به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، پهلوان بودن در زمانهای قدیم ارج و قربی داشت و پهلوانان نزد مردم از احترام خاصی برخوردار بودند. یکی از پهلوانان اسم و رسمدار و نامی ایران، سیروس قهرمانی بود که در دهههای 30 و 40 در شیراز و تهران معرکهگیری میکرد و خیلی معروف بود. انسان خیری بود و زندانیهای زیادی را در طول عمرش آزاد کرد. حتی بخش زیادی از درآمد خود را صرف درمان کودکان مبتلا به سرطان میکرد. در کنار معرکهگیری، باغوحش کوچکی در شیراز داشت که مردم استقبال زیادی از آن میکردند. بعد از باغوحش تهران، بزرگترین باغوحش ایران متعلق به قهرمانیها بود که در باغملی شیراز قرار داشت. این باغوحش از حدود سال 36 آغاز به کار کرد. سیروس قهرمانی در بهمن سال 94 درگذشت و در همان باغوحش به خاک سپرده شد. محمدعلی قهرمانی، فرزند سیروس قهرمانی میگوید: «پدرم در دنیا تنها کسی بود که با شیر وحشی میجنگید و بعد از او هم خودم این کار را انجام میدهم.»
سیروس قهرمانی به اقتضای کاری که داشت و نمایشهایی که با حیوانات اجرا میکرد، تمام دنیا را زیر پا گذاشته بود. در نمایشی که با شیرهای وحشی در مقابل ماهاتما گاندی انجام داد، گاندی دو فیل به او هدیه داد. زمانی که قرار بود فیلها را از جنگل تحویل بگیرند، جنگ بین هند و پاکستان آغاز و به ناچار در جنگل ماندگار شد و چون آن زمان تلفنی وجود نداشت، در آنجا نذر کرد اگر سالم به ایران برگردد، یکی از فیلها را به امام رضا(ع) هدیه کند.
شجاعترین جوان ایرانی
محمدعلی، پسر سیروس قهرمانی متولد 1353 است و از همان کودکی با حیوانات و در باغوحش کنار پدرش بزرگ شده است. او پایش را جای پای پدرش گذاشته و مانند او با شیر وحشی میجنگد و به همین دلیل چند سال پیش بهعنوان شجاعترین جوان ایرانی شناخته شد و مردم به او لقب گلادیاتور دادند. خودش میگوید: «من از کودکی با شیرها بزرگ شدهام و یکی از بزرگترین رامکنندههای شیر در دنیا هستم و سابقه حضور با 38 شیر داخل قفس را دارم. من بارها مورد اصابت ضربات شیر قرار گرفتهام و سر و صورتم بارها زخمی شده و بخیه خورده، استخوان فک و استخوان پایم شکسته است، اما هنوز هم عاشق حیوانات و شیرها هستم.» او قهرمان پرورشاندام، پاورلیفتینگ و قهرمان کشتی و رکورددار آسیاست. محمدعلی قهرمانی یک دختر پنجساله به نام «روشنا» دارد که دوست دارد پزشک حیوانات شود و از همین کودکی یک اسب دارد که با آن بازی میکند.
داریوش، پیرترین شیر دنیا
قدیمیترین حیوانی که در باغوحش سیروس قهرمانی وجود داشت، داریوش، شیر 27 سالهای بود که هفته گذشته مرد. داریوش در همان باغوحش به دنیا آمده بود. محمدعلی قهرمانی به «فرهیختگان» میگوید: «شیرها در طبیعت بین 12 تا 13 سال و در باغوحش تا 15 سال عمر میکنند، اما من آنقدر او را دوست داشتم و به او رسیدگی میکردم و انواع ویتامینها را به او میدادم که تا این سن عمر کرد.» او خاطرهای از هوش داریوش نقل میکند و میگوید: «به دنبال اشتباه یکی از مأموران اداره برق، در قفس شیرها برق دچار اتصالی شده بود و کارگران که قفس را شسته بودند، شیرها را برق گرفته بود. در را باز کردیم و حصیرهای چوبی را داخل انداختیم. داریوش روی حصیرها پرید و از آنجا روی سکوی چوبی کنار قفس خیز برداشت. این حرکت، هوش بالای این شیر را میرساند.»
