به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، بیش از دو ماه از اعلام خبر اولین مورد مرگ‌ومیر در اثر ابتلا به کرونا در کشورمان می‌گذرد، اما همچنان شاهد اطلاعیه‌ها، هشدار‌ها و توصیه‌‌های متعدد و گوناگونی هستیم که چه کنیم تا این میزان ابتلا و به‌دنبال آن مرگ‌ومیر کاهش یابد. تقریبا تمام بیمارستان‌‌های کشور نیز درگیر خدمات‌رسانی به این بیماران شده‌اند.
بیمارستان امام حسین (ع) هم تنها بیمارستان جنرال شرق تهران است که بخش‌‌های عفونی، ارتوپد، زنان و چند‌بخش دیگر را به بیماران مشکوک به کرونا اختصاص داده است. این مرکز در تهران یکی از مراکز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی شهیدبهشتی است که تمام کادر درمانی آن وظیفه رسیدگی به بیماران مشکوک به کرونا را برعهده دارند. کادر درمان بیمارستان امام حسین(ع) از همان ابتدای شیوع ویروس کرونا آموزش دیده و طی این مدت چندین کارگاه آموزش تخصصی هم برای آنها برگزار شده است. حجم اصلی کار بر دوش پرستاران و پزشکان است، چراکه شیفت‌‌های زیادی را برای رسیدگی به بیماران تحمل می‌کنند و برخی از آنها زمان استراحت خود را در بیمارستان می‌گذرانند تا در دسترس باشند. در این بیمارستان در اسفند و فروردین‌ماه روزانه 200 تا 230 بیمار کرونایی در تمام بخش‌‌ها بستری بودند که البته تعداد قابل‌توجهی از آنها بهبود یافته و مرخص شده‌اند.
بیمارانی که مشکوک به کرونا بوده‌اند، پیش از آنکه مرخص شوند، برای پیشگیری از ابتلای دوباره آموزش‌‌هایی را می‌بینند و معاونت درمان بیمارستان هر روز با بیماران یا خانواده‌هایشان تماس می‌گیرد و وضعیت عمومی آنها را پرس‌وجو می‌کند. مسئولان این بیمارستان معتقدند مراقبت بعد از درمان در نوع خود می‌تواند از بروز بیماری پیشگیری کند.
خدمات این بیمارستان به بیماران کرونایی به‌قدری قابل‌توجه بود که اوایل فروردین‌ماه اسحاق جهانگیری، معاون‌اول رئیس‌جمهوری از بیماران بخش کرونای بیمارستان بازدید کرد و از نزدیک در جریان نحوه خدمت‌رسانی به مردم قرار گرفت. او طی این بازدید اعلام کرد که نسبت جان‌باختگان کرونا در بیمارستان امام حسین(ع) به نسبت کشوری کمتر بوده است. همچنین براساس تصمیم‌گیری‌های صورت‌گرفته در تیم اجرایی بیمارستان، اتاق‌های عمل ویژه بیماران عادی و بیماران کرونایی درنظر گرفته شد و موازین بهداشتی و ایمنی کامل لحاظ شد.
طراحی سایت آموزش مجازی توسط معاونت آموزشی بیمارستان
از اوایل اسفندماه هم با شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌ها و شرایط قرنطینه، پروسه آموزش در کشور و بالطبع در دانشگاه و بیمارستان تحت‌تاثیر قرار گرفت. بنابراین مسئولان بیمارستان امام حسین (ع) برای پیشگیری از آسیب‌های آموزشی تلاش کردند همگام با سیاست‌های وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، بستر‌ها و پروتکل‌هایی درراستای تداوم فرآیند‌های آموزشی فراهم کنند. بنابراین پس از هماهنگی با معاونت آموزشی دانشگاه، بستری فراهم شد تا اساتید دپارتمان‌های مختلف، آموزش‌های تخصصی جهت فراگیران را در تمام سطوح پیاده کنند و به این ترتیب به‌صورت موازی با سامانه نوید و سایر سامانه‌‌های اعلام‌شده توسط دانشگاه برنامه‌‌های آموزشی در سطح بیمارستان اجرا شد.
