به گزارش «فرهیختگان»، مدیرعامل باشگاه فولاد خوزستان مدیری فوتبالی اما متفاوت است. همیشه بر موج مخالف سوار است و چیزی متفاوت‌تر از آنچه را دیگران می‌گویند بیان می‌کند. در فصلی که گذشت هم وی همین‌طور بود و از ابتدای فصل جدید هم همین رویه را در پیش گرفت. درحالی که اغلب تیم‌ها در بازار داغ نقل‌وانتقالات برای یک‌درصد تخفیف یا یک بازیکن بهتر سر و دست می‌شکنند به‌راحتی گوشه رینگ نشسته و منتظر است بدون ضدوخورد برنده شود. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با سعید آذری را در ادامه می‌خوانید.
خبری از تیم شما در بازار نقل‌وانتقالات نیست. نمی‌خواهید تیم‌تان را تقویت کنید؟
هنوز هیچ کاری نکرده‌ایم و هروقت این آشفته‌بازار به پایان رسید و نقل‌وانتقلات سر و سامان گرفت ما هم وارد می‌شویم. این‌طور نیست که به فکر یارگیری نباشیم ولی مارکتی که راه افتاده چیزی جز یک بازار کاذب نیست. برای چه باید وارد چنین بازاری شویم؟
طبق معمول موج مخالف دارید و این‌بار هم درحالی‌که همه درگیر نقل‌وانتقالات هستند کنار کشیدید!
موج من مخالف نیست و تفکری منطقی است. اسیر هیجانات این بازار نمی‌شوم. برای چه من باید به بازیکن 2 میلیارد تومانی 5 برابر پول بدهم؟ مگر این بازیکن در طول یک‌سال افزایش کیفیت پیدا کرده است. این همان بازیکن است و زمانی برای من ارزش پیدا می‌کند که بتوانم روی او سرمایه‌گذاری فنی و اقتصادی کنم. آیا می‌توانم این بازیکن2 میلیاردی را 5 میلیارد بخرم و 15 میلیارد بفروشم؟ پس من موج مخالف ندارم بلکه منطقی فکر می‌کنم و اسیر هیجانات کاذب اینستاگرامی و فضایی که واسطه‌های نقل‌وانتقالات به‌وجود می‌آورند نمی‌شوم. بنابراین سر فرصت خرید می‌کنم درنتیجه جنس را به قیمت می‌خرم. قیمتی که بتوانم بعد از خرید روی او سرمایه‌گذاری کنم و بفروشمش.
می‌خواهید از خرید بازیکنان‌تان تجارت کنید؟
ما در ایران هنوز به این نقطه‌نظر نرسیدیم که فوتبال یک صنعت است و به‌جز مبانی فنی و برگزاری مسابقات باید از فوتبال پول ساخت. صداوسیما که پول نمی‌دهد پس عملا حق پخشی در کار نیست. تبلیغات محیطی فقط سالی 200 میلیون برایمان سود دارد پس هزینه سرسام‌آور خرید بازیکن از کجا باید تامین شود؟ آیا نباید به فکر مدیریت این هزینه‌ها بود؟ تا چه زمانی دولت جور این باشگاه‌ها را بکشد؟
چرا برخی باشگاه‌ها از این پول دولتی خرید می‌کنند و برخی مثل شما غمش را می‌خورید و دل‌تان به حال دولت می‌سوزد؟
این را باید از آن مدیرانی پرسید که نگران از دست دادن میزشان هستند. آنها تا حدودی به این بازار کاذب دامن می‌زنند. البته ناخواسته است. درحالی که در ایران تفاوت فوتبالیست‌ها از نظر اجرا زیاد نیست. باشگاه‌هایی که آکادمی دارند باید متوجه این موضوع باشند چراکه زیرساخت دارند. ایستادگی در مقابل این که با وجود از دست دادن سمت، در یک باشگاه بر کار اصولی مقاومت کنی مشکل نیست و می‌توان بازار را کنترل کرد. ولی چند مدیر می‌توان پیدا کرد که چنین اندیشه‌ای داشته باشند؟ فرض کنیم فلان فرد فردا مدیرعامل فلان باشگاه نباشد آیا اتفاق خاصی رخ می‌دهد؟ یک نفر را جایگزینش می‌کنند. موضوع این است که برای رسیدن به آن هدف بتوانی از میزت بگذری!
فقط میز مهم نیست شاید اگر شما هم بازیکنان قدرتمندتری می‌خریدید راحت به سهمیه قطعی لیگ قهرمانان می‌رسیدید؟
نگرفتن سهمیه مستقیم تیم فولاد هیچ ربطی به نداشتن بازیکن نداشت. در بازی با تیم‌های نساجی و پارس‌جنوبی دیدید که 5 امتیاز ما را در میدان مسابقه سلاخی کردند درحالی‌که اگر آن پنج‌امتیاز را گرفته بودیم شرایط تغییر می‌کرد. ما از همان روز اول گفتیم بازیکنان تیم فولاد بازیکنان بااستعداد و رو به پیشرفت هستند. مثل خیلی از باشگاه‌ها دنبال اسم نرفتیم. خیلی از بازیکنان نکونام که بازی هم کردند قراردادهای حدود 100 میلیون داشتند و هیچ تفاوتی از نظر فنی با بازیکنی که در دیگر باشگاه‌ها دوسه میلیارد گرفتند نداشتند. از این‌رو صبر می‌کنم و روی قیمت بازیکن می‌خرم و می‌خواهم روی آنها سرمایه‌گذاری کنم. من همیشه سعی کردم بازیکن با قیمت منطقی بخرم و منطقی بفروشم.
