فرهیختگان آنلاین: خبر تلخ آتشسوزی جنگلهای «الیت» در هفته گذشته از جمله اخبار ناراحتکننده محیط زیستی بود. جنگلهایی با 40 هکتار مساحت و پوشش گیاهی غنی که زیستگاه جانوارن بسیاری همچون شوکا، گراز، پلنگ ایرانی، روباه، تشی و انواع پرندگان جنگلی است. منطقه الیت به دلیل وجود گونههای کهن گیاهی نظیر ممرز، بلوط ایرانی و توسکا از ارزش زیستگاهی زیادی برخوردار است. یکی از ویژگیهای برجسته آن گونههای سردرختی و مقاوم به شرایط نیمهیخزده است. وجود درختچههای مقاوم به سرما نشان از موقعیت اقلیمی کوهستانی این ناحیه دارد.
گفتنی است، «جنگلهای هیرکانی» به عنوان بیست و چهارمین اثر تاریخی و طبیعی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال ۲۰۱۹ ثبت شد. از جنگلهای هیرکانی بهعنوان تنها باقیمانده جنگلهای عصر یخبندان در جهان یاد میشود و حدود 50میلیون سال قدمت دارد. این جنگلها با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلیداغ در شرق استان گلستان، در گسترهای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارند. جنگلهای هیرکانی، زیستبوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است.
متاسفانه این منطقه در هفتهگذشته دچار حرق گسترده شده و آنطور که امروز مهدی یونسی رستمی، استاندار مازندران در آخرین جزئیات منتشر شده درباره این حادثه به رسانهها گفت؛ این حریق منشا انسانی دارد.
منطقه الیت که جزئی از پوشش گیاهی جنگلهای هیرکانی است حالا 8 هکتار آن در آتش سوخته اتفاقی که ضربه مهلکی به جان طبیعت شمال کشور زده است. گزارشها از وقوع آتشسوزی در این منطقه حاکی از این است که از تاریخ 24 آبان ماه تا کنون جنگلهای روستای «الیت» مرزنآباد از توابع شهرستان چالوس درگیر حریق شدهاند. گرمای هوا از یک سو و صعبالعبور بودن منطقه و همچنین انباشت برگ و لاشه درختان خشک شده باعث شده است تا جنگل های چالوس از ابتدای هفته گذشته در چندین نوبت دچار آتش سوزی شود.
گفتنی است آتشسوزی «الیت» در دومرحله رخ داده است؛ نخست دهم آبان ماه بود که مهار شد و آسیب چندانی نداشت و دومین نوبت از 24 آبان که گستردگی بیشتر داشته و تا کنون بخشهای از آن شعلهور مانده است. تصاویر لحظاتی پیش ناسا از محل آتش سوزی جنگل الیت نشان میدهد که آتش سوزی تقریباً مهار شده ولی حجم دود در منطقه افزایش یافته است.
از همان روزهای نخست اعزام چندین فروند بالگرد و تلاش نیروهای امدادی و مردمی، توانست بخشی از آتش را مهار کند اما گستردگی حریق سبب شد تا سایر ارگانها نیز وارد عمل شوند. روز گذشته بالگردهای ارتش به منطقه اعزام شدند تا از تداوم آتشسوزی در این منطقه جلوگیری کند. امروز نیز شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست از بهکارگیری هواپیمای ایلوشن و کمکهای بینالمللی جهت اطفای حریق خبر داد.
انصاری در این رابطه گفت: «دیروز یک فروند هواپیمای ایلوشن در ۲ نوبت آبپاشی انجام داد و امروز ۲ فروند ایلوشن در محل حاضر هستند که هر کدام از آنها روزانه می توانند ۲ نوبت آبپاشی انجام دهند، هر بار هم ۴۰ تن آب حمل می کنند بنابراین امروز چهار نوبت پرواز انجام خواهد شد.»
این روزها که نفس الیت به شماره افتاده مسئولین از ظرفیتهای داخلی و همچنین کمکهای بینالمللی ترکیه و روسیه استفاده میکنند تا حریق هرچه زودتر مهار شود.
تصاویری از آبپاشی هواپیمای ایلیوشین
رئیس سازمان جنگلها نیز امروز جزئیات بیشتری از دلایل وقوع این حادثه ارائه داد، طبق گفتههای او ردپایی از زمینخواران در این ماجرا دیده میشود. وی در این رابطه گفت: «به احتمال بسیار زیاد منشأ آتشسوزی جنگل هیرکانی در منطقه الیت چالوس انسانی است. شواهد اولیه احتمال دخالت عامل انسانی را تقویت میکند و بررسیها برای رصد عوامل منتسب به زمینخواری در آتشسوزی الیت آغاز شده است.»
هرچند با اجرای عملیات اطفای هوایی و زمینی آتش در هفت هکتار از این عرصه خاموش شده است اما تنه آتش در کمتر از یک هکتار از این عرصه های ملی هنوز شعله ور است. گفتنی است، بنابر گزارشهای آماری، تعداد کل آتشسوزیهای جنگل و مراتع ثبتشده از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا نیمه مرداد، ۲۵۶ مورد است.