کسب سطح 3 اختراعات از بنیاد ملی نخبگان، انتخاب پروژه جاذب صوت ترکیبی نانو و غیرنانو در «طرحهای نوآورانه فناوری نانو»، تجاریسازی پروژه تحتحمایت و تایید ستاد نانو، دریافت «تاییدیه نانو مقیاس» از ستاد توسعه و فناوری نانو جهت جاذبهای صوت نانو و غیرنانویی، منتخب در جشنواره ملی فنآفرین شیخ بهایی و کسب مقام اول و مدال طلا در رشته «مطالعه و تحقیق»، از جمله افتخارات و سوابق علمی و پژوهشی این مخترع است.
همچنین تهیه نانو الیاف با ساختارهای متفاوت و تهیه پارچههای سهبعدی جهت استفاده در کامپوزیتها و موارد پوششی ازجمله تخصصهای کاری مریم محمدی است. محمدی درخصوص تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان به فارغالتحصیلان میگوید: شروع تغییر مسیر علمی و ورود من به این زمینه همزمان با ورود به دانشگاه آزاد اسلامی کاشان بود. این دانشگاه دارای اساتید خوب و مجموعهای بود که به کوچکترین موارد به اندازهای بها میدادند که کوچکترین استعدادی درون هر فردی نمایان میشد. اگر من به کاشان نمیآمدم و در آن فضا قرار نمیگرفتم، الان در این مسیر حرکت نمیکردم. آنها در حقیقت گوشهای از استعداد درونی من را پیدا کردند و به آن جهت دادند. من همواره میگویم دانشگاه آزاد اسلامی به من بال و پر داد. چون من در سه دانشگاه مختلف بودم، دانشگاههای بزرگ به دلیل سطح بالایی که دارند، خوب بودن دانشجوها را جزء بدیهیات میدانند و غالبا دانشجو در شرایطی قرار نمیگیرد که گوشهای از شخصیت و وجودش پرورش داده شود. هر فردی برای رشد نیازمند فضای خاصی است که در برخی دانشگاهها به این فضاها توجهی نمیشود. متاسفانه برای کسانی که 18 سالهاند، این انتظارات و توقعها نهتنها محرک نیستند بلکه عاملی نگهدارندهاند و دانشجوها را متوقف میکنند. من هر دو فضا را تجربه کردم و متوجه شدم دانشجویان پرتلاش در دانشگاه آزاد اسلامی مسیر طولانیتری را پیشروی خود میبینند. شاید یکی از دلایل آن برخوردی باشد که با این قبیل دانشجویان میشود و سطح انتظاری است که از آنها میرود.
زمینه فعالیتی شما چیست؟ درخصوص فعالیتهای کاریتان توضیح دهید.
به دلیل آنکه در سه رشته مکانیک، نساجی و نساجی نانو تحصیل کردهام، در هر سه رشته دست بازی دارم و اگر فضای آن پیش بیاید در هرکدام از این زمینهها فعالیت میکنم. حضور در این فضاها دید من را وسیع کرد و این دید به فضای کاری من کمک میکند. در دوره کارشناسی که با استاد خود دکتر اخباری و با همکاری مهندس رئیسیفر روی پروژه پارچههای سهبعدی کار میکردم، به کارهای تحقیقاتی علاقه پیدا کردم. پروژه ارشدم را با پیشنهاد آقای شاهرخی در شرکت شاهرخی و با حمایتهای دکتر امانی و دکتر قرهآغاجی به نتیجه رساندیم که از ابتدا با دید تجاری پروژه را تعریف کردیم و به ثبت داخلی رساندیم. درحال حاضر مشغول کارهای تحقیقاتی هستم و در شرکت ایران نوبافت با مدیریت مهندس شاهکرمی فعالیت میکنم و تلاش میکنیم محصولات را بهینهسازی کنیم.
درخصوص رشته مهندسی تکنولوژی نساجی و جایگاه ایران در این رشته بگویید.