ولی تیم شما بازیکن گرانقیمت نداشت چون هرگز برای قهرمانی بسته نشده بود!
من از روز اول این را گفتم و اعلام کردم باشگاه فولاد تیمی متشکل از بازیکنان بااستعداد است که فرآیند رو به رشدی را در نظر دارد. از این‌رو وقتی در نیم‌فصل اول 22 امتیاز گرفتیم در نیم‌فصل دوم تیم را تقویت کردیم. براساس تجربه‌ای که در باشگاه ذوب‌‌آهن داشتم وقتی تیمی بتواند بین 22 تا 25 امتیاز بگیرد اگر خوب عمل کند قاعدتا می‌تواند در فصل نقل‌وانتقالات خوب عمل کرده و درنتیجه می‌تواند نیم‌فصل دوم خوبی داشته باشد و موفقیت به‌دست می‌آورد.
ولی تیم‌هایی که برای بازیکنان پول زیاد پرداخت می‌کنند مثل شما فکر نمی‌کنند و از ابتدای لیگ هدف‌شان قهرمانی است و برای رسیدن به این هدف هزینه می‌کنند.
یک‌سر قهرمانی بازیکن است و بودجه، هوادار و دیگر موارد هم باید لحاظ کرد. درنهایت وقتی بتوانی این اجزا را درکنار هم مدیریت کنید می‌توانید گامی بلند برای قهرمانی بردارید. ما باشگاهی در فوتبال‌مان داریم که با 70 میلیارد تومان در آستانه سقوط بود. همین باشگاه دوسال قبل با 30 میلیارد به جام باشگاه‌های آسیا رفت. اگر پول شرط اول بود خیلی از باشگاه‌ها قهرمان می‌شدند. پول قسمت مهم قهرمانی است ولی تلفیق همه اینهاست که منجر به اتفاق خوب می‌شود. من بی‌دلیل حرف نمی‌زنم. همین حالا موضوع تز دکتری من مدل تعیین ارزش‌گذاری بازیکنان لیگ فوتبال ایران است. بیش از 100 مقاله مطالعه کردم. فوتبال ایران با هیچ استانداردی در دنیا برای قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری روی بازیکنان مطابقت ندارد. یک چیزی درست کردیم و همین‌طور دورهمی هستیم. مدیران باشگاه‌ها یا حتی برخی مدیران صنایع یا مالکان تیم این خطر را حس می‌کنند که اگر تیم‌شان نتیجه نگیرد میزشان را از دست می‌دهند به همین دلیل مشکل همچنان وجود دارد. اگر با یک نفر ارتباط‌شان خوب بوده و آن فرد غلام حلقه به گوش‌شان باشد به او پول می‌دهند ولی اگر نباشد حاضر هستند 75 میلیارد تومان پول را حرام کنند تا یک نفر را از مجموعه خود خارج کنند. این داستان فوتبال ما و همان موج مخالفی است که شما می‌گویید من بر آن سوارم.
این ایراد مدیریتی که می‌گویید فقط شامل باشگاه‌ها نیست و از قراردادهای فدراسیون فوتبال هم مشخص است که همین رویه را در پیش گرفته‌اند!
من پیش‌تر درمورد فدراسیون فوتبال صحبت کردم و دیدگاه مرا همه می‌دانند. قبلا همه این روزها را پیش‌بینی کرده بودم. درمورد فدراسیون دیگر نمی‌خواهم صحبت کنم ولی معتقدم ساختار فوتبال ما شکل یک هرم است که از پایین به بالا ایراد دارد. این‌طور نیست که یکجا خوب و یکجا بد باشد. با وجود یک نفر هم اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. فوتبال ما بیمار است و از استانداردهای بین‌المللی دور هستیم. تا وقتی این ساختار درست و قانونمند نشود تغییری حاصل نخواهد شد. شاید لازم است قوانین الزام‌آوری در مجلس و مبانی قانون‌گذاری اعمال شود. در غیر این صورت آش همین آش و کاسه همین کاسه خواهد بود.
نگران نیستید بازیکنانی که در لیست نکونام قرار دارند با تیم دیگری قرارداد ببندند و از دست بروند؟
تفاوت بازیکنان در ایران آنقدر نیست که نگران این چیزها باشیم. در لیست یک مربی حرفه‌ای حداقل در هر پست 5 بازیکن وجود دارد. از طرفی من نیز به‌عنوان کمک نکونام دستی بر آتش دارم و حواسم هست بعد از 20 سال مدیریت، چطور تیم ببندم.
*نویسنده: نیلوفر مژدهی، روزنامه‌نگار