هفتهای 50 میلیون هزینه غذای حیوانات
سیروس قهرمانی از همان ابتدا کارش نمایش با حیوانات بود. محمدعلی هم چون به این کار علاقه داشت، با وجود نگرانیهایی که پدرش داشت، وارد این کار شد. در کنار آن، به کار تربیت خرسها روی آورده و با گونههای مختلفی از خرسها میجنگد و آنها را رام میکند. گونههای مختلفی مانند گرگ، کفتار، شیر، انواع گونههای خرس، آهو، بز، لاکپشت، تمساح، روباه، شغال، شامپانزه و... در باغوحش زندگی میکنند. در حال حاضر بین 70 تا 80 شیر حضور دارند و بعد از داریوش، «میشکا» خرس دو متر و 70 سانتیمتری، قدیمیترین حیوان باغوحش و هم سن و سال داریوش است. آنها در حال تدارک جایی برای نگهداری فیل، زرافه و کرگدن هستند تا بهزودی این حیوانات را هم به مجموعه اضافه کنند. قیمت زرافه حداقل یک میلیارد و 300 میلیون تومان و فقط هزینه کرایه فیل یک میلیارد تومان است. محمدعلی قهرمانی درباره هزینههای باغوحش میگوید: «هزینه غذای هفتگی گوشتخواران 30 میلیون تومان و هزینه گندم پرندگان باغوحش هفتهای یک میلیون تومان است و هفتهای هم هشت تا 9میلیون تومان هم برای دیگر حیوانات میوه خریداری میکنیم که در مجموع، غیر از هزینه کارگران، حدود 50 میلیون تومان هزینه میشود.»
سیرک پهلوان سیروس قهرمانی
سیروس قهرمانی سیرک خود را حدود 65 سال پیش راهاندازی کرد. این سیرک تمام شهرهای ایران را گشته و برنامههای مختلفی اجرا کردهاند که بخشی از درآمد آن صرف آزادی و حمایت زندانیان و کودکان یتیم میشود. در حال حاضر، سیرک با ظرفیت 1500 نفر در شیراز و در کنار مجتمع خلیجفارس واقع شده و باغوحش هم در 10 کیلومتری شیراز و در مسیر تختجمشید قرار گرفته است. با روی کار آمدن دولت روحانی، مجوز نمایش با حیوانات وحشی لغو شد و در حال حاضر در کنار نمایش آکروبات، به دلیل حمایت از حیوانات تنها حیوانات اهلی امکان اجرای نمایش دارند. اما محمدعلی قهرمانی نظر دیگری دارد. او معتقد است اگر به خرس محبت نکنیم، هرگز با انسان دوست نمیشود.» او میگوید: «وقتی حیوانی داخل باغوحش و قفس به دنیا آمده و بزرگ شده، معنی زندگی در طبیعت را نمیداند و به باغوحش عادت کرده است.»
حیوانات حاضر در سیرک در کانکسی در محوطه اطراف سیرک نگهداری میشوند. آنها تاکنون در استانبول و کشورهای عربی چون قطر و عمان هم برنامه اجرا کردهاند. به گفته پسر قهرمانی، حالا دیگر نمایش با شیرها و حیوانات وحشی به باغوحش محدود شده است. هزینه بلیت سیرک برای ادارهها 12 هزار تومان، مردم عادی 15 هزار تومان و گردشگران 30 هزار تومان و تعدادی هم بلیت رایگان به افراد متفرقه، آشنایان و نیازمندان تعلق میگیرد. کارگران شاغل در سیرک به غیر از سه نفر از آنها که محل زندگیشان شیراز است، مابقی در همان سیرک زندگی میکنند.
* نویسنده : ندا اظهری روزنامهنگار