به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود در استان سمنان 37 سال است راه‌اندازی شده و در حال حاضر چهار هزار دانشجو و بیش از200 استاد دارد.این دانشگاه با اینکه رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی بسیاری دارد و حتی بیمارستانی 100 تختخوابی در شاهرود به نام خاتم‌الانبیا را راه‌اندازی کرده است، اما با توجه به پتانسیلی که در زیرساخت‌ها و آزمایشگاه‌ها و همین‌طور اساتید در این واحد دارد، در حال رایزنی برای ایجاد پردیس بین‌المللی دانشگاهی در شاهرود است. البته برای راه‌اندازی این پردیس بین‌المللی راه طی‌شده کوتاه شده و منتظر مجوز نهایی آن هستند، چراکه قراردادهایی با کشورهای همسایه برای جذب دانشجویان در بخش غیرپزشکی برای این پردیس منعقد شده است.این دانشگاه 880 مقاله استخراجی معتبر بین‌المللی از سوی اعضای هیات‌علمی دارد و نزدیک به سه هزار مقاله علمی در نشریات و همایش‌های داخلی تاکنون منتشر شده است.بخش علمی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود یکی از مهم‌ترین معاونت‌های این واحد محسوب می‌شود که بیشتر به درآمدزایی رسیده است، به‌طوری که هفت تیم با طرح‌های ارائه‌شده برون‌دانشگاهی به تولیدات دست یافته‌اند.واحد شاهرود دارای چندین مرکز تحقیقاتی است که می‌توان به اولین مرکز علمی- پژوهشی نیکوکاری کشور، افتتاح مرکز تحقیقات گیاهان دارویی و مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک در دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود اشاره کرد که در راه پژوهش‌های علمی گام‌های بسیاری برمی‌دارد.با توجه به فعالیت‌های علمی و پژوهشی با مدیر مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک و همین‌طور رئیس و معاون علمی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود گفت‌وگو کرده‌ایم.
یک میلیارد تومان؛ درآمدزایی غیرشهریه‌ای واحد شاهرود
سیداحمد ابوالقاسمی‌فر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود با بیان اینکه تاکنون چهار هزار دانشجو در این واحد مشغول تحصیل هستند، گفت: «از این تعداد 1200 دانشجو در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی تحصیل می‌کنند. این واحد دانشگاهی در شاخه علوم‌پزشکی و غیرپزشکی جذب دانشجو دارد و اکنون دارای ۷۸ رشته کارشناسی‌ارشد و 19رشته در مقطع دکتری تخصصی است. همچنین در سال‌جاری پنج رشته جدید به این واحد دانشگاهی افزوده شده است.»
قاسمی‌فر با اشاره به حضور 200 عضو هیات‌علمی این واحد اضافه کرد: «این تعداد اعضای هیات‌علمی در مراکز تحقیقاتی این واحد تلاشی مستمر دارند.»
وی افزود: «در شاخه علوم‌پزشکی بیمارستان 100 تخته خاتم‌الانبیا را دارد که در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی در همان بیمارستان مستقر هستند و مابقی رشته‌ها در دانشگاه وجود دارد.» وی درخصوص درآمدزایی غیرشهریه‌ای گفت: «نزدیک به یک میلیارد طرح برون‌دانشگاهی ازسوی اساتید دانشگاه با شرکت‌های مختلف ازجمله صنعت و معدن، شهرداری، شرکت نفت و جهاد کشاورزی جذب شد که در این مورد تاکنون موفق بوده است، زیرا با توجه به بودجه 400میلیونی اختصاص‌یافته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، اکنون درآمد مالی غیرشهریه‌ای یک میلیارد تومانی داشته است.»
ابوالقاسمی با بیان اینکه برای جذب دانشجو در واحد بین‌المللی مجوز اولیه اخذ شده است، اظهار کرد: «مجوز نهایی برای پردیس بین‌المللی هنوز اخذ نشده و در آستانه صدور مجوز قرار دارد.»
پردیس بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی برای دانشجویان غیرپزشکی
مجتبی واحدی، معاون علمی و پژوهشی آزاد اسلامی واحد شاهرود در گفت‌وگو با «فرهیختگان» اظهار کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود یک مدیریت پژوهش دارد که کارها و اولویت‌های پژوهشی را به کلیه کارخانه‌ها اعلام می‌کند.»
