به گزارش «فرهیختگان»، بسیاری از دانشگاهها و مراکز آموزشی در دنیا هنوز هم به شیوههای سنتی اداره میشوند و شیوههای تدریس بهگونهای است که دانشجویان بخشی از مسئولیت تدریس دروس را با ارائه کنفرانس برعهده دارند و عملا هیچ بعد خلاقانهای از دانشجویان را بارور نمیکند. اما مرکز پلیتکنیک نانیانگ در سنگاپور با ارائه شیوه جدید تدریس توانسته جان تازهای به آموزش دهد و با ادغام دروس عملی و تئوری، علاوه بر ایجاد انگیزه بیشتر برای یادگیری، دانشجویان را از همان سال اول ورود به دانشگاه برای حضور در صنعت و بازار کار آماده کند.
شیوهای جدید برای آموزش دانشجویان حرفهای
مرکز پلیتکنیک نانیانگ، یک موسسه عالی در سنگاپور است که همگام با تغییرات سریعی که در دنیا رخ میدهد، دانشجویان را آماده ورود به بازار کار میکند. این مرکز با همکاری تنگاتنگی که با صنایع مختلف دارد، فرصتها و قابلیتهای جدید کاری را برای فارغالتحصیلان و دانشجویان خود فراهم میآورد. این موسسه عالی از هفت دانشکده در رشتههای مهندسی، فناوری اطلاعات، مدیریت صنعتی، علوم بهداشتی، علوم شیمی و زیست، طراحی و رسانههای دیجیتال تعاملی تشکیل شده است. دروس این دانشکدهها در دورههای پارهوقت و تماموقت ارائه میشوند. دانشجویان این مرکز را فارغالتحصیلان تازه دانشگاهها تا کارگران حرفهای صنایع در بخشهای مختلف تشکیل میدهند که برای افزایش مهارت و توانمندی بیشتر وارد این مرکز میشوند. هدف اصلی راهاندازی این مرکز، توسعه زندگی مردم در راستای تحقق آرمانهای مردم این کشور است که درکنار آن، ماموریتی جدیتر را هم دنبال میکند و آن، توانمندسازی فراگیران و دانشجویان برای کار و زندگی با مشارکت صنایع مختلف بهمنظور برقراری رشد و پایداری بیشتر است.
مرکز پلیتکنیک نانیانگ سنگاپور با مشارکت فعالان صنعت، رویکری جسورانه و بیسابقه را با معرفی مدل صلاحیت حرفهای جدید برای دانشجویان هوش تجاری و تجزیه و تحلیل برای طراحی و ارائه دوره آغاز میکند. این شیوه جدید، از رویکرد موضوعمحور فاصله گرفته و به شیوهای تبدیل میشود که ساختار آن برمبنای شایستگیهای محل کار سنجیده میشود. وزیر سابق آموزش سنگاپور میگوید: «بیش از 60 سال است که مراکز پلیتکنیک ما با زمان حرکت کرده و همگام با تحول صنایع مختلف، برنامههای درسی ارائه شده در این مراکز هم بهروزرسانی شده تا بتوانند مکمل هم باشند. درواقع، نقطه شروع، شناسایی توانمندیهای موردنیاز در قالب یک شغل است. سپس، نمونههای چندرشتهای از موسسههای مختلف بیرون کشیده میشوند و بعد از ادغام آنها، بهطور همزمان تدریس میشوند.»
مدل صلاحیت حرفهای که در مرکز پلیتکنیک نانیانگ سنگاپور آغاز به کار کرده، اصول اساسی تدریس و یادگیری را در آموزش پلیتکنیک دگرگون میکند. تمرکز اصلی روی توانمندیهای تدریس و آموزش محدود به یک کار خاص است که برخلاف مدل برنامه درسی سنتی که توانمندیها را به موضوعات مختلف برای تدریس تقسیم میکند، بهصورت جمعی در قالب یک واحد صلاحیت آموزش داده میشود. این مدل در همکاری نزدیک با مدیران صنعت IT توسعه یافته است. سیستم ابرگوگل، مایکروسافت، آکادمی اوراکل و راهحلهای هوش مصنوعی SAS در ارائه مدل جدید از طریق مشارکت محتوا، همکاری کرده و در برخی موارد، آموزش بخشهایی از هوش تجاری و تجزیه و تحلیل را برعهده میگیرند. قطعا آموزش دانشجویان در حوزههای مختلف آماری، کامپیوتری، هوش مصنوعی و... در این مرکز آموزشی میتواند فارغالتحصیلانی بامهارت را وارد این شرکتهای فناورانه کند تا بخشی از وظایف آن را بر عهده بگیرند.
