به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، هفته گذشته بود که کلیپ چند ثانیه‌ای «استعداد بهشتی» در صفحه اینستاگرام منتشر شد؛ کلیپی که خبر از برگزاری جشنواره استعدادیابی آن هم در داخل فضای دانشگاه و به‌منظور پیدا کردن استعدادهای برتر حوزه‌های هنری از میان دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی و علوم پزشکی این دانشگاه می‌داد! دیدن این کلیپ چند ثانیه‌ای، تصاویر برنامه «عصر جدید» را تداعی می‌کرد، برنامه‌ای که هرچند خودش نسخه کپی‌برداری شده از برنامه‌های آن سوی آبی محسوب می‌شد، حالا الگوی دانشجویان دست‌اندرکار برنامه «استعداد بهشتی» قرار گرفته بود که قصد داشتند با تقلید از این برنامه استعدادهای برتر دانشگاه خود را کشف کنند! اما نکته جالب این برنامه آن بود که نه‌تنها استعدادهای برتر درسی و علمی جایی در آن نداشتند، بلکه تمرکز اصلی به گفته دانشجویان شرکت‌کننده در آن، بر حوزه موسیقی متمرکز شده بود تا دیگر فعالیت‌های هنری. گویی «استعداد بهشتی» به دنبال چهره‌های جدید موسیقی می‌گشت تا بتواند آنها را در فضای آکادمیک شهید بهشتی به دانشجویان معرفی کند و نباید این مساله را نیز نادیده گرفت که هر بار صحبت از برگزاری جشن به مناسبت‌های مختلف و همچنین اجرای برنامه‌های مناسبتی در دانشگاه‌ها شده، رقص و آواز یکی از پایه‌های ثابت این برنامه‌ها بوده است و گویی این مقوله از فضای فرهنگی دانشگاه‌های ما نه‌تنها حذف شدنی نیست، بلکه مسئولان فرهنگی هر بار به روش‌های مختلف به آن دامن نیز می‌زنند.
از برگزیدگان«استعداد بهشتی» حمایت می‌کنیم
محمدرضا برومند، مدیر امور فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی درباره «استعداد بهشتی» به «فرهیختگان» می‌گوید: «این‌گونه نیست که بگوییم دانشگاه صرفا جای درس خواندن است، بلکه هدف‌مان این است که همه ابعاد وجودی دانشجویان را پرورش دهیم و این جشنواره نیز با همین نگاه برگزار شده است. البته پیش‌تر نیز رویداد ایده شو را داشتیم که صرفا در حوزه علمی متمرکز بوده و امسال نیز دومین دور آن را برگزار می‌کنیم و انجمن‌های علمی و دانشجویان در آن مشارکت خواهند داشت. در حقیقت این‌طور نیست که بگوییم صرفا به پرورش ابعاد علمی یا برعکس پرورش ابعاد هنری آنها متمرکز شده‌ایم.»
او ادامه می‌دهد: «تمام روند برگزاری «استعداد بهشتی» از ایده، برنامه‌ریزی، اجرا و حتی نظارت برعهده خود دانشجویان بوده است و سیاست‌مان نیز در دانشگاه شهید بهشتی این است که دانشجویان قدرت علمی بیشتری داشته و بتوانند خود را محک بزنند، البته ممکن است دچار اشتباه نیز شوند که در این صورت تلاش می‌کنیم مسیر آنها را اصلاح کرده و آثار سوء ناشی از اشتباه‌شان را کاهش دهیم.»
مدیر امور فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی تصریح می‌کند: «100 اثر در این جشنواره شرکت کردند که از این تعداد تنها 18 اثر به مرحله نهایی راه پیدا کردند و از میان آنها نیز با رای خود دانشجویان پنج گروه و نفر به‌عنوان برترین‌ها انتخاب شدند، قطعا دانشگاه شهید بهشتی از نفرات برتر این جشنواره حمایت خواهد کرد و این حمایت‌ها نیز از طریق حضور این دانشجویان در کانون‌های فرهنگی و همچنین بهره‌مندی از آنها در برگزاری جشنواره‌ها و جشن‌های مختلف خواهد بود.»
