به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، محمود علیزادهطباطبایی از وکلا و حقوقدانان با سابقه دادگستری و از فعالان سیاسی چند دهه اخیر در گفتوگو با «فرهیختگان» در ارتباط با سخنان رئیس دستگاه قضا حول ممنوعیت بازداشت افراد تا جمعآوری ادله گفت: «ببینید این حرف، حرف بسیار خوب و قشنگی است ولی مشکل دستگاه قضایی خصوصا بازپرسهای جوان این است که به این حرف و این مساله اعتقادی ندارند. به صراحت قانون، بازپرس، قاضی بیطرفی است که باید با بیطرفی کامل تلاش کند دلایل له و علیه متهم را جمعآوری کند ولی متاسفانه اینطور است که عملا بازپرس متهم را بازداشت میکند و بعد دنبال جمعآوری دلایل علیه متهم است. درصورتی که براساس قانون باید دنبال جمعآوری دلایل له و علیه متهم باشد. سوای این ما قواعد مهم فقهی داریم که وارد قانون شده و در این موارد تکلیف را روشن کرده است. یکی اصل برائت است که براساس آن، اصل بر این است که همه بیگناه هستند مگر اینکه دلایل متقن مبنیبر گناهکار بودن آنها وجود داشته باشد. یکیدیگر قاعده درع است که براساس آن به محض اینکه شبههای درمورد وقوع جرم توسط متهم یا شرایط انجام جرم پیش بیاید باید متهم را آزاد کند. مساله مهم دیگر هم توبه است که براساس آن هر مجرم و متهمی که توبه کند باید از آن گذشت شود. اما متاسفانه این سه قاعده در کنار اصل بیطرفی عموما توسط بازپرسها رعایت نمیشود.
نکتهای که آقای رئیسی گفت همین بود که شما حق ندارید متهم را بازداشت کنید و در بازجویی علیه آن ادله جمعآوری کنید. به صراحت قانون، وقتی متهم احضار میشود باید اول اتهامش و دلایل آن به او تفهیم شود نه اینکه فقط به او بگویند به فلان اتهام احضار شدهاید. یعنی باید به او گفته شود شما متهم به این عمل هستید و اینها هم دلایل آن است. اما متاسفانه اینها رعایت نمیشود و با صرف گفتن آقای رئیسی هم این رویه درست نخواهد شد. باید یک بازآموزی کامل در قوهقضائیه انجام شود. متاسفانه بازپرسان ما به جای اینکه قاضی باشند به تکنسین قضایی تبدیل شدهاند. ماده قانون را نگاه میکنند و در ذهن خود آن را با عمل تطبیق میدهند، بدون اینکه به سوابق و رزومه متهم نگاهی بیندازند، سریع هم حکم بازداشت میدهند بعد هم دستگاه ضابط درخواست میکند متهم یک ماه در اختیار آنها باشد تا دلایل را جمعآوری کنند. متهم را نیز در اختیار دستگاه ضابط و امنیتی قرار میدهند تا آن هم خیلی راحت هر دلیلی میخواهد جمعآوری کند. این حرفی که آقای رئیسی میزند نیاز به برنامه اجرایی دارد. آقای رئیسی در راس دستگاه قضایی است و اگر چیزی میگوید باید برنامه اجرایی و نظارتی برای آن داشته باشد. به نظر من ما اصلا بازپرسی نداریم که با بیطرفی کامل دلایل له و علیه متهم را جمعآوری کند.»
بعد از صحبتهای رئیس دستگاه قضا شبهاتی مطرح شد که این ماجرای ممنوعیت بازداشت تا قبل از جمعآوری ادله قوه قضائیه را با سایر دستگاهها خصوصا در ماجرای دستگیری سیاسیون دچار چالش میکند. علیزادهطباطبایی در اینباره هم گفت: «اتفاقات اینطور نیست، چراکه درحال حاضر مظلومترین متهمان ما، متهمان غیرسیاسی هستند. متهمان سیاسی و امنیتی بالاخره حامیانی دارند که برای آنها فریاد بکشند اما آن فرودستان و ضعفایی که کسی را ندارند تا مظلومیت آنها را داد بزند و از طبقات ضعیف و پایین جامعه هستند وقتی در معرض اتهام قرار میگیرند، بدترین رفتارها را تحمل میکنند و کسی هم به دادشان نمیرسد.»