حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه که از دو سال گذشته شدت بیشتری پیدا کرد، جرقهای را در بسیاری از دانشگاههای دنیا بهویژه آمریکا ایجاد کرد. اما کمتر کسی میتوانست وسعت پیامدهایی را که در آموزش عالی جهان موج میزد، پیشبینی کند. برخی از دانشجویان معترض در ابتدا اعتراض خود را با شبزندهداری در داخل چادرهای بهپاشده در محوطههای دانشگاهی آغاز کردند که در ادامه به تظاهرات و اعتراضها و درگیریهای متقابل کشیده شد. درحالیکه بسیاری از مدیران دانشگاهی تلاش میکردند تا بتوانند آزادی بیان در میان دانشجویان را برقرار کنند؛ اما شدت اعتراضها بهگونهای بود که جز با سرکوب، خاموش نمیشد؛ ازاینرو بهناچار مجبور میشدند با دخالت نیروهای امنیتی و پلیس از ادامه اعتراضها جلوگیری کنند. در این مدت، حتی برخوردهای شدیدی با برخی مدیران بهظاهر متخلف به بهانه دخالتنکردن در جلوگیری از بروز اعتراضها صورت گرفت که باعث شد این دانشگاهها حالت تدافعی به خود بگیرند. حالا که دو سال از حملات 7 اکتبر 2023 میگذرد، هنوز آتش این اعتراضها در دانشگاهها و میان دانشجویان معترض خاموش نشده و آنها تلاش میکنند در کوچکترین فرصتی، صدای مردم غزه باشند و از حق آنها دفاع کنند.
به دنبال اقدامات سختگیرانهای که در ماهها و حتی یک سال گذشته پیش روی دانشگاهها و مدیران آنها بهمنظور مدیریت شرایط حاکم بر دانشگاهها وجود داشت و تلاش میکردند مانع از تشدید اعتراضها و درگیریها در فضای دانشگاه شوند، به نظر میرسد گروههای دانشجویی ضد صهیونیستی، سال جدید تحصیلی را با سکوت و بدون اعتراضها و ناآرامیها آغاز کردهاند؛ اما برخی گمانهزنیها حکایت از آن داشتند که این سکوت میتواند آرامش قبل از طوفان باشد و در سالگرد حادثه 7 اکتبر، بار دیگر دانشگاهها آبستن حوادث شوند. در روزهای اخیر و با نزدیکشدن به دومین سالگرد حادثه 7 اکتبر، اقدامات پیشگیرانهای برای جلوگیری از شدت یافتن اعتراضهای دانشجویی در دل دانشگاهها کلید خورد. نمونه بارز آن، درخواست نخستوزیر انگلیس از دانشجویان این کشور مبنی بر اعتراضنکردن در چنین روزی است. او اعتراضهای دانشجویی در دانشگاهها را نشانه بیاحترامی به دیگران دانست و آن را بهانهای برای حمله به دانشجویان یهودی عنوان کرد. همین پیشبینیها نسبت به وقوع اعتراضهای گسترده در دانشگاهها، حکایت از وسعت تأثیرگذاری اقدامات دانشجویی در دنیا دارد بهطوریکه بالاترین مقامات کشوری را بر آن داشته تا از دانشجویان بخواهد اعتراض نکنند. این تلاشهای پیشگیرانه با این هدف در دستور کار قرار گرفته بود که اگر این تظاهرات مخرب و ادامهدار شوند، واکنشها بیانگر آن خواهد بود که سرکوب یهودستیزی در دانشگاهها از سوی دولت ترامپ تا چه اندازه رفتار مدیران دانشگاه را دستخوش تغییر و تحول کرده است. اما بهرغم تمام تلاشهای صورتگرفته، از 7 اکتبر تاکنون دانشگاهها شاهد تظاهرات و واکنشهای مختلف دانشجویی بودهاند.
