جالب است بدانید که همین تولدها، پرواز کردنها و مردنها در کنار هم مناظر دیدنی و با شکوهی را خلق میکنند که چشم انسانها از دیدنش خیره باقی میماند. از وصف زیباییهای این پدیده که بگذریم میخواهیم نگاهی به کیفیت این مهاجرت داشته باشیم. همه میدانید سیستمهای ناوبری در ماشینها یک نوآوری نسبتا جدید و البته با هزینه است، درحالی که پروانههای پادشاه هزاران سال است بدون هیچ هزینهای فاصلههای دور را پرواز میکنند. آنها قادرند تا سههزار مایل برابر با چهارهزار و 800 کیلومتر را پرواز کنند. بالهای این پروانهها هنگام فرارسیدن فصل مهاجرت شروع به بزرگتر شدن میکند. تحقیقات جدید نشان میدهد دلیل این اتفاق احتمالا تغییرات آب و هوایی است. این اتفاق به این معناست که تغییرات آب و هوایی آنها را مجبور میکند فاصله زیادی را به سمت شمال پرواز کنند تا بتوانند زنده بمانند. این پروانهها هر سال از کوههای راکی در شمال آمریکا به سمت مکزیک پرواز میکنند. میلیون پروانه زمستان به سمت مکزیک حرکت میکنند و روی درختان مکزیک به خواب زمستانی میروند. تعداد این پروانهها به حدی زیاد است که تمام درختان را میپوشانند و از دور مانند برگ خود درخت هستند. بالهای این پروانهها با داشتن پهنای زیاد نزدیک به 10سانتیمتر قابلیت زیادی برای پرواز در مسیر طولانی دارد. پدیده مهاجرت بین حیوانات در دامنه وسیعی شناخته میشود، بهویژه در جهان حشرات. شاید دلتان بخواهد بدانید که پروانههای پادشاه چطور این کار را انجام میدهند.
به گزارش سایت sciencedaily رمز و راز مکانیکی که در این پدیده قابلتوجه است توسط گروهی از دانشمندان حل شده است. دانشمندان با کاوش در پروتئین بسیار ریزبافت مغز و چشم، بینش جدیدی را نسبت به دستگاههای بیولوژیکی که این موجودات را در مسیر پرواز طولانی خود هدایت میکند، به دست آوردهاند.
به نظر میرسد نور نقش مهمی در عملکرد ساعت «بیولوژیک» در مغز پروانه که چرخه متابولیسم، ازجمله «سیگنال» آن برای مهاجرت ضروری است، دارد. بهویژه اینکه اشعه ماورای بنفش نور خورشید برای جهتگیری موجودات حیاتی است. در این میان پروانهها دارای سیستم ویژهای در چشمانشان هستند که میتوانند از نور خورشید برای پیدا کردن مسیر خود استفاده کنند. آنها ثابت کردند این سیستم ناوبری ماورای بنفش بسیار مهم است، چراکه همانند یک شبیهساز پرواز عمل میکند. درواقع هنگامی که یک فیلتر نور UV در شبیهساز آنها وجود دارد، پروانهها جهت حرکت خود را گم نمیکنند. علاوهبر این دانشمندان به این نکته پی بردند که اتصالات کلیداتصال بین سنسورهای ناوبری تشخیص نور در چشم مغز است. درواقع تشخیص نور فرابنفش در چشم و ساعت بیولوژیکی در مغز - با هم راهنمای پروانهها برای موفقیت در مسیر است تا به مقصد برسند.
* نویسنده : الهام کاظمی روزنامهنگار