رهبر انقلاب اسلامی در سالروز شهادت امام رضا(ع) و در دیدار با هزاران نفر از اقشار مختلف مردم، ضمن تبیین مسائل روز کشور، در پایان سخنان خود، به وجهه مخدوش رژیم صهیونیستی نیز اشاره کردند و با تأکید بر تنفر ملتها و مسئولان کشورهای مختلف از این غده سرطانی فرمودند: «امروز دشمن ما، آن دشمنی که در مقابل ما قرار دارد، یعنی رژیم صهیونی، منفورترین رژیم دنیا است، منفورترین حکومت دنیا است. ملّتها هم از حکومت صهیونی منزجرند، از او متنفّرند؛ دولتها هم این حکومت را، حکومت صهیونی را محکوم میکنند. یعنی شما ببینید رؤسای دولتهای غربی که همیشه حامی رژیم صهیونی بودند، امروز آنها را محکوم میکنند.»
بر اساس تازهترین نظرسنجی مرکز پژوهشی «پیو»، جایگاه بینالمللی اسرائیل بیش از هر زمان دیگری زیر سؤال رفته است. نتایج این پیمایش در ۲۴ کشور نشان میدهد که اکثریت قاطع مردم در اروپا، آسیا و حتی بخشهایی از آفریقا، دیدگاهی منفی نسبت به اسرائیل و نخستوزیر آن بنیامین نتانیاهو دارند؛ دیدگاهی که همزمان با جنگ غزه و سیاستهای تندروانه تلآویو، ابعاد گستردهتری یافته و نشان میدهد تصویر اسرائیل در جهان بیش از پیش مخدوش شده است.
از سوی دیگر، خود اسرائیلیها معتقدند که اسرائیل در سطح بینالمللی مورد احترام نیست: ۵۸ درصد معتقدند اسرائیل در جهان چندان یا اصلاً مورد احترام نیست، در حالی که ۳۹ درصد بر این باورند که چنین احترامی وجود دارد.
دیدگاههای بینالمللی نسبت به اسرائیل
در ۲۰ کشور از مجموع ۲۴ کشور مورد بررسی، حدود نیمی از بزرگسالان یا بیشتر دیدگاهی منفی نسبت به اسرائیل دارند. در برخی کشورها مانند استرالیا، یونان، اندونزی، ژاپن، هلند، اسپانیا، سوئد و ترکیه، این میزان به حدود سهچهارم جمعیت میرسد.
در هند، دیدگاهها تقریباً تقسیم شده است؛ ۳۴ درصد نظر مثبت و ۲۹ درصد نظر منفی دارند.
در مقابل، در کنیا و نیجریه، تقریباً نیمی یا بیشتر از بزرگسالان دیدگاه مثبتی نسبت به اسرائیل دارند.
تغییر دیدگاهها در سالهای اخیر
نظرسنجیهای مرکز پژوهشی پیو درباره دیدگاههای بینالمللی نسبت به اسرائیل، برای اولین بار نیست که انجام میشوند. این مرکز پیشتر نیز در برخی کشورها چنین پرسشهایی را مطرح کرده است. بهعنوان مثال، در ایالات متحده، سهم بزرگسالانی که دیدگاه منفی نسبت به اسرائیل دارند، بین مارس ۲۰۲۲ و مارس ۲۰۲۵ حدود ۱۱ درصد افزایش یافته است.
در ۱۰ کشور دیگر، آخرین بار این پرسش در سال ۲۰۱۳ انجام شده بود. در ۷ کشور از این ۱۰ کشور، سهم بزرگسالانی که دیدگاه منفی نسبت به اسرائیل دارند، بهطور قابلتوجهی افزایش یافته است. برای نمونه، در بریتانیا، ۴۴ درصد در سال ۲۰۱۳ دیدگاه منفی داشتند، در حالی که اکنون این رقم به ۶۱ درصد رسیده است. در نیجریه هم سهم کسانی که دیدگاه منفی دارند و هم کسانی که دیدگاه مثبت دارند، از سال ۲۰۱۳ افزایش یافته است.
اعتماد بینالمللی به نتانیاهو
اعتماد به نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در اکثر کشورهای مورد بررسی بسیار پایین است. به جز کنیا و نیجریه، در هیچ کشور دیگری بیش از یکسوم بزرگسالان به نتانیاهو اعتماد ندارند که در امور جهانی تصمیمهای درست اتخاذ کند.
این اعتماد بهویژه در استرالیا، فرانسه، آلمان، یونان، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، هلند، اسپانیا، سوئد و ترکیه بسیار پایین است؛ در این کشورها حدود سهچهارم یا بیشتر از بزرگسالان اعتماد کمی یا هیچ اعتمادی به او ندارند. در برخی موارد، اکثریت مردم حتی معتقدند که اصلاً نباید به او اعتماد کرد.
همچنین میزان اعتماد به نتانیاهو در برخی کشورها بسته به سن افراد متفاوت است؛ بهگونهای که جوانترها کمتر از افراد مسن به او اعتماد دارند. برای مثال، در مجارستان، بزرگسالان ۵۰ساله و بالاتر دو برابر بیشتر از افراد ۱۸ تا ۳۴ ساله به نتانیاهو اعتماد دارند (۴۰درصد در مقابل ۲۰درصد).
آیا اسرائیلیها احساس میکنند اسرائیل در سطح بینالمللی مورد احترام است؟
اکثریت اسرائیلیها معتقدند که اسرائیل در سطح بینالمللی چندان یا اصلاً مورد احترام نیست: ۵۸درصد این نظر را دارند، در حالی که ۳۹درصد معتقدند اسرائیل تا حدی یا بسیار مورد احترام است. این دیدگاهها نسبت به سال گذشته تقریباً ثابت ماندهاند، با این تفاوت که سهم کسانی که میگویند اسرائیل اصلاً مورد احترام نیست از ۱۵درصد به ۲۴درصد افزایش یافته است.
تفاوتهای ایدئولوژیک همچنان مشهود است. افرادی از اسرائیل که خود را در جناح راست قرار میدهند، با ۴۹درصد بیشتر از جناح چپ (۲۴درصد) معتقدند اسرائیل در سطح بینالمللی مورد احترام است. همچنین، عربها و یهودیان اسرائیلی به یک اندازه احتمال دارد این نظر را داشته باشند که این امر با نتایج سال گذشته همخوانی دارد.
نتایج نظرسنجیها به وضوح نشان میدهد که اسرائیل در سطح بینالمللی با تصویر منفی گستردهای مواجه است و اعتماد جهانی به رهبران آن، بهویژه نتانیاهو، بسیار پایین است. همزمان، در داخل اسرائیل نیز تردیدها درباره امکان دستیابی به صلح پایدار با فلسطینیها و احترام جهانی به اسرائیل افزایش یافته است. این دادهها نشان میدهد که اسرائیل نهتنها با چالشهای سیاسی و اجتماعی داخلی روبهروست، بلکه در صحنه بینالمللی نیز به عنوان رژیمی خشن، مورد بیاعتمادی و نقد گسترده شناخته میشود.
گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.