اسپیناوتهای دانشگاهی که درواقع، شرکتهای زایشی دانشگاهی هستند، طی چند دهه گذشته از عنصری در حال شکوفایی در چشمانداز نوآوری انگلیس به عاملی حیاتی برای رشد اقتصادی در رقابت جهانی تبدیل شدهاند. شرکتهای زایشی از موقعیتی حیاتی و مرکزی در نزدیکشدن این کشور به مسئله تجاریسازی در سطح جهانی برخوردار هستند. طبق آمار ارائه شده Equity سرمایهگذاری در شرکتهای زایشی در سال 2024 به شدت رشد داشته به طوری که با افزایش بیش از 40 درصدی نسبت به سال گذشته به رقمی بالغ بر 3 میلیارد و 350 میلیون پوند رسیده است. آماری که از سرمایهگذاری روی شرکتهای زایشی منتشر شده حکایت از آن دارد که بین سالهای 2024- 2015 حدود 4 هزار و 109 معامله سهام توسط شرکتهای زایشی تضمین شدهاند. تعداد این معاملات تضمین شده از سوی شرکتهای زایشی در 6 ماهه نخست 2025 به 175 معامله میرسد. در این میان، ارزش سرمایهگذاری سهام تضمین شده از سوی این شرکتهای زایشی بین سالهای 2024- 2015 رقمی بالغ بر 18 میلیارد و 100 میلیون پوند را دربرمیگیرد. همچنین، کل ارزش سرمایهگذاری سهام تضمین شده توسط شرکتهای زایشی در 6 ماهه نخست سال 2025 به 709 میلیون پوند رسید.
رشد 44 درصدی سرمایهگذاری در شرکتهای زایشی
شرکتهای زایشی در سال 2024 با افزایش 44.3 درصدی نسبت به سال 2023، قریببه 3 میلیارد و 350 میلیون پوند جذب سرمایه کردند. این افزایش سرمایه به دنبال دو اتفاق تأمین سرمایه مهم از سوی دو شرکت Autolus (فعال در حوزه سلول درمانی) و شرکت Bicycle (فعال در حوزه زیست دارویی) در مرحله رشد رخ داد. هر کدام از این شرکتها از پشتوانه مالی قابل توجهی برخوردارند که 26 درصد سهام به دست آمده در سال 2024 را شامل میشود. ارزش متوسط این سرمایهگذاری سهام از 4 میلیارد و 960 میلیون پوند در سال 2023 به رقم 7 میلیارد و 490 میلیون پوند در سال 2024 افزایش یافت. این رشد، حکایت از تأثیر تأمین سرمایههای بزرگی است که اتفاق افتاده است؛ اما همچنین بیانگر آن است که سرمایهگذاران تمایل بیشتری برای هدایت سرمایه به سمت شرکتهای زایشی پس از یک دوره کاهش مشارکت سرمایهگذاران از خود نشان میدهند. حتی بدون وجود این دو معامله بزرگ در سال 2024، کل میزان سرمایه جذب شده بیشتر از سرمایه جذب شده در سال 2023 بود. در ۶ماهه نخست سال 2025، شرکتهای زایشی حدود 709 میلیون پوند تأمین سرمایه کردند که به طور متوسط به ازای هر معامله رقمی بالغ بر 4 میلیون و 50 هزار دلار را شامل میشود. تأمین مالیهای قابل توجهی که در سال 2025 اتفاق افتاده، یکی شامل رقم 90 میلیون پوندی است که توسط شرکت توسعه دارویی CellCentric درآوریل جذب و باعث توسعه تعهدات R&D شد و دیگری شامل جذب سرمایه 107 میلیون پوندی از سوی شرکت Draig Therapeutics در ماه ژوئن شد.
