کد خبر: 37060

«فرهیختگان» گزارش می‌دهد؛ طرح ملی تولید بذر که در دانشگاه آزاد استان اصفهان به موفقیت رسیده است، گسترش پیدا می‌کند

گام بزرگ دانشگاه آزاد برای امنیت غذایی

هرچند واحد اصفهان بیش از دو سال است فعالیت تحقیقاتی برای اصلاح و تولید بذر را دنبال می‌کند، اما فعالیت‌های این واحد دانشگاهی بعد از طرح تحول کشاورزی که امسال در دستور کار ویژه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته، سرعت بیشتری پیدا کرده است.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»،  حوزه کشاورزی و رسیدن به خودکفایی در آن به‌دلیل نیاز همیشگی بشر به محصولات این حوزه مساله‌ای غیرقابل انکار است و به همین دلیل کشورهای پیشرفته دنیا تمام تلاش‌شان را روی خودکفایی و حفظ این مهم گذاشته‌اند؛ موضوعی که متاسفانه تا امروز در ایران مورد غفلت قرار گرفته بود. اتفاقی که حالا با اقدامات صورت‌گرفته از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان مسیر دیگری به خود گرفته و توجه مسئولان مربوط به را به خود جلب کرده است. هرچند این واحد دانشگاهی بیش از دو سال است فعالیت تحقیقاتی برای اصلاح و تولید بذر را دنبال می‌کند، اما فعالیت‌های این واحد دانشگاهی بعد از طرح تحول کشاورزی که امسال در دستور کار ویژه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته، سرعت بیشتری پیدا کرده است و در همین راستا روز گذشته اولین نشست هم‌اندیشی متخصصان اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی با محوریت اصلاح و تولید بذر در همین واحد دانشگاهی برگزار شد تا برنامه‌های جدید این دانشگاه برای استفاده از همه ظرفیت‌های دانشکده‌های کشاورزی به مرحله اجرا برسد؛ اتفاقی که قطعا در آینده ثمرات آن در عرصه‌های مختلف کشاورزی به‌عینه دیده خواهد شد.

دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین نشست هم‌اندیشی متخصصان اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه افتخار دارم در روز سوم از دهه مبارک فجر خدمت اساتید و متخصصان حوزه اصلاح نباتات در دانشگاه آزاد اسلامی باشم، گفت: «روز گذشته همزمان با دومین روز از دهه مبارک فجر، جلسه مجریان برنامه علمی و روسای دبیرخانه پایش آزاد دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد که در این نشست بحث سازمان پژوهشی مورد بررسی قرار گرفت و امروز نیز در این نشست به موضوع سازمان فناوری می‌پردازیم.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «در زمان ورود دانشگاه به کشور، عملا درک مفاهیم دانشگاه به‌صورت دقیق و صحیح صورت نگرفت. به همین دلیل اکنون با برخی بدفهمی‌ها و کج‌فهمی‌ها مواجه هستیم که عمدتا باعث شده در انجام رسالت خود موفق نباشیم. دانشگاه‌ها در دنیا دارای یک هسته سخت و یک پوسته نرم هستند که هسته سخت آن را علم و فرهنگ و پوسته نرم آن را فناوری، اقتصاد و مسائل اجتماعی تشکیل می‌دهد، این درحالی است که ما فقط به هسته مرکزی دانشگاه توجه داشتیم.»

دکتر طهرانچی با اشاره به سند تدوین‌شده ازسوی مدیر دفتر پژوهش و پیشبرد علم ایالات متحده آمریکا برای روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا گفت: «براساس این سند که در سال1946 تنظیم شد و بیانگر این بود که علم چگونه باید توسعه یابد، دانشگاه از مدل نظریه‌آفرین وارد فاز جدید شد و دانشگاهی که امروز با آن سروکار داریم، از این نوع است.»