وی افزود: «اولین مرکز نیکوکاری علمی- پژوهشی در واحد شاهرود به نام «فرهیختگان» دایر شد که با رایزنی انجام‌شده، ابتدا مطالب علمی و پژوهشی استان سمنان و سپس پژوهشی کل کشور به این واحد ارجاع خواهد شد که با استفاده از پتانسیل 200 نفر از اعضای هیات‌علمی و دانشجویان واحد شاهرود در مقاطع تحصیلات تکمیلی نیاز پژوهشی‌شان را برآورده کرد.»
عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود گفت: «تاکنون چند طرح برون‌دانشگاهی مصوب شده که بیشتر مربوط به آمایش و منطقه شهرستان شاهرود است.»
وی با بیان اینکه در حال حاضر دو طرح آمایش و کارآفرینی در واحد شاهرود انجام می‌شود، عنوان کرد: «مورد اول درباره نرم‌افزارهای کمیته امداد و در ارتباط بین شهرستان‌های کل کشور بود که این واحد انجام آن را به عهده گرفت و در طرح کارآفرینی هم افرادی برای کمیته امداد بررسی‌هایی می‌کنند که با هدفمندی وام‌ها را کمیته امداد به افراد تحت پوشش خود می‌دهد. برای کمیته امداد که چه نوع خدمت‌رسانی کند، پژوهش‌هایی صورت می‌گیرد و کاری کاملا علمی و در راستای اهداف کمیته امداد انجام می‌شود.»
واحدی درخصوص پردیس بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود اظهار کرد: «با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی استان سمنان و بازدید از زیرساخت‌ها، هیات‌علمی، آزمایشگاه و پتانسیل‌های موجود در واحد شاهرود به درخواست پردیس دانشگاه بین‌الملل جواب مثبت داد که فرآیند گرفتن مجوز از سازمان مرکزی طی شده و در حال اخذ مجوز نهایی است. ضمن اینکه با دو سه کشور همسایه همچون عراق، افغانستان و کشورهای شمالی دریای خزر برای جذب دانشجو جهت بخش غیرپزشکی قرارداد بسته شده تا دررشته‌های مختلف پذیرش شوند.»
این معاون علمی و پژوهشی درمورد بیمارستان خاتم‌الانبیا درخصوص استفاده نکردن از پزشکانی که در واحد شاهرود فارغ‌التحصیل شده‌اند و طرح خود را باید در بیمارستان‌های دولتی بگذرانند، گفت: «نقش وزارت علوم این است که هر دانشجوی پزشکی و پیراپزشکی به وزارت بهداشت متعهد می‌شود که در بیمارستان‌های دولتی مشغول به طرح شود، در صورتی‌که خود واحد شاهرود در حال تربیت دانشجوی پزشکی است. بیمارستان این واحد دانشگاهی از این دانشجویان بی‌بهره می‌شود و این مشکلی قانونی است. در حال حاضر رایزنی‌هایی انجام شده که پیگیر گرفتن مجوز برای گرفتن پزشک در خود بیمارستان خاتم‌الانبیا و استفاده از فارغ‌التحصیلان متخصص خود واحد هستیم. البته دستور وزیر گرفته شده و منتظر دستور کتبی آن هستیم.»
وی افزود: «قرار شده چند تن از فارغ‌التحصیلان متخصص واحد شاهرود به این بیمارستان بیایند و در بیمارستان خاتم‌الانبیا طرح را بگذرانند و خدمت‌رسانی کنند.»
واحدی درمورد دیگر فعالیت‌های علمی- پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود عنوان کرد: «تاکنون مجوز چند طرح گرفته شده است. مواد اولیه داروهای گیاهی در بحث کاشت، داشت و برداشت، همچنین فرآوری عصاره‌ها و کار مطالعاتی برای مزرعه رزماری انجام می‌شود. سه پماد گیاهی تولید اولیه بر پایه داروهای گیاهی انجام شده است که به‌دنبال مجوز آن هستند.»
این عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود ادامه داد: «با توجه به آمایش سرزمینی که شاهرود سرزمین گیاهان دارویی است، امیدوارم این واحد در این زمینه کمک زیادی کند.»
