بیژن رنجبر، سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین سفر استانی خود به استان خراسان رضوی سفر کرد و در شورای دانشگاه استان و دوره دانشافزایی و توانمندسازی استادان بسیجی کشور حضور یافت. او همچنین در ادامه سفر خود از مرکز تحقیقات بیولوژیک دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی بازدید کرد و با محققان این مرکز به گفتوگو نشست. رنجبر در جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی با گرامیداشت یاد شهدای اقتدار کشور بهویژه دانشمند شهید دکتر طهرانچی، اظهار کرد: «نحوه شهادت این شهید بزرگوار، خود گویای بغض شدیدی است که رژیم پلید صهیونی نسبت به ایشان داشت. شهید خود به شهادتش آگاه بود و ۱۵ سال پایانی عمر خود را در سختیهای زیادی به همین جهت گذراندند.» وی افزود: «دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی توانسته به شکل رضایتبخشی برنامههای خود را در حوزههای مختلف پژوهشی، آموزشی، مالی و فرهنگی بر اساس سند تحول و تعالی دانشگاه پیش ببرد.» سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه قصد داریم برنامههایی که شهید طهرانچی آغاز کرده بودند را با قوت ادامه دهیم، گفت: «در این مسیر هرگونه اصلاح و تصحیح مورد نیاز را نیز حتماً مورد نظر قرار خواهیم داد.»
رنجبر با اشاره به روند راهاندازی دانشکدگان موضوعی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: «دانشکدههای دانشگاهی هویت دانشجویان و استادان را شکل میدهند که تقویت آنها امری ضروری است. امروز دانشکدههای موضوعی جدید که مبتنی بر هستههای علمی فعالیت میکنند در کنار دانشکدههای سنتی که رشتهمحورند و از گذشته وجود داشتهاند، کار خود را بهصورت جدی پیش میبرند.»
به گفته وی، هدف از تأسیس دانشکدههای موضوعی حرکت به سمت حل مسئله جامعه و تربیت دانشجویان و فارغالتحصیلان ماهر و کارآفرین بود که این امر برعهده هستههای علمی دانشگاه است. به همین خاطر دانشکدههای سنتی نیز برای حل مسئله باید به هستههای علمی مسلح شوند. سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به پرسش یکی از رؤسای واحدهای استان خراسان رضوی درمورد حدود اختیارات مسئولان استانی تشریح کرد: «رؤسای استانها و واحدهای دانشگاهی باید اختیارات کاملی در حوزه استانی خود منطبق بر شاخصهای اعلامی از سوی سازمان مرکزی دانشگاه داشته باشند. مسئولان سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی در این مسیر وظیفه نظارت را برعهده خواهند داشت.» رنجبر معتقد است، این به معنای برهم زدن فرماندهی مرکزی دانشگاه که یکی از مهمترین ویژگیهای آن نیز به شمار میرود، نخواهد بود؛ همانگونه که در دوران دفاع مقدس ۱۲ روزه نیز این امر با تشکیل قرارگاه دفاع ملی دانشگاه به خوبی عملیاتی شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: «تمام تلاش خود را از سحرگاه ۲۳ خردادماه به کار گرفتهایم تا خللی در روند اداره دانشگاه پیش نیاید و دانشگاه بتواند با قوت و آرامش به اجرای سند تحول و تعالی خود ادامه دهد.»
گفتنی است در ابتدای این نشست، معاونان دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی، رؤسای واحدها و جمعی از اعضای هیئت علمی به بیان نظرات و پیشنهادات خود پیرامون مسائل جاری دانشگاه پرداختند.
استادان مواظب سوءاستفاده دشمن از فضای دانشگاه باشند
رنجبر در جمع استادان بسیجی دانشگاهها با گرامیداشت یاد شهدای انقلاب اسلامی مخصوصاً استاد بسیجی شهید دکتر طهرانچی، فقدان ایشان را حادثه تلخ و دردناکی توصیف کرد.
وی با اشاره به فرمایش امیرالمؤمنین علی(ع) که «العلم سلطان» بیان کرد: «علم سلطنت و قدرت است. مرجعیت علمی موضوع جدی است که در سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران و سند نقشه جامع علمی کشور مورد توجه قرار گرفته است. ایران اسلامی در مقطعی از تاریخ به عنوان مرجع علمی جهان شناخته میشد که متأسفانه آن جایگاه را در گذشته و بهویژه دوران ننگین قاجار و پهلوی از دست دادیم.»
فیلسوفان یونان از سرچشمههای علمی ایران بهره میبردند
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد فیلسوفان یونان از سرچشمههای علمی ایران بهره میبردند. جریان دایرهوار علم از شرق به غرب، انتقال علم از ایران به غرب، تأسیس مدرسه علمی اسکندریه در مصر، دانشگاه جندیشاپور در ایران در دوره پیش از اسلام نشان از رشد علمی در آن دوره دارد.»
به گفته وی، سنت آموزش عالی و روند پژوهش علمی در جهان اسلام با الهام از تعالیم دین جدید و منابع فرهنگی ایران، هند، یونان و اسکندریه در بستری نوین افتاد و سبب تقویت و گسترش مرجعیت علمی ایران پس از اسلام شد بهطوریکه تأسیس دانشگاه به سبک نظامیه در ایران پس از اسلام حوزههای دانشی بیشتری را نسبت به قبل در برمیگرفت؛ دانشگاهی که توجه اروپاییها را به سبک آموزش در ایران جلب کرد و تأسیس دانشگاههایی مثل آکسفورد به تقلید از سبک ایرانی را به دنبال داشت.
