فرهیختگان: ایران پیشازاین اعلام کرده بود در اسنادی که از رژیم صهیونیستی به دست آورده، اطلاعاتی وجود دارد که نشان میدهد آژانس، اطلاعات محرمانه تأسیسات هستهای ایران را نه فقط به اروپاییها داده، بلکه در اختیار رژیم صهیونیستی هم قرار داده است. اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی اما روز گذشته جزئیات بیشتری از این درز اطلاعات بیان کرد. درز این اطلاعات تنها مختص سه تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان نبود. «اولین مکانی که اسرائیل به آن حمله کرده، کارخانهای بوده که برای رآکتور تهران سوخت صفحهای تولید میکرد.» رآکتوری که تنها قابلیت استفاده رادیودارویی دارد. حمله به خط تولید رادیوداروهای هستهای علاوه بر آنکه برای چندمینبار اثبات میکند این آژانس بوده که اطلاعات ایران را لو داده است، نشان میدهد برخلاف ادعاها مسئله نه فقط احتمال تولید سلاح هستهای، بلکه اساساً دستیابی ایران به چنین فناوریای است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در عین آنکه بیشترین توقع را برای همکاری با ایران دارد و حجم زیادی از بازرسیهایش تنها در ایران انجام میشود؛ اما در شرایط بحرانی هیچقدمی برای ایران برنداشته و نهتنها در مقابل تهدیدهای امنیتی ایران واکنشی نشان نداده، بلکه بهجای محکوم کردن تجاوز به تأسیسات هستهای صرفاً گزارشی از خرابیهای تأسیسات ایران ارائه داده است. مجموع این موارد این گزاره را اثبات میکند که ضروری است ایران در همکاریاش با آژانس مخصوصاً بعد از پایان رسمی قطعنامه 2231 و هدف قرار دادن تأسیسات ایران، بازنگری جدی داشته باشد.
گروسی بازوی اطلاعاتی اسرائیل؟
آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بهویژه شخص گروسی، سابقه تاریکی در درز اخبار و اطلاعات فعالیتهای هستهای ایران دارد. درز این اسناد فقط محدود به انتشار این اخبار در رسانههای بینالمللی نبود. حالا و باگذشت زمان میتوان با شاهدمثالهای بیشتری در این مورد صحبت کرد که این آژانس و در رأس آن شخص گروسی بوده که اسناد و اطلاعات تأسیسات هستهای را در اختیار دشمن ایران قرار میداد و عملاً به نفع رژیم صهیونیستی جاسوسی میکرد. این موضوع از دو جهت قابلاثبات است؛
1- بعد از آنکه ایران اعلام کرد به اسنادی از فعالیت هستهای غیرقانونی اسرائیل دست یافته بخشی از اسناد هستهای مربوط به تأسیسات ایران را هم پیدا کرده که پیشازاین در اختیار آژانس بوده است.
2- علاوه بر آن حملاتی که در جریان جنگ 12 روزه از جانب صهیونیستها به تأسیسات هستهای ایران وارد شد، دقیقاً در نقاطی صورت گرفته بود که پیش از آن بازرسان آژانس در آن مکانها حضور داشتند؛ امری که اثبات میکند مواجهه آژانس با فعالیت هستهای ایران نهتنها سوگیرانه بوده، بلکه شخص گروسی بهمثابه بازوی اطلاعاتی اسرائیل برای هدف قرار دادن تأسیسات هستهای ایران عمل میکرد. این درز اطلاعات، حتی شامل تأسیساتی هم میشد که فقط در حوزه تولید رادیوداروها مورد استفاده قرار میگرفت.
اعمال فشار بدونحمایت
گروسی علاوه بر لودادن اطلاعات تأسیسات هستهای، اعمال فشار علیه برنامه هستهای ایران را ادامه میداد. باوجودآنکه اجرای پروتکل الحاقی در چهارچوب توافق برجام و بهصورت داوطلبانه اجرا میشد و مکرراً از ایران خواسته میشد که پروتکل الحاقی را اجرا کند و اختیاراتی فراقانونی به آژانس بدهد، همه این موارد در حالی رخ داد که آژانس در مواردی که باید، تعهدات قانونی خود را در مورد ایران انجام نمیداد. اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته، مفصلاً در مورد عدم پایبندی آژانس به تعهدات خود صحبت کرد و در بخشی از صحبتهایش در کنفرانس بینالمللی حقوق بینالملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع به این موضوع اشاره کرد که آژانس علیرغم آنکه فشارهای زیادی به ایران وارد میکند، در مقابل تهدیدهای امنیتی علیه فعالیت هستهای و تهدید جان دانشمندان ایران هیچ اقدام حمایتیای انجام نداده و نکته عجیبتر آنکه رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گفتوگو با رسانههای خارجی بهجای ابراز نگرانی در مورد هدف قرار دادن فعالیت هستهای بیشتر دغدغهاش این بود که مواد غنیشده اورانیوم ایران کجا قرار دارد و به این موضوع تأکید داشت که فعالیت غنیسازی ایران در حال حاضر متوقف شده است.
لزوم تعریف مدالیته جدید
درنظرگرفتن همین بدعهدیهایی که آژانس علیه فعالیت هستهای ایران انجام داده، کافی بود تا ایران سازوکار همکاری با آژانس را تغییر دهد. بااینحال با اصرار کشورهای اروپایی مخصوصاً فرانسه، ایران قرارداد قاهره را با آژانس امضا کرد تا در سازوکاری جدید و بهصورت مشروط، اجازه بازرسی از تأسیسات هدف قرار گرفته شده داده شود؛ اما ازآنجاکه شروط ایران اجرایی نشد و اسنپبک هم فعال شد، عملاً اجرای این توافق هم ملغی شد. آژانس اما همچنان بهعنوان اهرم فشار اروپاییها علیه ایران مورداستفاده قرار میگیرد. بهانه تازهای که آژانس برای انتشار گزارشی علیه فعالیت هستهای ایران پیدا کرده، این است که ایران محل نگهداری اورانیوم را به آژانس اطلاع نداده و اجازه بازرسی از تأسیسات هدف قرارگرفته را نمیدهد، بلافاصله هم سه کشور اروپایی پیشنویس قطعنامهای علیه برنامه هستهای ایران را منتشر کردند. اما همه این اعمال فشارها در شرایطی صورت میگیرد که آژانس نهتنها به تعهداتش در مورد ایران برمبنای متن اساسنامه عمل نکرده، بلکه عکس این اقدام را انجام داده و زمینهساز حمله و تجاوز به برنامه هستهای ایران شده است. با این منطق نمیتوان همکاری را به روش سابق ادامه داد، طبیعی است که ایران در رفتارش با آژانس پس از این تخلفات بازنگری جدی انجام میدهد. موضوعی که روز گذشته نیز موردتأکید غریبآبادی، معاون وزارت خارجه قرار گرفت و رئیس سازمان انرژی اتمی به این موضوع اشاره کرد که «آژانس باید بپذیرد ما در شرایط جدیدی قرار داریم و باید مدالیتهای بر اساس شرایط جنگی تدوین شود.» برایناساس علیرغم اعمال فشارها، ایران اجازه نخواهد داد بازرسیهای ایران بهپیش از جنگ بازگردد؛ چراکه حالا سایهای از بیاعتمادی بالای سر فعالیتهای آژانس وجود دارد. با این تفاصیل حداقل و تا زمانی که شخص گروسی در جایگاه ریاست آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد، فرایند همکاری ایران با آژانس در سایه بیاعتمادی ادامه پیدا خواهد کرد.