به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، شیوع ویروس کرونا در دنیا روند ادامه هرگونه فعالیتی را با مشکلات و تغییرات زیادی مواجه کرد. حالا دیگر به جدیت می‌‌توان گفت جهان برای دوران پساکرونای خود باید برنامه‌ریزی مدونی داشته باشد. شاید بتوان گفت دانشگاه‌ها و آموزش‌عالی در کشورهای دنیا بیش از هرجای دیگری باید برای این بحران و البته دوران پساکرونا برنامه‌ریزی کنند. در ابتدای شیوع این ویروس بسیاری از دانشکده‌ها، دانشگاه‌ها و مؤسسات علمی در دنیا تعطیل شدند و مدتی است فعالیت‌های آموزشی و اداری خود را به‌صورت آنلاین دنبال می‌کنند. ایران نیز ازجمله کشورهایی است که طی دوماه اخیر دانشگاه‌ها و مدارس خود را تعطیل کرده و ازطریق آموزش مجازی فعالیت‌های علمی خود را دنبال می‌کند. هیچ‌کس گمان نمی‌کرد دفاع از پایان‌نامه نیز به‌صورت آنلاین برگزار شود، اما در ایران حتی این اتفاق هم افتاد و در روزهای گذشته شاهد دفاع پایان‌نامه به‌صورت آنلاین نیز بودیم.
ازجمله دانشگاه‌هایی که این روزها درحال برنامه‌ریزی نحوه آموزش در دوران کرونا هستند، دانشگاه‌های مخصوص ناشنوایان در دنیا هستند. به‌طور مثال دانشگاه گالودت که به یکی از مهم‌ترین دانشگاه‌های جهان در زمینه آموزش دانشجویان ناشنوا معروف است، با شیوع کرونا تصمیمات تازه‌ای گرفته است. به‌رغم بازبودن دانشگاه در ایام کرونا، تمام کلاس‌های درس از اواخر آوریل تا پایان ترم بهاره که چهارم «می» بود، به‌صورت آنلاین برگزار می‌شد و دانشجویان می‌توانستند از منزل آموزش‌ها را دنبال کنند. در دانشگاه هم تمام مراسم‌هایی که مستلزم گردهم آمدن جمعی بیش از 25 نفر بود، لغو شد.
اما معضل آموزش آنلاین به‌ویژه برای گروهی از دانشجویان ناشنوا، کار دشواری است که همت زیادی را می‌طلبد. کلاس‌های آنلاین دانشجویان ازسوی استادان و به زبان اشاره برگزار می‌شود و علاوه‌بر کلاس‌های آنلاین، دانشجویان امکان استفاده از ویدئوهای آموزشی دارای زیرنویس یا زبان اشاره را هم دارند. برای دوران کرونا، به‌طور اختصاصی ویدئوهایی جهت استفاده دانشجویان ناشنوا آماده شده که آنها می‌توانند از طریق فیسبوک یا یوتیوب از آن بهره‌مند شوند. هنوز تصمیم نهایی برای چگونگی برگزاری کلاس‌های ترم جدید دانشگاه‌ها گرفته نشده، اما تا امروز تصمیم بر این است که کلاس‌های سال بعد هم به‌صورت آنلاین باشد تا دانشجویان بتوانند از خانه آموزش‌های خود را دریافت کنند.
واحد بین‌الملل فرشتگان دانشگاه آزاد اسلامی هم یکی از دانشگاه‌های مختص ناشنوایان در جهان است که هنوز مدت زیادی از راه‌اندازی آن نمی‌گذرد؛ باوجود این، همپای دانشگاه‌های مطرح دنیا که در این حیطه فعالیت می‌کنند، برای دانشجویان خود در دوران کرونا و پساکرونا برنامه‌ریزی کرده است
علی مقداری، رئیس واحد بین‌الملل فرشتگان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از اقدامات این دانشگاه برای آموزش مجازی دانشجویان سخن گفت. به گفته او، قرار است یک کلاس چندرسانه‌ای برای تصویربرداری، ضبط و به‌اشتراک‌گذاری برنامه‌های درسی انجام، تجهیز و راه‌اندازی شود تا با شروع ترم جدید دانشجویان دیگر نگران آموزش خود نباشند.