برومند با تاکید بر اینکه بازخوردهای مثبتی را از برگزاری «استعداد بهشتی» دریافت کرده‌ایم و به همین دلیل احتمال دارد که سال آینده نیز شاهد برگزاری این جشنواره باشیم، می‌گوید: «قطعا دانشجویان دختر نیز نیمی از جمعیت دانشگاهی را تشکیل می‌دهند و اگر فعالیت‌های هنری آنها در چارچوب‌های موجود دنبال شود، هیچ مشکلی نخواهند داشت، از این رو ما باید زمینه‌هایی را فراهم کنیم که شاهد مشارکت آنها نیز در برنامه‌های مختلف هنری و فرهنگی باشیم.»
او با مقایسه برنامه «استعداد بهشتی» با «عصر جدید» ادامه داد: «برنامه برگزار شده در دانشگاه شهید بهشتی به هیچ عنوان تقلید از برنامه احسان علیخانی نبوده است، چراکه ایده این برنامه حتی پیش از پخش عصر جدید به دست‌مان رسید و از زمان مطرح شدن ایده تا اجرا، یک سال زمان صرف شده است. یکی از ویژگی‌های «استعداد بهشتی» این است که از هیچ چهره شاخصی برای حضور دانشجویان در این مسابقه استفاده نکردیم و حضور آنها صرفا برای تشویق و حمایت از دوستان خودشان بوده است. حتی داوران این مسابقه نیز از میان خود دانشجویان بوده‌اند، البته قطعا افرادی به‌عنوان میهمان در این جشنواره شرکت کردند، اما این‌طور نبوده که بخواهیم به خاطر حضور آنها دانشجویان را به سالن برگزاری برنامه بکشانیم.»
مدیر امور فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی صحبت‌هایش را این‌طور به پایان می‌رساند: «یک سال پیش از برگزاری این جشنواره، ما برنامه «لبخند بهشتی» را داشتیم که در آن دختران نینجا که اتفاقا در برنامه عصر جدید نیز شرکت کرده بودند، حضور داشتند و شرکت در همین برنامه راه را برای حضور آنها در تلویزیون باز کرد، اما امسال مدل توسعه یافته «لبخند بهشتی» را در قالب «استعداد بهشتی» داشتیم که جمعیت بیشتری نیز در آن شرکت کرده بودند.»
«استعداد بهشتی» به مطرح شدن دانشجویان با استعداد کمک می‌کند
همچنین سینا محمدی، یکی از شرکت‌کنندگان در جشنواره «استعداد بهشتی» به «فرهیختگان» می‌گوید: «پیش‌تر نیز مسابقه‌ای تحت عنوان «لبخند بهشتی» با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و شهید بهشتی برگزار شده بود اما امسال تمرکز اصلی با وجود حوزه‌های مختلف در «استعداد بهشتی» بر حوزه موسیقی بوده است.»
او می‌گوید: «در این مسابقه به صورت گروهی در حوزه موسیقی شرکت کردیم و علی‌رغم اینکه نتوانستیم حائز رتبه شویم، اما معتقدم حضور در آن تجربه خوبی بوده است که پیش‌تر وجود نداشت.»
او با بیان اینکه درست است که وظیفه اصلی دانشجویان درس خواندن است اما نمی‌توان فعالیت‌های دانشجویی را تنها به این وجه خلاصه کرد، ادامه می‌دهد: «طبیعی است که دانشجویان در حوزه‌های مختلف ورزشی، فرهنگی و سیاسی نیز ورود می‌کنند و نمی‌توان این‌طور نگاه کرد که دانشگاه صرفا محیط درسی است، قطعا برای نشاط دانشجویان برگزاری چنین جشنواره‌هایی لازم است.»
این شرکت‌کننده در «استعداد بهشتی» تصریح می‌کند: «اینکه این برنامه همانند یکی از برنامه‌های تلویزیونی شده است، نمی‌تواند مورد انتقاد قرار بگیرد؛ چراکه فرم برگزاری چنین برنامه‌هایی یکی است و معتقدم این جشنواره نه‌تنها برنامه مفیدی بوده، بلکه می‌تواند در سال‌های آینده بسیار قوی‌تر نیز برگزار شود. در حقیقت این برنامه‌ها به دیده شدن دانشجویان کمک کرده و باعث می‌شود تا آنهایی که جزء استعدادهای برتر هستند، انگیزه بیشتری برای پیگیری فعالیت‌هایشان داشته باشند.»