دانشگاه هاروارد یکی از اصلیترین مراکز آموزش عالی آمریکا بود که در اعتراضهای دانشجویی بعد از حادثه 7 اکتبر شرکت داشت، اما این روزها خبری از آن به چشم نمیخورد. در حالت کلی، اعتراضها در دانشگاه هاروارد به قدمت خود دانشگاه است. دانشجویان این دانشگاه همواره جسورانه در تظاهرات حاضر بودهاند. اما به نظر میرسد در ماههای اخیر، سیاستهای دانشگاه و دولت ترامپ روحیه تظاهرات را در این دانشگاه تضعیف کرده است. تنها دو سال پیش، بعد از حملات صهیونیستها به نوار غزه، بیش از 1000 شرکتکننده در تظاهرات این دانشگاه حضور داشتند. اما در شروع سال تحصیلی جدید، حتی پس از موافقت کمیسیون سازمان ملل متحد با مقوله نسلکشی صهیونیستی، هیچ تجمع دانشجویی در حمایت از فلسطین در دانشگاه هاروارد تشکیل نشد. این غیبت به دلیل کاهش اراده دانشجویان نیست؛ بلکه افزایش موانع بر سر راه جلوگیری از برگزاری سخنرانیها و اعتراضها و نیز اعمال محدودیت جذب دانشجویان بینالمللی از سوی ترامپ باعث شده اعتراضی در ماههای اخیر شکل نگیرد. دولت ترامپ همچنین نسبت به برگزاری سخنرانیهای طرفدار فلسطین در دانشگاه هاروارد تهدید کرده و دانشجویان بینالمللی طرفدار فلسطین را هدف بازداشت یا اخراج قرار داده است.
دانشگاه کلمبیا
دانشگاه کلمبیا هفتههاست خود را برای ناآرامی 7 اکتبر آماده میکند و حتی به دانشجویان اعلام کردهاند که باید برنامههای خود را برای اعتراضات بین 6 تا 8 اکتبر ارائه دهند. روز دوشنبه، مدیران دانشگاه کلمبیا با اشاره به افزایش فعالیتها در دانشگاه و نگرانیهای امنیتی، کارتهای ورود دانشجویان و فارغالتحصیلان را به دانشگاه در آن روز تا روز چهارشنبه به حالت تعلیق درآوردند. گروهی از دانشجویان دانشگاه کلمبیا که اعتراض خود را نسبت به همکاری مالی این دانشگاه با صهیونیستها نشان داده بودند، تجمعی را در خارج از دفتر مرکزی فاکسنیوز، به عنوان یکی از طرفداران پر و پاقرص رژیم صهیونیستی ترتیب دادند و در کنار آن، بروشوری را نیز منتشر کردند که از یک مثلث وارونه قرمز به عنوان نمادی استفاده شده که حماس برای نشان دادن اهداف صهیونیستی خود به کار میبرد و متنی با عنوان «اعتصاب، راهپیمایی، مقاومت» روی آن نوشته شده است. گروه «پشت خطوط دشمن» انجام داد. از دیگر اقداماتی که در 7 اکتبر در دانشگاه کلمبیا رخ داد، این بود که دانشجویان، به نشانه اعتراض، در مراسم یادبودی، 1205 صندلی خالی را در محوطه دانشگاه همزمان با ارائه مذاکرات آتسبس رژیم صهیونیستی چیدند که روی هر کدام از آنها به عنوان نمادی از افراد بهشهادترسیده در حملات دو سال پیش رژیم صهیونیستی، عکسی گذاشته شده بود.
دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس
گروه «دانشجویان طرفدار عدالت در فلسطین» (SJP) در دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس، اعتراض خود را در 7 اکتبر با توصیف قتل عام حماس به عنوان «مشارکت عادلانه فلسطینیها در مبارزه ضد استعماری» اعلام کردند. آنها همچنین شعری در تجلیل از «شهدا» سرودند. آنها در این فرایند اعتراضی، مراسم گلریزی را نیز برای بزرگداشت و یادآوری هر یک از شهدای غزه انجام دادند. معترضان در این تظاهرات به منظور جلوگیری از شناسایی شدن، از ماسک استفاده کردند.
دانشگاه میشیگان
دانشگاه میشیگان نیز از جمله دانشگاههای آمریکایی بود که طی دو سال گذشته بارها شاهد تظاهرات گسترده دانشجویی بوده است. دانشجویان متحد برای آزادی و برابری، روز سهشنبه، تجمع اعتراضی را علیه دو سال نسلکشی و امتناع دانشگاه میشیگان از همکاری با دولت نسلکش و آپارتاید رژیم صهیونیستی برگزار کردند. این گروه معتقد است 7 اکتبر آغاز نسلکشی به دست دولت تروریستی رژیم صهیونیستی بوده است.
دانشگاه ییل
دانشگاه «ییل» هم از جمله دانشگاههای فعال در تظاهرات ضدصهیونیستی در دو سال گذشته بوده است. گروه Yalies4Palestine نیز در 7 اکتبر، اعتراض خود را در خارج از دانشگاه با برگزاری «موزه فلسطین» به طور موقت به شرکتکنندگان در این تظاهرات اجازه داد تا بهواسطه هنر و در قالب یک نمایشگاه، وقایع را بهوضوح مشاهده کنند. رویداد سهشنبه بخشی از «سه روز یادبود» این گروه است که روز دوشنبه با شبزندهداری برای تأکید مجدد بر حمایت آنها از «مبارزه مردم فلسطین برای آزادی» آغاز شد و روز چهارشنبه با یک گردهمایی عمومی به پایان رسید.
