به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، با وجود برگزاری 3 دوره انتخابات برای تشکیل کنست رژیم صهیونیستی و بهدنبال آن انتخاب نخستوزیر و تشکیل کابینه، بیثباتی سیاسی در تلآویو همچنان ادامه دارد. از میانه پاییز سال 97 که آویگدور لیبرمن در واکنش به ناتوانی نتانیاهو در سرکوب مقاومت در غزه، از دولت ائتلافی جدا شد و بهدنبال آن سایر احزاب خواستار استعفای نخستوزیر شدند و تلآویو درگیر بیثباتی سیاسی شد. بنیامین نتانیاهو که به علت چند پرونده فساد مالی در آستانه بازداشت، قرار داشت برای جلوگیری از این اتفاق، خواستار انتخابات زودهنگام پارلمانی (کنست) شد. سه دور انتخابات پارلمانی در سرزمینهای اشغالی برگزار شد ولی با این حال نه نتانیاهو و نه رقبایش نتوانستند اکثریت کنست را ازآن خود کنند.
شامگاه دوشنبه فرصت 28 روزه بنی گانتس، نخستوزیر مکلف رژیم صهیونیستی برای تشکیل کابینه به پایان رسید. او 26 اسفند، 10 روز پس از اعلام رسمی نتایج نهایی انتخابات از سوی ریولین، رئیس رژیم صهیونیستی مامور تشکیل دولت شده بود. بنی گانتس با وجود اینکه توانست حمایت 61 نماینده از پارلمان 120 کرسیای رژیم صهیونیستی را جلب کند اما تحولات سیاسی پیچیده در تلآویو مانع از نخستوزیری او تا این لحظه شده است. بنی گانتس با وجود ناکامی در تشکیل کابینه، حتی از تحویل کار به نتانیاهو، نخستوزیر و رئیس حزب لیکود خودداری کرد. بنی گانتس روز دوم فروردین توانسته بود با بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب لیکود برای تشکیل دولت به توافق اولیه دست پیدا کند. بر این اساس نخستوزیری میان بنی گانتس و نتانیاهو چرخشی میشد. تنها پنج روز پس از این اتفاق اولیه بنی گانتس با 74 رای در حالی که مامور تشکیل دولت بود، به ریاست کنست (پارلمان) رژیم صهیونیستی رسید. با این حال همچنان وظیفه تشکیل کابینه برعهده او ماند.
ائتلاف بنی گانتس با نتانیاهو در اوایل مکلف شدنش برای نخستوزیری در حالی بود که او با موافقت 61 نماینده از بین مخالفان نتانیاهو مامور تشکیل دولت شده بود. همین مساله باعث بروز اختلافاتی شدید در اردوگاه طرفداران اتحاد آبیسفید و حتی اعضای خود این حزب شد. از بین 33 نماینده حزب آبیسفید، تنها 18 نفر با بنی گانتس ماندند و 15 نماینده دیگر راهشان را از او جدا کردند. با وجود فروپاشی اردوگاه حامیان بنی گانتس بهدلیل ائتلاف با نتانیاهو، این ائتلاف نیز تا زمان نگارش این گزارش در مهلت 48ساعته به هیچ توافقی دست نیافته است. روز سهشنبه نتانیاهو و بنی گانتس بهمنظور رایزنی و گفتوگو بر سر تشکیل کابینه تشکیل جلسه دادند اما آنگونه که رسانههای رژیم صهیونیستی گزارش دادند، این جلسه بدون حصول توافق و نتیجهای بر سر تشکیل کابینه فراگیر به پایان رسید. وب سایت عبری ۰۴۰۴ نوشت نتانیاهو و بنی گانتس و تیمهای مذاکرهکننده آن دو نزدیک به 6 ساعت با هم صحبت کردند و نتیجه این دیدار طولانی این شد که بار دیگر بر سر تشکیل دولت «اضطراری ملی» دیدار کنند. بنبست سیاسی در سرزمینهای اشغالی در نهایت باعث شد ریولین، رئیس رژیم صهیونیستی در اولین دقایق بامداد سهشنبه و در حالی که پیش از این به رهبران احزاب سیاسی اولتیماتوم داده بود فرصت تشکیل کابینه را تمدید نخواهد کرد، ضربالاجل 48ساعتهای برای تشکیل کابینه فراگیر ملی تعیین کند. این فرصت دوروزه شامگاه شب گذشته به پایان رسید و تا لحظه نگارش این گزارش، خبری از توافق منتشر نشده است. درصورت بینتیجه بودن این تلاشها، رژیم صهیونیستی بهصورت خودکار به سمت برگزاری چهارمین انتخابات پیدرپی پارلمانی حرکت خواهد کرد.
