رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در جریان دیدار کییر استارمر نخستوزیر انگلیس از این کشور، قرارداد خرید ۲۰ فروند جنگنده یوروفایتر تایفون را به امضا رساند.
این جنگندهها به دلیل تاخیر قابل توجه در تحویل جنگندههای نسل پنجم و رادارگریز اف-۳۵ از سوی آمریکا، خریداری میشوند. ترکیه به عنوان عضوی از ناتو، جزو ۹ سرمایهگذار اولیه این جنگنده بود و برخی از قطعات آن همچنان در ترکیه درحال تولید هستند. با اینحال آمریکا به بهانه خرید سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ ساخت روسیه توسط اردوغان از تحویل آنها به ترکیه خودداری کرد.
به نظر میرسد ترکیه بیش از هر بهانهای، به دلیل قرار داشتن در نزدیکی فلسطین اشغالی از داشتن جنگنده نسل پنجم اف-۳۵ محروم شده است. گرچه در دیدار چند هفته قبل روسای جمهور آمریکا و ترکیه، ترامپ چراغ سبزی برای ازسرگیری مذاکرات برای تحویل اف-۳۵ نشان داد، اما این روند چیزی جز "سر دواندن" نخواهد بود.
در این زمینه اماراتیها یک تجربه ذیقیمت دارند. امارات در سال ۲۰۲۰ در قالب طرح صلح ابراهیم به روند عادیسازی پیوست و یکی از امتیازاتی که قرار بود در ازای آن دریافت کند، موافقت آمریکا با فروش ۵۰ جنگنده اف-۳۵ به این کشور بود.
هرچند صهیونیستها ذی نفع اقتصادی و سیاسی عادیسازی بودند اما در برابر فروش جنگندههای نسل پنجم به کشوری در منطقه رضایت ندادند. امروز ۶ سال از توافق صلح ابراهیم گذشته و خبری و یک اف-۳۵ نیز در اختیار اماراتیها قرار نگرفته است.
ترکیه درحال حاضر به ویژه در سوریه به عنوان یک خطر محتمل علیه منافع رژیم صهیونی در این کشور تلقی شده و تل آویو نسبت به رویارویی هوایی با آنکارا بر فراز سوریه نگرانی دارد. در چنین شرایطی صهیونیستها تمام توان خود برای محرومیت ترکیه از خرید اف-۳۵ را به کار خواهند گرفت.
اردوغان امیدوار است بتواند بار دیگر سفارش ۱۰۰ فروندی اف-۳۵ را به جریان بیندازد و از اینرو به سفارش ۲۰ فروندی تایفونها بسنده کرده است، اما واقعیت آن است که خبری از اف-۳۵ نخواهد شد.
ترکیه و انگلیس روابطی قدیمی در حوزه نظامی و امنیتی دارند و صنعت پهپادی این کشور متاثر از طراحیها و قطعات صنعت انگلیسیها است. آنها در ساخت جنگنده نیز چشم امیدی به لندن دارند و در همین راستا، استارمر را به خط تولید پیش نمونه جنگنده در دست آزمایش خود بردند.
مصریها در شرایطی تقریبا مشابه با ترکیه پس از عدم تحویل سلاحهای کافی برای اف-۱۶های خود، به سمت خرید جنگندههای روسی و فرانسوی رفتند.