به گزارش «فرهیختگان»، نشست یک‌روزه معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای مراکز استان دانشگاه آزاد اسلامی با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دیروز در تالار حافظ سازمان مرکزی برگزار شد.
در این نشست که معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای سراسر کشور حضور داشتند، دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، محمد شریفانی مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی، فرزاد جهان‌بین معاون فرهنگی و دانشجویی و رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی-اسلامی صدرا سخنرانی کردند.
همچنین در دو نوبت صبح و عصر دیروز کارگاه‌های تخصصی «فرهنگی، دانشجویی و مشاوره»، «فضای مجازی و رسانه» و «تشکل‌های اسلامی دانشگاهیان» برگزار شد.
سیاستگذاری، حمایت و نظارت سه‌محور اصلی فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی
فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی روز گذشته در نشست معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای مراکز استان دانشگاه آزاد اسلامی که در تالار حافظ این دانشگاه برگزار شد، گفت: «وظایف اصلی معاونت فرهنگی در سه محور سیاستگذاری، نظارت و ارزیابی و حمایت ترسیم شده است. کاری که اساتید، دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی می‌توانند انجام دهند، معاونان فرهنگی نباید انجام دهند و از نظر ما حرام قانونی است.»
وی افزود: «سند دانشگاه اسلامی منبع اصلی تغذیه مدیریت فرهنگی است اما نیاز به تخصیص دارد، چراکه منابع ما محدود است؛ به‌جای اینکه منابع محدود را صرف اهداف کلی کنیم، باید صرف اولویت‌ها شود. مولفه‌های کلیدی و اقطاب اثرگذار در همین راستا مطرح شده است.»
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «تدوین آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها در راستای همین نقش سیاستگذاری و تسهیل و تقویت فعالیت‌هاست.»
وی با اشاره به بودجه ستادی بیان کرد: «سهم بودجه ستاد از ۳۳ درصد به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است تا واحدهای دانشگاهی بتوانند فعالیت‌های فرهنگی را با دستی باز انجام دهند و آنها را پیگیری کنند.»
جهان‌بین با اشاره به سفرهای استانی به واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: «سفرهای استانی موجب همسو‌سازی اهداف و اراده‌ها می‌شود. معاونان فرهنگی نیز باید ارتباط خود را با اساتید و تشکل‌ها و کانون‌ها و... تقویت کنند؛ درواقع معاونان باید در همین ارتباط‌گیری با فعالان دانشجویی، خلاهای موجود را شناسایی و از پشت میز‌نشینی اجتناب کنند.»
وی با اشاره به کارهای پراثر و کم‌هزینه، معاونان را به شناسایی و انجام این فعالیت‌ها ارجاع داد.
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: «عزم و اراده موجود در معاونان فرهنگی نشان می‌دهد که به فضل الهی و به‌زودی شاهد تحول فرهنگی خواهیم بود.»
لزوم شکل‌گیری حرکت قرآنی گسترده در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی
محمد شریفانی، مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی در نشست معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه حضرت محمد(ص) پیغمبر اسلام، موفق‌ترین شخصیت عالم بشریت است، گفت: «یکی از سندهای اثبات این ادعا، کتاب «خورشید اسلام چگونه درخشید؟» نوشته مرحوم محمدباقر علم‌الهدی است، در این کتاب به شکل روشن و شفاف زندگی پیامبر(ص) به‌عنوان موفق‌ترین شخصیت عالم بشریت به‌تصویر کشیده شده است.»
شریفانی با بیان اینکه پیغمبر(ص) در نبود امکانات و بدترین فرهنگ با دست خالی و هزار مانع موفق‌ترین بود، گفت: «این درحالی است که ما امروز با داشتن ابزار و وسایل نمی‌توانیم به چنان موفقیتی برسیم و این امر بسیار حائز اهمیت است.»
وی با بیان اینکه پیغمبر اسلام(ص) برای کارهای خود برنامه‌ریزی درست و صحیح داشت، اظهار داشت: «هرکسی بتواند یک برنامه درست برای فعالیت‌های خود داشته باشد، نیمی از موفقیت را طی کرده است. معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه باید این مسائل را سرلوحه کار خود قرار داده تا به موفقیت برسند.»
مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در قرآن به چهار برنامه برای پیغمبر اشاره شده، گفت: «برنامه اول حضرت محمد(ص)، تلاوت قرآن، برنامه دوم تفسیر و تفهیم قرآن برای مردم، برنامه سوم استفاده از آموزه‌های قرآن در زندگی مردم و محیط کار و برنامه چهارم نخبه‌پروری بود، درواقع پیغمبر یک مسیر اصلی را دنبال می‌کرد تا مردم پس از آشنایی با مفاهیم قرآن آموزه‌های قرآن را فهمیده و در زندگی خود پیاده کنند. این موضوع بسیار مهم است که باید مورد توجه قرار بگیرد.»
وی با بیان اینکه نیمی از موفقیت در برنامه داشتن و نیمی دیگر به شخصیت افراد مربوط می‌شود، گفت: «شخصیت پیامبر اسلام(ص) براساس آیه 159 سوره آل‌عمران دارای 10 ویژگی مهم بود که شامل «رحیم بودن»، «تکیه به خدا»، «شخصیت لین و لطیف»، «جاذبه و روابط‌عمومی بالا»، «گذشت»، «پالایش و تطهیر»، «مشورت»، «مرد عمل»، «توکل بر خدا» و «صداقت و درستی» است.»
شریفانی خاطرنشان کرد: «این 10 ویژگی بسیار حائز اهمیت است و معاونان فرهنگی و دانشجویی باید تلاش کنند تا این 10ویژگی را در خود رشد دهند.»
وی با بیان اینکه مشورت یکی از امور واجب برای کار فرهنگی در دانشگاه است، گفت: «صداقت و درستی نیز به‌عنوان شرط اول موفقیت در کار فرهنگی حائز اهمیت است که باید به آن توجه شود. در این زمینه معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی باید مانند پیامبر اسلام(ص) که برنامه داشتند و روشمند عمل می‌کردند، در راستای تحقق اهداف فرهنگی دانشگاه با برنامه و روشمند فعالیت کنند.»
وی خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «لازم است تا با تلاش و برنامه‌ریزی یک حرکت قرآنی گسترده عمیق در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شکل گیرد. این امر بسیار مهم است، چراکه مباحث قرآنی هم وظیفه ماست و هم باعث برکت فعالیت‌ها خواهد شد. یکی از فعالیت‌های قرآنی می‌تواند مانوس کردن اساتید دانشگاه با قرآن باشد که باید در دستور کار قرار گیرد.»
فعالیت مراکز مشاوره در 158 واحد دانشگاهی
در ادامه نشست روزگذشته پس از پایان یافتن کارگروه‌های چهارگانه، علیرضا صامت، مدیرکل امور دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اهمیت ساماندهی مراکز مشاوره گفت: «۱۵۸ واحد دانشگاهی دارای مرکز مشاوره‌ای فعال هستند.»
صامت افزود: «تصمیماتی براساس ساماندهی مرکز مشاوره و فعال کردن آن گرفته شده که بعدا آیین‌نامه آن تدوین می‌شود. واحدهایی که بیش از سه هزار دانشجو دارند یک نفر متولی مرکز مشاوره است. پیشنهاد شد مراکز استان و واحدهای بالای ۱۰هزار مسئولیت مرکز مشاوره با مدیر باشد.»
مدیرکل امور دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «برای واحدهایی که هفت هزار و ۵۰۰ تا ۱۰ هزار دانشجو دارند، رئیس اداره مشاوره تعیین می‌شود. این مسائل پیشنهاد است و پس از نهایی شدن ابلاغ خواهد شد.»
وی همچنین به تدوین چارت سازمانی مدیران و مسئولان مراکز مشاوره واحدهای دانشگاهی اشاره کرد که به‌زودی به واحدهای سراسر کشور ابلاغ خواهد شد.
صامت درباره اهمیت فرآیند انتخاب مشاوران در مراکز مشاوره گفت: «در مراکز مشاوره، هیچ‌گونه پول نقدی از دانشجویان نباید اخذ شود و لذا به‌دنبال راه‌اندازی حساب جداگانه برای معاونان فرهنگی واحدها هستیم تا این‌دست از فعالیت‌ها با مشکل مواجه نشود.»
براساس گزارش ایسکانیوز وی در ادامه سخنان خود به موضوعاتی از قبیل اجرای طرح مشاوره کلاس‌محور، ارتقای استادان و اعضای هیات‌علمی فعال درحوزه مشاوره پرداخت.
لزوم اعتماد به دانشجو درحوزه فعالیت‌های فرهنگی
عزیز نجف‌پور، رئیس کمیته فرهنگ و فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اهمیت فضای مجازی و لزوم توجه به حوزه رسانه، شناسایی ظرفیت‌های دانشجویی، ارتقای سواد فضای مجازی و رسانه با برگزاری دوره‌های کاربری فضای مجازی را حائز اهمیت دانست.