وی ادامه داد: «در این سند آمده که پیشرفت در مواجهه با بیماری‌ها به جریان علوم تجربی جدید و ایجاد شغل و صنایع جدید نیز به افزایش دانش از قوانین طبیعت بستگی دارد. به این ترتیب این سند اقتصاد، بهداشت، صنعت، امنیت و... را به دانشگاه و دانش جدید وصل کرد. در این سند تاکید شده که این دانش جدید کپی‌برداری نیست و فقط می‌توان آن را از پژوهش‌های پایه به دست آورد. این نگاه اکنون به‌عنوان نگاه محوری در دانشگاه‌های غرب وجود دارد.»

عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به موضوع اشتغال در این سند تصریح کرد: «مدیر دفتر پژوهش و پیشبرد علم ایالات متحده آمریکا در این سند آورده که یکی از آرزوهای ما پس از جنگ این است که نرخ بیکاری به صفر برسد. برای رسیدن به این هدف، باید انرژی خلاق مردم آمریکا آزاد شود و برای ایجاد شغل‌های زیاد باید محصولات جدیدتر، بهتر و ارزان‌تر بسازیم.»

وی افزود: «همچنین در این سند آمده که پژوهش‌های پایه و بنیادی، سرمایه‌های علمی هستند و نمی‌توان به اروپا به‌عنوان منبع عمده سرمایه علمی وابسته بود. به‌طور آشکار پژوهش علمی یکی از ضروریات برای دستیابی به رفع عامل بیکاری است.»

دکتر طهرانچی با بیان اینکه این سند و مدل دانشگاه در سال 1946 مبنای کار دانشگاه‌های غرب شد، گفت: «در این مدل، جریان دانشگاه چهار خروجی داشت که شامل جریان‌سازی دانش، دستاورد «علم و فناوری»، اجتماعی و اقتصادی بود. نتیجه این چهار خروجی، انتقال دانش و شبکه دانشی و ایجاد ساختار جدید در دانشگاه‌ها بود.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تحولات دانشگاه در قرن جدید تصریح کرد: «در قرن بیست‌ویکم، اقتصاد، فناوری و امور اجتماعی درون دانشگاه فرورفت و از این فرورفتگی مفهوم نوآوری تولید شد؛ به این معنا که در سرای نوآوری، شرکت‌های دانش‌بنیان مفهوم اقتصاد فرورفته در متن دانشگاه است و اقتصاد و فناوری در دانشگاه تبدیل به حاشیه نوآوری شد.»

دکتر طهرانچی با اشاره به کارکردهای مختلف دانشگاه در نسل‌های گذشته اظهار داشت: «دانشگاه از لحاظ کارکرد، به سه نسل سازمان آموزشی، سازمان پژوهشی و سازمان فناوری دسته‌بندی می‌شود که البته دانشگاه آزاد اسلامی در اجرای برنامه‌های خود معتقد به تحقق دانشگاه اسلامی براساس اسناد بالادستی است، اما لازم است در برنامه‌ریزی‌ها به بررسی نسل‌های دانشگاهی بپردازیم. در دانشگاه نسل اول به‌عنوان سازمان آموزشی، فعالیت‌های پژوهشی رخ می‌داد و دانشگاه حتی محصول‌ساز نیز بود، اما در این نوع دانشگاه، گروه آموزشی و دانشکده‌ها عمدتا بر محور حوزه آموزش می‌چرخید و معاون آموزشی حرف اول را می‌زد و به‌طور کلی ساختار دانشگاه کاملا آموزش‌محور بود.»

عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «در نسل دوم که دانشگاه تبدیل به سازمان پژوهشی شد نیز کارکرد آموزشی و فناورانه داشت، اما ساختارهای دانشگاه با محوریت پژوهش تنظیم می‌شد. آنچه ما در حوزه پژوهش دنبال آن هستیم، خلق سازمان پژوهشی و توجه به لایه دوم دانشگاه است، چراکه بین انجام فعالیت‌های پژوهشی و سازمان پژوهشی تفاوت وجود دارد، بنابراین برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی که تحت عنوان پایش مطرح شده، خلق سازمان پژوهشی و لایه دوم دانشگاه است. در طرح پایش دبیرخانه برنامه‌های علمی ساختار دوم دانشگاه است.»

