به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، گسترش ویروس جدید کرونا، تهدیدی جهانی برای سلامت تمام کشورهای دنیا به‌شمار می‌رود. تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه شناخت این ویروس، عملکرد آن در بدن و چگونگی نابودی و مقابله با آن از سوی دانشمندان و محققان صورت گرفته است؛ محققانی که همگی از دل دانشگاه‌ها برخاسته‌اند و حالا با همکاری هم تلاش می‌کنند این بار سنگین را از شانه کشورها بردارند. یک ویروس‌شناس هلندی رمز موفقیت بشر دربرابر این ویروس مهلک را همکاری صنعت‌ودانشگاه می‌داند تا محققان بتوانند در تولید واکسن‌های مؤثر این بیماری موفق شوند. تاکنون هم اگر محققان به‌موفقیتی در این زمینه رسیده‌اند، به‌طورقطع حاصل مشارکت این دو بخش مهم از بدنه علمی‌وتولیدی کشورهاست. پیش از این درباره همکاری تنگاتنگ صنعت و دانشگاه بارها گفته بودیم، اما شاید حالا که وقت عمل است بتوان بیشتر از اهمیت این مساله صحبت کرد و دلایل و قراین زیادی برای اثبات آن آورد. همین دانشمند هلندی که درعرصه مقابله با ویروس کرونا بسیار فعال است با اشاره به اهمیت این موضوع، آن را کلید دستیابی سریع‌تر به توسعه ابزارهایی برای مقابله با این ویروس در چین می‌داند. چین به‌عنوان اولین کشور درگیر با این ویروس تقریبا درمقایسه با دیگر کشورهای جهان در مدت‌زمان کم‌تری توانست با آن مقابله کند و مانع گسترش بیشتر ویروس شود و حالا آمار مبتلایان به کووید-19 در چین بعد از به‌صفر رسیدن آن، بسیار محدود است. نمونه مشارکت دانشگاه با صنعت را حتی در کشور خودمان هم می‌توان به‌وضوح مشاهده کرد؛ تولید کیتهای تشخیصی و حتی دستگاههای تنفس‌مصنوعی که طراحی آن از سوی محققان دانشگاهی ما و تولید و انبوه‌سازی آن برعهده صنایع ما بوده و تاکنون هم‌پای یکدیگر برای پیشبرد کشور و مقابله با تحریم‌ها درشرایط کرونایی امروز تلاش کرده‌اند. فعالیت شرکتهای دانش‌بنیان در کشور در بحران کرونا، جزو بهترین مشارکت میان صنعت و دانشگاه است که منجر به بالارفتن حجم تولیدات در زمینه‌های مختلف شده است.
رمز کلیدی موفقیت
به گزارش «تایم»، او که به‌عنوان پروفسور ویروس‌شناس در دانشگاه اوتریخت هلند فعالیت می‌کند، می‌گوید: «پیش از ظهور ویروس کرونا هم مراکز آکادمیک برای کشف‌وتولید واکسن بیماری‌ها و دیگر ابزارهای مهم و کاربردی برای مردم دنیا با کارخانه‌های تولید صنایع همکاری و مشارکت می‌کردند و این امر تازه‌ای نیست. اما با توجه به‌شرایط بحرانی که برخی کشورها با آن مواجه هستند، حتی اگر این بحران به‌زودی از بین برود، دنیا باید در آینده هم تمرکز خود را روی مقابله با چنین ویروس‌هایی حفظ کند. سازمان بهداشت جهانی در اواخر ژانویه 2020 و بعد از شیوع ویروس کرونا در ووهان چین، نسبت به‌شیوع جهانی آن هشدار داد و بعد از آن بود که مراکز آکادمیک و دانشگاه‌ها و شرکتهای داروسازی برای تولید واکسن این بیماری از هم پیشی گرفتند تا بتوانند نوشداروی آن را بعد از طی مراحل آزمایشگاهی و تست‌های موفق انسانی روانه بازار کنند؛ کاری که درحال‌حاضر مرحله تست انسانی را پشت‌سر می‌گذارد و درصورت موفقیت‌آمیز بودن، تا ماه‌های آینده شاهد حضور واکسن کرونا خواهیم بود. داده‌ها نشان می‌دهد مطالعات صورت‌گرفته روی کروناویروس در سال‌های اخیر بیشترین تأثیر استناد را دارند و نیز زمینه‌های تخصصی‌ای که تحقیق روی آنها صورت گرفته، در درک سریع شیوع بیماری و خطر آن برای انسان اثرگذار است.»