به گزارش universityworldnews، دانشجویانی که از این دوره فارغالتحصیل میشوند، در جامعه هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل داده بزرگ به راحتی میتوانند استخدام شوند و این مراکز هم با استخدام این فارغالتحصیلان کاربلد ارزش و قابلیت کار خود را بالا میبرند. هدف اصلی این مدل، بالا بردن اثربخشی تدریس و یادگیری برای دانشجویان است که تجربه یادگیری را برای آنها دلنشینتر کرده و توانایی پلیتکنیک را در ارائه واکنش سریع به تغییرات ایجادشده در صنعت افزایش میدهد و به این مراکز کمک میکند با در اختیار داشتن نیروهای توانمند، نوسانات صنعتی را راحتتر پشتسر بگذارند. واحدهای صلاحیت در تمام مقاطع آموزشی مرکز پلیتکنیک نانیانگ سنگاپور مشترک است و چنانچه هر گونه تغییری در هرکدام از واحدهای صلاحیت ایجاد شود، تمام آموزشها در این مرکز بهروزرسانی میشود تا مدیران اطمینان داشته باشند که دانشجویان همواره مجهز به برترین مهارتهای موردنیاز هستند و هر زمانی میتوان از توانمندیهای آنها بهرهمند شد.
دانشجویانی بامهارت و دانشآموخته
این ایده که یک نفر میتواند همهچیز را در مورد یک موضوع در کلاس درس از یک نفر بیاموزد، دیگر اعتباری ندارد. در روزگار دیجیتال امروز که علم گسترش پیدا کرده، یادگیری، فرآیندی چندحسی و چنددامنهای است که تنها از طریق یک بعد نمیتوان به همه ابعاد آن احاطه داشت. مدل جدیدی که توسط مرکز پلیتکنیک نانیانگ ارائه شده، به نظر میرسد شیوهای مناسب و خاص برای بلوغ دانشجویان است که میتواند آنها را از نظر حرفهای در حوزهای خاص توانمند کند. برای دانشجویانی که بهتازگی وارد این مرکز میشوند، این سیستم جدید موضوعات کاربردی و متنوعی برای ارائه دارد که از این میان میتوان به روزنامهنگاری، طراحی ارتباطات، گرافیک یا طراحی بصری و... اشاره کرد. مدل صلاحیت حرفهای که در این مرکز ارائه میشود، از 33 واحد صلاحیت و پنج نوع صلاحیت دیگر تشکیل شده که در آن، مهارتها و دانش یادگرفته شده براساس صلاحیت دانشجویان ارزیابی میشود.
هر دانشجو باید چهار واحد را تکمیل کند تا بتواند یک پروژه یکساله و یک دوره کارورزی را به اتمام برساند. معرفی این دوره در وبسایت مرکز پلیتکنیک نانیانگ به گونهای است که نشان میدهد این دورهها تا چه اندازه میتوانند در تصمیمگیری صنایع در بهبود عملکرد خود تاثیر بگذارند. صنایع میتوانند از طریق نمودارهای فروش، تحقیق در بازار و پلتفرمهای شبکههای اجتماعی از دادهها استفاده کرده و از آنها برای توسعه راهکارهای تجاری استفاده کنند. شواهد حکایت از آن دارد که مرکز پلیتکنیک نانیانگ به خوبی توانسته از شیوه تدریس مبتنی بر ارائه سخنرانی که به شیوهای سنتی دروس را تدریس میکردند، فاصله بگیرد. واقعیت امر اینجاست یادگیری در بافت دنیای واقعی به تجربیات اجازه میدهند که پرمفهومتر و موثرتر جلوه کنند.