وی درباره برخی مشکلات سخت‌افزاری در واحدهای دانشگاهی به لزوم‌ساماندهی فعالیت‌های آموزشی و رفع مشکلات این حوزه اشاره کرد.
به گفته نجف‌پور، استفاده از ظرفیت طلاب جوان، ساماندهی فعالیت دانشجویان در پیام‌رسان‌های داخلی، اجتناب از نگاه امنیتی به دانشجویان، اعتماد به دانشجو درحوزه فعالیت‌های فرهنگی، سیاست اجتماعی شدن و دیدن مسائل فرهنگی در تمامی امور و تولید محصولات و محتوای فرهنگی در راستای اهداف فرهنگی دانشگاه، از جمله محورهای مهمی بود که در کارگروه فضای مجازی نشست امروز، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
مسئولان دانشگاهی نسبت به تقویت تحمل خود درمقابل دانشجویان اهتمام کنند
محمد روزبهانی، مدیرکل تشکل‌های اسلامی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «اعتماد به دانشجویان و لزوم فراهم کردن فرآیند رشد دانشجویان و سپردن فعالیت‌های فرهنگی به فعالان دانشجویی ضرورت دارد.»
وی با اشاره به ضرورت ایجاد تشکل‌های موضوعی و تخصصی، افزود: «یکی از اصلی‌ترین مشکلات فعالیت‌های تشکلی بالا نبودن آستانه تحملی است که باید مسئولان دانشگاهی نسبت به تقویت تحمل خود درمقابل دانشجویان اهتمام کنند.»
مدیرکل تشکل‌های اسلامی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «دوره‌های شهید شهریاری در فضای مجازی باید تداوم داشته باشند و تثبیت جایگاه معاونان فرهنگی در واحدهای دانشگاهی از دیگر الزامات تقویت تشکل‌های دانشجویی است.»
وی خاطرنشان کرد: «مخاطب‌شناسی علمی مستمر از دانشجویان، بالا بردن توان نقدپذیری و آستانه تحمل مسئولان با شناسایی اهمیت فعالیت‌های تشکلی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.»
فعالیت 983 کانون دانشجویی در دانشگاه آزاد اسلامی
سیدکاظم یکانی، سرپرست اداره کل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی یکی دیگر از سخنرانان این مراسم که با اشاره به تحول درحوزه نشریات دانشجویی گفت: «برای صدور مجوز نشریات اقداماتی داخل دانشگاه‌ها انجام شده است و تلاش می‌کنیم صدور مجوز برای نشریات تسریع شود و از دوماه به چندروز تبدیل شود.»
وی افزود: «برای صدور مجوز کانون‌ها چارتی تدارک دیده شده است که در اختیار معاونان و دانشجویان قرار می‌گیرد. قانون‌مداری و یکنواخت عمل کردن را در برنامه‌های فرهنگی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی دنبال خواهیم کرد.»
سرپرست اداره کل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «قصد داریم نشریات را به تعداد هزار برسانیم. تعداد نشریات فعال و مورد انتظار مشخص است و ارزیابی نشریات را به‌طوری جدی دنبال می‌کنیم. سامانه نشریات، مرجع بررسی نشریات است و همه باید مطابق آن عمل کنیم.»
یکانی ادامه داد: «فضای اجتماعی متفاوت را در دانشگاه‌ها باز خواهیم کرد. تعداد ۹۳۸ کانون فعال دانشجویی اعم از هلال‌احمر، قرآن و عترت و... وجود دارد و در سامانه، عملکرد این کانون‌ها بررسی خواهد شد.»
برنامه‌ریزی استفاده از ظرفیت دانشجویان برای فعالیت رسانه‌ای
علی رجبی، مدیرعامل باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران (ایسکانیوز) نیز در این نشست اظهار کرد: «فضای کار رسانه‌ای در استان‌های مختلف، متفاوت از هم است و برای افزایش بازده، باید الگوی یکپارچه‌ای در این حوزه تدوین شود.»
وی با بیان اینکه انتشار خبرهای استانی در ایسکانیوز به معاونان فرهنگی و دانشجویی استان‌ها واگذار می‌شود، افزود: «سازوکار انتشار خبر و تعیین رابطان خبری با هماهنگی معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای استانی و اداره کل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد اسلامی صورت می‌گیرد.»