وی گفت: «دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود هم موفق به گرفتن مجوز مرکز تحقیقاتی در زمینه بیولوژیک شده که الحمدلله اکنون تحقیقاتی را بر ردیابی داروها و اثر بیشتر روی سلول‌های سرطانی انجام می‌دهند و تاکنون بیش از پنج مقاله معتبر برای این منظور استخراج شده و درحال انجام کارهای اولیه است تا در تولید مونوذراتی که اثر ویرانی سلول‌های سرطانی را بیشتر می‌کند، فعالیت کند.»
واحدی ادامه داد: «تاکنون هفت تیم از مقاطع دانشجویان تحصیلات تکمیلی در حال تحقیقات برون‌دانشگاهی هستند که یکی از آنها کفپوش هواپیما برای استفاده در سالن‌های هواپیما است که الحمدلله تاکنون موفق بوده‌اند و سازمان هواپیمایی هم با دیدن آن نظر مثبتی داشت و در حال قرارداد و بازاریابی آن هستند. تعویض کفپوش از لحاظ جنس و رنگ است که اگر روی کفپوش رنگ ریخته شود، قابلیت پاک شدن را داشته باشد.»
معاون علمی و پژوهشی آزاد اسلامی واحد شاهرود اظهار کرد: «گروه دیگر روی انرژی خورشیدی کار می‌کند و تیم دیگری روی خودرو و استفاده از خودروهایی که درزمینه سوخت می‌توانند اثر‌گذار باشند، تحقیق می‌کنند.»
واحدی ادامه داد: «از پتانسیل بین‌رشته‌های مهندسی و پزشکی هم که دانشکده مهندسی بیش از 80 هیات‌علمی دارد و دانشکده پزشکی هم پتانسیل بسیار بالایی دارد، مطمئنا در تولید و تعمیر تجهیزات پزشکی می‌تواند گام‌های موثری بردارد.»
وی درخصوص رشته‌هایی که در واحد شاهرود افزوده می‌شود، گفت: «از مهرماه درخصوص آمایش رشته‌ها و بازنگری در رشته‌ها که پنج رشته مورد استقبال هم قرار گرفت، رشته‌های میکروبیولوژی، آموزش زبان انگلیسی، مهندسی هسته‌ای، تربیت بدنی و رشته ارتباط تصویری بودند که برای اولین بار این ترم توانستیم این رشته را فعال کرده و یک‌سری دانشجویانی را وارد این رشته کنیم و انشاءالله با برگزاری نمایشگاهی تعداد دانشجویان این رشته را افزایش دهیم.»
معاون علمی و پژوهشی آزاد اسلامی واحد شاهرود درخصوص برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌ها عنوان کرد: «همایش ملی سالانه کانسارهای ایران، کارگاه آموزشی تحت عنوان بررسی شکست سنگ تحت بارهای استاتیکی و دینامیکی، کارگاه آموزشی آشنایی با سبک زندگی قرآنی، همایش ملی پلیس و تعامل ارتباطی- اجتماعی و چندین همایش دیگر تاکنون توسط دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود برگزار شده است.»
مبارزه با سرطان با استفاده از نانوذرات بیولوژیک
تنها مرکز تحقیقاتی تخصصی در زمینه نانوذرات بیولوژیک پزشکی در کشور اواخر مردادماه امسال با حضور دکتر طهرانچی در همین واحد دانشگاهی راه‌اندازی شد.
بهروز یحیایی، رئیس مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود درگفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره جزئیات فعالیت این مرکز تحقیقاتی اظهار کرد: «این مرکز در تولید نانوذرات به‌صورت بیولوژیک با استفاده از باکتری‌ها، مایگ‌ها و سایر عناصری که می‌تواند در رینگ نانوذره‌ای به‌صورت سازگار با شرایط زیست پزشکی ایجاد شود، فعالیت می‌کند.»
وی افزود: «انواعی از نانوذرات‌ها توسط همکارانی که در این مرکز فعالیت می‌کنند تولید شده که می‌توان از نانوذراتی مانند نانوذرات طلا، نانوذرات نقره و در حال حاضر نانوذرات آهن مغناطیسی نام برد.»
یحیایی گفت: «نانوذرات بیولوژیک نسبت به سایر نانوذرات، دارای خواص سازگاری با شرایط بیولوژیک است. نانوذرات را به‌صورت قشرهای فیزیکی و شیمیایی هم می‌توانیم تولید کنیم، اما نانوذراتی که به روش بیولوژیک تولید می‌شوند، قاعدتا با شرایط داخل بدن سازگاری دارند و از مضراتی که بقیه نانوذرات می‌توانند ایجاد کنند، در این نانوذرات مشاهده نمی‌کنیم.»
