به گزارش «فرهیختگان»، توجه ویژه به حوزه کشاورزی و امنیت غذایی یکی از برنامه‌ها و رویکردهای مهم و اصلی دانشگاه آزاد اسلامی در سال‌های اخیر بوده است. طی دو، سه سال گذشته حرکت‌های علمی و پژوهشی مختلفی شکل گرفته که برخی از آنها نظیر تولید بذرهای هیبریدی به نتیجه رسیده و برخی دیگر مانند احداث پردیس امنیت غذایی در استان گیلان، در دست برنامه‌ریزی و اقدام است که همه نشان از عزم محققان دانشگاه آزاد برای رشد و اعتلای کشاورزی کشور دارد. یکی از اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی در این استان که می‌تواند زمینه‌ساز تحقق این پردیس هم باشد، راه‌اندازی بزرگ‌ترین کلینیک گیاه پزشکی دانشگاهی در شمال کشور است. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با دارا بودن پنج مرکز پژوهشی فعال پتانسیل علمی خوبی در حوزه تحقیقات کشاورزی دارد و حالا افتتاح کلینیک گیاه‌پزشکی می‌تواند بیش از پیش توانمندی‌های بالقوه این واحد را به منصه ظهور رسانده تا مورد استفاده فعالان این حوزه یعنی کشاورزان مناطق شمالی کشور قرار گیرد. در شماره امروز «فرهیختگان» سراغ رئیس این واحد رفتیم و در گفت‌وگو با او اهمیت آغاز این کلینیک را بررسی کردیم. دو تن از اساتید و محققان این واحد هم ابعاد مختلف فعالیت کلینیک گیاه پزشکی واحد رشت را بیان کردند که در ادامه می‌خوانید.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان خبر داد
راه‌اندازی اولین کلینیک گیاه‌پزشکی دانشگاهی شمال کشور در واحد رشت
محمد دوستار، دبیر هیات‌امنا و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان و واحد رشت در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره راه‌اندازی کلینیک گیاه‌پزشکی اظهار کرد: «در دانشگاه‌های ترازاول جهان، منابع درآمدی شامل مواردی چون درآمدهای حاصل از شهریه دانشجویی، تحقیقات دانشجویی، حامیان مالی و سرمایه‌گذاران، طرحهای پژوهشی اعضای هیات‌علمی، برگزاری همایش‌ها و سمینارها، برگزاری دوره‌های آموزشی آزاد و اینترنتی، هدایا و موقوفات هستند.»
وی افزود: «چند سالی است که دانشگاه‌ها برای تامین منابع مالی موردنیاز خود دچار مشکلاتی شده‌اند. دانشگاه آزاد اسلامی نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه کشور از این امر مستثنی نبوده و با توجه به عدم استفاده از بودجه دولتی، در شرایط دشواری به لحاظ عدم تطابق درآمد و هزینه قرار دارد. این مساله به مساله‌ای کلیدی در سیاست‌های دانشگاه تبدیل شده است، تا جایی که حصول درآمدهای غیرشهریه‌ای و رفع وابستگی به شهریه دانشگاه از سیاست‌های کلان دانشگاه آزاد اسلامی معرفی شده و بخشنامه‌های زیادی به کرات بدان تاکید شده است. یکی از روشهای کسب درآمدهای غیرشهریه‌ای، استفاده از ظرفیت آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها در راستای ارائه خدمات تخصصی آزمایشگاهی به‌صورت صحیح و بی‌نقص به متقاضیان است.»
دوستار بیان کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با درجه جامع بزرگ‌ترین واحد دانشگاهی استان گیلان است. درحال حاضر در حدود 15000 دانشجوی مقاطع تحصیلی کارشناسی تا دکتری تخصصی (Ph.D) در رشته‌های علوم انسانی، علوم پایه، فنی مهندسی و علوم پزشکی در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند.»
وی گفت: «با توجه به کاهش دانشجویان کشاورزی و همچنین وجود آزمایشگاه‌ها و تجهیزات پیشرفته پیشنهاد راه‌اندازی کلینیک گیاه‌پزشکی مطرح شد. از آنجایی که استان گیلان از قطب‌های کشاورزی کشور محسوب شده و وجود شهرک بزرگ گلخانه‌ای در فاصله نیم ساعته از شهر رشت و نیاز کشاورزان و باغداران به کلینیک گیاه‌پزشکی معتبر جهت رفع نیاز آنها در مورد آفات و بیماری‌ها احساس می‌شد پیشنهاد استفاده از دو آزمایشگاه گیاه‌پزشکی موجود به‌عنوان کلینیک گیاه‌پزشکی در کنار کار آموزشی و تحقیقاتی مطرح شد.»
