به گزارش «فرهیختگان»، هفت روزی از خردادماه گذشته بود که منتخبان مجلس یازدهم وارد بهارستان شدند تا سکان اصلی‌ترین نهاد قانونگذاری در کشور را در دست بگیرند. نهادی که همزمان با شروع کارش در سومین ماه امسال امیدها برای تغییر وضعیت کشور زنده شد. هرچند امروز و با گذشت نزدیک به چهار ماه از آغاز به‌کار مجلس یازدهم هنوز بسیاری از خواسته‌های به‌حق مردم برآورده نشده است. در این میان تشکلهای دانشجویی که جزء اصلی‌ترین بخش‌های مطالبه‌گر کشور محسوب می‌شوند، از همان روزهای اولیه شروع کار مجلس و حتی پیش از آن تا به امروز با انتشار نامه‌ها، بیانیه‌ها و برگزاری جلسات با نمایندگان سعی در بیان خواسته‌های اصلی مردم کردند. نگاهی به مطالبات و موضع‌گیری‌های تشکلهای مختلف دانشجویی در طول ماه‌های اخیر صدور حدود 100 نامه و بیانیه را توسط مجموعه‌های مختلف دانشجویی در اقصی نقاط کشور نشان می‌دهد. تشکیل کمیسیون خانواده، پیگیری مطالبات اقتصادی مردم، بررسی مافیای فوتبال، اجرای شفافیت در آرای نمایندگان، مقابله به‌مثل با اقدامات دشمنان و پیگیری مسائل خاص استان‌ها ازجمله مهم‌ترین مطالبات مطرح شده از نمایندگان دانشجویی کشور نسبت به مجلس یازدهم است. البته نباید فراموش کرد این موضوعات جدا از دیدارهای تشکلها با نمایندگان و همچنین مطالباتی است که تشکلهای دانشجویی در شهرهای دیگر کشور و نسبت به مشکلات استان خود داشته‌اند.
درخواست دانشجویان از مجلس درخصوص مکانیسم ماشه
16 شهریورماه بسیج دانشجویی 307 دانشگاه کشور با توجه به تهدیدات آمریکا مبنی‌بر فعال کردن مکانیسم ماشه از مجلس خواستند تا در صورت عملی شدن این تهدید، مجلس اقدام درخوری را تصویب کند. مساله‌ای که در بخشی از این نامه این‌طور آمده است: «اطمینان از عدم پاسخ جدی و ماندن ایران در برجام، باعث خروج آمریکا از برجام شد و در شرایط فعلی تکرار این اشتباه جسورتر شدن طرف مقابل را به دنبال خواهد داشت. بنابراین مجلس باید ورود فوری کرده و براساس بندهای ۳ و ۶ قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام»، نظارت پیشگیرانه خود را نسبت به عملکرد دولت آغاز و قانونی مبنی‌بر اقدام فوری ایران در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، در گام اول شامل جمع کردن دوربین‌های نظارتی آژانس، اخراج بازرسان و در ادامه خروج کامل از برجام، خروج از پروتکل الحاقی و حتی خروج از NPT را تصویب کند.»
واکنش‌های دانشجویی به اعتبارنامهها و انتخاب مسئولان بهارستان
شاید بتوان یکی از حاشیه‌سازترین اتفاقات رخ داده پیرامون مجلس امسال را بحث تایید اعتبار تاجگردون و همچنین انتخاب بذرباش به‌عنوان رئیس دیوان محاسبات در اواخر تیرماه و اوایل مردادماه دانست؛ مسائلی که با واکنش تشکلهای مختلف دانشجویی همراه شد و هر کدام از آنها با انتشار نامههایی درصدد پاسخگویی از مجلس و همچنین تغییر مسیر این نهاد برآمدند، البته نباید این مساله را نیز نادیده گرفت که مطالبه‌گری آنها درباره اعتبارنامه این نماینده درنهایت به سرمنزل مقصود رسید. بسیج دانشجویی هفت دانشگاه تهران بزرگ از نمایندگان مجلس خواستند تا با رد اعتبارنامه تاجگردون عزم خود را برای پاکسازی کشور از فساد و رانت ثبات کنند که در بخشی از این نامه آمده است: «با زدوبند‌های قومی و قبیله‌ای افرادی مانند آقای غلامرضا تاجگردون است که افراد ناشایست و بی‌کفایت به دستگاه‌ها و شرکت‌های دولتی و حکومتی تحمیل می‌شوند که نتایج آن در غیزانیه، هفت تپه، هپکو و... قابل مشاهده و پیگیری است.» اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان طی نامه‌ای از رئیس شعبه ۱۲ مجلس خواست مدارک ارائه شده برای رد اعتبارنامه منتخب مردم گچساران را بررسی کند و در صورت صحت، به‌عنوان اولین اقدام مجلس یازدهم نسبت به عدم صدور اعتبارنامه شخص مذکور اقدام شود تا به جایگاه نمایندگی مردم آسیبی وارد نشود.»
