به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دیاکو حسینی با اشاره به اظهارات معاون وزیر خارجه مبنیبر ناتوانی یا عدم تمایل اروپا برای ثبت و راهاندازی SPV به «فرهیختگان» گفت: «هر دو وجه صحبتهای آقای عراقچی به نظر من میتواند صحت داشته باشد. به این معنا که از طرفی اروپاییها از جهاتی نمیتوانند کار زیادی انجام دهند؛ نهفقط شرکتهای اروپایی بلکه دولتهای آنان نیز به دلیل فشارهایی که آمریکا میتواند بر آنها وارد کند آسیبپذیرند. این موضوع تا حد زیادی دست و پای آنها را میبندد که SPV را جلو ببرند. به معنای دیگر به نظر میرسد اراده سیاسی و اشتیاق اروپاییها برای نجات برجام به اندازه کافی به ابتکارات عملی که بتواند از طریق مکانیسمهای مالی برجام را به صورت واقعی نجات دهد، منجر نشده است.»
این کارشناس ارشد مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری، افزود: «از طرف دیگر ممکن است اروپا بهطور کامل هم نخواهد اقدامات عملی انجام دهد. چراکه اروپا تلاش میکند تا حد ممکن ایران را با هزینه کمتر در برجام نگه دارد. بدون اینکه لازم باشد برای نگه داشتن ایران در برجام هزینه زیادی را از طریق مواجهه سیاسی با آمریکا پرداخت کند و معنایش این نیست که من تصور میکنم اروپا واقعا دارد دوگانه رفتار میکند یا اینکه این میتواند یک نتیجه قطعی در اتحادیه اروپا باشد. ولی فکر میکنم یکی از فشارهای مهمی است که امروز در اتحادیه اروپا وجود دارد و باعث شده این تردید و تزلزل را در همکاری با ایران نشان دهند. اما به نظر من باید برای نتیجهگیری نهایی کمی دیگر صبر کرده و نتیجه قطعی را طی یک یا دو ماه آینده ارزیابی کنیم.»
حسینی در ادامه تصریح کرد: «نکته قابل توجه این است که همانقدر که برجام (همانگونه که خودشان اعلام کردهاند) برای اتحادیه اروپا اهمیت دارد و حیاتی محسوب میشود، به همان میزان حفظ رابطه سالم و پویا با آمریکا برای اتحادیه اروپا حیاتی است. امروز اروپا در یک دو راهی بسیار سخت قرار گرفته است. در آن دوراهی اگر بخواهد برجام نابود شود امنیت و اعتبار اروپا به اشکال گوناگون در جهان زیر سوال میرود. در جهانی که آنها آرزو داشتند به جهان چند قطبی تبدیل شود. از طرف دیگر اگر لازم باشد برای حفظ برجام اقداماتی انجام دهند و آن کارها مستلزم رویارویی با ایالات متحده و دو قطبی شدن بیشتر اتحاد آتلانتیک باشد، این هم میتواند اتحادیه اروپا را وارد دوره جدیدی از عدم قطعیت کند و حتی ممکن است منجر به دوره جدیدی از تضعیف اتحادیه اروپا در ژئوپلیتیک جهانی شود.»
این کارشناس مسائل بینالملل در ادامه گفت: «لاجرم آنها در این دوراهی قرار دارند و فکر میکنم همانقدری که در پیوستن به ایالات متحده برای فشار به ایران تعلل و وقتکشی میکنند، در تهران هم میتوانیم اینگونه تفسیر کنیم که آنها برای مقابله کامل با آمریکا و حمایت کامل از برجام هم دارند وقتکشی میکنند. منظورم این است که در واشنگتن هم ممکن است عدهای تصور کنند اتحادیه اروپا در حال وقتکشی کردن برای آمریکاست، چون برای اعمال فشار به ایران به آمریکا ملحق نمیشود. این به جایگاه خیلی خاص و تنگنای منحصربهفردی که اتحادیه اروپا در آن گرفتار شده است، بازمیگردد.»
این کارشناس ارشد مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری، به رغم تاکید بر اینکه پیشبینی سرانجام دوراهی اروپا سخت است، گفت: «فکر میکنم اروپا تمام تلاشش را خواهد کرد که در این بین بازی کند. به این معنا که نه بهطور کامل به سمت ایران بیایند و علیه ایالات متحده قد راست کنند نه به صورت کامل به سمت آمریکا رفته و برجام را فراموش کنند. پیشبینی اینکه این بازی تا چه زمانی میتواند ادامه پیدا کند خیلی سخت است. من فکر میکنم این خیلی بستگی دارد به اینکه اتحادیه اروپا بسنجد که پیامدهای ایستادگی در مقابل آمریکا چه خواهد بود.»
حسینی تصریح کرد: «اگر کشورهای اروپایی فکر کنند که حتی اگر لازم باشد مقابل آمریکا بایستند ولی هزینه کمی بپردازند، این کار را انجام خواهند داد، ولی اگر آنها فکر کنند که میتوانند این بازی خاص (یعنی در وسط ایران و آمریکا ایستادن) را تا مدت زمان زیادی ادامه دهند بدون آنکه از جانب ایران خطری منافع آنها را تهدید کند یعنی ایران از برجام خارج شود، این رویه را ادامه خواهند داد. ولی اگر بدانند که عدم اقدامات اساسی برای نجات برجام منجر به خروج ایران و نابودی برجام میشود، فکر میکنم آنها اشتیاق بیشتری برای اقدامات عملی در راستای حفظ برجام خواهند داشت و آرزوهای سیاسی را به اقدامات عملی برای حفظ برجام تبدیل خواهند کرد.»
این کارشناس مسائل بینالملل درنهایت به سردرگمی اروپا برای محل استقرار SPV اشاره داشت و گفت: «خود اروپاییها هم به این نتیجه نرسیدند که محل SPV کجا باشد. این موضوع بیش از اینکه یک بحث فنی باشد به موضوعی سیاسی میان اتحادیه اروپا و آمریکا تبدیل شده است.»