فراتر از شیوههای سنتی تدریس
معمولا به لحاظ سنتی، مفاهیم آموزشی را باید برای تدریس خرد کرد و مهارتها را هم بهعنوان مثال، به موضوعاتی چون ریاضیات و آمار تقسیم کرد تا بتوان با دادهها کنار آمد. با توجه به بافت، عقیده براین است که دانشجویان با این شیوه آموزشی، سریعتر یاد میگیرند و بهتر میتوانند از دانشی که فرا گرفتهاند، استفاده کنند. دیگر موسسات عالی سنگاپور که پلیتکنیک جمهوری هستند، نیز از حدود یک دهه پیش از این شیوه غیرسنتی بهعنوان یک مدل یادگیری مسالهمحور استفاده میکردند که به کلی شیوه تدریس از طریق ارائه کنفرانس را کنار گذاشته بود. اما بهعبارتی، در این شیوه، تدریس به سبک سمینار ارائه میشود و توانایی استاد در اینجا حرف اول را میزند که چگونه بتواند مفاهیم را به درستی و کاربردی منتقل کند و یادگیری را به صورت عملی-مشارکتی بین دانشجویان تبدیل کند. در این میان، کووید-19 به این مرکز پلیتکنیک کمک کرده است که وابسته بودن به یک شیوه تدریس دیگر نمیتواند بخشی از فرآیند ثابت تدریس باشد؛ بلکه این مفاهیم یاد گرفته شده و چگونگی آشتی با مهارتهای کاربردی است که تفاوت را ایجاد میکند. محققان بر این باورند که مدل صلاحیت حرفهای تجربه یادگیری دانشجویان را بهبود میبخشد. واحدهای صلاحیت در سطوح مختلف تخصص به دانشجویان در یادگیری دروس تئوری و عملی به صورت ترکیبی کمک میکند. با این شیوه، آنها میتوانند توانمندیهای خود را در انجام یک کار با صلاحیت و با قابلیت بسیار نشان دهند. در روشهای قدیمیتر، دانشجویان باید در سخنرانیها شرکت میکردند، تکالیف مربوطه را انجام میدادند و در پایان ترم هم امتحان میدادند تا نمره قبولی آنها، نشانه گذراندن موفقیتآمیز آن دوره باشد. تمام این موارد در رتبهبندی دانشجویان برای مدل موضوعی خاص به کار میآمد اما این ردهبندی در مدل صلاحیت حرفهای چگونه انجام میشود؟
دانشجویان برای فارغالتحصیلی باید تعداد مشخصی از واحدهای صلاحیت را بسته به دوره و رشته خاص، تکمیل کنند. واحدهای ادغام کار هم در این مدل تدریس مشخص شده که شامل دوره کارورزی در سال آخر پروژه است و ارزیابیها و پروژههای اصلی نیز به دانشجویانی نیاز دارند که بتوانند تواناییهای خود را برای اجرای وظایف مهم موردانتظار صنعت به نمایش بگذارند. بهعنوان مثال، دانشجویانی که به دنبال شغل تحلیلگر داده هستند، باید در زمینه سنجش داده، ارتباطات و مهارتهای آماری آموزشهای لازم را دیده باشند. زمانی که این مساله در بافت تحلیل داده قرار میگیرد و آموزش آن همزمان میشود، دانشجویان بهتر میتوانند رابطه بین مفاهیم را درک کرده و از آنها در کار خود بهرهمند شوند.
رویکرد و شیوه جدید تدریس که مدتی است در مرکز پلیتکنیک نانیانگ سنگاپور اجرایی شده، به خوبی توانسته رویای همکاری و ادغام با صنعت را به واقعیت تبدیل کند تا دانشجویانی که توانایی بالقوهای دارند، بتوانند در بستر آن به هدف خود از آموزش برسند.
روشی برای روزهای کرونایی
طبق برنامهریزیهای صورتگرفته در مرکز پلیتکنیک نانیانگ، قرار است دو حوزه هوش تجاری در سال 2021 و توسعه و فناوری بازی در سال 2022 بهعنوان حوزههای مهمی که به سرعت در دنیا درحال تغییر هستند، بهصورت آزمایشی مورد آموزش قرار گیرند. درحالی که این پروژه در مقیاس کوچکی ارائه میشود، اما محققان امیدوارند به زودی بتوان آنها را در ابعاد وسیعتر در موسسههای سنگاپور به مرحله اجرا رساند، چرا که میتواند فرصت یادگیری چندرشتهای را برای دانشجویان فراهم آورد. در سیستم آموزش سنگاپور، پلیتکنیکها جزء آن دسته از موسسههای عالی به شمار میروند که رابطی بین آموزشگاههای حرفهای و دانشگاهها هستند. گروه تحقیقاتی که در مرکز پلیتکنیک نانیانگ مشغول فعالیت هستند، هنگامی که این دورههای آزمایشی را آغاز کردند، با شیوع ویروس کرونا هیچ تصوری از تغییرات احتمالی ایجادشده در دورههای آموزشی نداشتند اما در حال حاضر، که بسیاری از کلاسهای درس به صورت آنلاین برگزار میشوند، اهمیت کار آنها بیش از هر زمان دیگری جلوه میکند چرا که موسسهها تمرکز بیشتری را روی آموزش مهارتهای مرتبط با مشاغل گذاشتهاند.