از اواسط فروردین‌ماه سامانه آموزش مجازی بیمارستان طراحی شد، ازاین‌رو اساتید می‌توانند فایل‌های آموزشی خود را به‌صورت مجازی ضبط کرده و در سامانه آپلود کنند تا سایر اعضای هیات‌علمی و فراگیران به این فایل‌ها دسترسی داشته باشند.
معاون آموزشی بیمارستان امام حسین(ع) در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
اختصاص 2 آی‌سی‌یو به بیماران کرونایی
مهرداد حقیقی، معاون آموزشی بیمارستان امام حسین(ع) در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از اقدامات آموزشی این بیمارستان برای بیماران کرونایی سخن گفت. او توضیح داد: «از ابتدای اسفندماه که تهران درگیر بیماران کرونایی شد، بیمارستان امام حسین (ع) به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌‌های درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی پذیرای بیماران بود. به این دلیل که بیمارستان آسیب نبیند و سرویس‌دهی به بیماران غیرکوویدی نیز انجام شود، تعدادی از بخش‌‌ها به‌صورت اختصاصی به بیماران کرونایی اختصاص داده شد.»
حقیقی ادامه داد: «در اولین اقدام ورودی اورژانس جدا و محل ورود بیماران و همراهان کرونایی با بیماران غیرکرونایی جدا شد. به‌عبارتی به مراجعه‌کنندگان مشکوک به کرونا در بدو ورود به بیمارستان ماسک داده می‌شد و تیم ویزیت‌کننده بیمار و محل ویزیت جدا بود. اگر بیمار می‌توانست مرخص شود، با دستورات دارویی مرخص شده و بعد از ترخیص به‌صورت تلفنی و یا آنلاین روند درمانی بیمار پیگیری می‌شد. اگر حال بیمار نامساعد بود و امکان ترخیص وجود نداشت، در بخش‌‌هایی که به‌صورت اختصاصی برای بیماران کرونایی درنظر گرفته شده بود، بستری می‌شد.»
او با بیان اینکه برخی بخش‌‌ها مثل ارتوپدی، زنان، گوارش، عفونی، نورولوژی و... به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرده، ادامه داد: «در بخش‌‌هایی که به‌صورت خاص برای این دسته از بیماران درنظر گرفته شده بود، بیماران غیرکوویدی بستری نمی‌شدند و همراهان بیماران نیز در این بخش تردد نمی‌کردند.»
معاون آموزشی بیمارستان امام حسین(ع) در ادامه تاکید کرد: «آی‌سی‌یوی بیمارستان نیز تفکیک و تعدادی از تخت‌‌ها به‌صورت جداگانه به بیماران کووید-19 اختصاص داده شد. در بیمارستان امام حسین(ع) سه آی‌سی‌یو جنرال وجود دارد که دو آی‌سی‌یو برای بیماران کرونایی درنظر گرفته شده است. پرستاران این دو بخش نیز فقط به بیماران کرونایی خدمات ارائه می‌دادند. پزشکانی که به‌صورت مستقیم درگیر این موضوع بودند، عبارتند از پزشکان عفونی، داخلی و اورژانس. البته بقیه پزشکان نیز به ما کمک می‌کردند، اما به‌صورت مستقیم با این بیماری درگیر نبودند.»
او در ادامه با بیان اینکه تعداد بستری‌‌های بیماران کوویدی حدود یک‌چهارم کاهش پیدا کرده است، تصریح کرد: «روند بیماران بستری نسبت به قبل از عید به‌صورت محسوس کاهشی بوده است؛ در دو هفته اخیر مقداری آمار در تهران افزایش پیدا کرد، اما باز هم نسبت به اسفندماه سال گذشته آمار کاهش داشته است. تهران را هنوز هم باید به‌عنوان یک منطقه خطر درنظر گرفت و مردم باید به‌شدت مراقب باشند.»
حقیقی درخصوص بخش‌‌های درگیر بیماران کرونایی نیز اظهار کرد: «بخش‌‌هایی که به‌صورت خاص درگیر این بیماران بوده‌اند، عبارتند از بخش عفونی و پزشکان عفونی شامل اساتید و رزیدنت‌‌ها و انترن‌‌های عفونی، بخش اورژانس شامل اساتید عفونی، رزیدنت‌‌ها و انترن‌‌های اورژانش، بخش بیهوشی شامل اساتید و رزیدنت‌‌های بیهوشی، بخش داخلی شامل اساتید و رزیدنت‌‌های داخلی. البته یک‌سری از نیرو‌ها نیز به‌صورت موردی به این بخش‌‌ها اضافه می‌شدند. به‌طور مثال گاهی از رزیدنت‌‌های ارتوپدی، جراحی و... در شیفت‌‌های کرونا استفاده می‌شد؛ بنابراین از تمام فیلد‌های تخصصی بیمارستان به‌خصوص در پیک بیماری استفاده شده است.»