مقداری می‌گوید از آنجاکه واحد فرشتگان یک واحد جدیدالتاسیس است، باید برای آموزش دانشجویان از تجربیات دیگر دانشگاه‌های مطرح دنیا در این زمینه نیز استفاده کرد. مشرح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
وضعیت واحد فرشتگان درحال حاضر چگونه است؟
همان‌طور که استحضار دارید، ما با تلاش فراوان و حمایت‌های خوب دانشگاه آزاد اسلامی توانستیم مکان تخصیص‌یافته برای واحد بین‌الملل فرشتگان در بلوار ایران‌زمین را تا حدودی بازسازی و آماده کنیم و در 26 بهمن‌ماه 1398 این واحد رسما توسط رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و جامعه ناشنوا افتتاح شد. متعاقب آن اعلام کردیم که از 28بهمن آمادگی پذیرش درخواست‌های داوطلبان را در هشت رشته تحصیلی مصوب جهت بررسی‌های کارشناسی توسط شورای پذیرش واحد داریم. قصد داشتیم با پذیرش دانشجو از بعد تعطیلات عید نوروز کلاس‌های آموزشی را در برخی رشته‌ها آغاز کنیم. متاسفانه از ابتدای اسفندماه به‌دلیل مسائل پیش‌آمده پیرامون اپیدمی کرونا با تعطیلی یا کاهش ساعت کار ادارات و دانشگاه‌ها مواجه شدیم که تاثیر زیادی در کندکردن فعالیت‌های ما در همان آغاز کار داشته که همچنان ادامه دارد. البته ما از فرصت پیش‌آمده استفاده کردیم و درحال آماده‌سازی بیشتر زیرساخت‌های واحد هستیم.
چه تعداد دانشجو در این واحد تحصیل می‌کنند و در چه مقاطعی؟
همان‌طور که عرض کردم، تعطیلات و مسائل پیش‌آمده ناشی‌از قرنطینه در دوماه‌ونیم اخیر، برنامه‌های واحد ما را مشابه سایر دانشگاه‌های کشور تحت‌تاثیر قرار داده است. از این‌رو، به‌رغم محدودیت‌های ناشی از حضور فیزیکی و ثبت‌نام، تاکنون نزدیک به 30داوطلب برای پذیرش در رشته‌های اعلام‌شده درخواست پذیرش داده‌اند. البته ما زمان دریافت درخواست و مدارک را تا پایان خردادماه 99 تمدید کرده‌ایم. شرایطی را ایجاد کرده‌ایم که داوطلبان بتوانند با مراجعه به وبگاه اینترنتی واحد https://iaufib.ac.ir/fa درخواست خود را به‌صورت الکترونیکی ارسال کنند و حتی‌الامکان از مراجعه حضوری بپرهیزند. امیدواریم با آرام‌تر شدن اوضاع و اعلام سیاست رسمی مراجع بالادستی، از ابتدای سال تحصیلی 1400-1399 همزمان با سایر دانشگاه‌های کشور فعالیت‌های آموزشی واحد را رسما آغاز کنیم.
با ادامه وضعیت کرونا آموزش در شرایط فعلی برای دانشجویان باتوجه به شرایط ویژه‌شان چگونه می‌شود؟
هنوز دانشجویی در واحد برای ارائه خدمات آموزشی نداریم و در مرحله پذیرش دانشجو هستیم. استنباط و تجربه بنده این است که آموزش دروس رسمی و دانشگاهی به دانشجویان ناشنوا و با نیازهای ویژه بسیار مشکل‌تر و پیچیده‌تر از آموزش‌های حضوری خواهد بود. امیدواریم با عادی شدن شرایط از آموزش مجازی در واحد بین‌الملل فرشتگان فقط به‌عنوان مکمل آموزش‌های حضوری استفاده کنیم و نه جایگزین آن. بااین‌حال، اخیرا اقداماتی را جهت تجهیز و راه‌اندازی یک کلاس چندرسانه‌ای برای تصویربرداری، ضبط و به‌اشتراک‌گذاری برنامه‌های درسی انجام داده‌ایم و اساتید واحد درحال آماده‌سازی برخی از دروس خود در بستر آموزش الکترونیکی هستند.