رئیس مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود ادامه داد: «این نانوذرات قادرند خواص التیام‌بخشی و خواص ترمیمی در بدن داشته باشند. می‌توانند به‌صورت حامل داروها در شرایط درمان به بدن کمک کرده و سبب کاهش میزان مصرف داروها شوند.»
وی عنوان کرد: «هدف مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک با توجه به سرفصل و مطالعه هدفداری که در منطقه آمایشی یک وزارت بهداشت و آموزش پزشکی تهیه شده، مطالعات فراخوانی است.»
یحیایی با بیان اینکه مبارزه با سرطان با استفاده از نانوذرات از اهداف مرکز تحقیقات است، گفت: «در حال حاضر پس از چندسال کار روی نانوذرات متوجه شدیم که این نانوذرات خودشان به‌تنهایی نه‌تنها خواص سمی در بدن ندارند، بلکه در برخی موارد می‌توانند ترمیم‌کننده مثلا زخم‌ها باشند.»
وی افزود: «در حال حاضر هدف‌مان براساس این است که نانوذرات به‌عنوان حامل ضدسرطان عمل کند؛ یعنی بتوانیم یک دارو رسانی هدفمند را روی اهداف سرطانی انجام دهیم.» یحیایی ادامه داد: «چنانچه داروهای ضدسرطان روی سلول‌های درگیر اثر بگذارند، قاعدتا دو اتفاق خوب می‌افتد؛ اولا از اثرات منفی یا اثرات جانبی داروها جلوگیری می‌شود، چراکه داروهای ضدسرطان اثرات جانبی مختلفی را در بدن اعمال می‌کند. اگر چنانچه داروی ضدسرطان به‌طور مستقیم روی سلول‌های سرطانی اثر بگذارد، از اثرات منفی و جانبی آن جلوگیری می‌کند.»
وی گفت: «ثانیا با این اتفاق هدفمند، می‌توان دوزهای مصرفی یا آن درصدهای مصرف‌شده از دارو را کاهش داد. هر چقدر اثر مستقیمی روی سلول‌ها بگذارد، میزان مصرف دارو کاهش پیدا می‌کند، چون دارو در بدن کمتر حس شده و کمتر وارد بافت‌های دیگر می‌شود و همچنین اثرگذاری کمتری دارد که این دو اثر می‌تواند موجب کاهش دوزهای مصرفی و اثرات جانبی داروهای ضدسرطانی باشد.»
رئیس مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک اظهار کرد: «نانوذرات با اتصال به داروهای ضدسرطان می‌تواند مستقیما آنها را وارد بافت‌های هدف کند.»
وی با بیان اینکه در حال حاضر دو طرح در این زمینه در مرکز انجام می‌شود، گفت: «طرح اول استفاده از نانوذرات آهن مغناطیسی است. چنانچه ما بتوانیم نانوذرات آهن مغناطیسی را در یک محیط مغناطیسی مناسب وارد بدن کنیم، یعنی در بدن جایگاه میدان مغناطیسی ایجاد شده و این نانوذرات مستقیم وارد آنجا شود، با خاصیت مغناطیسی و خاصیت آهنی درحقیقت این نانوذرات در هدف خودشان قرار می‌گیرد.»
یحیایی گفت: «طرح دیگر، استفاده از نانوذراتی است که بتوان به لیگاندها متصل کرد. در سلول‌های سرطانی انواعی از لیگاندها یا انواعی از چسبنده‌ها یا گیرنده‌ها قرار دارد که اگر این گیرنده در اتصال به داروی ضدسرطان قرار بگیرد، این دارو توسط این گیرنده به سلول هدف می‌نشیند و گیرنده باعث می‌شود سلول بتواند این مواد را به داخل خود راه دهد و وقتی این گیرنده روی نانوذره فعال باشد و از طرف دیگر داروی ضدسرطان به آن متصل باشد و گیرنده روی آن بنشیند، سومی می‌تواند دارو را به داخل خود نفوذ دهد و دارو اثرش را مستقیما بگذارد.»
رئیس مرکز تحقیقات نانوذرات بیولوژیک در پایان اظهار کرد: «امیدواریم در آینده نزدیک نتایج مطلوبی از این تحقیقات به دست بیاوریم.»
* نویسنده: مریم حضرتی، روزنامه‌نگار