده شده و مستند، شجاعانه در برابر سلبریتی‌ها قد علم کرده است. حتی بین هنرمندان هم بگومگوهای زیادی در مورد به‌کار بردن واژه سلبریتی وجود دارد و بعد از مبتذل شدن این واژه در فضای مجازی، حالا دیگر خیلی از هنرمندان ایرانی هم دوست ندارند که سلبریتی خطاب‌شان کنند. به‌هرحال واضح است که لزوما هر فرد مشهوری، سلبریتی نیست و سلبریتی‌شدن نیازمند بروز یک کنش مستمر و مدام بین فرد با جامعه پیرامونش است. ما می‌دانیم که سلبریتی‌ها مثل ما زندگی می‌کنند، مثل ما بچه‌دار می‌شوند و مثل ما غذا می‌خورند اما انگار اینها چیزهایی دارند که بیشتر از شهرت به آنان کمک می‌کند. چیزی که آنها را متمایز می‌کند و باعث می‌شود خبرهای پیش پا افتاده‌شان همه‌جای دنیا را پر کند. سلبریتی‌ها به قضاوت شدن توسط دیگران محتاج هستند و برای همین است که دوست دارند مدام خود را در معرض قضاوت دیگران قرار دهند. در مورد همه‌چیز اظهارنظر می‌کنند و حتی حاضرند تن به رسوایی بدهند.
بلندگوی سلبریتی‌ها کجاست؟
در دنیای همزیستی با شبکه‌های اجتماعی، تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها در رسانهها رسوخ کرده است و می‌توان گفت که شبکه‌های اجتماعی به مهم‌ترین انبارهای اطلاعاتی سلبریتی‌ها بدل شدند و به تبلیغ راحت‌تر و دیده شدن بیشتر آنها کمک کرده‌اند. سلبریتی‌ها به کمک شبکه‌های اجتماعی می‌توانند اطلاعات‌شان را روزبه‌روز و بلادرنگ در اختیار دیگران قرار دهند و اتفاقا از همین نقطه است که تبدیل به ظرفیتی بالقوه برای بنگاه‌های رسانه‌ای می‌شوند و افزایش ترافیک وب‌سایت‌ها، لایک‌ها و کامنت‌ها، هم تضمینی برای دوام آنهاست. فرصت مانوررسانه‌ای برای سلبریتی‌ها هم در انواع و اقسامش فراهم است تا شاهد نمونه‌هایی از سلبریتی جریان‌ساز و سلبریتی شورشی باشیم. این سوژه‌های کنجکاوی‌برانگیز، ذهن ما را مشغول می‌کنند و در این فرآیند است که سلبریتی تبدیل به یک کارگزار فرهنگی یا یک قوه اجتماعی می‌شود.
قدم اول مستندسازی برای افشای یک راز
اسفند سال 1397 در گزارشی با عنوان «راز مواضع رادیکال سلبریتی‌ها» در روزنامه «فرهیختگان» به این اشاره شده بود که از اوایل دهه 90 شاهد یک حلقه جدید از حضور هنرمندان در خاک آمریکا هستیم و به‌عبارتی درکنار حلقه هنرمندان ایرانی در لس‌آنجلس که از دوران قبل انقلاب شکل گرفته بود و سپس بر تعداد آن به‌شدت افزوده شد، حلقه جدیدی از چهره‌های هنری ایران، این‌بار در ایالت واشنگتن شکل گرفته است. وزارت خارجه دولت اوباما شرایط جدید و ویژه‌ای را برای اخذ گرین‌کارت این کشور توسط هنرمندان و ورزشکاران و افراد ثروتمند ایرانی ایجاد کرده بود و موجی از مهاجرت عوامل سینمای ایران به آمریکا از همان تاریخ آغاز شد. عنوان حقوقی گرین‌کارتی که برای نخبگان صادر می‌شد، EB1 بود و رده مخصوص به شخصیت‌های مشهور بدون کارفرما، EB1a نام داشت. در همان گزارش آمده بود که در پرتال اداره مهاجرت آمریکا شرایط ده‌گانه‌ای برای اخذ ویزای EB1a ذکر شده است و البته در دوره ترامپ، موارد جدیدی هم به شرایط دریافت ویزا اضافه شد.
طبق گزارش «رویترز»، بند پایانی تکمیل فرم روادید دولت آمریکا از متقاضیان ویزای آن کشور در سراسر جهان می‌خواهد که سابقه فعالیت خود در شبکه‌های اجتماعی طی پنج سال گذشته و همچنین اطلاعات بیوگرافی خود از ۱۵ سال گذشته را ارائه دهند. این قوانین در ۲۳می۲۰۱۷ توسط دفتر مدیریت و بودجه تایید شد. البته این قوانین فقط مربوط به گرین‌کارت چه از نوع EB1a و چه از رده‌های دیگر نیست و انواع روادید از سراسر جهان را شامل می‌شود. حدود دو هفته قبل در جشنواره مردمی عمار، از مستند تروکاژ رونمایی شد. این مستند 35 دقیقه‌ای را محمدهادی نعمتی کارگردانی کرده است و به‌قول خودش به همین بند دریافت گرین‌کارت آمریکا می‌پردازد.
نعمتی در این باره گفت: «یکی از بندهای دریافت گرین‌کارت آمریکا، این است که شخص یا سلبریتی باید درباره کشورهایی که متحد آمریکا نیست سیاه‌نمایی و بد بگوید و درباره کشورهای متحد آمریکا، خوب صحبت کند که در دریافت ویزا و گرین کارت آمریکا امتیاز برای آن شخص و سلبریتی محسوب می‌شود.» کارگردان مستند آرشیوی تروکاژ افزود: «مدتی بود می‌دیدیم برخی سلبریتی‌ها نظر‌هایی می‌دهند، در صورتی‌که نه سوادش را داشتند و نه به آنها ربطی داشت. برای تولید این مستند بندهای قانون ویزا را مطالعه کردیم. در بندهایش آمده که شما باید مواضعی بگیرید و در جشنواره‌هایی شرکت کنید و جایزه بگیرید که شناخته‌شده و بین‌المللی باشند و مواضعی که می‌گیرید موافق نظر ایالات متحده باشد، یعنی اگر کشورتان مخالف نظر ایالات متحده بود باید مخالف نظر آن را بگوید. افراد هرچه بیشتر به این کار‌ها عمل کنند زودتر ویزا دریافت می‌کنند.»