کنشهای سیاسی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در دو سطح قابلارزیابی است. سطح نخست بسته به نوع کنش متغیر است و میتواند اهدافی اقتصادی، امنیتی یا ژئوپلیتیکی داشته باشد؛ اما سطح دوم که برای ترامپ اهمیت بیشتری دارد بعد رسانهای اقداماتش است و فارغ از نتیجه میخواهد بازنمایی مثبتی از تصویرش در افکار عمومی ترسیم کند.
سفر 5 روزه رئیسجمهور آمریکا به آسیا در همین سطوح قابلبررسی است. او از ابتدای دولت دوم خود با جنگ تجاری به سراغ کشورهای مختلف رفت و روابط ایالات متحده با بسیاری از کشورهای همسو را مختل کرد. از سوی دیگر، ترامپ در عرصه داخلی با تعطیلی دولت فدرال و اعتراضات گستردهای تحت عنوان «نه به پادشاه» (No Kings) مواجه است و تلاش دارد تا با دستاوردی خارجی در آسیا و بهویژه در مقابل چین بهعنوان رقیب سنتی خود، کارنامه خود را از وضعیت ناترازی خارج کند. در این خصوص او سفرش را از مالزی آغاز کرده و توافق تجاری جدیدی با این کشور امضا کرد. همزمان با این سفر، اعتراضات گستردهای در «کوالالامپور»، پایتخت مالزی در اعتراض به حضور ترامپ در این کشور شکل گرفته است.
ترامپ همچنین قصد دارد در حاشیه اجلاس آسهآن (ASEAN)، با رهبران کشورهای جنوب شرقی آسیا دیدار کند. دومین کشور میزبان ترامپ، ژاپن است که تابستان امسال به ترامپ وعده داد در ازای جلوگیری از تشدید تعرفهها، «۵۵۰ میلیارد دلار» به اقتصاد آمریکا تزریق کند. کرهجنوبی، سومین ایستگاه آسیایی سفر ترامپ است. این کشور میزبان اجلاس اپک (APEC) خواهد بود. سئول هم مانند توکیو متعهد شده است برای جلوگیری از خطر جنگ تعرفهای، «۳۵۰ میلیارد دلار» در آمریکا سرمایهگذاری کند؛ اما هنوز تعرفههای 25 درصدی بر صنایعش پابرجاست.
اما در حوزه بازنمایی رسانهای، ترامپ، دوباره زمین کشورهای عربی را برای این بازی انتخاب کرد. از تولید عبارت «گاو شیرده» برای عربستان سعودی تا نمایشهای رسانهای هنگام عقد قراردادهای تجاری در قطر، عربستان و امارات و تشبیه نماینده امارات به «پول زیاد» در نشست «شرمالشیخ» ترامپ بارها شیوخ عربی را بهعنوان نقش مکمل نمایشهای خود انتخاب کرده است. هواپیمای ترامپ در حاشیه دومین سفر او به آسیا، ساعاتی در پایگاه العدید قطر برای سوختگیری توقف کرد. شیخ تمیم بن حمد بن آل ثانی، امیر قطر برای استقبال از او به فرودگاه رفت؛ اما ترامپ حاضر به پیادهشدن از هواپیما نشد و او را به داخل هواپیما کشاند! برخی کاربران و رسانهها این اقدام ترامپ را تحقیر جهان عرب برای چندمین بار توسط او دانستند و از رفتار امیر قطر نیز انتقاد کردند.
مالزی علیه ترامپیسم
دونالد ترامپ، درحالیکه در داخل کشورش با بحرانی بیسابقه مواجه است، در صحنه جهانی نیز با موجی از اعتراضات روبهرو شده که از خیابانهای نیویورک تا میدان استقلال کوالالامپور امتداد یافته است. قریب به یک ماه از تعطیلی دولت فدرال آمریکا میگذرد و در این مدت، هفت میلیون نفر در ۲۶۰۰ نقطه از ۵۰ ایالت این کشور در تظاهرات «نه به پادشاه» علیه او به خیابانها آمدند. معترضان آمریکایی معتقدند ترامپ با سوءاستفاده از قدرت و سرکوب مخالفان، دموکراسی را به مخاطره انداخته و در پی تبدیلشدن به یک «پادشاه» است. این اعتراضات که ریشه در ناکارآمدی سیستم سیاسی و شکاف عمیق میان طرفداران و مخالفان او دارد و یکی از خاستگاههایش به اشغال کنگره در ژانویه ۲۰۲۱ برمیگردد. در آن زمان طرفداران افراطی ترامپ با هدف برهمزدن سازوکارهای دموکراتیک، کنگره را تسخیر کردند، درحالیکه مخالفانش بهویژه اقلیتها و حامیان حزب دموکرات از فشارهای خیابانی برای احقاق حقوق خود بهره گرفتند. سرکوب اعتراضات دانشگاهی علیه جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، اخراج دانشجویان، قطع بودجه دانشگاهها و حتی متهمکردن معترضان به ارتباط با دولتهای خارجی یا گروههای تروریستی تنها بخشی از روشهای ترکیبی ترامپ برای ساکت کردن منتقدان بوده است.
همزمان، سفر اخیر ترامپ به مالزی برای شرکت در اجلاس آسهآن با واکنشهای تندی از سوی مردم مالزی همراه شد. از ساعت ۹ صبح، میدان «مردکا» در کوالالامپور شاهد تجمع معترضان خشمگینی بود که با بنرهای ضدترامپ و اسرائیل و شعار «آزادی برای فلسطین» به حمایت او از دولت نتانیاهو اعتراض کردند. چفیههای فلسطینی بر گردن معترضان و حضور چهرههایی چون داتوک زورایده کمرالدین و نظام ماهشار، سیاستمداران سابق مالزی نشاندهنده همبستگی گسترده با مردم فلسطین بود. این دوگانگیها از اعتراضات داخلی در ایالات متحده گرفته تا راهپیمایی مردم مالزی در پایتخت این کشور در اعتراض به حضور ترامپ، تصویری متناقض از واکنش جهانی به سیاستهای ترامپ را ترسیم میکند که با هدف او برای بازنماییهای مثبت از تصویرش در تضاد مستقیم است.