فریب سیاسی
اتحاد آبیسفید در طول سه انتخابات گذشته توانسته بود با مقاومت در برابر نخستوزیری مجدد نتانیاهو راه او را برای ادامه حضور در دولت ناهموارتر از گذشته کند. این حزب حتی بلافاصله پس از تشکیل کنست جدید طرحی را با 61 نماینده به تصویب رساند که براساس جلوگیری از نخستوزیری مجدد نتانیاهو بود. با تصویب این طرح مشخص شد نتانیاهو نخواهد توانست در این پارلمان بههمراه متحدان خود دولتی تشکیل دهد. اما همزمان با وجود مامورشدن بنی گانتس به تشکیل دولت وضعیت اتحادهای سیاسی در داخل ائتلاف حامیان حزب آبیسفید نیز چندان مساعد نبود. همین مساله باعث شد بنی گانتس در چیزی شبیه به «فریب سیاسی» تن به ائتلاف با حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو دهد. با این کار او عملا ائتلاف میان متحدان خود را فروپاشاند و حالا که از تعداد حامیان خود کاسته، حزب لیکود در ادامه مذاکرات ضمن افزایش خواستههای خود از بنی گانتس در حال کشاندن مذاکرات دولت به سمت ناکامی است. نتانیاهو میخواهد حالا که با فریب سیاسی بنی گانتس را از رسمیت انداخته، او را راضی به ادغام نیروهای باقیماندهاش در اردوگاهی به رهبری خود کند؛ جایی که نتانیاهو با 15 کرسی بنی گانتس احتمالا همچنان در قدرت بماند. این رخداد باعث فروپاشی اتحاد آبیسفید نیز شده است. با وجود فروپاشی اتحاد آبیسفید، ۱۸ عضو کنست با همین عنوان، این جریان را حفظ میکنند و گانتس نیز به حزب اصلی خود یعنی حزب حصانت برای اسرائیل که ۱۵ کرسی در کنست دارد، بازمیگردد.
احتمال چهارمین انتخابات پارلمانی
تا لحظه نگارش این گزارش، سرنوشت مذاکرات و احتمال تشکیل دولت وحدت ملی در هالهای از ابهام قرار دارد. با وجود این، برخی تحلیلگران صهیونیست، احتمال میدهند حتی اگر نتانیاهو و بنی گانتس به توافق دست پیدا کنند و دولت وحدت ملی نیز تشکیل شود، این دولت عمر طولانی نخواهد داشت و در هر صورت رژیم صهیونیستی باید خود را برای چهارمین انتخابات پارلمانی آماده کند. در این زمینه روزنامه فرامنطقهای القدسالعربی نوشته است: «بسیاری از تحلیلگران تا حدودی معتقدند حتی درصورت تشکیل کابینهای مشترک میان لیکود و آبیسفید به نخستوزیری نتانیاهو، این کابینه زمان زیادی دوام نخواهد آورد. برخی نیز در این مورد تردید دارند که آیا یکسال و نیم بعد، نتانیاهو قدرت را به بنی گانتس، رئیس حزب دوم تحویل میدهد یا نه که احتمالا نتانیاهو بنی گانتس را فریب میدهد. آنها بر این باورند که حتی اگر نتانیاهو اکنون قصد اجرای کامل توافقنامه را داشته باشد، با به دست آوردن مصونیت در برابر دادگاه، بحرانها آغاز خواهند شد. برخی کارشناسان احتمال میدهند رژیم صهیونیستی دیر یا زود دوباره بهدلیل شرایط پیچیده حزبی و اختلافنظرهای عمیق حزبی و شخصی و نه فقط ایدئولوژیک بهسوی برگزاری چهارمین انتخابات سراسری زودهنگام قدم بر میدارد.» باید گفت در نهایت درصورت عدم موافقت بنی گانتس با نتانیاهو، در بدترین حالت رژیم صهیونیستی به سمت برگزاری چهارمین انتخابات میرود، جایی که دیگر اتحاد قدرتمند آبیسفید و متحدانش بهصورت یکپارچه در مقابل وی حضور نخواهند داشت، مسالهای که گامی اساسی برای ادامه حیات سیاسی نتانیاهو در سمت نخستوزیری است.
ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی به چه شکل است؟
ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی با محوریت پارلمان شکل گرفته است. در تلآویو، رئیسجمهور جایگاهی تشریفاتی است و وظایف نمادینی بر عهده دارد. رئیسجمهور کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) برای یک دوره هفتساله انتخاب میشود. او وظیفه امضای قوانین، بخشودگی و عفو زندانیان، کاهش مدت زندانی بودن در بندشدگان بنا به توصیه وزیر دادگستری و نیز پذیرش استوارنامههای نمایندگان کشورهای خارجی را به عهده دارد.
کنست
کنست یا پارلمان بهعنوان مهمترین رکن در رژیم صهیونیستی، وظیفه قانونگذاری را برعهده دارد. کنست 120 عضو دارد که بر پایه برنامههای از پیش تعیینشده تشکیل جلسه میدهد. مباحثات مجلس و رایگیریها شامل سیاستها و فعالیتهای دولت نیز هست. براساس قانون، تبدیل یک لایحه به قانون، نیاز به بررسی سه شور در کنست دارد. لوایح در طول جلسات کمیسیونهای مجلس مورد تصویب قرار میگیرند، بهشکلی که لوایح ارائهشده از جانب نمایندگان، ابتدا برای بررسی مقدماتی در نشست کنست مطرح میشود و اگر موضوعیت آن مورد تصویب قرار گیرد، به کمیسیون میفرستند و سپس به جلسه عمومی بازگردانده میشود و در پایان شورها و رسیدگیها، رایگیری نهایی در مورد آنها به عمل میآید. رئیسجمهور، نخستوزیر، رئیس کنست و وزیر مسئول مربوطه، با امضای لایحه تصویبشده، آن را تبدیل به قانون میکنند.
در انتخابات پارلمانی، صهیونیستها اعضای کنست را برای چهار سال انتخاب میکنند. انتخاب نمایندگان پارلمان، در سراسر کشور و بر این پایه که سراسر سرزمینهای اشغالی یک حوزه انتخابی واحد شمرده میشود، صورت میگیرد. تعداد کرسیهای تعیینشده برای هر حزب در کنست، با سهم حزب مربوطه در تعداد کل آرای انتخابات پارلمان در سراسر رژیم صهیونیستی رابطه تنگاتنگی دارد. هر حزب برای داشتن کرسی در کنست باید دستکم 25/3 درصد از کل آرای عمومی را از آن خود کند. این برابر با چهار کرسی است. هر حزبی که کمتر از این مقدار رای بیاورد، امکان ورود به پارلمان را ندارد، مگر اینکه با حزبی دیگر ائتلاف کند تا مجموع آرای هر دو حزب به 25/3 برسد. پس از انتخابات کنست، رئیسجمهور پس از مشورت با رهبران دیگر حزبها، از میان نمایندگان کنست، یک نفر را که طبق ارزیابی بیشترین شانس را برای تشکیل ائتلاف دارد، برای قبول مسئولیت تشکیل دولت انتخاب میکند. این گزینه معمولا رهبر بزرگترین حزب در پارلمان است، اما لزوما اینطور نیست. این نامزد نخستوزیری باید در طول 28 روز لیستی از وزرای کابینه خود را که نیمی از آنها باید عضو پارلمان باشند، برای کسب رای اعتماد به پارلمان معرفی کند. امکان دارد فرصت ۱۴ روزهای علاوه بر 28 روز به نخستوزیر داده شود، ولی اگر این فرد موفق به تشکیل دولت نشود، رئیسجمهور گزینه دیگری را برای این کار معرفی خواهد کرد.
دولت (نهاد اجرایی کشور) در برابر کنست مسئول است و باید از رای اعتماد پارلمان برخوردار شود. به گزارش سایت وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، نامزد نخستوزیری باید در طول 28 روز لیستی از وزرای کابینه خود را که نیمی از آنها باید عضو پارلمان باشند، برای کسب رای اعتماد به پارلمان معرفی کند. بخش اعظم وزیران در راس یک وزارتخانه قرار میگیرند، ولی شماری هم بهعنوان مسئول یک پروژه اجرایی تعیین شده و وزیر مشاور نامیده میشوند. دفتر نخستوزیری در رژیم صهیونیستی بهصورت وزارتخانه اداره میشود و در غیاب یک یا چند تن از وزیران، نخستوزیر میتواند بهطور موقت مسئولیت وزارتخانههای آنها را نیز خود به عهده بگیرد و یا به یک یا چند وزیر دیگر محول کند.