به نظر من تکنولوژی نساجی، رشته وسیعی است و باتوجه به کاربرد آن صرفا محدود به منسوجات و فرش نمیشود و در بحث کامپوزیتها کاربرد بسیاری دارد. در مبحث منسوجات نیز با بسیاری از صنایع نظیر چترهای نجات، روکش صندلی و... در ارتباط هستند. ابعاد فعالیت در فضای نساجی بسیار وسیع است و دست هر فردی را باز میگذارد که برحسب علاقه خود در یک زمینه ورود کند و محدود به فضای خاصی نمیشود. این موضوع برای نساجی دید مثبتی را به وجود میآورد بهویژه در ایران که تصورات نسبت به این رشته خوب نیست و معمولا ورودی زیادی ندارد. با اینکه کارهای بسیاری روی این رشته انجام شده اما هنوز ظرفیتهای بسیاری در این رشته وجود دارد. با اینکه برخی از این کارها دشوار نیستند اما به دلیل آنکه به آنها پرداخته نشده جای آنها خالی مانده است. من شخصا با رشته نساجی ارتباط خوبی برقرار کردهام و به نظرم رشته خوبی است. شاید اگر اطلاعرسانی درست انجام شود، صنعت نساجی ما قدرت بگیرد و جایگاه دیگری را در دنیا به دست بیاورد.
تاکنون چند اختراع را به ثبت رساندهاید و درخصوص اختراعاتتان توضیح دهید.
تاکنون دو اختراع در ایران ثبت کردهام؛ اختراع اول بافت پارچه سهبعدی است که با کمک اساتید در دانشگاه آزاد اسلامی کاشان به ثبت رساندم. اختراع دوم در زمینه عایقها و جاذبهای صوت با استفاده از لایه نانو است که با همکاری استادی دیگر در دانشگاه امیرکبیر انجام شد. اختراع دوم در نمایشگاه پروتوتایپ مورد حمایت ستاد نانو قرار گرفت و جزء طرحهای منتخب برای شرکت در نمایشگاه بود. با حمایت ستاد نانو، این کار کاملتر شد و نزدیک پنج سال روی این پروژه کار کردیم. درمورد ثبت اختراع در اداره ثبت آمریکا (US Patent) نیز هنوز تاییدیه نهایی به دست ما نرسیده است اما در داوریهای اولیه تایید شده است.
وضعیت کار برای کسانی که در رشته مهندسی تکنولوژی نساجی تحصیل کردهاند را چگونه ارزیابی میکنید؟
وضعیت کار در این رشته جالب نیست. حتی کسانی که حرفی برای گفتن دارند یا تکنولوژی و محصول جدیدی را به یک شرکت اضافه میکنند، حقوقهای چشمگیری ندارند مگر آنکه سابقه کارشان شرایط را تغییر دهد. فردی که به تازگی وارد این صنعت میشود، حتی اگر تواناییهای بسیاری داشته باشد، باز هم حقوق پایه دریافت میکند که برای افراد توانا دلزدگی ایجاد میکند.
باتوجه به راهی که تاکنون طی کردهاید، چه توصیهای برای دانشجویان و فارغالتحصیلان جویای کار دارید؟
مهمترین توصیه این است که برای انجام هرکاری ابتدا به ثمره آن نگاه کنند. اگر سعی کنیم کارمان را در این راستا قرار دهیم که نتیجه یا هدفی داشته باشد، قطعا پروژهها هدفمند میشوند. اگر بسترهای دیگر هم فراهم شود که پروژه هدفمند در جایی برای دانشجو سودآوری داشته باشد، بهطور قطع ایجادانگیزه میکند. دومین مساله این است که انسان نباید بنبستها و سختیهای راه را انتهای مسیر بداند. ممکن است یک راه به جواب نرسد اما باید راههای دیگر را هم امتحان کرد.
* نویسنده : فرشید سلگی روزنامهنگار