درنهایت هر تصمیمی که برای دانشگاه‌های دیگر گرفته شود، ما نیز تابع همان تصمیم خواهیم بود. فکر می‌کنم تا مهرماه که در دانشگاه‌ها پذیرش جدید انجام می‌شود، تکلیف کرونا نیز مشخص شده باشد. امیدوارم بتوانیم به‌صورت حضوری کار خود را ادامه دهیم، اما یک سالن چندرسانه‌ای برای فیلمبرداری به‌عنوان مکمل آموزش حضوری راه‌اندازی کردیم تا درصورت ادامه وضعیت کرونا دانشجویان با مشکل مواجه نشوند. حتی می‌توانیم از تجربه دانشگاه‌های مشابه دانشگاه فرشتگان در کشورهای دیگر نیز الگوبرداری و از این تجربیات استفاده کنیم. باید ببینیم تجربه جهانی باتوجه به شرایط پیش‌آمده چگونه است، چون دانشگاه فرشتگان یک دانشگاه تازه‌تاسیس است.
دانشجویان این واحد در چه رشته‌هایی تحصیل خواهند کرد؟
ما در مرحله اول موفق شدیم مجوز پذیرش دانشجو در هشت رشته تحصیلی را در مقاطع کاردانی و کارشناسی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اخذ کنیم. این رشته‌ها عبارتند از: نقاشی، عکاسی، گرافیک، معماری داخلی، فناوری اطلاعات، علوم ورزشی، عکاسی تبلیغات و مترجمی زبان انگلیسی. به‌علاوه، از فرصت پیش‌آمده استفاده کرده و از وزارت علوم مجددا درخواست کرده‌ایم تا مجوز هفت رشته دیگر را در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد برای واحد بین‌الملل فرشتگان صادر کنند. این رشته‌ها عبارتند از: مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر، طراحی لباس، طراحی و ساخت طلاوجواهر، بیومکانیک ورزشی، زبان‌شناسی ناشنوایی و مهندسی معماری. بنابراین درصورت اعطای مجوز این هفت‌رشته، ما می‌توانیم مجموعا در 15رشته در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی‌ارشد از مهرماه پذیرش دانشجو داشته باشیم.
شرایط جذب استادان و کارکنان در واحد فرشتگان چیست؟
به‌طور کلی شرایط جذب استادان و کارکنان در واحد بین‌الملل فرشتگان مشابه سایر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است، با این تفاوت که در این واحد افراد جذب‌شده لازم است مهارت‌های ارتباطی ویژه ازجمله آشنایی خوب با زبان اشاره ناشنوایان و فرهنگ ناشنوایی را نیز داشته باشند. کلیه کارکنان واحد از این منظر باید آمادگی لازم را برای پذیرش و خدمت‌رسانی به جامعه مخاطب داشته باشند. البته تفاهم‌نامه‌ای هم با واحد تهران غرب امضا کرده‌ایم که اساتید علاقه‌مند می‌توانند با ما همکاری کنند. البته این اساتید باید بدانند علاقه‌مندی به‌تنهایی کافی نیست. وقتی می‌گوییم علاقه‌مند باشند، یعنی باید عاشق باشند و زبان اشاره را یاد بگیرند و با فرهنگ جامعه ناشنوا آشنا شوند. واحد فرشتگان یک دانشگاه معمولی نیست. دانشگاه‌های عادی در کشور به‌وفور وجود دارند، ولی متاسفانه هیچ‌کدام آمادگی لازم را برای ارائه خدمات آموزشی به افراد با نیازهای ویژه ندارند و به‌همین علت این واحد تاسیس شده تا اکثر برنامه‌ریزی‌های آموزشی و پژوهشی‌اش در خدمت جامعه مخاطب باشد.
درخصوص پژوهش چه اقداماتی در دست دارید؟ آیا واحد فرشتگان از پژوهش‌های دانشجویی حمایت می‌کند؟
بدیهی است که اولویت پژوهش در واحد بین‌الملل فرشتگان معطوف‌به رفع نیازهای جامعه مخاطب است. از هم‌اکنون اساتید راهنمایی شده‌اند تا روی موضوعاتی فکر کنند که دربرگیرنده حوزه‌های پژوهشی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان با نیازهای ویژه باشد. خوشبختانه جامعه علمی ایران نیز به‌طور موازی درحال گشایش در این زمینه‌هاست. دانشجویان واحد بین‌الملل فرشتگان می‌توانند در این راستا نقش مهمی ایفا کنند و در زندگی جامعه مخاطب تاثیرگذار باشند. سیاست واحد قطعا حمایت مادی-معنوی از فعالیت‌های علمی- پژوهشی خوب و موردعلاقه دانشجویان خواهد بود.
* نویسنده: سارا طاهری، روزنامه‌نگار