کلینیک گیاه‌پزشکی واحد رشت در چه حوزه‌هایی فعال است؟
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت بیان کرد: «کلینیک گیاه‌پزشکی به‌عنوان اولین کلینیک گیاه‌پزشکی دانشگاهی در شمال کشور و ششمین کلینیک گیاه‌پزشکی(دانشگاهی) کشور است، همچنین این کلینیک دارای امکانات کامل در نوع گیاه‌پزشکی(پایه 1) در حوزه کشاورزی؛ منازل؛ ادارات؛ باغ‌های (چای، برنج، زیتون، مرکبات، گردو، درخت توت، فندق، سبزیجات، گل‌های آپارتمانی، فضای سبز، در دو بخش آفات و بیماری‌ها با توجه به قطب کشاورزی در شمال کشور است.»
وی با بیان اینکه تعرفه خدمات این کلینیک براساس تعرفه‌های سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی است، گفت: «از ویژگی‌های این کلینیک دانشگاهی نسبت به بخش خصوصی نه‌تنها در استفاده تجهیزات تخصصی آزمایشگاهی کامل است، بلکه حضور استادان و کارشناسان متخصص در این رشته است. چون این کلینیک از شاخصه دانشگاهی برخوردار است، می‌تواند در زمینه بخش‌هایی از آفات و بیماری‌ها که نیاز به پژوهش دانشگاهی دارد، تمرکز کرده و برای یافتن راه‌حل آن تحقیق و پژوهش انجام دهد.»رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت افزود: «این آزمایشگاه ظرفیت همکاری با اداره استاندارد و حفظ نباتات کشور را در زمینه قرنطینه و خدمات مشابه دارد.»
استانداردهای تولید محصولات سالم در بخش کشاورزی تدوین نشده است
وی درخصوص مزایای تشکیل کلینیک گیاه‌پزشکی اظهار کرد: «تولید بدون استفاده از کود و سم و با استفاده از روشهای مبارزه بیولوژیک و غیرشیمیایی، رویکردی است که در کشورهای توسعه‌یافته درحال نهادینه شدن است. متاسفانه به دلیل آنکه محصولات کشاورزی ما براساس استانداردهای جهانی تولید نمی‌شود و میزان باقی‌مانده سموم و مواد شیمیایی آن بیشتر از حد مجاز است، جایگاه مناسبی در بازارهای جهانی نداریم، مگر چند محصول انگشت‌شمار مانند پسته که درحال حاضر برای صادرات آن سختگیری‌هایی وجود دارد.»
دوستار افزود: «امروز یکی از مشکلات بخش کشاورزی را می‌توان تبدیل ایران به بازار فروش کالاهای برخی کشورها دانست، برای نمونه هنگامی‌که سموم شیمیایی تولیدی این کشورها بازار داخلی ندارد، در کشورهایی مانند ایران به بهره‌برداران عرضه می‌کنند. متاسفانه هنوز در بخش کشاورزی استانداردها و قوانینی برای تولید محصولات سالم تدوین نشده است.»
وی افزود: «در سال‌های گذشته کشاورزان و بهره‌برداران کشورهای اروپایی و توسعه‌یافته ملزم به رعایت استاندارد بین‌المللی کدکس(CODEX) در تولید محصولات‌شان بودند، برای نمونه چنانچه میزان سم فسفره دیازینون در محصولی بالاتر از(دو قسمت در میلیون)2ppm بود، برچسب محصول سالم به آن تعلق نمی‌گرفت؛ اما درحال حاضر استاندارد کدکس نیز در این کشورها منسوخ شده است، به‌طوری که فروشگاه‌های بیو(زیستی) درکشورهای اروپایی محصولات کشاورزی عاری از هرگونه کود و سم شیمیایی(محصولات اورگانیک) را به مصرف‌کنندگان‌شان عرضه می‌کنند. باید به این نکته توجه داشت که قوانین و مقررات تولید محصولات ارگانیک در کشورهای توسعه‌یافته بسیار پیچیده‌تر و مشکل‌تر از دیگر کشورهاست.»
