ریکاردو ساپینتو، سرمربی پرتغالی استقلال که در گذشته نیز هدایت این تیم را برعهده داشت، همچنان درگیر پروندهای انضباطی است که میتواند شروع فصل جدید را برای استقلال با چالشهایی جدی همراه کند. ساپینتو در خرداد سال 1402 و در جریان دیدار حساس فینال جام حذفی مقابل پرسپولیس، به دلیل اعتراضهای شدید و درگیری با عوامل داوری، با محرومیتی سنگین از سوی کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال مواجه شد. حکم صادرشده برای او، چهار ماه محرومیت از فعالیتهای فوتبالی در ایران بود؛ محرومیتی که با پایان فصل و خروج او از ایران به تعویق افتاد، اما حالا با بازگشت مجدد او به استقلال، دوباره در دستور کار قرار گرفته است.
این در حالی است که روز گذشته باشگاه استقلال تلاشهای خود را برای کاهش یا لغو این حکم وارد مرحلهای تازه کرده است. بر همین اساس نظریجویباری، مدیرعامل استقلال در نامهای رسمی خطاب به مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال خواستار بخشش محرومیت ریکاردو ساپینتو شد. باشگاه استقلال پیش از این نیز بارها در جلسات غیررسمی و پیگیریهای شفاهی، سعی داشته با جلب نظر مدیران فدراسیون، راهی برای کاهش محرومیت سرمربی خود پیدا کند. اما با وجود تمام این تلاشها، هنوز واکنش مشخص و قطعی از سوی فدراسیون فوتبال اعلام نشده است.
ماجرا اما فقط به نامه رسمی روز دوشنبه ختم نمیشود. طی هفتههای اخیر، گمانهزنیهایی درباره احتمال تعلیق یا کاهش محرومیت ساپینتو مطرح شده بود. حتی مهدی تاج در یکی از اظهارنظرهای اخیر خود گفته بود: «بازگشت ساپینتو به ایران در این شرایط، احترام به اقتدار کشور است.» این جمله از سوی رسانهها بهعنوان نشانهای از احتمال بخشش یا تخفیف در محرومیت او تعبیر شد. این در شرایطی است که یکی از مدیران باشگاه استقلال در این زمینه به «فرهیختگان» گفته بود: «ما بر اساس صحبتهای اخیر آقای تاج و فضای کلی حاکم بر فدراسیون، سیگنالهای مثبتی دریافت کردهایم. امیدواریم این موضوع بهزودی حل شود.» با اینحال، تا این لحظه خبری رسمی مبنی بر کاهش یا بخشش محرومیت منتشر نشده و سرنوشت این پرونده همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. استقلالیها منتظر تصمیم نهایی فدراسیون هستند تا تکلیف سرمربی خود را برای فصل پیشرو بدانند.
لایحه جدید آبیها
یکی از مهمترین نکات در پرونده محرومیت ریکاردو ساپینتو، به انتقاد باشگاه استقلال از فدراسیون فوتبال مربوط میشود. پیش از این نوشتیم که مدیران استقلال معتقدند اگر فدراسیون ایران این محرومیت 4 ماهه را همان زمان به فیفا اعلام میکرد، ساپینتو باید آن را در تیمهای بعدی خود، مثلاً در قبرس یا مراکش، سپری میکرد و حالا دیگر محرومیتی برای او باقی نمیماند. البته بعد از انتشار این گزارش برخی حقوقدانهای ورزشی برخلاف مدیران باشگاه استقلال مدعی شدند که در این زمینه الزامی برای فدراسیون ایران وجود نداشته است. گفتنی است باشگاه استقلال در لایحه جدید خود به همین موضوع اشاره کرده و تأکید کرده اجرای یک محرومیت پس از گذشت دو سال، نهتنها غیرمنصفانه، بلکه از نظر بازدارندگی هم بیاثر است. این استدلال حالا به یکی از مهمترین امیدهای استقلال برای کاهش یا لغو محرومیت ساپینتو تبدیل شده است.
نظرات متفاوت درباره وضعیت حقوقی ساپینتو!
