به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی از نخستین بخش‌های دانشگاهی بودند که پس از اعلام نیاز به تولید مواد ضدعفونی‌کننده و تجهیزات جلوگیری از شیوع کرونا برای انجام این ماموریت دست به کار شدند و در طول دو ماه گذشته در اکثر استان‌های کشور مشغول تولید این مواد بودند. بخش دیگری از توان مجموعه تحقیقاتی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد در زمان شیوع کرونا نیز به بررسی طرح‌ها و ساخت و تولید دستگاه‌هایی اختصاص داشته که در زمینه‌ها و ابعاد مختلف مقابله با این ویروس را ساده‌تر خواهد کرد. محققان دانشگاه آزاد در این مدت تلاش‌های گسترده‌ای داشتند که در روزهای آینده نتایج آن بیش از پیش ملموس خواهد شد.
عبدالله محمدی، مدیرکل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در مورد فعالیت‌های مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی این دانشگاه در زمینه کرونا گفت: «مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاه‌های واحدها در استان‌های مختلف اقدامات متعددی در زمینه کرونا و مبارزه با این ویروس منحوس انجام می‌دهند. بیش از 20 نوع محصول، اطلاعات آن جمع‌آوری شده که توسط مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی تولید شده و البته برخی از آنها به تولید انبوه هم رسیده است.»
محمدی درخصوص نحوه فعالیت مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد اسلامی افزود: «با وجود تعطیلات عمومی کشور و دانشگاه تلاش کردیم تا از طرق مختلف مجوزهای لازم و موافقت‌های اصولی و موردنیاز مراکز را صادر کنیم تا فرآیندهای اداری به حداقل برسد. طرح‌هایی که مورد تایید پژوهشگاه قرار می‌گیرد مجوزهای لازم را برای بهره‌مندی از بودجه پژوهشی دریافت خواهند کرد و در صورت نیاز از بودجه پژوهشگاه هم حمایت خواهد شد.»
حمایت‌های مادی و معنوی از طرح‌های کرونایی مراکز
وی در ادامه تصریح کرد: «البته حمایت‌ها صرفاً جنبه مادی نخواهند داشت و طبیعی است که تولیدات نیازمند صدور مجوزهای مختلفی برای ورود به بازار و رسیدن به دست مصرف‌کننده دارند که در این زمینه هم از تولیدات مراکز حمایت خواهد شد. ایجاد ارتباط با مصرف‌کنندگان مساله مهمی است که مدنظر ما قرار دارد که حتی از حمایت‌های مادی هم اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ما مراحل را تا حدامکان کوتاه کردیم و تلاش می‌کنیم طرح‌های مراکز در زمینه کرونا با سرعت لازم پیش روند تا مشمول زمان نشوند.»
مدیرکل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی از صدور بخشنامه در مورد چگونگی فعالیت این مراکز در ایام شیوع ویروس کرونا خبر داد و اضافه کرد: «پیرو صحبت دکتر طهرانچی بخشنامه‌ای آماده و در شورای مدیران پژوهشگاه و شبکه مراکز آزمایشگاهی این بخشنامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در روزهای آینده با تایید رئیس دانشگاه شیوه‌نامه فعالیت آزمایشگاه‌ها در ایام بحران کرونا ابلاغ خواهد شد. به صورت کلی آزمایشگاه‌ها دو کار و ماموریت اساسی دارند، یک بخش آموزشی است که باید منتظر صدور مجوزهای لازم برای تشکیل کلاس باشیم. تلاش‌مان این است که پس از صدور مجوزها کلاس‌های فوق‌العاده‌ای را حتی در ایام تابستان تشکیل دهیم. اما بحث پایان‌نامه‌ها و طرح‌های تحقیقاتی را نمی‌توان رها کرد. در این شیوه‌نامه شرایط موردنیاز افراد برای حضور در آزمایشگاه تشریح شده است. رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و هوشمند و چگونگی استفاده از تجهیزات برای جلوگیری از انتقال بیماری کرونا ازجمله مواردی است که در این شیوه‌نامه بیان شده است.»
امکان استفاده دانشجویان از خدمات آزمایشگاهی در محل سکونت
محمدی با اشاره به نیاز دانشجویان به خدمات آزمایشگاهی برای تکمیل پایان‌نامه خود خاطرنشان کرد: «نکته مهم در این شیوه‌نامه ارائه مجوز به دانشجویان برای استفاده از خدمات آزمایشگاهی در محل سکونت خودشان است. در صورت موافقت با این شیوه‌نامه، دانشجو لزومی به ارائه درخواست به واحد مبدا خود نخواهد داشت و کافی است به واحد مقصد مراجعه کند و استعلام‌های مربوط به دانشجو توسط واحدها انجام خواهد شد. حسن دیگر این بخشنامه نیز امکان استفاده از سقف حمایتی از خدمات آزمایشگاهی دانشگاه در همان واحد مقصد است که دانشجویان می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.»
مدیرکل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اضافه کرد: «با دستورالعمل جدید، طرح‌های پژوهشی آزمایشگاه‌ها هم رها نخواهد شد. به هرحال مراکز تعهداتی به سازمان‌ها و نهادهای مختلف داده‌اند که باید به موقع آماده شود که در شیوه‌نامه مذکور به صورت یک اولویت دیده شده‌اند. ممکن است برای کارشناسان آزمایشگاه‌ها که در این شرایط ملزم به حضور هستند فوق‌العاده اضافه‌کاری دیده شود تا این افراد هم انگیزه کافی و لازم را داشته باشند.»