دانشگاه استنفورد
گروه «دانشجویان طرفدار عدالت در فلسطین» (SJP) در دانشگاه استنفورد نیز از مدتی پیش در حال برنامهریزی برای برگزاری یک «هفته اقدام» در پاسخ به «دو سال نسلکشی و ترور صهیونیستی» بودهاند. دانشجویان معترض در پوستری تبلیغاتی که از مدتی پیش آماده کرده بودند، نسبت به اقدامات اعتراضآمیز خود از روزهای 6 تا 10 اکتبر اطلاعرسانی کردهاند به طوری که این پوستر را با تصاویری از اعتراضهای سالهای گذشته خود شکل دادهاند.
دانشگاه تورنتو
دانشگاه تورنتو، کانادا نیز از جمله دانشگاههایی بوده که در این دو سال همگام با سایر دانشگاهها در آمریکا در حمایت از مردم غزه اقداماتی را انجام داده است. یکی از تجمعاتی که از سوی این دانشگاه بسیار موردتوجه قرار گرفت، تجمع «730 روز خشم، دو سال نسلکشی مداوم و 77 سال مقاومت» بود که روز سهشنبه در محل پارک ژوراسیک برگزار شد و معترضان در خلال آن، صورتهای خود را پوشانده بودند.
دانشگاه کنکوردیا
دانشگاه «کنکوردیا» در کانادا روز سهشنبه، پس از آنکه مقامات هشدار دادند تظاهرات بزرگی که در دومین سالگرد حمله حماس در 7 اکتبر برنامهریزی شده، اختلال شدیدی را به همراه دارد، پردیس خود را در مرکز شهر تعطیل و کلاسهای حضوری را لغو کرد. رئیس این دانشگاه همچنین از دستگیری دو نفر در روزهای گذشته پس از اختلال در کلاس درس خبر داد. پیداشدن یک میله فلزی و مواد آتشزا همراه یکی از دو نفر بازداشتشده، منجر به تعطیلی پیشگیرانه پردیس این دانشگاه شد.
دانشگاه مکگیل
در سالگرد حادثه 7 اکتبر، دانشجویان معترض در خیابانهای اطراف دانشگاه «مکگیل» تجمع کردند که با دخالت پلیس ضد شورش، گروههای طرفدار فلسطین و صهیونیست را از هم جدا کردند. اعتراضات که از ساختمان دانشگاه کنکوردیا آغاز شده بود، در مرکز شهر مونترال گسترش یافت و بخشی از نیروهای پلیس هم سوار بر اسب بر این تجمعات نظارت داشتند. در این میان اقدامات پراکندهای هم مانند آتش زدن پرچم رژیم صهیونیستی در مکگیل نیز صورت گرفت.
دانشگاه مونترال
دانشجویان معترض در دانشگاه مونترال نیز در 7 اکتبر تظاهراتی اعتراضی را شکل دادند که در نهایت با مداخله پلیس ضد شورش و پلیسهای اسب سوار سرکوب شد. معترضان به جنایتهای رژیم صهیونیستی در ادامه اعتراض از بمبهای دودزا استفاده کرده و پرچم صهیونیستهای متجاوزگر را نیز به آتش کشیدند. مقامات دانشگاهی تا ناامن نشدن شرایط، تصمیمی برای توقف فعالیت دانشگاه نگرفتهاند. دانشجویان، درخواستهایی را در این تظاهرات شامل سلب مالکیت از رژیم صهیونیستی و اتخاذ موضعی علنی علیه صهیونیستها مطرح کردند.
دانشگاه ادینبورگ
صدها دانشجو و عضو هیئت علمی دانشگاه ادینبورگ در 7 اکتبر به طرفداری از مردم فلسطین تجمع کردند. بسیاری از تظاهرکنندگان در حالی که در بیرون کتابخانه اصلی دانشگاه در میدان جورج تجمع کرده بودند، پرچمها و پلاکاردهایی را حاوی شعارهای حمایتی از فلسطین حمل میکردند. از جمله تعدادی از سازمانهای دانشجویی در این جمع سخنرانی کردند و همگام با صدای طبل، شعارهایی به زبانهای انگلیسی و عربی سر دادند. شرکتکنندگان کلمه «شرم» را فریاد میزدند و در فواصل زمانی مختلف، هنگامی که سخنرانان خواستار پایان درگیری و واگذاری سرمایهگذاریهای دانشگاه در شرکتهای صهیونیستی شدند، با تشویق سایرین همراه میشد. همچنین دانشجویان با پلاکاردهای دستسازی که حاوی شعارهای جنجالی مانند «از رودخانه تا دریا، فلسطین آزاد خواهد شد» بود، به اعتراض پرداختند.