کدام صنایع مشتری بیشتری دارند؟
دولت انگلیس در جولای 2025، استراتژی مدرن صنعتی خود را منتشر کرد که در آن، 8 صنعت اولویتدار (موسوم به IS-8) معرفی شدند. هدف اصلی از انتشار این استراتژی، تقویت ظرفیت انگلیس به پژوهش تجاری با تمرکز بیشتر روی شرکتهای زایشی دانشگاهی است. اسپیناوتهای انگلیسی از پیش هم در پیشبرد نوآوری در صنایع IS-8 نقشآفرینی میکردند. شاخصترین صنعت در این استراتژی، علوم زیستی است که رکورد 182 معامله سهام را بین 6 ماهه دوم سال 2024 و 6 ماهه اول سال 2025 از آن خود کرد. این رکورد، قدرت اساس پژوهشی و زیرساخت سرمایهگذاری صنعت علوم زیستی را نشان میدهد. علوم زیستی از چند زیرمجموعه تشکیل میشود که فعالترین زیربخشها، داروسازی بودند که 96 معامله (شامل 6 قرارداد بیشتر از سال 2023)، بیوتکنولوژی با 74 معامله (6 معامله بیشتر از سال قبل) و تحقیقات بالینی با 73 معامله را به ثبت رساندند که با 20 قرارداد بیشتر از سال قبل، بیشترین افزایش را نشان میدهند. شرکتهای نوپای علوم زیستی از اصلاحات نظارتی پیش رو با هدف تسریع جدول زمانی آزمایشهای بالینی و بهبود دسترسی به بازار بهرهمند خواهند شد.
صنعت دیجیتال و فناوری IS-8 با 152 معامله سهام، قطب دیگری برای فعالیتهای شرکتهای زایشی به شمار میرود. چند زیرمجموعه در این امر مشارکت دارند که از آن جمله میتوان به نرمافزارهای کاربردی و هوش مصنوعی و نیز ارائه و تجزیه و تحلیل دادهها اشاره کرد. درحالیکه معاملات در نرمافزارهای کاربردی کاهش یافته، هم هوش مصنوعی و هم ارائه و تجزیه و تحلیل دادهها معاملات بیشتری را به دست آوردهاند. این زیرمجموعهها از تحول اقتصادی انگلیس، از جمله دسترسی بهتر به محاسبات و دادهها و استقرار گسترده هوش مصنوعی، پشتیبانی خواهند کرد.
بیشترین جذب برای شرکت کالج لندن: 436 میلیون پوند سرمایه
صنعت علوم زیستی در سال 2024 با تضمین 7 مورد از 8 معامله بزرگ از نظر ارزش توسط شرکتهای زیرمجموعه این صنعت، تسلط خود را در چشمانداز سهام شرکتهای زایشی حفظ کرد. در میان این معاملات، Autolus و Bicycle Therapeutics نهتنها بهعنوان دو معامله بزرگ زایشی سال، بلکه بهعنوان دو معامله بزرگ ثبتشده در یک دهه گذشته، برجسته شدند. Autolus بهعنوان یک شرکت بیوتکنولوژی مستقر در لندن، درمانهایی را توسعه میدهد که سلولهای ایمنی بیمار را برای هدف قرار دادن و از بین بردن سرطان تغییر میدهند و بهنوعی سلول درمانی انجام میدهند. در فوریه 2024، این شرکت در یک دور جذب سرمایه به رهبری BioNTech، حدود 436 میلیون پوند برای پشتیبانی از مراحل نهایی آزمایش بالینی و تولید انبوه درمان اصلی خود جذب کرد. این شرکت از زمان جدایی از UCL در سال 2018، حدود 673 میلیون پوند سرمایهگذاری سهام را تضمین کرده و 5 میلیون و 250 هزار پوند بودجه کمک بلاعوض دریافت کرده است. درآوریل 2025، شرکت Autolus اولین شرکت منشعب از دانشگاه کالج لندن لقب گرفت که موفق به دریافت تأییدیه قانونی انگلیس برای درمان CAR-T (سلول درمانی) شد و به این ترتیب توانست این درمان را از طریق NHS ارائه دهد. شرکت Bicycle Therapeutics هم یک شرکت بیوتکنولوژی مستقر در کمبریج است که در حال توسعه گروه جدیدی از داروهای مصنوعی برای درمان سرطان است. این رویکرد براساس تحقیقات برنده جایزه نوبل «سر گرگوری وینتر» در مورد مولکول دو حلقهای است که برای نفوذ به تومورهای جامد طراحی شده است. در ماه مه 2024، این شرکت حدود 435 میلیون پوند بودجه سهام را برای حمایت از خط تولید بالینی خود جذب کرد.
