در پنجم آگوست ۲۰۲۴، پس از گذشت ۳۰۳ روز از آغاز نسل کشی رژیم اشغالگر اسرائیل به مردم نوار غزه، ارتش اشغالگر در اقدامی تکان دهنده، اجساد ۸۹ فلسطینی را درون یک کانتینر فلزی به شهر خان یونس بازگرداند.
مردمی که هنوز اندک امیدی برای یافتن عزیزان ناپدیدشده خود داشتند، با صحنهای وحشتناک روبهرو شدند: اجساد متلاشیشده، درهمفرو رفته، بیچهره و غیرقابل تشخیص. دیگر هیچ اثری از هویت و تاریخ آنها باقی نمانده بود. هیچ توضیحی از سوی اشغالگران ارائه نشد. آیا اینها پیکرهای اسرای شکنجه شده بودند؟ یا جنازههایی که از قبرستانهای ویران شده غزه بیرون کشیده شده بودند؟ سکوت سنگین و عامدانه ارتش رژیم تنها بر ابهام و درد خانوادهها افزود.
با توجه به نبود تجهیزات لازم برای انجام آزمایشهای DNA، مسئولان فلسطینی قادر به شناسایی اجساد نبودند و ناچار شدند آنها را، کیسه به کیسه، در یک گور جمعی بزرگ در نزدیکی بیمارستان ناصر دفن کنند.
شواهد مستند از سرقت اعضا
سازمان حقوق بشری یورو-مد مانیتور (Euro-Med Human Rights Monitor) موارد متعددی از این نوع را مستند کرده است. شاهدان عینی گزارش دادهاند که نظامیان صهیونیست در جریان حملات خود، دهها جسد را از قبرها و خیابانهای اطراف مجتمع بیمارستانی شفا و بیمارستان اندونزی در شمال نوار غزه بیرون کشیدهاند. این صحنهها تنها محدود به شمال غزه نبود؛ در سراسر نوار غزه، موارد مشابهی گزارش شده است.
طبق گزارش رسمی یورو-مد متخصصان پزشکی شواهدی آشکار از سرقت اعضا یافتهاند، از جمله نبودن گوش داخلی (کوکلهآ) و قرنیهها و اعضای حیاتی همچون کبد، کلیهها و قلبها.
ریشههای تاریخی: از دهه ۱۹۸۰ تا امروز
موضوع سرقت اعضای بدن از فلسطینیان سابقهای چند دههای دارد. در سال ۱۹۹۹، انسان شناس مشهور آمریکایی نانسی شیپر-هیوز (Nancy Scheper-Hughes) سازمانی را به نام Organs Watch بنیان گذاشت؛ نهادی که ماموریت آن نظارت بر تجارت و قاچاق اعضای بدن و افشای تخلفات مرتبط با آن بود. تنها یک سال پس از تاسیس این نهاد، پژوهشهای او مسیرش را به سمت سرزمینهای اشغالی کشاند.
او در سال ۲۰۰۱ در شهادت خود مقابل زیرکمیته کنگره آمریکا فاش کرد که گروههای حقوق بشری در کرانه باختری به او گزارش دادهاند که آسیب شناسان و پاتولوژیستهای صهیونیست، بافتها و اعضای بدن شهدای فلسطینی را بدون اجازه خانوادهها میربایند.
در سال ۲۰۱۳، روزنامه نگار سوئدی دونالد بوستروم (Donald Boström) در مقالهای افشاگرانه نوشت که در فاصله میان انتفاضه اول و جنگ ۲۰۱۲ غزه، در موسسه ملی پزشکی قانونی اسرائیل، سابقهای نگران کننده از سوءاستفاده از اجساد وجود داشته است.
یک سال بعد، در کتابی با عنوان بر فراز بدنهایشان (Over Their Dead Bodies)، میرا وایس که سابقا در همان موسسه کار میکرد، جزئیات تکان دهندهای را منتشر کرد. او نوشت: در جریان انتفاضه اول (۱۹۸۷ تا ۱۹۹۳)، ارتش صهیونیستی اجازه داد تا موسسه، اعضای بدن فلسطینیان را بردارد. براساس مقررات نظامی، بر پیکر هر فلسطینی باید کالبدشکافی انجام میشد و این کالبدشکافیها همیشه با برداشت اعضا همراه بود. بسیاری از کارکنان آن موسسه از آن دوران به عنوان روزهای خوب یاد میکردند، زمانی که برداشت اعضا آزادانه و مداوم انجام میشد.
ربایش و دفن پنهانی اجساد
سرقت اعضا بخشی از پروژهای بزرگتر است: پنهان سازی، ربایش و تحقیر اجساد فلسطینیان. اشغالگران صهیونیست اجساد فلسطینیانی را که به شهادت رسیدهاند، اغلب در قبرستانهای مخفی واقع در مناطق نظامی دفن میکنند. این قبرستانها که رژیم آنها را قبرستان اعداد مینامد، در حقیقت چیزی جز گورهای دسته جمعی نیستند، جایی که هر قبر تنها با یک شماره مشخص میشود و هیچ نام و نشانی از قربانیان باقی نمیماند.
شهادتهایی از پزشکان و نهادهای فلسطینی وجود دارد که نشان میدهد، از دهه ۱۹۹۰ به اینسو، اجساد بسیاری پس از بازگرداندن از سرزمینهای اشغالی، ناقص العضو یا دچار نشانههای واضح برداشت عضو بودهاند.
در سال ۱۹۹۰، دکتر حاتم ابوغزاله، رئیس وقت بهداشت کرانه باختری، اعلام کرد: نشانههایی وجود دارد که طی نخستین سالهای انتفاضه اول، اعضایی مانند چشمها و کلیهها از بدن شهدا برداشته شده است.
دفنهای بدون نام، اجساد یخ زده، کودکان بینام
به نقل از خبرگزاری انگلیسی ماندویس رژیم معمولا اجساد را بدون شناسایی بازمیگرداند و در موارد اندکی که بازگردانده میشوند، اغلب در وضعیتی هستند که مانع هرگونه تحقیق مستقل فلسطینیان میشود، یا به شدت تجزیه شدهاند یا آنقدر یخزدهاند که ذوب شدن آنها روزها طول میکشد.
در سال ۲۰۱۹، دیوان عالی اسرائیل حکمی صادر کرد که به ارتش اجازه میدهد اجساد شهدای فلسطینی را به عنوان ابزار فشار سیاسی و برگ چانه زنی در مذاکرات نگه دارد. این سیاست شامل کودکان هم میشود.
طبق گزارش سال ۲۰۲۴ سازمان دفاع از کودکان بین الملل (Defense for Children International)، در حال حاضر اجساد دستکم ۳۸ کودک فلسطینی در بازداشت رژیم اشغالگر باقی مانده است.
در پایان باید گفت وقتی روزی اشغالگران در برابر دادگاههای بین المللی برای جنایات جنگی خود پاسخگو شوند، نه تنها باید درباره بمبارانها و محاصرهها، بلکه درباره هر بدن و هر عضوی که ربوده یا پنهان کرده اند، پاسخ دهند. سرنوشت هزاران ناپدیدشده فلسطینی، گواهی است بر عمق ظلمی که نه تنها بر زندگان، بلکه بر مردگان این سرزمین هم روا داشته شده است.