به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دنیای امروز با خدمات فنی و مهندسی در حوزههای مختلف عجین شده است، خدماتی که گستره زیادی را دربر میگیرد و با توجه به تغییر شرایط زندگی بشر، حذف آن غیرممکن است، بهرغم اینکه در این حوزه نیز شرکتهای مختلف ارائه خدمات شکل گرفتهاند، اما هنوز مبدأ اصلی ارائه آنها دانشگاهها هستند، محلی که با تزریق علم روز به حوزههای فنی و مهندسی همیشه روشهای نوینی را برای ارائه خدمات در اختیار دارد و همین مهم باعث شده معاونت فنی و مهندسی یکی از پایههای ثابت دانشگاهها باشد. دانشگاه آزاد اسلامی نیز از این امر مستثنی نیست و مباحث این حوزه را ذیل معاونت علوم مهندسی و کشاورزی پیگیری میکند و هرکدام از واحدهای این دانشگاه تلاش میکنند سهمی را در توسعه و ارائه خدمات فنی و مهندسی داشته باشند که در این گزارش به برخی از اقدامات واحدها طی 3ماه گذشته پرداختهایم.
امضای ۳ تفاهمنامه همکاری دانشگاه با صاحبان صنایع
سعید جعفرینامور، مدیرکل روابطعمومی دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجانشرقی در گفتوگو با «آنا» خبر از امضای سه تفاهمنامه با صاحبان صنایع در این استان داده بود. به گفته او، این تفاهمنامهها در راستای ضرورت توسعه همکاری علمی، پژوهشی و ارتقای دانش با رعایت ملاحظات آموزشی، پژوهشی و اجرایی طرفین بین دانشگاه آزاد اسلامی و شرکت سهامی آب منطقهای، اتاق بازرگانی، شرکت تولید برق آذربایجانشرقی و شرکت مدیریت تولید برق شرکت نیروی آتیهصبای تبریز منعقد شده است.
جعفرینامور موضوعات همکاری طرفین را در تفاهمنامهها اینطور عنوان کرد: «ایجاد ظرفیت اجرا و نظارت بر طرحهای تحقیقاتی علمی و پژوهشی با استفاده از ظرفیت و امکانات طرفین، بهرهمندشدن طرفین از امکانات مشترک یکدیگر از قبیل تواناییهای فکری، تجربی، پژوهشی، آزمایشگاهی، کارگاهی، کتابخانهها، فضای فیزیکی و فضاهای تحقیقاتی ازجمله موضوعات این تفاهمنامههاست.»
همکاری در برگزاری دورههای توانافزایی، همایشها، سمینارها، میزگردها و کارگاههای آموزشی و به رسمیت شناختن حقوق مادی و معنوی دانشگاه درباره نتایج حاصل از فعالیتهای مشترک و... از دیگر موضوعات این تفاهمنامهها بوده و در صورت توافق، دو طرف امکان تمدید آن به مدت سه سال نیز وجود دارد.
امحای پسماندهای خطرناک با روش پلاسمای حرارتی
سامانه پلاسمایی امحای پسماندهای واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با پایلوت امحای زبالههای بیمارستان فرهیختگان، اخیرا آغاز به کار کرد.
شهروز ساویز، سرپرست مرکز تحقیقات فیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه سامانه امحای پلاسمایی پسماندهای خطرناک این واحد دانشگاهی یکی از تکنولوژیهای نوین، پیشرفته و پاک در زمینه امحای زبالهها و پسماندهای خطرناک و آلودهکننده محیطزیست است، گفت: «تمامی اجزای تشکیلدهنده این سامانه شامل کوره پلاسمایی، مشعلهای پلاسمایی، سیستم منابع تغذیه الکتریکی، سیستمهای خنککننده، تصفیهگاز و تزریق، بومی و ساخت متخصصان واحد علوم و تحقیقات است.»
وی افزود: «استفاده از مشعلهای پلاسمایی بهجای سوختهای فسیلی برای گرم کردن کوره در این سامانه آن را به یکی از پاکترین روشهای امحای زباله با امکان امحای صددرصدی انواع زباله تبدیل کرده است. دمای کوره در سامانه پلاسمایی امحای زباله واحد علوم و تحقیقات به حدود 1700 درجه سانتیگراد میرسد که این نشان از تکنولوژی پیشرفته بهکار برده شده در آن دارد.»