در کنار آنها چهار دفتر بسیج دانشجویی دانشگاههای شهر کرمان نیز خطاب به 10 نماینده مردم این استان خواستار شفافیت آرا درخصوص تایید یا رد اعتبارنامه تاجگردون شدند که در بخشی از نامه آنها آمده است: «مساله تایید اعتبارنامه آقای تاجگردون به خودی‌خود موضوعیت خاصی ندارد و مانند سایر اتفاقات مجلس است، اما از آنجایی که ظن فساد به وی می‌رود و اسناد زیادی پیرامون مفاسد احتمالی وی در رسانه‌ها منتشر شده است، این مساله اهمیت پیدا می‌کند که رای نمایندگان استان کرمان به اعتبارنامه چه بوده است و موضع آنها چیست.»
شورای تببین مواضع بسیج دانشجویی بوشهر نیز در این زمینه ورود کرده و از نمایندگان حوزههای انتخابیه استان خود خواسته بودند تا رایشان را نسبت به اعتبارنامه تاجگردون به صورت شفاف اعلام کنند. شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کرمانشاه نیز خطاب به نمایندگان استان‌شان نوشته بود: «دانشجویان بسیجى از شما نمایندگان درخواست دارند ضمن پیگیرى قانون شفافیت آرا، موضع و رأى خود در زمینه تایید اعتبارنامه آقاى تاجگردون را به اطلاع مردم شریف و شهیدپرور استان برسانید.»
بسیج دانشجویی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران در نامه‌ای به نماینده مردم پاکدشت نیز خواستار تحقق شفافیت آرای خود به اعتبارنامه تاجگردون شد که در بخشی از این نامه این‌طور آمده است: «از جنابعالی درخواست داریم تا تصویب طرح شفافیت آرا در جهت حمایت از شفافیت و احترام به ملت شریف، آرای خود ازجمله رای خود به اعتبارنامه تاجگردون در مجلس شورای اسلامی را مستند و با ارائه عکس در صفحه مجازی‌تان منتشر بفرمایید.»
شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی آذربایجان‌شرقی نیز در نامه‌ای خطاب به نمایندگان استان خود نوشت: «شفافیت آرای نمایندگان مجلس یکی از مطالبات مهم و از شعار‌های اصلی نمایندگان راه‌یافته به مجلس یازدهم به‌ویژه نمایندگان این دوره استان آذربایجان‌شرقی بوده است. از طرفی مساله تایید اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون و حواشی پیرامون آن، برای اذهان عمومی سوالاتی را ایجاد کرده است که این سوالات تنها با شفاف شدن آرا و نظرات نمایندگان به این اعتبارنامه، رفع خواهد شد.»
دانشجویان صنعتی شاهرود نیز خواستار عملکرد کمیسیون تحقیق در رسیدگی به اعتبارنامه این کاندیدا شده بودند که در بخشی از نامه آنها آمده است: «مجلس یازدهم اولین مجلس در دومین گام انقلاب شکوهمند اسلامی است و با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر کشور که ویروس منحوس کرونا هم به آن دامن زده و همچنین مطالبات صریح و روشن رهبر حکیم و فرزانه انقلاب، اکنون یکی از مطالبات اصلی مردم از نمایندگان خویش مبارزه و تقابل همه‌جانبه با موضوع فساد است.» همچنین اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل از قوه قضائیه نیز درخواست رسیدگی به اتهامات تاجرگردون را داشت. نحوه انتخاب بذرپاش به‌عنوان رئیس دیوان محاسبات هم یکی دیگر از دغدغه‌های دانشجویان به‌شمار می‌رفت که تشکل‌هایی همچون هسته حقوق بشر دانشگاه امام صادق(ع)، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، بسیج دانشگاه شهید بهشتی، اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان و بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی‌شریف هر کدام با انتشار نامههای جداگانه خواستار رسیدگی به سوابق کاری و چگونگی انتخاب او به‌عنوان رئیس این مرکز شده بودند.
