فرهیختگان: آژانس بینالمللی انرژی اتمی که قرار بود بهعنوان نهادی بیطرف مانع گسترش سلاحهای هستهای شود، تحت مدیریت رافائل گروسی به ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی علیه ایران تبدیل شده است. اقدامات گروسی، از ارائه گزارشهای غیرمستند گرفته تا عدم محکومیت حملات به تأسیسات هستهای ایران، نهتنها نقض صریح NPT است، بلکه اعتبار این نهاد را در سطح جهانی مخدوش کرده است. ایران، بهعنوان کشوری که سالها به همکاری گسترده با آژانس ادامه داده، حق دارد در برابر این رفتارها واکنش نشان دهد.
قانون مصوب مجلس برای تعلیق همکاری با آژانس و پیشنهاد اتخاذ راهبرد ابهام هستهای، گامهایی در راستای دفاع از منافع ملی ایران است. این اقدامات، ضمن حفظ حقوق ایران در چهارچوب NPT، میتواند زمینه را برای بازتعریف روابط ایران با آژانس و ایجاد توازن در سطح منطقهای و بینالمللی فراهم کند. باید این مطالبه در سطح بینالمللی عمومیت یابد که لازم است جامعه بینالمللی، بهویژه کشورهای غیرمتعهد، به نقش مخرب گروسی و آژانس در تشدید تنشهای هستهای توجه کنند.
گروسی که به دنبال دبیرکلی سازمان ملل است نه بهعنوان یک مقام بیطرف، بلکه بهعنوان عاملی که در خدمت منافع رژیم صهیونیستی و ایالات متحده عمل میکند، باید مورد بازخواست قرار گیرد. این امر، نهتنها برای حفظ حقوق ایران، بلکه برای نجات NPT و نظام منعاشاعه از فروپاشی ضروری است.
ابهام هستهای پاسخ استراتژیک ایران
اقدامات آژانس تحت مدیریت گروسی، نهتنها با مفاد NPT مغایرت دارد، بلکه به تضعیف این معاهده بهعنوان ستون اصلی نظام منعاشاعه منجر شده است. آژانس بهجای نظارت بیطرفانه، به ابزاری برای پیشبرد سیاستهای خصمانه علیه ایران تبدیل شده است. این رفتار، نهتنها اعتماد ایران به آژانس را از بین برده، بلکه کشورهای دیگر را نیز نسبت به کارایی این نهاد بینالمللی دچار تردید کرده است. با توجه به رفتار غیرمسئولانه آژانس و نقض مکرر NPT، ایران میتواند با اتخاذ راهبرد «ابهام هستهای» به اقدامات آژانس پاسخ دهد.
این راهبرد به معنای عدم ارائه اطلاعات شفاف درباره فعالیتهای هستهای، بدون اعلام رسمی خروج از NPT است. این رویکرد، ضمن حفظ حقوق ایران در چهارچوب معاهده، فشار را به آژانس و حامیان گروسی منتقل میکند. اتخاذ این راهبرد به ایران اجازه میدهد تا در برابر فشارهای سیاسی و نظامی، انعطافپذیری استراتژیک خود را افزایش دهد. با اعلام رسمی حفظ ذخایر غنیشده و عدم افشای مکان آنها بهدلیل رفتارهای سیاسی آژانس، ایران میتواند موازنهای در روابط خود با این نهاد ایجاد کند.
این رویکرد، همچنین میتواند بهعنوان اهرمی برای مذاکره در سطح بینالمللی مورد استفاده قرار گیرد. راهبرد ابهام هستهای، میتواند به ایجاد توازن در منطقه خاورمیانه که رژیمصهیونیستی سالهاست از این رویکرد بهره میبرد، کمک کند. این اقدام همچنین میتواند فشارهای جهانی را به سمت گروسی که سودای دبیرکلی سازمان ملل را در سر دارد افزایش داده و آنها را به بازنگری در رفتار خود وادار کند. از سوی دیگر، این راهبرد میتواند بهعنوان پیامی به کشورهای عضو NPT باشد که ایران در برابر نقض حقوق خود منفعل نخواهد ماند.