وی با اشاره به سازمان فناوری به‌عنوان نسل سوم دانشگاه، خطاب به حاضران در نشست هم‌اندیشی متخصصان اصلاح نباتات گفت: «تلاش داریم ساختار سوم دانشگاه را با کمک شما کلید بزنیم. در دانشگاه به‌عنوان سازمان فناور، خلاقیت، آموزش و پژوهش با هدف خلق محصول در کنار یکدیگر انجام می‌شود. می‌خواهیم لایه سوم دانشگاه را خلق کنیم که این لایه مقدمه‌ساز نوآوری است. امروز دور هم جمع شده‌ایم که بگوییم دانشگاه آزاد اسلامی یک الگوی فناورانه دارد که به همت همکاران ما در واحد اصفهان ایجاد شد.»

دکتر طهرانچی ادامه داد: «با توجه به موفقیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در تولید بذرهای هیبریدی، بررسی کردیم سازمان فناوری دانشگاه را از کجا آغاز کنیم و دیدیم که با دارا بودن پنج هزار هکتار زمین کشاورزی، 1670 عضو هیات‌علمی و نیاز کشور به امنیت غذایی، حوزه کشاورزی و تولید بذرهای هیبریدی می‌تواند هدف مناسبی برای تمرکز دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه فناوری باشد. در این نگاه، به تربیت دانشجوی دکتری حرفه‌ای کشاورزی تمرکز داریم تا بتوانیم در کنار ارائه آموزش‌های کاربردی و انجام پژوهش، دانشجو را در ساختار تربیت فناور جلو ببریم.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه نگاه ما این است که تجربه موفق در دانشگاه آزاد اسلامی که به همت گذشتگان به دست آمده را مورد هدف قرار دهیم، گفت: «در زنجیره ارزش کشاورزی، بنا داریم در تولید بذرهای هیبریدی فعالیت‌های گسترده و جدی داشته باشیم. برای تحقق این هدف باید کارخانه‌های نوآوری که بذر هیبریدی صیفی‌جات را تولید می‌کنند، ایجاد کنیم، چراکه تنها سه‌درصد این نوع بذرها در داخل تولید می‌شود و 97 درصد بذر موردنیاز کشور وارداتی است.»

وی خاطرنشان کرد: «حوزه کشاورزی را در لایه سوم دانشگاه به‌عنوان سازمان فناوری می‌دانیم و تلاش داریم تجربه موفق خود را در کشور تکثیر کنیم. به همین دلیل فراخوان حضور متخصصان اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی صورت گرفت تا بتوانیم این هدف را در دانشگاه گسترش دهیم.»

مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان:

امیدوارم همکاری دانشگاه آزاد و ذوب‌آهن خاستگاه فعالیت‌های پژوهشی شود

 دفتر مشترک شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی روز گذشته با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و مهندس منصور یزدی‌زاده، مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان افتتاح شد.

دکتر طهرانچی در حاشیه افتتاح این دفتر مشترک با بیان اینکه مقام معظم رهبری امسال در دیدار با اساتید به جلسات دفاع پایان‌نامه‌های دانشجویی در کشورهای خارجی اشاره کرده و فرمودند معمولا در این جلسات یک داور از بخش صنعت حضور دارد و آرزو کردند که در ایران نیز این اتفاق رخ دهد، گفت: «اکنون با همکاری خوبی که با ذوب‌آهن اصفهان انجام شده و وجود نظام موضوعات (شامل 70 هزار پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد و 30 هزار رساله دکتری) دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند به حل چالش‌های این صنعت کمک کند.»