او در پایان گفت: «درحال‌حاضر تشخیص مولکولی ویروس کرونا با روش «پی‌سی‌آر» در بیمارستان امام حسین (ع) انجام می‌شود. اوایل نمونه‌‌ها به بیمارستان مسیح دانشوری فرستاده می‌شد، اما الان در خود بیمارستان انجام می‌شود.»
فوق‌تخصص ICU بیمارستان امام حسین(ع) در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
19تخت ICU درگیر بیماران کرونایی بود
سیدپوژیا شجاعی عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و فوق‌تخصص ICU بیمارستان امام حسین (ع) نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «از سه آی‌سی‌یوی بیمارستان، دو آی‌سی‌یو به بیماران کرونایی اختصاص داده شد. 30 تخت در این سه آی‌سی‌یو برای بیماران درنظر گرفته شده است که درنهایت یک آی‌سی‌یو برای بیماران معمولی و دو آی‌سی‌یو با 19 تخت به بیماران کرونایی اختصاص داده شد.»
او ادامه داد: «از حدود یک هفته پیش که آمار بیماران کووید-19 کاهش پیدا کرد، دو آی‌سی‌یو مخصوص بیماران کوویدی به یک آی‌سی‌یو کاهش پیدا کرد و آی‌سی‌یوی دوم نیز به بیماران عادی داده شد. اما درحال‌حاضر همچنان یک آی‌سی‌یوی 9 تخته هنوز به بیماران کرونایی خدمات ارائه می‌دهد.»
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: «در بیمارستان امام حسین (ع)، چهار فوق‌تخصص آی‌سی‌یو درحال خدمت هستند که عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی هستند. همچنین دو نفر فلوشیپ آی‌سی‌یو و یک نفر عضو هیات‌علمی- که داروساز بالینی است- نیز در این بخش حضور دارند و همگی مشغول خدمات‌رسانی به بیماران کرونایی هستند.»
شجاعی در ادامه افزود: «بیمارانی که در بخش آی‌سی‌یو بستری می‌شوند اصولا بیماران با مشکلات تنفسی هستند؛ در مراحل اولیه اگر اکسیژن خون آنها بیش از 92درصد باشد، در بخش نگهداری می‌شوند. اگر وضعیت تنفسی آنها بدتر شود، در آی‌سی‌یو بستری شده و در مرحله اول با دستگاه‌‌های غیرتهاجمی اکسیژن مراقبت می‌شوند. درواقع تلاش اولیه این است که تا جای ممکن، از وصل لوله به نای آنها جلوگیری کنیم. اگر مجبور شویم به نای آنها لوله وصل کنیم، به دستگاه ونتیلاتور متصل شده و به‌وسیله این دستگاه مراقبت می‌شوند. در دوره پیش از کرونا بیمارانی که بدحال بودند و مجبور می‌شدیم با دستگاه ونتیلاتور از آنها مراقبت کنیم، نهایتا دو تا سه روز بهبود پیدا می‌کردند ولی در بیماران کرونایی بیماران بیشتر به دستگاه ونتیلاتور وابسته هستند.»
او گفت: «به‌همین‌دلیل میزان مرگ‌ومیر در بیماران کرونایی بیشتر از بیماران بدحال دیگر بود؛ اکثر بیماران کرونایی که وضعیت وخیمی داشتند افراد با سن بالا یا افرادی با مشکلات زمینه‌ای ازجمله دیابت، فشار خون، مشکلات قلبی و... بودند. البته بیماران جوان نیز گاهی وضعیت وخیمی داشتند اما این دسته از افراد هم بیماران با مشکلات و بیماری‌‌های زمینه‌ای بودند.»