طبق آمارهای منتشر شده از پایگاه داده الزویر از تحقیقات صورت گرفته، از سال 2014 تا 2018 حدود 2700 مقاله جهانی با موضوع کروناویروس منتشر شده است. بررسی این مقالات نشان می‌دهد سندروم تنفسی خاورمیانه که عامل ایجادکننده آن کروناویروس است، اولین‌بار در سال 2012 گزارش شد. دکتر بوش، یکی از ده‌ها محققی است که در این بازه زمانی روی مقالات مرتبط با کرونا فعالیت می‌کرد. او معتقد است کار گروهی آنها نه‌تنها در تولید واکسن، بلکه در روش‌های تولید بسیار مؤثر بوده است. همکاری گروه محققان با یکدیگر منجر به ایجاد تست‌هایی شدند که در زمان ظهور ویروس مرس در شترها و نیز پس از آن طی مطالعه این بیماری در انسان‌ها نیز توانست بسیار مؤثر باشد. دکتر بوش همچنین به این نکته اشاره می‌کند که این گروه تحقیقاتی از همان ابتدای مطالعات خود با شرکای تجاری درارتباط بودند که توانستند به تست‌های کروناویروس کمک کنند و به این نکته تأکید کرد که چنین همکاری‌هایی در مقابله با شیوع این ویروس حیاتی است. به گفته او، اگر چیزی قرار است وارد مرحله کلینیکی شود ابتدا باید با مشارکت بخش دولتی و خصوصی تولید شود چراکه تحقیقات آکادمیک به‌تنهایی قادر به این کار نیستند؛ این امر در تحقیقات کروناویروس هم صدق می‌کند.
اکوسیستم نوآوری
در هفته‌های گذشته، جوامع بین‌المللی با همکاری هم برای راه‌اندازی یک اکوسیستم نوآوری برای هماهنگی مقابله با شیوع کرونا، فراخوانده شدند. طرح‌های فناورانه جدیدی در این برهه شکل گرفته‌اند که با حمایت استارتاپها وارد مرحله تولید شده‌اند. توسعه‌دهنده‌هایی هم با ارائه راهحلهای فنی خود از مؤسسات خواستار اشتراک‌گذاری داده‌ها با جوامع علمی شدند. این پروژه‌ها هدف مشترکی را شامل ادغام نیروها، خلاقیت و منابع در مبارزه با ویروس دنبال می‌کنند. رشد نوآوری، سازمان‌ها را ترغیب می‌کند تا نیروهای تحقیقاتی دانشگاهی و تولیدکنندگان برای یافتن راه‌حلی مناسب به یکدیگر بپیوندند. در هفته‌های گذشته، راه‌کارهایی چون تأمین مالی برای استارتاپ‌های جویای راه‌حل و شتاب‌دهنده‌هایی که به‌دنبال درمان‌های جدید هستند افزایش یافته است. درواقع، دنیا در ماه‌ها و هفته‌های گذشته برای پیشبرد کار، تلاش کرده است با تقویت مشارکت میان نیروهای تحقیقاتی علمی و عملیاتی مانند استارتاپها، شرکتهای دانش‌بنیان و صنایع مرتبط، روند تحقیق و تولیدات در زمینه‌های مختلف را تسریع کند.
راه‌حل‌هایی با توسعه نرمافزارهای مجازی
هفته‌های اخیر رقابت‌های زیادی برای یافت راه‌حل مقابله با کرونا در دنیا شکل گرفت. در این رقابت که با عنوان نرمافزارهای مجازی برای مقابله با کرونا راه‌اندازی شد، دولت منطقه‌ای مادرید با هدف تسریع کشف راهحلهای فناوری‌محور مرتبط با سلامت، از محققان عرصه‌های تحقیقاتی و حتی صاحبان کسب‌وکارها خواست تا درخلال بحران کووید-19 برای این هدف تلاش کنند. در این رقابت مشارکتی، برنامه‌هایی کاربردی طراحی شدند که در جلوگیری از گسترش شیوع ویروس و نیز ارزیابی فرآیند تولید واکسن برای سرعت بخشیدن به آن مؤثر هستند.