او گفت: «در راستای این همکاری‌ها، فضای ماموریت مطالعاتی در محیط صنعت نیز باید فراهم شود تا اعضای هیات‌علمی، دانشجویان و پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی، از دور حل مساله نکنند و اساتید و دانشجویان به ماموریت در محیط صنعت بیایند.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ابراز امیدواری کرد که دهه فجر سال آینده همایشی برگزار شود تا نتایج همکاری پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی از طریق پایان‌نامه‌ها و رساله‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی در حوزه ذوب‌آهن ارائه شود.
در ادامه، مهندس منصور یزدی‌زاده مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان اظهار داشت: «این همکاری مشترک را که در دهه مبارک فجر اتفاق افتاد، به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم همکاری خوب دانشگاه آزاد اسلامی و مجموعه ذوب‌آهن اصفهان خاستگاه مجموعه فعالیت‌های پژوهشی شود.»

او افزود: «خوشبختانه این اراده در هر دو طرف وجود دارد و ما از نظر فضا کمبودی نداریم و می‌توانیم فضاهای آموزشی، تحقیقاتی و توسعه‌ای در اختیار دانشجویان و پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی قرار دهیم. امیدواریم با نگاه دکتر طهرانچی، نتیجه این حرکت، برکت برای جمهوری اسلامی ایران باشد.»

دکتر امیررضا نقش، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع نجف‌آباد نیز در ادامه با اشاره به تدوین برنامه علمی ذوب‌آهن و احصای چالش‌های این صنعت اظهار داشت: «تاکنون 537 موضوع در چهار چالش اصلی ذوب‌آهن اصفهان، احصا و در سامانه بارگذاری شده که 10 دانشکده و 6 مرکز تحقیقاتی واحد نجف‌آباد به پژوهش درخصوص این موضوعات می‌پردازند.»

دکتر نقش ادامه داد: «پیش‌بینی ما این است که چهار تا پنج موضوع پایان‌نامه را در هفت محور اصلی صنعت ذوب‌آهن استخراج کنیم تا بتوانیم به کمک رفع این چالش‌ها بیاییم.»

  رونمایی از طرح پایش ذوب‌آهن اصفهان

همچنین در راستای اجرای تفاهمنامه بین دانشگاه آزاد اسلامی و شرکت ذوب‌آهن اصفهان، عصر دیروز رونمایی از طرح پایش ذوب‌آهن اصفهان با حضور دکتر طهرانچی صورت گرفت.هدف از این طرح، نظام‌مند کردن فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی در راستای نیازهای شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان در زمینه پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها، پروژه‌های تحقیقاتی و واحدهای فناوری است. اجرای این طرح برعهده واحد نجف‌آباد است و براساس اجرای تدوین نظام موضوعات، دوره‌های آموزشی، قراردادهای پژوهشی و صنعتی و ماموریت فرصت مطالعاتی اساتید در شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان دنبال می‌شود.با بررسی میدانی انجام‌شده در صنعت ذوب‌آهن، 16 محور موضوعی استخراج و کارگروه‌های تخصصی برای استخراج موضوعات در این 16 محور تشکیل شده است.در ادامه، دکتر محمدمهدی طهرانچی با همراهی دکتر یزدی‌زاده مدیرعامل و مدیران ذوب‌آهن اصفهان، دکتر پیام نجفی، دکتر آزادیان و‌ تعدادی از روسای واحد‌های اصفهان از بخش‌های مختلف شرکت ذوب‌آهن شامل کارگاه تزریق پودر زغال، کارگاه ریل و بخش‌های تولیدی و صنعتی بازدید کرد.در ادامه سفر یک روزه دکتر محمدمهدی طهرانچی به استان اصفهان، از مجموعه کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های شهید سلیمانی رونمایی شد.

پیام نجفی: واحدهای دیگر دانشگاه آزاد اسلامی نیز در حوزه تولید بذر ورود جدی خواهند داشت

پیام نجفی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در گفت‌وگو با «فرهیختگان»، درباره این جلسه گفت: «قرار است گروه‌های نباتات را در دانشکده کشاورزی فعال کنیم و با توجه به اینکه این واحد دانشگاهی ظرفیت بسیار خوبی در حوزه تولید بذر دارد و در همین راستا نیز توانسته‌ایم تجربه‌های خوبی را در بحث تولید بذرهای گلخانه‌ای و هیبرید داشته باشیم، بنا به انتقال این تجربیات به دیگر دانشکده‌های کشاورزی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شده است.»