لزوم رعایت استانداردهای جهانی برای ورود به بازار محصولات کشاورزی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با بیان اینکه ما برای ورود به بازار جهانی محصولات کشاورزی ملزم به رعایت استانداردهای بین‌المللی مانند کدکس هستیم؛ گفت: «یکی از راهکارها برای استفاده صحیح و بهینه از سموم کشاورزی و نظارت بر استاندارد و سالم بودن محصولات، طرح ایجاد کلینیک‌های گیاه‌پزشکی است. وزارت جهاد کشاورزی بر فعالیت این مراکز نظارت دارد، به‌طور مثال قوانینی در بخش کلینیک‌های گیاه‌پزشکی وجود دارد که به موجب آن اگر کلینیکی از قوانین و مقررات مصوب پیروی نکند، تخلف محسوب می‌شود و باید پاسخگو باشد. باتوجه به اینکه مراکز خصوصی هستند و قراراست برای مدت طولانی در عرصه کشاورزی پایدار و فعال باشند، بنابراین نمی‌توانند به دلخواه خود عمل کنند.»
وی افزود: «قوانینی از جانب سازمان حفظ نباتات به کلینیک‌های گیاه‌پزشکی ابلاغ شده است که جنبه نظارتی دارد، اما روند اجرایی کار را مشخص نکرده است. هدف از تاسیس کلینیک‌ها و شرکت‌های کشاورزی خصوصی ارائه خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی به تعداد بیشتری از بهره‌برداران، ترویج علوم نوین مهندسی در سطح گسترده‌تری از عرصه کشاورزی است. استقرار شبکه غیردولتی می‌تواند تکمیل‌کننده و در برخی مواقع احیا‌کننده شبکه دولتی در تمام رشته‌های کشاورزی باشد؛ بنابراین به‌منظور هدفمند کردن فعالیت‌ها و ارائه طرحهای کاربردی در بخش کشاورزی باید ارتباط تنگاتنگی میان نهادهای دولتی و غیردولتی پدید آید تا بتوانند با دستیابی به الگویی مناسب مشکلات و نیازهای این بخش را برطرف کنند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان ادامه داد: «درکلینیک‌های گیاه‌پزشکی فعالیت‌هایی در سطح عمومی و نیاز کشاورز انجام می‌شود اما در سطح فراتر مانند تحقیقات و بررسی‌های دقیق، کلینیک‌ها رتبه‌بندی می‌شوند؛ برای نمونه یکی از کلینیک‌ها، ویروس را تا مرحله پاتووار شناسایی می‌کند. معمولا آزمایشگاه‌های مرتبط با تجزیه گیاه و تعیین میزان سموم و مواد شیمیایی، تحت نظارت انجمن کلینیک‌های گیاه‌پزشکی استان فعالیت می‌کنند. درحال حاضر بیش از هزار کلینیک گیاه‌پزشکی در سطح کشور درحال فعالیت است که نزدیک به پنج هزار نفر در آنها مشغول به فعالیت هستند.»
دوستار در خصوص مدیریت کلینیک گیاه‌پزشکی گفت: «کلینیک توسط 4 عضو هیات‌علمی ثابت دانشگاه که متخصص گیاه‌پزشکی بوده به همراه یک کارشناس آزمایشگاه اداره خواهد شد.»وی با اشاره به تعداد مشتریان کلینیک اظهار کرد: «مشتریان کلینیک کشاورزان و باغداران منطقه و طیفی از افرادی که گیاهان خانگی دارند، خواهد بود. اینکه مکان کلینیک که در مرکز دانشگاه بوده و مورد دید دانشجویان مختلف است می‌تواند برای معرفی کلینیک موثر باشد ولی درکل جهت جذب مشتری نیاز به تبلیغات محیطی و رسانه‌ای دارد.»
نقاط قوت کلینیک واحد رشت نسبت به سایر رقبا
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با توجه به رقبای کلینیک گفت: «بخش دولتی موسسه تحقیقات برنج به‌طور اختصاصی در زمینه برنج فعال بوده و گیاهان دیگر را پوشش نمی‌دهد. کلینیک‌های گیاه‌پزشکی خصوصی نیز فاقد هیات‌علمی متخصص بوده و تجهیزات و امکانات محدودی دارند. نداشتن بروکراسی و مراحل طولانی و پیچیده بخش دولتی، ارائه تخفیف‌های مختلف بر تعرفه‌های مصوب توسط بخش خصوصی از نقاط قوت رقبا محسوب می‌شود و محدودیت ساختمان، تعداد تجهیزات، شیشه‌آلات و مواد، نداشتن هیات‌علمی و کمبود کارشناسان متخصص از نقاط ضعف رقباست.»