فعالیت برای حفظ زنجیره تأمین
یکی از حساس‌ترین و حیاتی‌ترین اقداماتی که چینی‌ها برای مقابله با وضعیت کرونایی در کشور خود انجام دادند، حفظ زنجیره تولید در کشورشان بود. اهمیت تداوم تولید به این معناست که باید منابع کافی مواد جهت تولید ماسک‌های جراحی، مواد ضدعفونی‌کننده، لباس‌های محافظ و عینک‌های ایمنی برای کارکنان بخش‌های درمانی و بیمارستان‌ها فراهم باشد. در این راستا، بسیاری از شرکت‌ها و کمپانیهای تولیدی در چین با همکاری محققان دانشگاهی اقدام به راه‌اندازی خط‌تولید مداوم در کشور کردند تاجایی‌که به مرحله مازاد تولید هم رسیدند. کمپانی علی‌بابا، یکی از معروف‌ترین کمپانیهای بخش صنعتی در این کشور است که طبق سیاست‌های خود درطول این بحران فعال بود. برخی دیگر از کارخانه‌های تولیدی در چین همچنین باهمکاری محققان عرصه رباتیک، سعی کردند ربات‌های زمینی خودکار تولید کنند که از آنها در بیمارستانهای ووهان جهت کمک‌رسانی به بیماران و پرستاران مورد استفاده قرار گرفتند.
به‌روزرسانی زیرساخت‌های لازم
کمبود تخت‌های بیمارستانی برای بستری بیماران مبتلا به کرونا، چالش بزرگی در چین محسوب می‌شد و همین باعث شد تا نمونه‌های بی‌نظیری از ساخت بیمارستان در مدت زمانی کوتاه در این کشور ثبت شود. یکی از آنها ساخت بیمارستان هزار تختخوابی و 1600 تختخوابی در ووهان چین در کمتر از 10 روز بود که به‌طور قطع اگر هماهنگی کارخانه‌های عرصه تولید و تأمین‌کنندگان قطعات نبودند، این مهم شکل نمی‌گرفت. برخی کارخانه‌های تولیدی با تأمین کابل‌های شبکه به ساخت بیمارستان کمک کردند. تلکام هوآوی و چین به‌طور مشترک یک مرکز تشخیصی ویدئویی از راه دور مجهز به فناوری نسل پنجم اینترنت راه‌اندازی کردند که کادر درمان و پزشکی را قادر می‌سازد تا به‌طور آنلاین و از راه دور با‌هم مشورت کرده و فرآیند انجام کار را به‌راحتی مدیریت کنند.
مبارزه با اطلاعات غلط و شایعات
در دنیای امروز که خبرها از طریق شبکه‌های مجازی در کثری از ثانیه منتقل می‌شوند، بازار خبرهای دروغ و شایعات هم حسابی داغ است و گاهی تشخیص میان راست و دروغ دشوار می‌شود. بسیاری از کمپانیها با مشورت محققان دانشگاهی و طراحی الگوریتم‌هایی، موفق به تولید ابزارهایی شده‌اند که درواقع، یک لایه نقشه است که موقعیت دقیق موارد تأیید شده و مشکوک به ویروس کرونا را مشخص می‌کند، بنابراین می‌توان به‌راحتی ویروس را ردیابی و شناسایی کرد. کمپانی Qihoo 360 پلتفرمی طراحی و راه‌اندازی کرده است که به مسافران قطار یا هواپیما کمک می‌کند تا موارد تست مثبتی را که در نزدیکی آنهاست، شناسایی کنند.
کمک به بازگشت مردم به زندگی و کار خود درقالب مجازی
شیوع کرونا، چین را به بستری برای آموزش و کار از راه دور در دنیا تبدیل کرد. میلیون‌ها کارگر از ابزارهای مختلف کمپانیهای مختلف برای حضور آنلاین در محل کار خود استفاده کرده‌اند. به این ابزارها ویژگی جدیدی اضافه شده است که از آن جمله می‌توان به افزایش مکالمه در خلال کنفرانس تصویری و زمان مکالمه، چکاپ سلامت به‌صورت آنلاین و راهحلهای خاص صنعتی اشاره کرد. مدارس و دانشگاه‌های چین، برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا تا مدت‌ها از راه دور برگزار می‌شد. برای به‌حداقل رساندن اثرات مخرب تأخیر در آغاز کلاس‌های درس، پلتفرمهای آموزش آنلاین متعددی راه‌اندازی و آغاز به‌کار کردند که کلاس‌ها را به‌طور آنلاین و رایگان برای دانش‌آموزان و دانشجویان چینی ارائه می‌کردند. پلتفرمهای ساخت شرکت علی‌بابا و Tencent به استادان امکان می‌داد از خانه بتوانند کلاس‌های درس خود را اداره کرده و با دانشجویان و دانش‌آموزان خود در ارتباط و تعامل باشند.