فساد در ورزش دغدغه دیگر تشکلهای دانشجویی
حواشی ایجاد شده برای کشور به خاطر قرارداد فدراسیون فوتبال با ویلموتس هم باعث شد تا بار دیگر تشکلهای دانشجویی، مجلس را خطاب قرار داده و از این نهاد خواستار ورود کمیسیون اصل 90 به این پرونده و در گام بزرگ‌تر پیگیری فساد موجود در فوتبال شدند. بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) با مدنظر قرار دادن محکومیت فدارسیون فوتبال ایران توسط فیفا از اعضای کمیسیون اصل 90 پیگیری همه‌جانبه پرونده این سرمربی را خواستار شد.
در همان زمان بسیج دانشجویی دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران نیز از مجلس پیگیری وظیفه نظارتی‌اش را مطالبه کرده و در بخشی از نامه‌اش آورده است: «آیا وقت آن نرسیده است که وزارت ورزش در روند نظام قراردادنویسی توسط تیم‌های ملی و باشگاه‌های ورزشی تجدیدنظر کرده و اصول و چارچوب‌هایی به‌عنوان قانون برای این امر خطیر وضع نماید؟ تا کجا باید در شرایط جنگ اقتصادی کشور دچار بی‌تدبیری‌های مدعیان تدبیر شود؟ آقایان قراردادی را امضا کرده‌اند که باید گفت صد رحمت به برجام و برجامیان؟! روی برجام را سفید کردید؟! قراردادی پر از اشکال‌های حقوقی و مفاد تفسیرپذیر؛ انگار باید ده‌ها بار از یک سوراخ گزیده شویم تا بعضی مسئولان عبرت بگیرند؟!»
تمرکز ویژه تشکل در مطالبات حوزه خانواده
در کنار مطالبه‌گری پیرامون اتفاقات رخ داده در مجلس، تشکلهای دانشجویی پیشنهادهایی را نیز به نمایندگان مجلس ارائه کردند که راه‌اندازی کمیسیون ویژه خانواده ازجمله آنهاست. بسیج دانشجویی 58 دانشگاه کشور، بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، شورای هماهنگی خواهران بسیج دانشجویی تهران بزرگ و شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی بندر ماهشهر با انتشار نامههای مجزا خواهان تشکیل این کمیسیون در کنار فراکسیون زنان شدند.
در بخشی از نامه بسیج دانشجویی 58 دانشگاه کشور آمده است: «متاسفانه اکنون با افزایش فاصله بین سن بلوغ و ازدواج جوانان وکاهش سالانه ۶ درصد ازدواج روبه‌رو هستیم که تبعات جبران‌ناپذیری نظیرکاهش جمعیت و فروپاشی نظام خانواده را در پی خواهد داشت؛ لذا بسیج دانشجویی به‌عنوان تشکلی انقلابی و من‌باب ادای وظیفه و خدمت از جنابعالی به‌عنوان خادم مردم که رأی و نظرتان در سرنوشت همه آحاد مردم و آیندگان موثر است تقاضا دارد تا در راستای حفظ بنیان خانواده، نظارت بر اجرای قوانین حوزه خانواده و تسهیل امر ازدواج جوانان، تشکیل کمیسیون ویژه خانواده را در صدر خواسته‌ها و پیگیری‌ها قرار دهید و در صف اولین نمایندگان داعیه‌دار این حرکت باشید.»
در کنار آنها جمعی از دفاتر خواهران انجمنهای اسلامی عضو تحکیم وحدت نیز در روزهای ابتدایی آغاز به‌کار مجلس طی نامه‌ای خواستار اصلاح لایحه «صیانت، کرامت و تامین امنیت بانوان» شدند. در بخشی از نامه آنها آمده است: «امروز پس از گذشت حدود هشت ماه و پس از حادثه ناگواری که برای رومینا اشرفی اتفاق افتاد، شاهد تاکید روی این لایحه، برای رفع ظلم علیه زنان هستیم. اگرچه این نسخه اصلاحات خوب و مناسبی را نسبت به موارد قبلی خود، شامل می‌شود؛ اما همان‌طور که پیش‌تر عرض شد وجود نواقص و عدم توجه به آنان می‌تواند خود عامل ظلم دیگری علیه زنان شود. از این جهت از مجلس شورای اسلامی انتظار می‌رود در تصویب متن نهایی لایحه، دقت کافی داشته و در راستای اصلاح ایرادات و نواقص لایحه فعلی، اقدام به ایجاد تغییرات اساسی در متن و رویکرد این لایحه کند.»