بیژن رنجبر تشریح کرد: «متأسفانه حمله مغول به ایران بسیاری از دستاوردهای علمی ایران را از بین برد. البته کمی از این جریان در دوره ایلخانی احیا شد. مدرسه سلطانیه، مدرسه سیار، دارالتعلیم و... از نشانههایی است که این احیا را در دوره ایلخانی مشخص میکند.»
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «صفویه توانست پس از ۹ قرن فروپاشی هویت ملی، مجدداً هویت ایرانی را زنده کند و در همه زمینههای مذهبی، فرهنگی، علمی، اجتماعی و اقتصادی دستاوردهای بزرگی به دست بیاورد که آثار آن تاکنون قابل رؤیت است.»
وی ادامه داد: «قاجار با وادادگی و پهلوی اول و دوم با در پیش گرفتن تقلید از غرب متأسفانه داشتههای ارزشمند کشورمان را از دست دادند. پس از انقلاب اسلامی و دوران جنگ تحمیلی، برای اولین بار رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۴ مسئله مرجعیت علمی کشور را مطرح کردند. ایشان در تشریح چنین هدفی نیز رسیدن به مرجعیت علمی و حل مسائل کنونی و آینده کشور را دو هدف اصلی پژوهش برشمردند.»
حرکت به سوی تولید نظریه رسالت دانشگاه است
رنجبر با بیان اینکه بر اساس فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی پیشرانی در علم و تمدن جهانی یکی از مواردی است که حیات طیبه را تأمین میکند، خاطرنشان کرد: «ایشان همچنین جریان علمی کشور را از سوءاستفاده از علم برخلاف غرب پرهیز دادند و بر جوششهای علمی تأکید کردند.»
به گفته سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی، رسالت ما استفاده از میراث تاریخی ایران اسلامی، تجربه گرانقدر انقلاب اسلامی و بهرهمندی از آزادی در فکر و اندیشه بر خلاف دوره منحوس پهلوی برای یک رستاخیز و انقلاب علمی در کشور در جهت حرکت به سوی تولید نظریه و فکر و درنهایت مرجعیت علمی است.
وی تأکید کرد: «برخی از رشتههای دانشگاهی به حالت اشباع در مجله رسیدهاند و حالا زمان تولید نظریه و فکر توسط صاحبنظران آنهاست.»
رنجبر با اشاره به ضرورت توجه به یک مدل راهبری تحول دانشگاه در مسیر مرجعیت علمی، عنوان کرد: «این مدل راهبری شامل تحول در آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری، اشتغالآفرینی دانشبنیان و تحول راهبری دانشگاه در راستای تحقق دانشگاه تقاضامحور و تحولگرا میشود.»
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «سیاست علمی کشور جهاد مستمر علمی با هدف کسب مرجعیت علمی و فناوری در جهان است. مراحل بازسازی جریان علم رستاخیز علمی، انقلاب علمی، تولید نظریه و فکر، مرجعیت علمی، رهبری علم جهانی و تمدن نوین اسلامی مورد نظر رهبری را دربرمیگیرد.» وی با تأکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی در سالهای اخیر همواره تلاش کرده تا در این مسیر حرکت کند، خاطرنشان کرد: «تدوین و تهیه سند تحول و تعالی ۵ ساله دانشگاه که راهکنشها و اقدامات مؤثر برای دستیابی به مرجعیت علمی را مشخص میکند، این مهمترین نشانههای این حرکت است.» رنجبر گفت: «فعالیت منسجم همافزای شبکهای، تحول در فرهنگ سازمانی، ارتقای پاسخگویی دانشگاه، توسعه کارآفرینی و نوآوری دانشگاه، ارتقای جایگاه بینالمللی و نهایتاً پیشرفت علمی مرجعیتساز و تمدن آفرین مسیری است که دانشگاه آزاد اسلامی در راستای تحقق مرجعیت علمی ضروری میداند و آن را دنبال میکند.» سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه به ارائه برخی راههای پیشنهادی برای تحقق مرجعیت علمی پرداخت و تشریح کرد: «تخصیص بودجه حمایتی مکفی و عاری از روالهای دستوپاگیر، اصلاح ساختار آموزشی، پژوهشی و محتوایی، سرمایهگذاری در زیرساختهای موجود پژوهشی، آزمایشگاههای مجازی، دسترسی آسان به منابع علمی، توانمندسازی استادان و دانشجویان، جذب و حفظ استعدادها در مقابل فرار مغزها، ارتباطات بینالمللی و دیپلماسی دانشگاهی، علم شهروندی و جهش علمی، کاربستهای مدلهای نوین علمی، ایجاد شبکه نوآوری باز (OIN) و... از جمله مهمترین این راهها است.» رنجبر در پایان خاطرنشان کرد: «پس از شکست رژیم صهیونیستی در میدان جنگ ۱۲ روزه، همه ما استادان دانشگاه باید در کنار آحاد جامعه با حفظ وحدت و اتحاد محکم در برابر دشمنی و سوءاستفادههای احتمالی دشمن در محیطهای دانشگاهی بایستیم.»