اشتراک‌گذاری راهحلهای فناورانه در تسریع فرآیند‌های پزشکی
برخی کمپانیها و شرکتهای صنعتی و تولیدی در چین ابزارهای فناورانه تولیدی خود را به اشتراک می‌گذارند تا دیگران هم از آنها در مسیر پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا بهره‌مند شوند. به‌عنوان مثال، سازمان ملی فرآورده‌‌ها و تولیدات پزشکی چین درراستای سرعت بخشیدن به ظرفیت منابع و تولید محصولاتی برای تشخیص ویروس، این فرآیند را تسهیل کرده و با تولید کیتهای تشخیصی که براساس سیستم توالی ژنی کار می‌کنند، سرعت تشخیص کووید-19 را بالاتر برده‌اند. به‌طور قطع، طراحی کیت‌‌ها و ابزارهای تشخیصی نیازمند نمودار‌ها و الگو‌های بسیار دقیقی است که بعد از تایید محققان و دانشمندان، اجازه تولید و سپس ورود به بازار را پیدا می‌کنند.
کمپانی علی‌بابا هم در دوران بحران کرونا در چین از قابلیت محاسبه هوش مصنوعی در تحقیقات عمومی استفاده می‌کند. همچنین تولید سیستم‌‌های تشخیص تب با فناوری هوش مصنوعی و تصویربرداری حرارتی یکی از اصلی‌ترین راهحلهای پیشگیرانه برای استفاده در مسیر‌های ریلی چین است. کمپانی Baidu هم الگوریتمی را جهت پیش‌بینی RNA برای آزمایش‌‌های ژنتیک راه‌اندازی کرده که در جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس نقش دارد. سیستم‌‌های تصویربرداری پزشکی هوش مصنوعی، دستگاههای سی‌تی‌اسکن با وضوح بالا، پلتفرمهای ابری و نرمافزارهای پردازشگر پیشرفته از راه دور- که کار مشترک محققان و کمپانیهای تولیدی بوده- در بیمارستانهای چین ازجمله ووهان به‌کار می‌روند و درنهایت مانع از گسترش بیشتر این ویروس در کشور می‌شوند.
اعطای بودجه به استارتاپها
به گزارش bbva، با شیوع ویروس کرونا در دنیا، کمیسیون اروپا فراخوانی را برای استارتاپها و کسب‌وکار‌های کوچک صادر کرد تا با اشتراک‌گذاری ایده‌ها و تجربیات خود به راهحلهای نوآورانه برای مقابله با کروناویروس دست یابند. کمیسیون اروپا بودجه‌ای بالغ‌بر 164 میلیون یورو برای فعالیت استارتاپها و کسب‌وکار‌های کوچک اختصاص داده است.
راه‌حل‌یابی استارتاپها
کمپانی 27 Pilots یکی از استارتاپ‌‌هایی است که به شرکتهای بزرگ کمک می‌کند تا از تخصص خود استفاده کنند. درواقع، در این طرح، وب‌سایتی تحت‌عنوان استارتاپها علیه کرونا شکل می‌گیرد، کمپانیهای بزرگی چون ایرباس، بی‌ام‌و، زیمنس و بایر ابتدا مشکل خود را در دوران شیوع ویروس کرونا مطرح می‌کنند و از اینجا به‌بعد، فعالیت استارتاپها آغاز می‌شود. استارتاپها ایده‌‌های خلاقانه‌ای شامل راهحلهای سریع پیشنهاد می‌دهند. اعضای این استارتاپها را معمولا دانشجویان، فارغ‌التحصیلان، استادان دانشگاهی و محققان و دانشمندان تشکیل می‌دهند
* مترجم: ندا اظهری