از ابتدای تاسیس رژیم صهیونیستی در سال 1948 تا به امروز، هیچ حزبی نتوانسته بدون ائتلاف، کابینه را تشکیل بدهد، چراکه برای تشکیل کابینه، نیاز به نصف بهعلاوه یک (61) کرسی است. عمر دولت به اندازه عمر کنست (چهار سال) است، ولی احتمال دارد بهدلیل استعفا یا مرگ نخستوزیر یا عدم رای اعتماد کنست، این دوره کوتاهتر نیز بشود. در تاریخ نیمقرن گذشته رژیم صهیونیستی، تنها دو سه دولت توانستهاند یک دوره کامل چهارساله بر سر کار بمانند، زیرا اکثریت قریببه اتفاق کابینهها پیش از پایان دوره منحل شدهاند.
قوه قضائیه
قوه قضائیه در رژیم صهیونیستی بهطور کامل از دو قوه مقننه و اجرائیه مجزا و مستقل تشکیل شده است. قضات در پی اعلام نامزدی از سوی یک کمیسیون ویژه، توسط رئیسجمهوری به این مقام منصوب میشوند و تا زمان بازنشستگی در سن 70 سالگی به ماموریت خود ادامه میدهند. در ساختار قضایی صهیونیستها سه نوع دادگاه تعریف شده است: دادگاههای بدوی که به جرائم کوچک و کیفری جنایی رسیدگی میکنند، دادگاههای بخش که همه پروندههای کیفری و جنایی خارج از صلاحیت دادگاههای بدوی را بررسی میکنند و دیوان عالی کشور که دارای صلاحیت قضایی در سطح کشور است. این دیوان بهعنوان عالیترین مرجع پژوهش و تجدیدنظر عمل کرده و نیز بهعنوان بالاترین نهاد قضایی به شکایات از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی علیه مقامها و نهادهای دولتی و عمومی رسیدگی میکند. علاوه بر این، دادگاههای ویژهای نیز به امور مخصوصی چون جرائم رانندگی، اختلافات و دعواهای کارگری، اعتراضهای موضعی و دعاوی کوچک و مانند آنها میپردازند. قضاوت در مورد احوال شخصیه (ازدواج و طلاق) مربوط به هر یک از ادیان برعهده دادگاههایی است که توسط مراجع رهبری مذهبی همان ادیان اداره میشود و دولت یا دادگاههای عادی دخالتی در آن ندارند.
فروردین 98؛ نخستین انتخابات
براساس قانون، انتخابات در سرزمینهای اشغالی باید هر چهار سال یکبار و در اوایل مهرماه برگزار شود، اما به دلیل تحولات خارج از سرزمینهای اشغالی، بیستویکمین دوره انتخابات در سهشنبه نهم آوریل (20 فروردین 98) برگزار شد. این انتخابات پس از آن برگزار شد که آبان سال 97، پس از شکست یک عملیات پیچیده اطلاعاتی- نظامی صهیونیستها در نوار غزه، دوطرف وارد درگیری نظامی شدند. در این درگیری، مقاومت غزه 300 موشک به سرزمینهای اشغالی شلیک کرد. نتانیاهو برای اینکه انتظار چنین پاسخی را نداشت، حاضر به پذیرش آتشبس شد. پذیرش آتشبس منجر به استعفای آویگدور لیبرمن، از متحدین کلیدی بنیامین نتانیاهو شد. به دنبال استعفای لیبرمن که با حزب «اسرائیل خانه ما» در کابینه ائتلافی نتانیاهو حضور داشت، سایر احزاب در ائتلاف، خواستار استعفای او شدند.
استعفای نخستوزیر با توجه به رسیدگی قضایی به پروندههای فساد و رشوه نتانیاهو، به معنی زندانی شدن نخستوزیر رژیم صهیونیستی بود. نتانیاهو که هیچ راهی جز برگزاری انتخابات زودهنگام یا استعفا نداشت، حاضر به کنارهگیری از قدرت نشد تا انتخابات زودهنگام در این رژیم، سهشنبه 20 فروردینماه برگزار شود. اصلیترین چهرهها برای نخستوزیری در این دوره، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر فعلی و بنی گانتس، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی بودند. با این حال پس از برگزاری انتخابات، رئیسجمهور نتانیاهو را مامور تشکیل کابینه کرد، اما او موفق به ائتلاف با هیچ حزبی برای کسب 61 کرسی پارلمان نشد و متحدانش در پارلمان برای اینکه رئیس رژیم صهیونیستی شخص دیگری را مامور به تشکیل کابینه نکند، رای به انحلال پارلمان دادند. عمر پارلمانی که در آوریل 2019 تشکیل شد، در کمتر از یک ماه به پایان رسید.