به گزارش insidehighered، اگرچه سنگاپور در ماههای گذشته به خوبی توانسته از عهده کنترل ویروس کرونا برآید، اما محدودیتهای اعمال شده، اقتصاد این کشور را تحتتاثیر قرار داد. تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه دوم سال 2020 حدود 12.6 درصد کاهش یافت. این همهگیری نقصهایی را در آموزش نشان داد که شاید پیش از این مشخص نبود اما کارشناسان معتقدند ما به مدلی بسیار سریع نیاز داریم که بتواند در عین محدودیتها، آموزشهای لازم را در اختیار دانشجویان قرار دهد. در مدل صلاحیت حرفهای که از سوی مرکز پلیتکنیک نانیانگ ارائه شده، دانشجویان به مجموعهای از واحدهای صلاحیت دست مییابند که از آنها میتوانند برای انجام کارهای خاص استفاده کنند. درواقع، با این آموزشها، دانشجویان آماده ورود به صنعت و بازارهای جدید کاری میشوند.
درحالی که دانشجویان رشتههای صنعتی در سال اول در کلاسهای آمار شرکت میکنند، با دانستن اطلاعاتی محدود درباره چگونگی استفاده از این اطلاعات و دادهها در زمان ورود به بازار کار در سالهای بعد، میتوانند با مدلهای جدید تدریس کارهای واقعی را مانند جمعآوری، تبدیل و ارائه مجموعهای از دادهها به خوبی انجام دهند. این حوزه از کار معمولا به کسب مهارتهایی در زمینه آمار، برنامهنویسی کامپیوتری و ارتباطات نیاز دارد و بهطور قطع، برای یادگیری همه این اطلاعات درکنار هم به کسب مهارت لازم برای اشتغال موردنیاز است. آموزشهای ارائهشده در مرکز پلیتکنیک نانیانگ بهعنوان شیوه آموزشی جدید بیش از هر کسی برای استادان چالشبرانگیز است، چراکه هیچ کسی تمام این مهارتها را در کنار هم ندارد بنابراین برنامهریزی درسی باید به گونهای صورت گیرد که هم مدرس ارتباطات و هم کارشناس IT بتوانند دروس را به دانشجویان ارائه دهند.
البته برنامههای درسی تنها چیزی نیست که در این موسسه دچار تغییر و تحول شده است. بهعنوان مثال، پذیرش دانشجویان با انعطافپذیری بیشتری روبهرو شده، بهطوری که پیش از این، تمام کسانی که واجد شرایط ثبتنام بودند، باید حدنصاب نمرات را کسب میکردند اما با دگرگونیهایی که در شیوه تدریس اعمال شده، شیوه پذیرش هم تغییراتی کرده است به صورتی که برخی افراد ممکن است نمره حدنصاب را کسب نکرده باشند اما علاقه و استعداد بالایی از خود نشان میدهند که باعث میشود مدیران نسبت به ثبتنام آنها نظر مثبتی نشان دهند. بررسیهای صورتگرفته از سوی مرکز پلیتکنیک نانیانگ، روی دانشجویانی که پنج سال از فارغالتحصیلی آنها از این مرکز گذشته، نشان میدهد حدود 80 درصد از آنها هنوز هم بهرغم اتمام دورههای آموزشی، درگیر آموزشهای مداومی هستند که به بالا رفتن مهارتهای آنها در زمینههای مختلف کمک میکند. مدیران این مرکز دوران کرونا را فرصتی برای بالا بردن سطح آموزشها میدانند و معتقدند از حالا باید برای دوران بعد از کرونا آماده شد.
* مترجم: ندا اظهری