وی به ارزیابی آینده بازار کلینیک گیاه‌پزشکی اشاره کرد و افزود: «با کاهش بروکراسی اداری، استقلال کلینیک، داشتن چارت مالی مستقل، استفاده از ظرفیت اعضای هیات‌علمی دانشگاه، افزایش و پرداخت سریع‌تر حق‌الزحمه افراد موثر در درآمدزایی، امکان افزایش قابل‌توجه سهم آزمایشگاه در بازار وجود خواهد داشت.»
دوستار با اشاره به نقاط قوت این کلینیک عنوان کرد: «فضای آزمایشگاهی گسترده مختص آزمایشگاه‌ها در واحد رشت، خرید تجهیزات باکیفیت در زمان وجود اعتبار و با قیمت مناسب، وجود دستگاه‌ها و تجهیزات زیاد و متنوع و پیشرفته جهت انجام طیف وسیعی از آزمایشات، وجود اعضای هیات‌علمی صاحب‌نظر، وجود کارشناسان متخصص و وجود شیشه‌آلات و مواد شیمیایی مناسب و متنوع از نقاط قوت این کلینیک است.»
وی درخصوص فرصت‌هایی که از سوی این کلینیک به‌دست می‌آید به حضور در سطح بازار و ارتباط برقرار کردن با مشتریان و رابطان آنها – که می‌تواند فرصت‌های مناسبی را در اختیار کلینیک قرار دهد- و همچنین وجود مقاطع تحصیلی کارشناسی‌ارشد و دکتری در رشته‌های مرتبط با کلینیک در سطح استان گیلان اشاره کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت درباره بازارهای این کلینیک هم گفت: «کشاورزان، باغداران، سازمان‌ها و ادارات دولتی و خصوصی، دانشجویان و کسانی که علاقه‌مند به نگهداری گیاهان خانگی دارند، جزء بازارهای هدف کلینیک گیاه‌پزشکی واحد رشت هستند.»وی افزود: «برقراری ارتباط با آزمایشگاه‌های تشخیص خاک و گیاه‌پزشکی و فروشگاه‌های عرضه سموم و کودهای شیمیایی و مراکز خدمات کشاورزی به دلیل ارتباط مستقیم این مراکز با کشاورزان، باغداران و... می‌تواند موقعیت ممتازی از نظر تاثیرگذاری و درآمدزایی در سطح استان ایجاد کند.»
اهمیت استفاده از علوم و فناوری در حوزه کشاورزی
دوستار درباره ماموریت‌های کلینیک گیاه‌پزشکی گفت: «به‌کارگیری علوم و فناوری‌های کشاورزی در زمینه‌های مختلف ازجمله گیاه‌پزشکی استفاده توام آن در شناسایی و کنترل عوامل خسارت‌زا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و لزوم ایجاد مراکز مشاوره و کلینیک‌های گیاه‌پزشکی جهت ارشاد و راهنمایی کشاورزان و باغداران و آشنایی آنها با آفات و بیماری‌ها و علف‌های هرز مختلف و توصیه روشهای کنترل بیشتر نمایان می‌شود. تشخیص سریع و دقیق آفات و بیماری‌ها و سایر عوامل خسارت‌زا قبل از اقدامات به‌موقع و مناسب جهت مبارزه با پیشگیری ضروری است. غالبا به علت کمبود افراد کارآزموده، محلی از متخصصان آفات و بیماری‌های گیاهی در مراکز دولتی و دانشگاهی برای تشخیص عوامل خسارت‌زا استفاده می‌شود که به علت کمبود این مراکز و دور بودن آنها از مزارع و باغات کشاورزان و باغداران بعضا مسافت طولانی را باید طی کنند تا به این مراکز دسترسی پیدا کنند. که ممکن است به خاطر از دست دادن زمان، خسارت زیادی به محصول وارد شود.»