مجلس اجرای قانون ازدواج را پیگیری کند
قطعا بحث ازدواج جوانان یکی از موضوعات مهمی است که با روی کار آمدن مجلس جدید تشکلهای مختلف با انتشار نامههایی خواستار ورود جدی و پیگیری اجرای قانون در این زمینه شدند. 16 دفتر بسیج دانشجویی هرمزگان، شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کهگیلویه‌وبویراحمد، بسیج دانشجویی ساوه، بسیج دانشجویی استان مرکزی و 12 دفتر بسیج دانشجویی خوزستان در این زمینه دست‌به انتشار نامه زدند. همچنین بسیج دانشجویی استان اردبیل نیز پویش نماینده 12 میلیونی را با هدف مطالبه اجرای قانون تسهیل ازدواج راه‌اندازی کردند.
در بخشی از نامه 12 دفتر بسیج دانشجویی خوزستان آمده است: «ازسویی وجود قوانین مترقی در حوزه تشکیل و تحکیم خانواده و ازسوی دیگر نیاز به اصلاح و تصویب قوانین جدید با رویکرد تعالی خانواده و ترویج و تسهیل سبک زندگی اسلامی- ایرانی رسالت نخست مجلس یازدهم را سنگین‌تر می‌کند. پیگیری و نظارت بر قانون تسهیل ازدواج در تاریخ 84.9.27 تصویب شد، که بیش از ۱۴ سال از تصویب آن گذشته است و متأسفانه فرصتی که می‌توانست برای بیش از ۱۲ میلیون جوان مجرد در سن ازدواج ایجاد شود تا سامان یابند، درحال ازدست رفتن است. هرچند دغدغه اقتصاد و معیشت و محرومیت مردم خوزستان از اولویت‌های شما است، لیکن این مساله نباید باعث شود سایه فراموشی بر ساختار مولد اجتماع سنگینی کند و ما را دچار خسران عظمی کند.»
نمایندگان مجلس اصلاح ساختار را در دستور کار قرار دهند
اصلاح ساختار مرکز پژوهش‌های مجلس و همچنین مطالبه‌گری مجلس بر اساس داده‌های علمی نیز از دیگر خواسته‌های تشکلهای دانشجویی در دوران روی‌کار آمدن مجلس جدید به‌شمار می‌رود. 18 دفتر بسیج دانشجویی خطاب به رئیس مجلس درباره توجه به داده‌های علمی نوشتند: «مجلس فعلی باید بیش از هر زمانی جایگاه مباحث تخصصی و مطالبه‌گری بر اساس داده‌های علمی باشد. دور بودن از هیاهو و حاشیه‌ها و تمرکز بر عملکرد، قطعا می‌تواند مجلس شورای اسلامی را در عمل موثرتر و کارآمدتر به وظایف تقنینی و نظارتی این نهاد اساسی جمهوری اسلامی یاری کند. همچنین بحمدالله و با تذکرات و التفات رهبری، در حوزههای مختلف، راهکاری‌های اساسی و علمی از طرف پژوهشکده‌ها و گروههای جوان و مومن انقلابی، درجهت رفع مشکلات و و ارائه راهکار فراهم شده است، مجلس باید حداکثر تلاش خود را در به‌کارگیری این امور داشته باشد.» در طرف دیگر ماجرا و در بخشی از نامه اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان مستقل نیز که خواهان اصلاح ساختار مرکز پژوهش‌های مجلس شده بود، آمده است: «باید درنظر داشت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، یک مرکز پژوهشی مستقل برای بررسی موارد مختلف در جامعه نیست که نیرو‌ها و توان خود را به‌صورت مداوم صرف بررسی موارد مختلف اجتماعی، فرهنگی و... کند که این مورد در بند «ه» ماده (۲) قانون شرح وظایف مرکز پژوهش‌ها نیز ذکر شده است. مراکز پژوهشی گوناگونی در سطح کشور وجود دارند که این موارد را پیگیری خواهند کرد. انتظار از مرکز پژوهش‌های مجلس بررسی و ارائه نظر کارشناسی برروی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در پارلمان و بررسیهای جامع دیگر متناسب با این موارد است.»