دانشگاه کمبریج با 63 قرارداد دانشگاه برتر در معاملات
سه دانشگاه برتر از نظر تعداد معاملات منعقد شده از سوی شرکتهای استارتاپی زیرمجموعه آنها، در مقایسه با سالهای گذشته بدون تغییر باقیماندهاند. امسال، دانشگاه کمبریج با عقد 63 قرارداد در صدر قرار گرفت که نسبت به 45 قراردادی که در سال 2023 منعقد کرده، روند رو به رشدی را نشان میدهد. شرکتهای استارتاپی دانشگاه آکسفورد در مقایسه با 63 قرارداد در سال 2023، در سال 2025 حدود 48 قرارداد امضا کردهاند. کالج سلطنتی لندن هم با ثبت 28 قرارداد در جایگاه سوم قرار گرفت که با مجموع قراردادهای سال گذشته برابری میکند. کالج دانشگاهی لندن، جایگاه چهارم را به خود اختصاص داد و سال خوبی را برای شرکتهای استارتاپی دو دانشگاه برتر لندن رقم زد. نسخههای قبلی این گزارش، تفاوتهایی را بین دانشگاههایی نشان میدهد که خارج از سه رتبه برتر قرار دارند، اگرچه دانشگاههای ادینبورگ و بریستول اغلب در بین 7 رتبه برتر قرار دارند. در این میان، میتوان مشاهده کرد که شرکتهای منشعب از دانشگاه منچستر امسال 17 قرارداد امضا کردهاند که پنج مورد بیشتر از هر یک از دو سال گذشته بوده است. تنوع بیشتر در رتبهبندیها، قدرت سه دانشگاه برتر را برجسته میکند که اکوسیستمهای تأمین مالی تثبیت شده آنها همچنان حمایت مداوم سرمایهگذاران را جذب میکند. تجزیه و تحلیلهای منطقهای در این گزارش نشان میدهد دانشگاههای شمال شرقی، یورکشایر و هامبر و میدلندز رتبه پایینتری را به خود اختصاص دادهاند و این بیانگر فرصت بالایی است که این مناطق از انگلیس برای سرمایهگذاری هدفمند در شرکتهای زایشی در اختیار دارند.
کمبریج با سهام 849 میلیون پوندی برترین دانشگاه شد
دانشگاه کمبریج، همگام با پیشتازی خود در تعداد معاملات، در سال 2024 از نظر ارزش سهام جذب شده توسط شرکتهای زایشی نیز با حجم سهام 849 میلیون پوندی، رتبه نخست را از آن خود کرد. این برتری به دلیل معامله شرکت Bicycle Therapeutics اتفاق افتاد که بهعنوان دومین معامله بزرگ سال شناخته شد. دانشگاه کالج لندن هم با حجم سهام 600 میلیون پوندی در رتبه دوم قرار دارد و معامله شرکت Autolus بهعنوان برترین معامله سال و یک دهه گذشته رتبهبندی شده است. این دومین سال متوالی است که دانشگاه کالج لندن با وجود ثبت معاملات کمتر، سهام بیشتری نسبت به کالج سلطنتی لندن جذب کرده است. کالج سلطنتی لندن تنها با 11 قرارداد، رتبه 6 را در جذب سرمایه در سال 2024 کسب کرده است. سهم بزرگی از این مبلغ، مربوط به جذب سرمایه 95 میلیون و 500 هزار پوندی شرکت Pheon Therapeutics است. این شرکت، ترکیبات آنتیبادی - دارویی را با پتانسیل درمان تومورهای جامد و سرطانهای مایع که با روشهای دیگر قابل درمان نیستند، توسعه میدهد. اگرچه شرکتهای نشئت گرفته از دانشگاه آکسفورد در سال 2024 معاملات کمتری نسبت به سال 2023 در اختیار داشتند، اما 546 میلیون پوند سرمایه جذب کردند که از 406 میلیون پوند جذب سرمایه سال قبل بیشتر بود. این بیانگر میانگین بالاتری از حجم معاملات در سال 2024 است. بزرگترین معامله از یک شرکت منشعب از دانشگاه آکسفورد، جذب سرمایه 80 میلیون پوندی توسط شرکت Oxford Nanopore Technologies بود.
