فرهیختگان: همزمان آغاز مذاکرات خبری مبنی بر آن که روسیه یک قطعنامه پیشنهادی برای تمدید 6 ماهه قطعنامۀ ۲۲۳۱ مشروط براینکه در صورت تمدید قطعنامه امکان استفاده از مکانیسم ماشه از بین میرود، منتشر شده است. یک منبع مطلع در این باره به «فرهیختگان» گفته است که: «پیشنهاد روسیه از مرحله پیشنویس گذشته و یکی از محورهای اصلی مذاکرات با طرف اروپایی است.»
شروط اروپا و ایران
اروپا به تعویق انداختن مکانیسم ماشه را مشروط به 3 گزاره کرده است. نخست بازگشت بازرسان آژانس؛ دوم تعیین تکلیف سرنوشت اورانیوم با غنای بالای ایران که رسانهها آن را 480 کیلو عنوان میکنند و سوم بازگشت به میز مذاکره با آمریکا.
ایران در مقابل بارها تأکید کرده است که با وجود حمله به تأسیسات هستهای ایران و عدم محکومیت این حملات از جانب آژانس و همچنین همکاری بازرسان و دبیرکل آژانس با فعالیتهای جاسوسی اسرائیل، ایران نفعی از معاهده NPT نبرده است با این وجود دبیر شورای عالی امنیت ملی ضمن طرح «خروج از NPT» به عنوان گزینه پاسخ به فعالسازی مکانیسم ماشه گفته است: «ما که دنبال بمب نیستیم؛ یک وقتی یک کشوری دنبال بمب است، خب اِنپیتی را نباید بپذیرد؛ وقتی دنبال بمب نیست، اِنپیتی را باید بپذیرد و دلیلی ندارد که نپذیرد. ولی واقعیت این است که اِنپیتی هیچ خاصیتی برای ما نداشته است.»
این اظهارات نشان میدهد که راه بازگشت بازرسان آژانس بسته نیست و آنچه روز گذشته رافائل گروسی در کنفرانس سازمان مدیریت مواد هستهای، اعلام کرده نیز اگر دقیق باشد همین گزاره را تأیید میکند. دبیرکل آژانس در این کنفرانس گفته است: «همکاری آژانس بینالمللی انرژی هستهای با ایران ادامه دارد و بازرسان به ایران برمیگردند.» در صورت بازگشت بازرسان متعاقباً بررسی ذخایر اورانیوم ایران نیز طبق معمول آغاز میشود که شامل تعیین تکلیف 480 کیلو اورانیوم غنی شده ادعایی نیز میشود. البته این نظارت لزوماً به معنی اینکه ایران اعلام کند چنین ادعایی صحت دارد، نیست؛ اما میتواند مسیر بازرسی از مکانهای مورد هدف قرار گرفته را باز کند که البته با توجه به اینکه ایران اعلام کرده مسیر دسترسی به تأسیسات هستهای در اثر انفجار مسدود شده و همچنین احتمال نشت مواد رادیو اکتیو نیز وجود دارد پیش از هرگونه نظارتی ممکن بودن اصل نظارت نیاز به بررسی فنی دارد.
اما در مورد سوم یعنی مذاکرات غیر مستقیم باید گفت که چنین مطالبهای در سایه مطالبات حداکثری و تهدید به جنگ میسر نخواهد شد. درحالی که آمریکا از ایران غنیسازی صفر را مطالبه کرده و برای تحقق این هدف نیز تهدید به حمله نظامی میکند؛ منطقاً ایران نیز به مذاکرهای که ماهیت آن تسلیم باشد تن نخواهد داد. سیدعباس عراقچی نیز بارها در این باره اعلام کرده است که طرف غربی چیزی را که با جنگ نتوانسته بگیرد با دیپلماسی نیز نخواهد توانست بگیرد و ایران همچنان بر حق غنیسازی خود تأکید دارد. وزیر خارجه کشورمان همچنین پس از شرکت در نشست فوقالعاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در مصاحبه با روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» با بیان اینکه تهران مشروط به دریافت تضمین برای خودداری از هرگونه اقدام نظامی علیه ایران حاضر به از سرگیری گفتوگوهای غیرمستقیم با آمریکاست، آمادگی خود برای پذیرش شرط سوم را نیز اعلام کرد و حالا توپ در زمین غرب قرار دارد و اروپا و آمریکا باید نشان دهند آنچه به عنوان شروط مذاکره مطرح میکنند بهانهای برای سوزاندن میز مذاکره نیست.
متن کامل این گزارش را روزنامه فرهیختگان بخوانید