بررسی مصوبات بر زمین‌مانده توسط دانشجویان
شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی استان سمنان تنها تشکلی بودند که در این مدت خواستار رسیدگی نمایندگان به مصوبات بر زمین مانده شدند. آنها در نامه منتشرشده به نمایندگان استان‌شان نوشتند: «خود بهتر از همه می‌دانید که اصلاح قوانین و تصویب قوانین جدید مهم‌ترین خلأ امروز نظام مقدس است و امروز مصوبات روی زمین‌مانده که چندین سال است متخصصان و دلسوزان انقلابی مطالبه می‌کنند بسیار است، قوانینی مانند شفافیت‌های پنجگانه، قانون عدم تعارض منافع در دستگاه‌های اجرایی، قانون حمایت از سوت‌زنی به‌عنوان سه‌ضلع اصلی مبارزه با فساد و قوانین مربوط به اصلاح ساختار مالیاتی کشور، مساله نظام آموزش‌عالی که استان سمنان نیز دچار آن است، تسهیل در صدور مجوز‌های کسب‌وکار، شکستن انحصار در بعضی مشاغل، تغییر و اصلاح ساختار‌های پولی و مالی کشور و جلوگیری از استقراض بی‌مورد از بانک مرکزی و چاپ پول و درنهایت کنترل نقدینگی و مهار تورم، مساله ازدواج جوانان و موارد متعدد دیگری که درصورت تشکیل جلساتی مشترک، این امکان فراهم است که به‌طور دقیق درمورد این موارد و نیاز‌های کشور، موانع و راهکارها صحبت شود. لازم است جهت آشنایی بیشتر با ساختار شورای تبیین بسیج دانشجویی استان، نکاتی چند درمورد این شورا بیان شود.»
خواسته تشکلهای دانشجویی برای ورود جدی مجلس به معیشت مردم
ورود جدی مجلس به بحث معیشت مردم هم از دیگر موضوعاتی است که تشکلها درطول چندماه گذشته نامههای مختلفی را در ارتباط با آن خطاب به نمایندگان منتشر کرده‌اند. شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی اصفهان، بسیج دانشجویی دانشگاه یاسوج، قرارگاه شهید احمدی‌روشن البرز، بسیج دانشجویی پردیس شهید هاشمی‌نژاد مشهد و 146 دفتر بسیج دانشجویی کشور به این حوزه ورود کردند که در بخشی از نامه این دفاتر آمده است: «در شرایطی که مشکلات ارز، سکه، مسکن و گرانی کمر مردم را خم کرده است، مجلس باید سریعا به موضوع معیشت خانواده‌ها ورود کند و با اختیار خود، از رنج و مشقت واردشده بر مردم بکاهد. بیش از یک‌ماه از آغاز به‌کارتان در مجلس شورای اسلامی می‌گذرد، اما متاسفانه هنوز گام کوچکی برای بهبود وضع معیشت این مردم صبور برنداشته‌اید. جلسات با وزرا غالبا تبدیل به دعوای سیاسی و جناحی شده و داد و فریاد‌های بیهوده و به دور از منطق نمایندگان و وزرا باعث به‌حاشیه رفتن اصل موضوع گشته است.»
همچنین بسیج دانشجویی علوم‌پزشکی قم نیز با انتشار نامه‌ای خواستار پرداخت حقوق کارگران هفت‌تپه شده و خطاب به نمایندگان مجلس نوشت: «نمایندگان مجلس وظیفه دارند قوانین خصوصی‌سازی را اصلاح کنند تا سرچشمه واگذاری‌های رانتی خشک شود. دولت موظف است از تعارض منافع چشم‌پوشی کند و جایی را به بی‌عرضه‌ها نسپارد، قوه‌قضائیه باید نظارتش را بیشتر و جدی‌تر و مسببان این وضع را محاکمه کند و صداوسیما سکوتش را بشکند و صدای کارگران باشد.» همچنین بسیج دانشجویی دانشگاه علم‌وصنعت نیز طی نامه‌ای برای ارائه عادلانه دستمزد به کارگران و کارمندان شیوه‌ای را به مجلس پیشنهاد داد که در بخشی از آن آمده است: «منطقه‌ای شدن، یکی از راهکار‌های مناسب برای توزیع بهتر عدالت در سطح کشور است. به‌طور مثال کارگری که در یکی از استان‌های مرزی کار می‌کند، هزینه اجاره‌بها نقش بسزایی در هزینه‌های وی ندارد، چراکه یا خانه شخصی دارد یا اجاره‌بهای اندکی نسبت به کلانشهر‌ها پرداخت می‌کند.»