رشد سرمایهگذاریهای خارجی
بین سالهای 2015 تا 2020، معاملات شرکتهای زایشی بیشتر توسط سرمایهگذاران داخلی تأمین مالی میشدند. معاملات مختص انگلیس بیش از سهچهارم کل معاملات هر سال را تشکیل میدادند. این معاملات با داشتن میانگین حجم معاملات نسبتاً کوچکتر حدود 2 میلیون و 40 هزار پوند، در مقایسه با میانگین سرمایهگذاری مشترک انگلیس و سرمایهگذاری خارجی 13 میلیون و 900 هزار پوند و معاملات صرفاً سرمایهگذار خارجی 6 میلیون و 640 هزار پوند، مشخص میشوند. از سال 2021 به بعد، سهم معاملات مختص انگلیس به حدود 60 درصد کاهش یافت که ناشی از افزایش قابل توجه سرمایهگذاری مشترک انگلیس و سرمایهگذاری خارجی بود. این بیانگر یک اکوسیستم زایشی در حال بلوغ است. با پیشرفت شرکتها، آنها به تزریق سرمایه قابل توجهتری نیاز داشتند. بسیاری از این افزایش سرمایهها، بودجههای متخصص خارج از کشور، بهویژه آمریکا را جذب کردند که با سرمایهگذاران انگلیسی برای دسترسی به شبکههای محلی و کاهش خطرات ورود به بازار همکاری میکردند. رکورد 3 میلیارد و 350 میلیون پوند سرمایهگذاری در شرکتهای زایشی در سال 2024 همزمان با رشد بالا در میانگین حجم معاملات برای سرمایهگذاری مشترک انگلیسی و سرمایهگذاری خارجی و سرمایهگذاری صرفاً خارجی اتفاق افتاد. میانگین سرمایهگذاری مشترک انگلیس و سرمایهگذاری خارجی، از 13 میلیون و 500 هزار پوند در سال 2023 به 22 میلیون و 800 هزار پوند افزایش یافت، درحالیکه سرمایهگذاری صرفاً خارجی از 10 میلیون پوند به 16 میلیون و 100 هزار پوند افزایش یافت. در نیمه نخست سال 2025، معاملات صرفاً انگلیسی 70.5 درصد از فعالیتهای سهام شرکتهای زایشی را تشکیل میدادند که بالاترین سهم آنها از سال 2020 به شمار میآمد. اینکه آیا این روند ادامه مییابد یا خیر، میتواند بیانگر کاهش کل جذب سرمایه توسط شرکتهای زایشی در سال 2025 باشد؛ چراکه میانگین حجم معاملات صرفاً انگلیسی در پایینترین سطح یعنی یکمیلیون و 130 هزار پوند قرار دارد.
آمریکا، برترین سرمایهگذار شرکتهای زایشی انگلیس
در این گزارش آمده است که سرمایهگذاران آمریکایی با 602 معامله بین سالهای 2015 و 6 ماهه نخست سال 2025، فعالترین مشارکتکنندگان در سهام شرکتهای زایشی انگلیس را تشکیل میدهند. مشارکتها از 69 معامله در سال 2023 به 113 معامله در سال 2024 رسید. برتری آمریکا بیانگر عمق بازار سرمایهگذاری خطرپذیر در این کشور و تمایل بالای آمریکاییها را برای برخورداری از فرصتهای رشد بالا و برقراری ارتباط با دانشگاههای انگلیس را نشان میدهد. این روند در سال 2025 هم ادامه یافت. پنج سرمایهگذار آمریکایی که در این افزایش سهام مشارکت داشتند، نقش این کشور را در وارد کردن سرمایه آمریکا به اکوسیستم شرکتهای زایشی انگلیس برجسته کردند. در این میان، هلند با 85 معامله از سال 2015 برترین منبع سرمایه اروپاییها برای شرکتهای زایشی انگلیس به شمار میرود. مشارکت هلند به طور مستمر رشد داشته به طوری که از 14 معامله در سال 2023 به 21 معامله در سال 2024 افزایش یافته است. سرمایهگذاران آلمانی نیز حضور قابل توجهی داشتهاند به گونهای که در 12 ابرمعامله (بیش از 50 میلیون پوندی) بین سالهای 2020 و نیمه نخست سال 2025 شرکت داشتند که شامل جذب سرمایه 435 میلیون پوندی از سوی شرکت Bicycle Therapeutics میشد. سرمایهگذاران آلمانی همچنین اثرگذاری خود را در توسعه شرکتهای زایشی انگلیس توسعه دادند به طوری که تعداد معاملات را از 9 معامله در سال 2021 به 18 معامله در سال 2024 رساندند که این روند تا 6 ماهه نخست سال 2025 هم ادامه داشت؛ جایی که سرمایهگذاران آلمانی تاکنون در 6 معامله اسپیناوتی حضور داشتهاند که شامل یک معامله 21 میلیون و 100 هزار پوندی در یک شرکت زایشی در دانشگاه کمبریج بود که فناوریهای گرافنی را برای توسعه ارتباطات 5G طراحی میکرد.