با بازگشت مرد پرتغالی به نیمکت استقلال، بحثهای حقوقی زیادی درباره محرومیت چهار ماهه او مطرح شده است. یکی از چهرههایی که اظهارنظر متفاوتی در اینباره داشت، هوشنگ نصیرزاده، کارشناس حقوقی فوتبال است. او معتقد است محرومیت ساپینتو باید به پایان رسیده باشد، چون این محرومیت بهصورت «زمانی» (ماه و روز) صادر شده، نه بهصورت «تعداد مسابقه». اما این تحلیل با واکنش مهدی دادرس، عضو کمیته استیناف فدراسیون فوتبال مواجه شد: «قانون میگوید اگر محرومیتی زمانی باشد، باید از زمان شروع مسابقات رسمی اجرا شود. هنوز از محرومیت ساپینتو چیزی کم نشده که بخواهیم تخفیف بدهیم. طبق قانون فردی که محروم شده میتواند با پشت سر گذاشتن نیمی از محرومیتش تقاضا بدهد تا پس از بررسی در کمیته استیناف، نیمی دیگر از آن بخشیده شود. محرومیت ساپینتو هم از زمان شروع مسابقات اعمال میشود.»
بلاتکلیفی استقلال
با گذشت نزدیک به یک ماه از بازگشت ساپینتو به استقلال، هنوز تکلیف محرومیت این سرمربی پرتغالی مشخص نشده و فدراسیون فوتبال ایران در این زمینه با نوعی بلاتکلیفی و پاسکاری درونسازمانی مواجه است. پس از بازگشت ساپینتو، باشگاه استقلال با ارسال لایحهای رسمی، خواستار تجدیدنظر در این حکم شد. مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال نیز با اشاره به بازگشت ساپینتو در شرایط حساس کشور، تلویحاً از لزوم تجدیدنظر در این محرومیت سخن گفت اما در عمل، هیچکس حاضر نیست مسئولیت تصمیم نهایی را بپذیرد. مهدی دادرس، عضو کمیته استیناف صراحتاً اعلام کرده این پرونده دیگر در حوزه صلاحیت استیناف نیست، چون استقلال در زمان مقرر اعتراض خود را ثبت نکرده است. او همچنین تأکید کرد حالا فقط کمیته انضباطی میتواند رأی قبلی خود را نقض کند. با این وضعیت، پرونده ساپینتو میان دو کمیته فدراسیون دستبهدست میشود. درنتیجه، این احتمال جدی است که سرمربی استقلال دیدار سوپرجام برابر تراکتور و چند هفته ابتدایی لیگ را از روی سکوها تماشا کند.
هدایت تیم در غیاب ساپینتو بر عهده کیست؟
با نزدیک شدن به دیدار سوپرجام، وضعیت هدایت تیم استقلال در غیاب ریکادو ساپینتو به یکی از سؤالات مهم تبدیل شده است. از آنجا که محرومیت چهار ماهه سرمربی پرتغالی این تیم همچنان برقرار است، نونو مورایس، دستیار اول ساپینتو مسئولیت هدایت تیم از لب خط را بر عهده خواهد داشت. مورایس در گذشته هم با ساپینتو در تیمهای آپوئل نیکوزیا و راجا کازابلانکا همراه بوده و تجربه زیادی در هدایت تیمها در شرایط مشابه دارد.
در روزهای اخیر، تمرینات تحت نظر مورایس به طور جدی و با دقت بالایی برگزار شده است. به گفته منابع نزدیک به باشگاه، مورایس در این مدت بیشتر به مرور و بازبینی تاکتیکهای تیم پرداخته و دستورات فنی را بهطور منظم در تمرینات از سوی ساپینتو اجرا کرده است تا آمادگی لازم برای هدایت تیم در بازیهای آتی را فراهم کند. این اقدامها باعث شده مورایس با تسلط بیشتری روی تیم عمل کند و اطمینان حاصل شود که در غیاب ساپینتو، تیم استقلال خلأ فنی نخواهد داشت. اگرچه نبود ساپینتو در دیدارهای مهم آغاز فصل میتواند چالشهایی برای استقلال ایجاد کند، اما حضور مورایس که بهخوبی با سبک کاری سرمربی پرتغالی آشناست و از حمایت و اعتماد به نفس لازم برخوردار است، به استقلالیها این اطمینان را میدهد که تیم در مسیر خود باقی خواهد ماند و هیچگونه افت فنی از سوی کادرفنی ایجاد نخواهد شد.