مطالبه ایجاد شفافیت در آرا و زندگی نمایندگان
شفافیت آرا و همچنین شفافیت در زندگی شخصی و دارایی‌های نمایندگان نیز از دیگر موضوعاتی بود که تشکلها با انتشار نامههایی نسبت‌به لزوم اجرای آن در مجلس یازدهم واکنش نشان دادند. بسیج دانشجویی اصفهان، بسیج علوم‌پزشکی تهران و انجمن اسلامی دانشجویان پردیس خواهران دانشگاه قم تشکل‌هایی هستند که در این حوزه ورود کردند. در نامه دانشگاه قم آمده است: «حداقل کارى که با صرف کمترین زمان و هزینه در راستاى تحقق شفافیت آراى نمایندگان مى‌توان انجام داد، استفاده از ظرفیت پایگاه اینترنتى مجلس شوراى اسلامى براى انعکاس آراى نمایندگان به تفکیک هر نماینده و با ذکر اسامى موافقان و مخالفان، حاضران و غایبان و... است که مطالبه جدى ما به‌شمار می‌آید و انتظار مى‌رود نمایندگان محترم تلاش خود را براى عملیاتى شدن این روش به‌عنوان یکى از ساده‌ترین مسیرهاى تحقق شفافیت در مجلس به‌کار گیرند و به وعده‌هاى خود جامه‌عمل بپوشانند. امید است هرچه سریع‌تر شاهد برپایى سازوکارهاى دقیق شفافیت آراى نمایندگان در مجلس شوراى اسلامى باشیم.»
نگرانی‌‌ها از گشایش اقتصادی و فروش اوراق نفتی
وضعیت نابسامان اقتصادی کشور و درمقابل وعده گشایش اقتصادی که رئیسجمهور حدود یک ماه پیش مطرح کرده بود که براساس آن، دست دولت در امور اقتصادی بازتر می‌شد هم از دیگر موضوعاتی بود که باعث شد تشکلهای دانشجویی دست به قلم شوند. 58 دفتر تشکلهای دانشجویی، 19 دفتر بسیج دانشجویی دانشگاههای هرمزگان و جمعی از تشکلهای دانشجویی کهگیلویه‌وبویراحمد نسبت به این مساله واکنش نشان دادند. در بخشی از نامه 58 دفتر درباره طرح گشایش اقتصادی آمده است: «پرسش اینجاست که مجلس شورای اسلامی به‌عنوان بازوی اصلی تقنینی کشور در تصویب چنین طرح کلانی که مطابق گفته رئیسجمهور تا این حد موثر است، چه جایگاهی دارد؟ چرا مجلس شورای اسلامی ابتکار عمل در طرح‌ریزی برای مسائل کشور-بالاخص مسائل اقتصادی- را از دست داده است؟ از ابتدای تشکیل این مجلس، اکثریت نمایندگان اعلام کرده‌اند که اولویت برنامه‌‌های خود را بهبود معیشت مردم قرار داده‌اند، حال چه شده است که تصمیمات مهم اقتصادی از جای دیگری صادر شده و حتی در مجلس مطرح هم نمی‌شود؟»
همچنین در نامه تشکلهای دانشجویی کهگیلویه وبویراحمد پیرامون فروش اوراق نفتی آمده است: «این طرح با توجه به بررسیهای کارشناسی و مطالعات صورتگرفته می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به اقتصاد وارد کرده (از آن جمله)، کشور را ظرف دو سال آینده با توجه به وجود تحریم‌‌های نفتی وارد بحران بدهی کند؛ به‌طور کلی طرح گشایش اقتصادی دولت تامین بخشی از کسری بودجه با پیشفروش نفت خام در بازار سرمایه است که گشایش خاصی در معیشت مردم ایجاد نخواهد کرد و از ایرادات جدی وارد به این طرح با توجه به تورم موجود، مساله تعهد دولت آینده جهت بازخرید این اوراق با قیمت نفت خام در سال ۱۴۰۱ است.» همچنین قرارگاه شهید احمدی‌روشن البرز نیز با انتشار نامه‌ای به اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس حضور دولت در شورای‌عالی کار به‌عنوان ابرکارفرمای اقتصادی را باعث تعارض منافع معرفی کرد و از طرف دیگر قرارگاه مطالبه‌گری شهید احمدی‌روشن کردستان نیز در نامه‌ای خواستار تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه شد.