محمدی می‌گوید: «قطعا میزان استقبال دانشجویان از «استعداد بهشتی» نشان‌دهنده این مساله است که دانشجویان از آن لذت برده و باید برگزاری آن دوباره تکرار شود. البته کانون‌های فرهنگی نیز فعالیت‌هایی در دانشگاه‌ها دارند، اما در گستره کوچکی دنبال می‌شود، در حالی که این برنامه‌ها نه‌تنها باعث پویایی کانون‌های فرهنگی شده، بلکه انگیزه‌ای برای شرکت همین کانون‌ها در روند برگزاری این جشنواره‌ها می‌شود.»
دانشگاهی که به جای تزریق ایده از ایده‌های دست‌چندم بهره می‌گیرد!
شاید دانشجویانی که در این برنامه شرکت کرده یا خبرهای آن به گوش‌شان خورده باشد، این‌طور تصور کنند که برگزاری چنین جشنواره‌ای در فضای دانشگاه، نه‌تنها مشکل‌ساز نیست، بلکه باعث افزایش فضای نشاط نیز خواهد شد که در ظاهر نیز حرفی درست می‌زنند، اما سوال اصلی اینجاست مگر معاونت‌های فرهنگی و اجتماعی در طول سال برنامه‌های مختلفی را برای تزریق نشاط به فضای دانشجویی برگزار نمی‌کنند؟ حتی اگر موضوع شناخت استعدادهای برتر باشد، طبیعتا کانون‌های فرهنگی و هنری در دانشگاه‌ها ایجاد شده‌اند تا استعدادهای برتر حوزه‌های مختلف را شناسایی کرده و در گام بعدی با توجه به اختیارات قانونی که دارند، از آنها حمایت کنند. قطعا چنین کانون‌هایی تنها با رای دانشجویان، به انتخاب برترین‌ها دست نمی‌زنند و همین مساله باعث می‌شود تا انتخاب آنها دقیق‌تر بوده و از طرف دیگر با برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی، به دانشجویان فعال در حوزه‌های مختلف فرصت رشد استعدادهایشان را می‌دهند.
جشنواره‌های تئاتر دانشجویی، رویش و... همگی ماحصل تلاش معاونت‌های فرهنگی و همین کانون‌های فرهنگی است که از قضا زمینه را برای رقابت کشوری نیز فراهم می‌کند و اگر قائل به کشف استعداد جشنواره «استعداد بهشتی» نیز باشیم، باید بگوییم که از لحاظ ارزشی این جشنواره از جایگاه بالایی برخوردار نیست. با این حال نمی‌توان این موضوع را نیز کتمان کرد که معاونت‌های فرهنگی در طول 4 دهه گذشته نتوانستند آنطور که باید مولفه‌های فرهنگی را در فضای آکادمیک کشور جاری کنند، مسأله‌ای که امروز ماحصل کم کاری آنها را در حرکت‌های خودجوش دانشجویی و برپایی جشنواره‌هایی مانند «استعداد بهشتی» می‌بینیم.
معاونت هایی که وظیفه اصلی آنها سیاست‌گذاری در حوزه فرهنگی بوده، حالا ترجیح می‌دهند از ایده‌های دانشجویی آن هم در این سطح حمایت کرده و آن را مروج نشاط در سطح دانشگاه‌ها تلقی کنند. از سوی دیگر نباید فراموش کنیم که دانشگاه به‌عنوان مغز متفکر هر جامعه‌ای محسوب می‌شود، مغزی که باید ایده‌های جدید از آن به جامعه تزریق شود، نه اینکه دانشگاه خود از جامعه و بعضا برنامه‌های دست‌چندم تلویزیونی ایده بگیرد و عین همان برنامه را در قالب دانشجویی برگزار کند.»
* نویسنده: زهرا رمضانی، روزنامه‌نگار