شهریور 98؛ دومین انتخابات
بیستودومین انتخابات کنست رژیم صهیونیستی 17 سپتامبر (26 شهریور 98) برگزار شد. نتانیاهو که پیروزی در این انتخابات برای او بسیار حیاتی بود، دست به ریسک بزرگی زد و دو عملیات نظامی علیه سوریه و لبنان را آغاز کرد تا این پیام را به شهرکنشینان صهیونیست بدهد که تنها اوست که میتواند امنیت را برای صهیونیستها تامین کند. اما در این انتخابات هم هیچیک از احزاب با ائتلاف هم نتوانستند 61 کرسی را کسب کنند. حزب نتانیاهو (لیکود) در این انتخابات 32 کرسی و حزب بنی کانتس 33 کرسی را کسب کردند. از آنجا که تعداد بیشتری از نمایندگان از نخستوزیری بنیامین نتانیاهو حمایت میکردند، رووین ریولین، رئیسجمهور رژیم صهیونیستی، او را مامور تشکیل کابینه کرد. نتانیاهو همچون دور قبل نتوانست موافقت 60 نماینده دیگر به غیر از خودش را برای نخستوزیری خود کسب کند.
به همین دلیل، رئیسجمهور، رقیب او، بنی گانتس، رهبر «اتحاد آبی و سفید» را مامور تشکیل کابینه کرد، اما او هم نتوانست کابینه تشکیل دهد. پس از دو تلاش ناموفق متوالی برای تشکیل کابینه، رئیس رژیم صهیونیستی روز 21 نوامبر پارلمان را موظف کرد، طی 21 روز فردی را که بتواند کابینه فراگیر تشکیل دهد، معرفی کند، اما آنها هم نتوانستند چنین فردی را معرفی کنند. درنهایت رئیسجمهور رژیم صهیونیستی برای خروج از این بنبست، پیشنهاد کرد نتانیاهو و گانتس با هم ائتلاف کنند و دولت وحدت ملی تشکیل دهند. براساس این پیشنهاد، رهبر هر دو حزب با هم میتوانستند نوبتی (هرکدام دو سال) ریاست کابینه و پست کلیدی نخستوزیری را برعهده داشته باشند. عدم توافق نتانیاهو و گانتس باعث شد بیستودومین کنست، عمری کمتر از سه ماه داشته باشد.
اسفند 98؛ سومین انتخابات
تازهترین انتخابات کنست رژیم صهیونیستی، دوم مارچ 2020 (12 اسفند 98) برگزار شد. یک هفته به بیستوسومین انتخابات، نتانیاهو براساس تجربه قبلی، بار دیگر تلاش کرد با یک عملیات نظامی علیه فلسطینیها، اینبار بتواند کابینه را تشکیل دهد. یکشنبه چهارم اسفندماه، ارتش رژیم صهیونیستی، در منطقه غزه یک جوان فلسطینی را به شهادت رساندند و مانع انتقال پیکر او شدند. صهیونیستها در اقدامی تحریککننده، پیکر این شهید فلسطینی را توسط تیغههای یک بولدوزر که تحت پشتیبانی یک تانک مرکاوا قرار داشت، به سمت سرزمینهای اشغالی بردند. این جنایت صهیونیستها و پاسخ موشکی جنبش جهاد اسلامی منجر به حملات هوایی صهیونیستها شد. نیروی هوایی ارتش رژیم صهیونیستی که منتظر چنین پاسخی بود، مناطقی از غزه را که گفته میشود پایگاههای جنبش جهاد اسلامی بوده، هدف قرار داد. نتانیاهو که برای پیروزی در انتخابات به عملیاتی گستردهتر از آنچه روز یکشنبه اتفاق افتاد، نیاز داشت، ساعاتی بعد و در تاریکی شب با استفاده از جنگندههای خود 18 موشک به سمت مناطقی در دمشق شلیک کرد.
عملیات وحشیانه رژیم صهیونیستی، باعث شد اقبال به نتانیاهو کمی بیشتر شود و او پنج کرسی بیش از انتخابات قبلی کسب کرد و تعداد کرسیهای خود را به 36 عدد رساند. اتحاد آبی و سفید هم به اندازه انتخابات قبلی 33 کرسی کسب کرد. گرچه ۳۰ حزب در رقابتهای انتخاباتی شرکت کردند– سومین انتخابات در طول یک سال– در نتایج نهایی تنها هشت حزب به کنست راه پیدا کردند که رقم پایینی در تاریخ رژیم صهیونیستی است. این نتایج نشان داد جناح راستگرایان به رهبری نتانیاهو درمجموع 58 کرسی را به دست آورد و قادر به تشکیل دولت نشد.