ساویز ادامه داد: «پسماندها با حداقل دخالت انسانی از طریق سیستم تزریق پسماند وارد کوره شده و مواد حاصل از سوختن پسماندها به دو صورت گاز سنتزی و مواد مذاب از کوره خارج میشوند. درحالحاضر این سامانه توانایی امحای زباله به میزان یک تن در روز را دارد که درصورت تعبیه این سامانه در ظرفیتهای بالاتر، از گاز سنتزی خروجی از کوره میتوان برای تولید آب گرم و بخار و بهعبارتی دیگر تولید انرژی استفاده کرد. علاوهبرآن مواد حاصل از امحا که بهصورت مذاب از انتهای کوره خارج میشوند، امکان استفاده در صنایع ساختمانی را دارند.»
وی با اشاره به درخواستهای متعدد از سوی صنایع مختلف برای بهکارگیری سامانه زبالهسوز پلاسمایی واحد علوم و تحقیقات، اضافه کرد: «پس از اجرای این سامانه بهصورت پایلوت سهماهه در بیمارستان فرهیختگان و کسب پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، میتوان از آن برای سایر بیمارستانها و مراکز دیگر نیز استفاده کرد.»
ساخت سامانه شوینده مقرههای خطوط انتقال برق
شستوشوی زیرساختهای حیاتی شهر ازجمله مقره خطوط انتقال برق یکی از دغدغههای اصلی مدیران شهری بوده و هست، دغدغههایی که تا امروز راهکارهای مختلفی برای رفع آن اتخاذ شده و سامانهای به همت سیدمحمدباقر طباطبایی، دانشجوی ارشد مهندسی مکاترونیک واحد خمینیشهر ساخته شده است؛ سامانهای که در آن امکان استفاده از آب پرفشار با فشار 100 بار و تا ارتفاع دلخواه فراهم شده که باعث شستوشوی موثر مقرههای موجود در خطوط انتقال میشود. ابداع این سامانه از آن جهت دارای اهمیت است که وجود آلودگی در مقرههای انتقال خطوط برق باعث نشت دائمی جریان برق از کابلها و در نتیجه هدر رفتن این انرژی میشود و شستوشوی آنها به روشهای سنتی نهتنها نیازمند صرف هزینه زیادی است، بلکه از لحاظ ایمنی نیز مشکلاتی را برای افراد ایجاد میکند.
به گفته این دانشجو، دهه گذشته سامانههای مکانیزه جهت شستوشوی مقرههای خطوط انتقال نیروی برق فشار قوی، بارها در لیست اعلام نیاز وزارت نیرو و شرکتهای برق منطقهای قرار داشته که خود عاملی برای ایجاد انگیزه و شکلگیری ایده اولیه این پژوهش بوده است ولی مسائل فنی و سختی کار همواره باعث شده پژوهشگران کمتر به این حوزه وارد شده و در مواردی هم که اقداماتی صورتگرفته، این اقدامات به نتیجه دلخواه نرسیده است. از دلایل عدم موفقیت تلاشهای پیشین میتوان به عدم استفاده از آب پرفشار و تمیزنشدن مقرهها اشاره کرد، چراکه استفاده از آب پرفشار مستلزم استفاده از شلنگهای قوی و سنگینوزن است و سامانه تولیدشده در چند فاز طراحی شده که اولین آن در قالب پایاننامه کارشناسیارشد بوده است.
آزمایش موفقیتآمیز دستگاه کیفیت برگ سبز چای
اخیرا دستگاه تشخیص کیفیت برگ سبز چای ساخت واحد لاهیجان با موفقیت در یکی از مزارع چای منطقه آزمایش شده است.سیروس بیدریغ، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان با بیان اینکه، این پروژه با حمایت و پیوند سازمان چای، دانشگاه، اساتید و دانشجویان نخبه به سرانجام رسیده، گفت: «یکی از وظایف محوله به دانشگاه آزاد اسلامی احصای مشکلات جامعه پیرامون خود است. از این رو سازمان چای یکی از مهمترین چالشهای این صنعت در کشور که تشخیص کیفیت برگ سبز چای است را به دانشگاه معرفی و دانشگاه برای آن راهکاری مبتنیبر دانش و فناوری روز ارائه کرد.»