رکورد خروج سرمایهگذاران با رقم 3 میلیارد و 370 میلیون پوند
خروج یا اگزیت، فرایندی است که در آن، سرمایهگذاران یک شرکت استارتاپی، تمام یا بخشی از سهم مالکیت خود را از شرکت به سایر شرکا یا بنیانگذاران استارتاپی میفروشند. خروج شرکتهای زایشی در انگلیس از سال 2015 تحت سلطه فناوریهای عمیق و علوم زیستی بوده است. در صدر این فهرست، عرضه اولیه سهام 3 میلیارد و 370 میلیونپوندی شرکت Nanopore آکسفورد در سال 2021 قرار دارد. این شرکت به طور تخصصی در حوزه ژنومیک فعالیت میکند و طیف وسیعی از دستگاههای توالییابی DNA و RNA قابلحمل را توسعه میدهد که قادر به توصیف تغییرات اپیژنتیکی نیز هستند. شرکتهای زایشی که در بخش داروسازی فعالیت میکنند، 12 مورد از 15 شرکت برتر را تشکیل میدهند. نقاط عطف بالینی تعریف شده، نقاط ارزشگذاری شفافی ایجاد کرده و از تقاضای بالای سرمایهگذاران متخصص، اعم از عرضه اولیه سهام عمده و خریدهای استراتژیک پشتیبانی میکند. غیر از شرکت Nanopore آکسفورد، 10 شرکت زایشی باقیمانده در بخش داروسازی بودند که همگی در «نزدک» (NASDAQ) بازار بورس سهام آمریکا فهرست شدند و این بیانگر کشش بالای بازارهای آمریکاست. حجم عرضه اولیه سهام در این رتبهبندی نشان میدهد که بازارهای عمومی، زمانی مسیر اصلی برای مقیاسپذیری شرکتهای زایشی بودند. بین سالهای 2022 تا 2024، پس از 7 عرضه اولیه سهام در سال 2021، هیچ عرضه اولیه سهام زایشی وجود نداشت. این الگو مختص شرکتهای زایشی نبود؛ چراکه فعالیت عرضه اولیه سهام در انگلیس در تمام شرکتها با روند کاهشی روبهرو شد. شرایط ضعیف بازار، شرکتهای زایشی را از جذابیت کمتری برخوردار کرد و برخی از کسبوکارها ترجیح دادند در خارج از کشور عرضه شوند. در سال 2025، دو شرکت زایشی، شامل Quantum Base و Cardiogeni، عرضه اولیه سهام خود را در بازارهای انگلیس تکمیل کردهاند که نشاندهنده بازگشت احتمالی اعتماد به عرضه اولیه سهام در داخل کشور برای شرکتهای زایشی انگلیسی است.
23 مورد خروج سرمایهگذاری از آمریکا در 3 سال
شرکتهای زایشی تمایل به پذیرش در بورس داخلی دارند، بهطوریکه 16 شرکت در انگلیس، بیشتر در بازار سرمایهگذاری جایگزین (AIM) و بورس اوراق بهادار لندن (LSE) قرار دارند. AIM با 13 پذیرش در بین سالهای 2015 تا نیمه اول 2025، برترین بورس به شمار میرود. این بورس زیرمجموعهای از LSE است که برای تأمین سرمایه امن برای شرکتهای کوچکتر با رشد بالا طراحی شده و چهارچوب نظارتی آن، این بورس را برای شرکتهایی که به دنبال پذیرش در بورس هستند، جذاب میکند. «نزدک» دومین بورس محبوب است که در این دوره 11 بار عرضه شده است. عرضه سهام آن در آمریکا، منابع سرمایه عمیقتری را ارائه داده و امکان گسترش بینالمللی را بیشتر فراهم میکند، اگرچه از سال 2021 تاکنون هیچ عرضه اولیه سهام جدیدی در آمریکا رخ نداده است؛ باوجوداین، از سال 2022 تا نیمه نخست سال 2025، حدود 23 مورد خروج از آمریکا وجود داشته است. بسیاری از شرکتهای انگلیسی به دلیل فرصتهای توسعه، چهارچوب نظارتی و دسترسی به سرمایه سرمایهگذاران، جذب این بازار میشوند. بیشتر خریدهای شرکتهای زایشی از طریق فروش تجاری انجام میشود. این فروشها مسیرهای سریعتری را برای این قبیل شرکتها جهت دستیابی به سرمایه و ادغام در بازیگران بزرگتر صنعت فراهم میکنند.