عملکرد مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد در مبارزه با کرونا
محمدی در بخش دیگری از سخنانش با تشریح فعالیت‌های مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی، نمونه‌های مختلف تولیدات این مراکز را برشمرد و گفت: «محققان دانشگاه در استان آذربایجان‌شرقی روی کیت‌های تشخیص کرونا کار می‌کنند. در این استان و در واحد مرکز تحقیقاتی دانشگاه تبریز روی مواد ضدعفونی‌کننده سطوح و دست کار شده که تولیدات این محصولات در استان هم توزیع شده است همچنین مرکز تحقیقات فناوری نانوی تبریز، ماسک فیلتردار تولید می‌کند.»
وی در ادامه اظهار کرد: «در بیشتر استان‌ها روی تولید مواد استریل‌کننده مشغول هستند که برخی بر پایه الکل و برخی دیگر بر پایه اوزن است مانند واحد شیراز که دستگاه استریل‌کننده برپایه اوزن را آماده و ساخته است و در حال حاضر در آستانه تولید انبوه قرار دارد. اوزن یکی از قوی‌ترین مواد نابودکننده انواع ویروس‌ها و باکتری‌هاست و قدرت گندزدایی آن چندین و چند برابر کلر است و در زمان کوتاهی می‌تواند فضا را استریل کند. در همین واحد دستگاه الکتروریسی وجود دارد که می‌تواند نانو الیافی تولید کند که در تهیه و تولید ماسک‌ها موثر است. در واحد شهر قدس روی تولید ژل ضدعفونی‌کننده تمرکز شده است که البته با توجه به امکان بسیج سریع امکانات جهت تولید این مواد که برپایه الکل هستند، واحدهای زیادی مانند یادگار امام، اصفهان، دزفول و ارومیه روی این زمینه کار می‌کنند.»
محمدی در ادامه تشریح عملکرد مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «واحد سمنان روی دستگاه تب سنج به صورت ایستا و ثابت بدون نیاز به حضور شخص کار می‌کند تا افراد مشکوک شناسایی شوند. همچنین در واحد ارومیه حرکت و طرح دیگری جهت بررسی تاثیر امواج الکترومغناطیسی در مقابله و مبارزه با ویروس کرونا آغاز شده که هنوز به نتیجه قطعی نرسیده است. مرکز تحقیقاتی امواج الکترومغناطیسی در این واحد وجود دارد که این مرکز در این طرح مشغول تحقیقات برای بررسی امکان استریل‌سازی به کمک امواج است.»
مدیرکل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی از ساخت محصولی برای شناسایی بیماران کرونایی در واحد تبریز خبر داد و تصریح کرد: «مرکز تحقیقات رباتیک و فناوری‌های نرم واحد تبریز نیز هم‌اکنون مشغول کار بر روی طرح سیستم شناسایی و غربالگری افراد آلوده به ویروس کرونا براساس بینایی ماشین با استفاده از شبکه عصبی است. همین مرکز روی ونتیلاتورها یا همان دستگاه‌های تنفس مصنوعی هم کار می‌کند که جزء ضروریات آی‌سی‌یوهاست. یکی دیگر از طرح‌های این مجموعه دستگاه ژنراتور خانگی تولید آب فعال شده با پلاسما برای ضدعفونی کردن سطوح است.»
محمدی، ساخت محفظه استریل نوری-گازی را به عنوان یکی دیگر از طرح‌های مراکز خدماتی دانشگاه آزاد اسلامی مطرح کرد و افزود: «مرکز تحقیقات لیزر و بایوفتونیک دانشگاه آزاد اسلامی در اصفهان مشغول کار برای تولید محفظه خانگی استریل نوری – گازی هستند که می‌تواند در ورودی منازل یا ساختمان‌های مسکونی قرار گیرد و افرادی که از بیرون مراجعه می‌کنند می‌توانند وسایل خودشان را با عبور از این محفظه استریل کنند.»
وی در ادامه گفت: «مرکز تحقیقاتی پرستاری نجف‌آباد یکی دیگر از مراکز تحقیقاتی فعال دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه کروناست که در زمینه سامانه مراقبت از راه دور بیماران کرونایی در دوران نقاهت مشغولند. افرادی که از این ویروس منحوس بهبودی اولیه پیدا می‌کنند باید تا مدتی در قرنطینه باشند و نیازمند دریافت راهنمایی‌های لازم در این ایام هستند. در همین مرکز، دستگاه ضدعفونی دست یکی دیگر از طرح‌های تحقیقاتی بوده که نمونه اولیه آن هم ساخته شده است. دستگاه ضدعفونی لباس هم دستگاه دیگری است که تهیه شده که امکان استریل لباس‌های افراد با چرخش 360 درجه به وسیله اشعه را ممکن می‌سازد. مرکز تحقیقات ریزشبکه هوشمند در واحد نجف‌آباد هم دستگاه اندازه‌گیری دمای بدن را در دست تولید دارد.»