وی کاهش اثرات تشخیص سلیقهای و اجرای عدالت بیشتر را از دیگر اهداف پروژه دانست و گفت: «هدف تشخیص کیفیت برگ سبز چای با استفاده از هوش مصنوعی و تکنیکهای یادگیری ماشین بدون استفاده از نیروی انسانی است و به این روش عدالت بیشتری در نرخگذاری و تشخیص کیفیت به دست خواهد آمد و در دراز مدت حتی ممکن است به بهبود کیفیت چای خریداری و تولید شده منجر شود و این امر به اجرای منویات مقام معظم رهبری جهت تحقق اقتصاد مقاومتی کمک میکند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان با بیان اینکه از حدود 50 کارخانه و مزارع چای نمونهبرداری انجام شده، افزود: «برای اینکه به خبرگی کنونی ماشین دستیابیم، نزدیک به 50 کارخانه و مزارع چای نمونهبرداری برای آزمایش، آموزش ماشین و برنامهنویسی انجام شده و با هوش و خبرگی کنونی ماشین در سطح قابل قبول و معقولی میتوان کیفیت برگ سبز چای را تشخیص داد. البته مشکلات تکنیکی و سختافزاری هم وجود دارد که با حمایت دانشگاه آزاد اسلامی و سازمان چای کشور مرتفع خواهد شد.»
عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان با بیان اینکه دستگاه با هزینه کم و براساس ظاهر برگ سبز چای میتواند، تشخیص خود را انجام دهد، اظهار داشت: «این دستگاه برای اولین بار در سطح کشور ساخته شده و دارای هیچ نمونه مشابه خارجی هم نیست و به صورت قابل قبول میتواند درصد درجه یک یا دو یا غیرقابل مصرف بودن نمونه برای خرید را تشخیص دهد و با برنامهریزی انجام شده، میتوان جمعبندی کلی در کیفیت و قیمت داشته باشیم.»
ابداعی برای افزایش ۵۰ درصدی برداشت ذرت علوفهای
بالا بردن میزان برداشت از محصولات کشاورزی موضوعی نیست که تنها مختص این روزهای دنیا باشد، بلکه همیشه بشر بهدنبال افزایش باردهی زمینهای کشاورزی بوده و همین هم پای دانشگاهها را به این میدان باز کرده است و هرازگاهی خبرهایی در حوزه رسیدن به راهکاری جدید برای تحقق این مهم رسانهای میشود. اینبار دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا برای افزایش میزان برداشت ذرت علوفهای پیشقدم شدهاند و توانستند در فاز تحقیقاتی آن هم به موفقیت برسند.
حمید اقبال، رئیس مرکز تحقیقاتی تولیدی این واحد دانشگاهی درباره پروژه جدید تحقیقاتیشان میگوید: «پژوهشگران این دانشگاه توانستند در زمانبندی پیشبینیشده، طرح افزایش کشت ذرت علوفهای را با موفقیت انجام دهند. درحقیقت آنها در طرحی آزمایشی، توانستند با استفاده از بذر هیبرید میانرس، کودهای بیولوژیک، آرایش کاشت و تغذیه مناسب نتایج جالبتوجهی با کمترین هزینه کسب کنند.»
او با بیان اینکه افزایش میزان برداشت از مزایای این طرح است، تصریح میکند: «در این طرح، عملکرد بالایی تا سقف ۵۰ درصد در مقایسه با متوسط عملکرد کشور به دست میآید و طبق پیشبینی انجامگرفته در این فرآیند ۸۰ تا ۸۵ تن ذرت علوفهای در هکتار برداشت میشود.»
تناوب مناسب برای کسب درآمد بیشتر از دیگر خصوصیات این طرح است که اقبال دربارهاش اینطور توضیح میدهد: «در این پژوهش و در بازه زمانی یکساله دوبار کشت مستمر ذرت علوفهای با بالاترین کیفیت صورت میگیرد و در ادامه امکان کشت سوم نیز بهصورت صیفیجات وجود خواهد داشت، همچنین مهمترین ویژگی اجرای این طرح افزایش وزن و تعداد بلال در مقایسه با کل بوته است، چراکه با اندازهگیری تعداد و ابعاد در این کشت، مشخص شد بلال تولیدشده در مقایسه با کشتهای قبلی، بیشتر از ۳۰ درصد افزایش یافته است.»