دانشگاه گلاسکو
دانشجویان دانشگاه «گلاسکو» نیز همگام با دیگر دانشگاههای اسکاتلند در حمایت از مردم غزه اعتراض خود را نشان دادند. آنها در تظاهراتی که به مناسبت 7 اکتبر ترتیب دادند، از حماس به دلیل رهبری مقاومت فلسطینیان علیه رژیمصهیونیستی در جریان اعتراضات دانشگاه تقدیر کردند. دانشجویان بخشی از اعتراض خود را هنگام صرف نهار نشان دادند به طوری که در راهروهای دانشگاه نشستند و شعار «بمباران را متوقف کنید» سر دادند و پرچمهای فلسطین را نیز به حرکت در میآوردند.
کالج سلطنتی لندن
شماری از دانشجویان معترض کالج سلطنتی لندن با پوشیدن چفیههایی با رنگهای متنوع در اعتراضهای بین دانشگاهی در 7 اکتبر شرکت کردند. در این اعتراضها، صدها دانشجوی معترض در بیرون دانشگاه تجمع کرده و در حمایت از فلسطینیها اعتراض کردند و شعارهای مبنی بر «از رودخانه تا دریا، فلسطین آزاد خواهد شد» سر دادند. تقریباً بیشتر این جمعیت چند صد نفری صورتهای خود را پوشانده بودند.
دانشگاه شفیلد
دانشجویان معترض در دانشگاه «شفیلد» در تظاهراتی که در 7 اکتبر انجام دادند، پلاکاردهایی را در دست داشتند که به «هولوکاست غزه»، «بزدلی اخلاقی» و «بیتفاوتی نسبت به قتل عام» اشاره میکرد. یکی از دانشجویان شرکتکننده در این تجمعات، نخستوزیر انگلیس را که خواستار عدم اعتراض دانشجویان شده بود، «جنایتکار جنگی» نامید. در این اعتراضها حدود 100 نفر در بیرون ساختمان اتحادیه دانشجویی دانشگاه شفیلد تظاهرات کردند. معترضان شعارهایی از جمله «از رودخانه تا دریا، فلسطین آزاد خواهد شد» و «اشغال یک جنایت است، دست از سر فلسطین بردارید» سر دادند. دانشجویانی که برای این رویداد سازماندهی شده توسط حزب کمونیست انقلابی در روز سهشنبه گردهم آمده بودند، همچنین با شعارهایی از سیاستهای دانشگاه انتقاد کرده و فریاد زدند: «دانشگاه شما غرق در خون فلسطینیان است.» برخی از معترضان هم پرچمهای فلسطین را حمل میکردند.
دانشگاه «مری کوئین»
دانشگاه «مری کوئین» لندن نیز از جمله دانشگاههای معترض به حملات صهیونیستها به غزه بود. دانشجویان این دانشگاه نیز مانند بسیاری دیگر از معترضان، صورتهای خود را پوشانده بودند و همزمان، پلاکاردهایی را حاوی مضامین «صهیونیسم خارج از دانشگاه» و «انتفاضه را جهانی کنید» در دست داشتند. معترضان با برگزاری مراسمی با عنوان «دو سال نسلکشی، دو سال مقاومت» سالگرد 7 اکتبر را گرامی داشتند. سایر معترضان دانشگاه «مری کوئین» هم در حالی که پرچمهای فلسطین را در دست داشتند، در محوطه دانشگاه تجمع کرده بودند.
دانشگاه جورج میسون
گروه «دانشجویان طرفدار عدالت در فلسطین» (SJP) جورج میسون نیز مانند معترضان استنفوردی، از مدتی قبل در حال برنامهریزی یک هفته اقدام برای شکستدادن صهیونیستها بودهاند. در دو سالی که از آغاز نسلکشی ویرانگر رژیم صهیونیستی در غزه میگذرد، رویدادهای متفاوتی چون کارگاه هنری «خشم را نقاشی کن» و کارگاه دیگری با عنوان «مقاومت و گزارش در خطوط مقدم» برگزار شده است.