وی افزود: «بنابراین با ایجاد مراکز مشاوره و کلینیک‌های گیاه‌پزشکی و به‌کارگیری افراد کارآزموده در این مراکز و با در نظر گرفتن اینکه این افراد علم و آگاهی لازم در تشخیص و کنترل عوامل خسارت‌زا را دارند و به آفات و بیماری‌های منطقه آشنایی کامل دارند تشخیص و کنترل این عوامل به راحتی امکان‌پذیر خواهد بود و وجود این مراکز و کلینیک‌های گیاه‌پزشکی در بین تولید‌کنندگان محصول باعث دلگرمی کشاورزان و باغداران شده و به‌نوعی در رشد و اعتلای کشاورزی منطقه مفید خواهد بود. کلینیک گیاه‌پزشکی با توجه به اهمیت بررسی و کنترل آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز و کنترل بیولوژیک آفات و عوامل بیماری‌زای گیاهی با همکاری و هماهنگی مراکز گیاه‌پزشکی ملی و بین‌المللی در چهار واحد اصلی آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز و مبارزه بیولوژیک با پیگیری ماموریت‌هایی چون بازدید از مزارع و باغات در جهت هدایت، توصیه، اجرا و نظارت بر روشهای کنترل و مهار عوامل خسارت‌زای گیاهی فعالیت خواهد کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در پایان به دانشگاه‌هایی که اقدام به تاسیس کلینیک گیاه‌پزشکی کرده‌اند اشاره کرد و گفت: «علوم‌وتحقیقات دماوند، فردوسی مشهد، واحد یزد، واحد خوراسگان و علوم‌وتحقیقات تهران ازجمله دانشگاه‌هایی هستند که اقدام به تاسیس کلینیک گیاه‌پزشکی کرده‌اند.»
جزئیات نحوه خدمات کلینیک گیاه‌پزشکی واحد رشت به کشاورزان
امیرحسین دارابی، کارشناس کلینیک گیاه‌پزشکی با بیان اینکه نزدیک به 21 سال است که به‌عنوان کارشناس آزمایشگاه گیاه‌پزشکی واحد رشت فعالیت می‌کنم، گفت: «این واحد دارای دو آزمایشگاه تخصصی برای رشته گیاه‌پزشکی است و درحالی که طی سال‌های اخیر پذیرش دانشجو در رشته‌های کشاورزی با کاهش همراه بوده، اما تجهیزات آزمایشگاهی این واحد در رشته مربوط به گیاه‌پزشکی از به‌روزترین تجهیزات است، تا جایی که برخی از آنها در سطح استان وجود ندارد و مراکز علمی دیگر از امکانات این واحد دانشگاهی بهره‌مند می‌شوند، همین مولفه باعث شد تا به پیشنهاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت از این امکانات به‌عنوان کلینیک گیاه‌پزشکی استفاده شود.»
او افزود: «امروزه استان‌های گیلان و مازندران قطب کشاورزی در کشور محسوب می‌شوند، اما تا امروز در دانشگاه‌های این دو استان کلینیک گیاه‌پزشکی نداشتیم، البته در ایران تنها پنج کلینیک فعال دانشگاهی در این زمینه داریم و مابقی همگی به بخش خصوصی وابسته است. در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با وجود چهار استاد رشته گیاه‌پزشکی که تخصص‌های بیمارشناس گیاهی و حشره‌شناس گیاهی را دارند و همچنین وجود امکانات و تجهیزات روز آزمایشگاهی اقدام به ایجاد این کلینیک کرده که قطعا به باغداران نیز کمک ویژه‌ای خواهد کرد.»
کارشناس کلینیک گیاه‌پزشکی تصریح کرد: «خوشبختانه امروز جمعیت بالایی از کشور به استفاده از گل و گیاه در محیط زندگی‌شان روی آورده‌اند تا جایی که ما دانشجویان غیرکشاورزی زیادی را داشتیم که با استفاده از ظرفیت آزمایشگاهی دانشگاه می‌خواستند در جریان بیماری گیاه‌هایشان قرار بگیرند و یکی از دلایل پیشنهاد راه‌اندازی کلینیک گیاه‌پزشکی نیز همین مساله بوده است. همچنین امروزه در سطح شهر کلینیک‌های دامپزشکی فراوانی را می‌بینیم که خدمات پزشکی را برای حیواناتی مانند سگ و گربه خانگی ارائه می‌دهند، ما نیز هدف‌مان از راه‌اندازی این کلینیک بیشتر از اینکه بحث درآمدزایی‌اش باشد، ارائه خدمات بوده است.»
دارابی با بیان اینکه قطعا راه‌اندازی این کلینیک باعث می‌شود تا بتوانیم از تجهیزات موجود در دانشگاه برای واحد درآمدزایی داشته باشیم، اظهار داشت: «ما حتی می‌توانیم با بنادری مانند بندرانزلی و آستارا که محلی برای صادرات محصولات کشاورزی است، به‌عنوان آزمایشگاه همکار استاندارد یا همکار حفظ نباتات کشور در راستای ارزیابی ورود و خروج نهاده‌های کشور همکاری داشته باشیم، در همین راستا قرار است تفاهمنامه‌ای با سازمان جهاد کشاورزی و استاندار کشور منعقد کنیم تا این روند سرعت بیشتری به خود بگیرد. قطعا با تحقق این مهم کشاورزان استان هم می‌توانند با اعتماد کامل در صورت بروز مشکل برای محصولات کشاورزی‌شان از امکانات این کلینیک استفاده کنند.»