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه میزان مرگ‌ویر بیشتر در افراد بالای 65 سال بود، اظهار کرد: «در تمام این مدت دو آی‌سی‌یویی که به بیماران کرونایی اختصاص داده بودیم، پر بود. یک آی‌سی‌یو با 9 تخت و آی‌سی‌یو دوم با 10 تخت بود که به‌محض مرخص شدن بیماری مجددا یک بیمار دیگر پذیرش می‌شد. به‌عبارتی هر روز، هر 19 تخت بخش پر بود.»
فوق‌تخصص آی‌سی‌یو بیمارستان امام حسین با تاکید بر اینکه 19 تخت آی‌سی‌یو درگیر بیماران کرونایی بود، بیان کرد: «گاهی برخی بیماران عادی به‌طور مثال تصادفی‌ها که در آی‌سی‌یوی سوم (مخصوص بیماران غیرکرونایی) بستری می‌شدند، بعد از انجام معاینات متوجه می‌شدیم درگیر بیماری کرونا نیز هستند. بنابراین مجبور می‌شدیم این دسته از بیماران را نیز به آی‌سی‌یوی بخش بیماران کرونایی منتقل کنیم.» او در ادامه درخصوص تجهیزات بخش آی‌سی‌یوی بیمارستان امام حسین (ع) نیز گفت: «از لحاظ تجهیزات فردی مثل گان، دستکش، ماسک و... امکانات خوبی در اختیار کادردرمانی بود و از این نظر مشکلی نداشتیم. از نظر تجهیزات مراقبت از بیماران نیز در وضعیت خوبی بودیم.»
معاون درمان بیمارستان امام حسین(ع) در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
80 درصد بیماران بیمارستان امام حسین(ع) بهبود یافته‌اند
علیرضا منافی، معاون درمان بیمارستان امام حسین(ع) نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با بیان اینکه بیمارستان امام حسین(ع) یک مرکز درمانی جنرال در شرق تهران است، گفت: «از زمان شیوع ویروس کرونا در تهران چند بخش را در اختیار بیماران کرونایی قرار داده‌ایم. تیم‌‌های درمانی نیز از طب اورژانس تا متخصصان عفونی و داخلی و حتی گروه‌‌های جراحی نیز درگیر این بیماری شده‌اند.»
به گفته وی، بیمارانی که همزمان درگیر بیماری‌‌های زمینه‌ای دیگر بودند، خدمات درمانی غیرکرونایی را نیز دریافت کرده‌اند و تقریبا چهار طبقه بیمارستان به این بیماران اختصاص پیدا کرد. البته درحال‌حاضر تعداد مراجعه‌کنندگان بسیار کاهش پیدا کرده است. در بخش آی‌سی‌یو نیز 19 تخت به این بیماران داده شد.
معاون درمان بیمارستان امام حسین(ع) با بیان اینکه در اوج کرونا روزانه 40 بیمار کرونایی بستری می‌شد، اضافه کرد: «بعد از پیک بیماری این عدد به روزی 10 بستری در طول روز رسید. البته تعداد مراجعه‌کنندگان همچنان زیاد است اما آمار بستری کاهش پیدا کرده است.»
منافی در ادامه درخصوص میزان بهبود‌یافتگان بیماران کرونایی گفت: «بیماران کرونایی این بیمارستان حدود 80درصد بهبود پیدا کرده‌اند. درحال‌حاضر تعداد فوتی‌‌ها با مراقبت‌‌های کادردرمانی بسیار کاهش پیدا کرده است. حدود 29 دستگاه ونتیلاتور در بخش‌‌ها و اورژانس در اختیار داشتیم که در صورت پر شدن بخش آی‌سی‌یو از این دستگاه‌‌ها استفاده می‌کردیم.»
او با بیان اینکه برخی بیماران کرونایی تحت عمل جراحی هم قرار گرفته‌اند، اظهار کرد: «برخی بیماران کرونایی که به‌طور مثال سکته مغزی یا قلبی کرده بودند، تحت عمل جراحی قرار گرفتند. درحال‌حاضر به شرایط ثابتی رسیده‌ایم و فکر می‌کنم با رعایت هرچه بیشتر از سوی مردم به‌زودی شاهد مهار بیماری باشیم. همچنین تلاش می‌کنیم هرچه زودتر بیمارستان را برای ارائه خدمات درمانی به بیماران غیرکرونایی نیز آماده کنیم.»
* نویسنده: سارا طاهری، روزنامه‌نگار