مدیرعامل ایسکانیوز خبر داد: «استفاده از ظرفیت دانشجویان برای فعالیت رسانه‌ای و تدوین آیین‌نامه خبرنگاران افتخاری نیز در دست اقدام است.»
وی افزود: «شرکت در دوره‌های تخصصی حوزه رسانه، صدور کارت خبرنگار افتخاری، ارائه تخفیف دانشجویی به فعال‌ترین‌ها و معرفی خبرنگاران افتخاری به نهادهای محلی و کشوری از مزایای درنظر گرفته‌شده برای خبرنگاران افتخاری همکار با ایسکانیوز است.»
رجبی در پایان خاطرنشان کرد: «استفاده از ظرفیت رسانه‌های محلی باید بیش از پیش در دستور کار معاونت‌های فرهنگی و دانشجویی استان‌ها قرار بگیرد. درهمین راستا، تفاهمنامه‌هایی با حوزه هنری انقلاب اسلامی، سازمان رسانه‌ای اوج و سازمان فضای مجازی سراج برای تربیت نیروهای کاربلد رسانه‌ای و فضای مجازی در استان‌های کشور درحال برنامه‌ریزی است.»
سهم منحصربه‌فرد دانشگاه‌ها در بحث تمدن‌سازی
رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی- اسلامی صدرا نیز در نشست معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای مراکز استان دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «ملت ایران علی‌رغم تحریم‌ها در طول ۴۲سال گذشته از ظرفیت‌های بالقوه خود استفاده کرده و زمینه شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی را به وجود آورده است.»
وی افزود: «مراکز علمی و دانشگاه‌ها درطول تاریخ از سهم منحصربه‌فردی در بحث تمدن‌سازی برخوردار بودند و نقش آغازگر داشتند.» رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی-اسلامی صدرا بیان کرد: «دانشگاه مدرن با تولد ناقصی که در ایران داشته است، با آنچه اسلام گفته تفاوت‌هایی دارد. یکی از ویژگی‌های دانشگاه تمدن‌ساز، خلاقیت و نوآوری است که باید لوازم آن ایجاد شود. اگر نوآوری سکه رایج در یک دانشگاه شد، می‌توان امید داشت که به‌سمت دانشگاه تمدن‌ساز سوق پیدا کرده است.»
غلامی ادامه داد: «اشتغال‌آفرینی یکی دیگر از ویژگی‌های دانشگاه تمدن‌ساز است و باید شرکت‌های دانش‌بنیان در این راستا تقویت شوند. کیفیت‌گرایی سومین ویژگی دانشگاه تمدن‌ساز است و اگر دانشگاه کیفیت داشته باشد آثار آن در جامعه کیفی خواهد بود. متکی به پاسخگویی به نیازها ویژگی چهارم دانشگاه تمدن‌ساز است. برخی دانشگاه‌ها پاسخگوی نیازهای کشور نیستند.»
وی عنوان کرد: «تقلیدگریزی ویژگی دیگر است و دانشگاه‌ها نباید متکی به تقلید باشند و در حوزه علوم‌انسانی این موضوع مهم است. ویژگی دیگر مدرک‌طلبی است. دانشگاه تمدن‌ساز به‌دنبال طمع اخذ مدرک نیست و زمینه گسترش فرهنگ مدرک‌طلبی در جامعه را از بین می‌برد. از ویژگی‌های دیگر دانشگاه تمدن‌ساز می‌توان به پرورشگاه‌بودن انسان‌های تمدن‌ساز و خداجویی و دین‌طلبی اشاره کرد.»
رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی-اسلامی صدرا گفت: «عمق‌گرا بودن، همکاری و تعامل داشتن، فضیلت‌گرا بودن و ارتباط دانشگاه با صنعت از ویژگی‌های دیگر دانشگاه تمدن‌ساز است. دانشگاه تمدن‌ساز می‌تواند از موانع عبور کرده و کشور را در مسائل مختلف کمک کند. دانشگاه تمدن‌ساز از میراث گذشتگان استفاده کرده ولی توقف نمی‌کند و ادامه طریق دارد. دانشگاه تمدن‌ساز سیاسی است اما سیاست‌زده نیست.»
غلامی ادامه داد: «دانشگاه آزاد اسلامی ظرفیت بالایی در حوزه علم و فناوری دارد و پتانسیل خوبی برای تحقق دانشگاه تمدن‌ساز خواهد داشت.»
نویسنده: افشین جم، خبرنگار