گیاه‌پزشکی نقش بسزایی در تقویت حوزه کشاورزی کشور دارد
سیدرضا باستان، عضو هیات‌علمی گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت با تاکید بر اینکه این رشته وظیفه تشخیص و شناسایی آفات و عوامل بیماری ز‌ا برای گیاهان زراعی، باغی، زینتی، جنگلی، مرتعی و فرآورده‌های گیاهی را برعهده دارد، گفت: «شناخت علائم بیماری و اثرات زیان‌بار آفات و بیماری‌ها بر گیاهان هم از دیگر مباحث مهم این رشته است، همچنین فارغ‌التحصیلان آن با اصول و روشهای مبارزه با آفات آشنا می‌شوند. قطعا با توجه به اهمیت محوری‌ای که بخش کشاورزی در بحث تغذیه و اقتصاد کشور و همچنین رسیدن به خودکفایی دارد، طبیعی است که هرگونه فعالیتی در راستای افزایش تولیدات کشاورزی، بسیار ارزشمند و حیاتی خواهد بود، از این رو یکی از اصلی‌ترین راه‌ها جلوگیری از بیماری‌های مختلف گیاهان و کاهش زیان آفات در این حوزه است.»
او در توضیح بیشتر این مساله اظهار داشت: «با توجه به دانش و فناوری‌های روز موضوع دارای اهمیت این است که روشهای علمی جدید، جایگزین شیوه‌های سنتی مبارزه با آفات و بیماری‌های گیاهان شود، قطعا این مهم باعث می‌شود تا با افزایش سطح تولیدات، کشور از ورود محصولات کشاورزی خارجی بی‌نیاز باشد. مولفه اساسی در این مهم نیز نزدیک کردن و افزایش ارتباط بخش آموزش و تحقیقات دانشگاهی با حوزه کشاورزی و صنعت، آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان با مشکلات به‌روز کشاورزی، شناسایی نیازهای جامعه به‌ویژه در بخش گیاه‌پزشکی و افزایش انگیزه و اقبال عمومی به تحصیل در علوم کشاورزی است که این مباحث جزء اهداف راه‌اندازی کلینیک گیاه‌پزشکی بوده است.»
عضو هیات‌علمی گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، باقی‌مانده سموم و کودهای شیمیایی در انواع محصولات کشاورزی را جزء چالش‌های اساسی حوزه کشاورزی در کشور دانست و تصریح کرد: «قطعا مدیریت بهینه کاربرد سموم در بخش کشاورزی از رسالت‌های اصلی متخصصان گیاه‌پزشکی محسوب می‌شود و در این راستا راه‌اندازی آزمایشگاه‌های کیفی محصولات کشاورزی و نظارت بر مصرف سموم و کودهای شیمیایی را پیشنهاد می‌کنیم.»
باستان افزود: «متاسفانه عدم وجود پشتوانه مالی در حوزه کشاورزی کشور با توجه به اینکه عمده این حوزه همچنان به شیوه سنتی فعالیت می‌کنند و نگاه کوتاه‌مدت کشاورزان برای درآمدزایی، مانع از اجرای دستاوردها و طرحهای علمی حوزه دانشگاهی در این حوزه در سطح کشور شده است، چراکه قطعا ایده‌های علمی مربوط به این حوزه در بازه زمانی حداقل 5 تا 10 سال امکان‌پذیر است. از سوی دیگر کم بودن میزان اراضی زیرکشت یکی از چالش‌های مهم بخش کشاورزی در داخل است که خود چالش‌های زیادی را برای توسعه کشاورزی پایدار و روستایی ایجاد کرده است.»
او به نقش دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در پیشرفت حوزه کشاورزی اشاره و تصریح کرد: «این واحد دانشگاهی با داشتن سابقه‌ای نزدیک به 30 سال، یکی از مراکز آموزش عالی تاثیرگذار در این زمینه به‌شمار می‌رود که نقش اساسی در تربیت نیروی متخصص و کارآمد در منطقه داشته و پتانسیل خوبی در حوزه کشاورزی و گیاه‌پزشکی طی 15 سال گذشته در این واحد شکل گرفته است.»
* نویسنده: مریم حضرتی، روزنامه نگار