او ادامه داد: «قطعا در آینده در حوزه تولید بذر، تقسیم کاری بین واحدهای مختلف دانشگاهی صورت خواهد گرفت تا از این طریق بتوان از تمام ظرفیت علمی موجود در واحدهایی که ماموریت تولید بذر به آنها واگذار خواهد شد، استفاده کرد؛ در اصل با این کار می‌توانیم نیاز کشور در حوزه بذر را برطرف کنیم و در جلسه روز گذشته نیز از تمامی متخصصان اصلاح نباتات در سراسر کشور دعوت کرده بودیم با حضور در این جلسه علاوه‌بر در جریان قرار گرفتن تجربیات حاصل‌شده در واحد خوراسگان، ظرفیت‌های خالی کشور در این حوزه را نیز مورد بررسی قرار دهند.»

رئیس واحد خوراسگان بیان داشت: «در این جلسه مقرر شد بعد از جمع‌بندی تمامی جوانب، جمع‌بندی نهایی درباره اینکه هرکدام از این واحدهای دانشگاهی چه ماموریتی را می‌توانند در حوزه تولید بذر برعهده بگیرند، مشخص شود و در اصل هدف نهایی از این جلسه آن بود که بتوانیم فناوری تولید بذر را در دیگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی تکثیر کرده و از ظرفیت آنها نیز در این حوزه بهره‌مند شویم.»

نجفی با بیان اینکه گسترش فناوری تولید بذر به دیگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی با محوریت اصفهان دنبال خواهد شد، گفت: «از دیگر نتایج جلسه دیروز، تصمیم‌گیری برای ایجاد 6 کارگروه در حوزه نباتات و تولید بذر است که ازجمله آن می‌توان به کارگروه‌های بیوتکنولوزی، تولید بذر صیفی، گیاهان دارویی، آفات و بیماری‌ها و... اشاره کرد. البته اعضای هیات‌علمی و متخصصان واحد خوراسگان در هرکدام از این کارگروه‌ها حضور خواهند داشت تا علاوه‌بر انتقال تجارب، در حوزه بررسی ظرفیت‌ها و واگذاری ماموریت به واحدهای دیگر نیز همکاری داشته باشند.»

او درباره زمان تشکیل این کارگروه‌ها اظهار داشت: «در نظر داریم به‌سرعت اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهیم و با توجه به اینکه تازه روز گذشته استارت این کار زده شده، تلاش می‌کنیم به‌سرعت کارگروه‌ها تشکیل شوند و فعالیت‌هایشان را به‌صورت مجازی دنبال کنند.»

رئیس واحد اصفهان گفت: «بذر یکی از خلأ‌های کشور است و در مقابل نیز در حوزه فناوری این حوزه جزء اولویت‌های اصلی در ایران به شمار می‌رود و امیدواریم با این کار بتوانیم این ماموریت بزرگ را در کشور دنبال کنیم، با این حال نباید فراموش کرد که در حوزه تامین بذر موردنیاز تقریبا به خارج از کشور وابسته هستیم و هرچند گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده، اما باید مسیر را تا تولید انبوه بذرهای مورد نیاز ادامه دهیم.»

نجفی خاطرنشان کرد: «البته در حوزه نباتات در حال تعریف ماموریت‌ها برای دیگر جنبه‌های این حوزه هستیم، اما حوزه تولید بذر صیفی‌جات یکی از ماموریت‌های اصلی واحد اصفهان است که در آینده نزدیک دیگر واحدها نیز به آن اضافه خواهند شد تا بتوانیم در این عرصه به خودکفایی کامل برسیم.»

 

مرتبط ها