دعوت از نمایندگان برای شرکت در جلسات و بازدید از هپکو
در کنار همه مسائل برخی تشکلهای دانشجویی نیز با انتشار نامههایی از نمایندگان خود درخواست به گفت‌وگو و شرکت در جلسات مختلف کردند. بسیج دانشجویی کردستان از نمایندگان مجلس برای شرکت در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی دعوت کرد، شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی گیلان و بسیج دانشجویی فردوس نیز هرکدام با انتشار نامههایی خواستار حضور نمایندگان در میان جمع‌شان شدند. همچنین 6 دفتر تشکل دانشجویی از نمایندگان اراک برای بازدید از هپکو دعوت کردند که در بخشی از نامه‌شان آمده است: «با توجه به وضع نامناسب صنایع استان به‌ویژه شرکت هپکو و موقعیت حساس فعلی آن و بحث نحوه واگذاری شرکت، از طرف جمعی از دانشجویان استان از شما انتظار داریم تا طبق درخواستی که جمعی از کارگران شرکت هپکو مبنی‌بر دعوت از نمایندگان مجلس به شهر اراک و بازدید نزدیک از کارخانه هپکو از حضرتعالی داشتند، به این درخواست لبیک گفته و گام مهمی را در جهت واگذاری و رفع مشکلات صنایع استان بردارید.»
نجات کمیسیون بهداشت و درمان از چنگ پزشکان صنف‌گرا
تشکلهای دانشجویی مطالباتی را نیز در حوزه بهداشت و درمان داشتند، بهطوریکه انجمن اسلامی دانشجویان علوم پزشکی شهید بهشتی با انتشار نامه‌ای از رئیس دیوان محاسبات خواستار شفاف‌سازی اعتبار 500 میلیون یورویی صنعت داروسازی شد. جمعی از دانشجویان در نامه‌ای خواستار اصلاح اساسی مشکلات کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شده و 36 بسیج دانشجویی دانشگاههای علوم پزشکی کشور نیز خواستند تا نمایندگان مجلس کمیسیون بهداشت را از چنگ پزشکان صنف‌گرا خارج کنند، در بخشی از این آمده است: «داشتن منافع برای هر فردی امری طبیعی است، اما درمورد افرادی که قرار است تصمیمات حاکمیتی و قانونگذاری در بخش بهداشت و درمان بگیرند باید تعارض منافع آنان در این بخش کنترل شود، چراکه حتی انقلابی‌ترین پزشکان نیز درمعرض این امر خطیر قرار دارند و باید از تصمیم‌گیری کلان در این حیطه خودداری کنند.» همچنین انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علامه نیز با هدف مطالبه از نمایندگان مجلس برای ورود به درمان ناباروری اقدام به راه‌اندازی پویش «رویای مادری» کرد.
پیشنهادهای دانشجویان برای اعتلای مجلس
دانشجویان در کنار خواسته و مطالبات‌شان پیشنهادهایی را نیز برای بهارستاننشینها داشتند. در این میان اتحادیه تشکلهای اسلامی-سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، 18 تشکل دانشجویی دانشگاههای کشور و اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل هرکدام با انتشار نامههای جداگانه پیشنهادهای خود در حوزههای مختلف را مطرح کردند. در نامه این 18 تشکل آمده است: «مجلس فعلی با وعدههای مشخصی و به امید تغییر در روند فعلی، منتخب مردم قرار گرفت، هرگونه عدول از این حدود، برنامه‌‌ها و آرمان‌ها، از جزئیاتی مانند تایید اعتبارنامهها گرفته تا تعیین ریاست کمیسیون‌ها، نوع مباحث مطروحه در مجلس و درآمد نمایندگان مجلس، بدونشک بر عملکرد، عزم و پاکدستی مجلس در ادامه راه و دیدگاه عمومی نسبت به خواست این نهاد به تغییر به نفع مردم، موثر است. لازم به ذکر است که درصورت عدم موفقیت هرکدام از نهاد‌‌های جمهوری اسلامی ایران در عمل به وظایف خود، این سهلانگاری می‌تواند مسیر را برای دوقطبی‌سازان دروغین معیشت- مذاکره، به جهت بن‌بست نمایاندن موهوم نظام اسلامی و متهم‌سازی وقیحانه ولایت‌فقیه فراهم کند.»
بهارستاننشینها حواس‌شان به حوزه فرهنگ و آموزش باشد
شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان نیز در نامه خود خواستار نگاه ویژه به مساله فرهنگ و در راس آن آموزش‌وپرورش شد که در بخشی از این نامه آمده است: «کمبود معلم که این روز‌‌ها تیتر اخبار شده، حاصل سال‌‌ها بی‌توجهی به قوانین سند تحول و در راس آن دانشگاه فرهنگیان است. طبق قانون، تاسیس دانشگاه فرهنگیان از ابتدای ایجاد تنها مرجع برای تربیت معلم بوده، اما عدم درک جایگاه و نقش آن موجب چنین وضعیت اسفباری شده است و همواره چه به لحاظ کمی و چه کیفی مورد بی‌مهری قرار گرفته تا آنجا که دولت همان اندک مخارجش را زیاد دیده و بر آن شده است تا با واگذاری امر خطیر تربیت معلم به دانشگاه‌هایی چون پیامنور، هم اعتراضات دانشگاه فرهنگیان را بابت مشکلات مادی و کمبود فضا و امکانات کم کند و هم دانشگاهی ورشکسته، چون پیامنور را نجات دهد.» همچنین بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان کرمان و بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان فارس نیز نامههایی را در این زمینه خطاب به نمایندگان استانی نوشتند.
بیان مشکلات استانی از زبان تشکلها
در کنار این مسائل، تشکلهای استانی هرکدام با انتشار نامههایی خواستار پیگیری مجلس به مشکلات منطقه‌شان شدند و آمادگی‌شان برای همکاری با مجلس برای رفع مشکلات را اعلام کردند. بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد خرم‌آباد، بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور، جامعه اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان قزوین، قرارگاه مطالبه‌گری شهید احمدی‌روشن، بسیج دانشجویی شهرستان گرمسار، بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد رشت، شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی گیلان و بسیج دانشجویی دانشگاه زابل ازجمله آنها هستند. در بخشی از نامه دانشگاه زابل آمده است: «یکی از معضلات جدی سال‌‌های گذشته منطقه سیستان نبود وحدت و همدلی در بین مسئولان منطقه‌ای بوده که خود باعث عقب‌افتادگی بیشتر منطقه سیستان و رنجش مردم نجیب این خطه شده است. حال امروزه شاهد وحدت کم‌نظیر شما نمایندگان محترم هستیم که موجب ایجاد امید به آیند‌ه‌ای روشن و رفع تدریجی مشکلات در بین مردم سیستان شده است.»
از آب غیزانیه تا اصلاح قانون حق اعتراض مردم
تشکلهای دانشجویی جدا از مسائل مطرح‌شده در این گزارش هرکدام نامههایی را برای موضوعات مختلف منتشر کرده و خواستار رسیدگی مجلس به مسائل مطروحه شدند که ازجمله آنها می‌توان به ورود به موضوع وضعیت مسلمانان کشمیر توسط بسیج دانشجویی، پیگیری مساله آب غیزانیه توسط انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر، گرهگشایی از امور مستضعفان توسط جامعه اسلامی دانشگاه تهران، اصلاح قانون حق اعتراض مردم توسط گروههای جهادی، احیای روحیه جهادی توسط بسیج دانشجویی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، توجه به نرخ تولد توسط بسیج دانشجویی استان یزد، دفاع عزتمندانه مجلس در برابر دشمن توسط جنبش عدالتخواهی دانشجویی، پیگیری سیاست‌‌های اقتصادی بازار مسکن توسط شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی خراسان جنوبی اشاره کرد.
* نویسنده: زهرا رمضانی، روزنامه‌نگار